Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Jakub Błesiński

Protokolant: sekr. sąd. Paula Milewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2023 roku

sprawy z powództwa (...) Banku S.A z siedzibą w W.

przeciwko N. P.

o zapłatę

o r z e k a:

I.  Zasądza od pozwanej N. P. na rzecz powoda (...) Banku S.A z siedzibą w W. kwotę 8 238,25 zł (osiem tysięcy dwieście trzydzieści osiem złotych 25/100) z odsetkami od kwot:

- 7 056,42 zł (siedem tysięcy pięćdziesiąt sześć złotych 42/100) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 7 czerwca 2022r. do dnia zapłaty,

- 287,28 zł (dwieście osiemdziesiąt siedem złotych 28/100) z odsetkami ustwowymi za opóźnienie od dnia 11.05.2022r. do dnia zapłaty,

- 894,55 zł (osiemset dziewięćdziesiąt cztery złote 55/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13.09.2022r. do dnia zapłaty,

II.  Zasądza od pozwanej N. P. na rzecz powoda (...) Banku S.A z siedzibą w W. kwotę 2 317 zł (dwa tysiące trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 375/22

UZASADNIENIE

W dniu 13 września 2022 roku (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wytoczyła powództwo przeciwko N. P. o zapłatę kwoty 8 238,25 złotych z odsetkami:

-

umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 7 056,42 zł od dnia 7 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty,

-

ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 287,28 zł od dnia 11 maja 2022 roku do dnia zapłaty,

-

ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 894,55 zł od dnia 13 września 2022 roku do dnia zapłaty.

Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzona wierzytelność wynika z umowy kredytu o numerze (...), zawartej między stronami w dniu 23.09.2019r., na podstawie której pozwana otrzymała określoną w umowie kwotę zobowiązując się jednocześnie do jej zwrotu na warunkach ściśle określonych w umowie. Powód wywiązał się z umowy i przekazał środki finansowe na rzecz pozwanej, natomiast pozwana nie wywiązała się z zobowiązania terminowego dokonywania spłaty kredytu. W związku z brakiem płatności, pismem z dnia 27 października 2021 roku powód wezwał pozwaną do dobrowolnego uregulowania zadłużenia, informując ją jednocześnie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. Wezwanie pozostało bezskuteczne, wobec czego powód wypowiedział umowę kredytu, stawiając całe roszczenie w stan natychmiastowej wymagalności. Oświadczenie powoda o wypowiedzeniu umowy zostało doręczone pozwanej w dniu 24 grudnia 2021 roku. Pismem z dnia 14 lutego 2022 roku powód wezwał pozwaną do spłaty całego wymagalnego zadłużenia, jednak i te wezwanie pozostało bezskuteczne.

Powód wskazał, że na dochodzoną pozwem kwotę składa się:

-

kwota 7 056,42 zł – niespłacony kapitał kredytu,

-

kwota 287,28 zł – skapitalizowane odsetki umowne za okres korzystania z kapitału, naliczone za okres od 16.08.2021r. do 07.02.2022r.,

-

kwota 894,55 zł – skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie naliczone za okres od 16.08.2021r. do dnia 06.09.2022r.

Pozwana N. P. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Przyznała, że zawarła z powodem przedmiotową umowę kredytu. Przyznała również, że zaprzestała spłaty kredytu. Zakwestionowała wysokość roszczenia. Podniosła zarzut niedozwolonych postanowień umownych.

Pozwana podniosła, że ma 70 lat, jest rozwiedziona i od ponad 20 lat prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Stan jej zdrowia jest zły. Pozostaje pod stałą opieką lekarzy, ponosi duże koszty leczenia. Zadłużać się zaczęła 10 lat temu, gdyż brakowało jej środków na życie i leczenie. Zaciągała nowe zobowiązania by spłacać wcześniejsze. Wpadła w spiralę zadłużenia. Zdaniem pozwanej, powód wykorzystał jej trudną sytuację życiową i finansową, jej niewiedzę i strach przed kosztami egzekucji komorniczych, a ponadto przyznał pozwanej przedmiotowy kredyt pomimo nieposiadania przez nią zdolności kredytowej.

Mając powyższe na uwadze, pozwana wniosła o rozłożenie ewentualnie zasądzonej kwoty na raty w wysokości po 100 zł miesięcznie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 23 września 2019 roku pomiędzy (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w W., a N. P. zawarta została umowa kredytu konsumpcyjnego gotówkowego o numerze (...), na podstawie której N. P. udzielony został kredyt w wysokości 9 574,61 złotych, w tym kwota 2 574,61 złotych stanowiąca prowizję z tytułu udzielenia kredytu i kwota 7 000 złotych wypłacona na rachunek bankowy kredytobiorcy z przeznaczeniem na cele konsumpcyjne.

Zgodnie z umową, N. P. zobowiązała się do spłaty kredytu wraz z odsetkami liczonymi według zmiennej stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 8,79% w stosunku rocznym. Spłata kredytu i odsetek umownych miała nastąpić w 60 miesięcznych ratach w kwocie po 197,78 złotych (przy czym pierwsza rata była ratą wyrównawczą), płatnych do 15-ego dnia każdego miesiąca, począwszy od października 2019 roku. W przypadku powstania należności przeterminowanych, N. P. zobowiązała się do zapłaty na rzecz kredytodawcy odsetek maksymalnych za opóźnienie wskazanych w art. 481 § 2 ¹ k.c.

Umowa przewidywała, że kredytodawca może wypowiedzieć umowę o kredyt z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia i zażądać spłaty całej należności z tytułu umowy, w przypadku naruszenia przez kredytobiorcę warunków umowy, m.in. w przypadku opóźnienie kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty wynikającej z harmonogramu spłat, pod warunkiem wezwania kredytobiorcy przez bank do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym przez bank terminie.

(okoliczności bezsporne, dowód: umowa kredytu wraz z formularzem informacyjnym k. 27-37; potwierdzenie przelewu k. 110; zestawienie należności i spłat kredytu k. 111-118)

N. P. przystąpiła do wykonywania umowy. Do lipca 2021 roku spłacała raty kredytu, a następnie całkowicie zaprzestała spłaty.

Pismem z 27 października 2021 roku (...) Bank S.A. wezwał N. P. do uregulowania zadłużenia przeterminowanego wynoszącego łącznie 585,40 złotych w terminie 14 dni roboczych od daty doręczenia tegoż wezwania. Jednocześnie N. P. została poinformowana o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wraz z tą informacją doręczono jej formularz wniosku o restrukturyzację.

Wezwanie powyższe doręczono N. P. w dniu 4 listopada 2021 roku. Zakreślony termin do zapłaty przeterminowanego zadłużenia i termin do złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, upłynął bezskutecznie.

Wobec powyższego, pismem z 14 grudnia 2021 roku (...) Bank S.A. wypowiedział umowę kredytu zawartą 23 września 2019 roku z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Pismo to zostało doręczone N. P. w dniu 24 grudnia 2021 roku.

(dowód: zestawienie należności i spłat kredytu k. 111-118; wezwanie do zapłaty z 04.11.2021r. wraz z formularzem wniosku o restrukturyzację i dowodem doręczenia k. 38-44; pismo z 14.12.2021r. wraz z dowodem doręczenia k. 45-48)

Na dzień wniesienia pozwu w przedmiotowej sprawie, zadłużenie N. P. z tytułu umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego o numerze (...), zawartej 23 września 2019 roku, wynosiło łącznie 8 238,25 złotych, w tym:

- 7 056,42 zł - tytułem niespłaconego kapitału kredytu,

- 287,28 zł - tytułem skapitalizowanych odsetek umownych za okres korzystania z kapitału, naliczonych za okres od 16.08.2021r. do 07.02.2022r.,

- 894,55 zł - tytułem skapitalizowanych odsetek maksymalnych za opóźnienie naliczonych za okres od 16.08.2021r. do dnia 06.09.2022r.

(dowód: umowa kredytu k. 27-37; historia spłat kredytu k. 111-118)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 69 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z definicji kredytu można wysnuć wniosek, iż umowa ma charakter dwustronnie zobowiązujący, gdyż kredytodawca zobowiązany jest do udzielenia kredytu, a później uprawniony jest do otrzymania spłaty, natomiast kredytobiorca ma uprawnienie do otrzymania przedmiotu kredytu i obowiązany jest do późniejszej spłaty.

Pozwana nie kwestionowała, że zawarła z powodem przedmiotową umowę, zaś przedłożone przez powoda potwierdzenie przelewu dowodzi, iż pozwana otrzymała przedmiot kredytu. Pozwana przyznała również, że w czasie obowiązywania umowy nie wywiązała się z jej warunków, co stanowiło podstawę do wypowiedzenia umowy przez kredytodawcę. Zakwestionowała natomiast wysokość roszczenia, w tym wysokość naliczonych odsetek, i podniosła zarzut niedozwolonych klauzul umownych. W ocenie pozwanej, rażąco wysokie poza odsetkowe koszty kredytu stanowią klauzule abuzywne.

W ocenie Sądu, wszystkie podniesione przez stronę pozwaną zarzuty, w świetle przedłożonych przez powoda dokumentów, uznać należy za chybione.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że z przedłożonej przez powoda historii spłat przedmiotowego kredytu (k. 111-118), wprost wynikają terminy i wysokości dokonanych przez pozwaną wpłat, a także pozostała do spłaty kwota należności głównej 7 056,42 złotych.

Zgodnie z postanowieniami umowy, pozwana zobowiązała się do spłaty kredytu wraz z należnymi odsetkami umownymi (§ 1 i 2 umowy) oraz odsetkami od należności przeterminowanych (§ 7 umowy). Podkreślić należy, iż zapisy te zawierały w swej treści ograniczenie umówionych odsetek do odsetek maksymalnych, wynikających z przepisów Kodeksu cywilnego.

Skapitalizowana kwota odsetek umownych – naliczonych za okres korzystania z kapitału, tj. od 16.08.2021r. do 07.02.2022r. – wynosi łącznie 287,28 złotych, natomiast skapitalizowana kwota odsetek maksymalnych za opóźnienie za okres od 16.08.2021r. do 06.09.2022r. – wynosi łącznie 894,55 złotych.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że dochodzenie przez powoda zapłaty powyższych kwot tytułem odsetek, jest w pełni zasadne.

Odnosząc się natomiast do zarzutu pozwanej dotyczącego niedozwolonych klauzul umownych, wskazać należy, iż pozwana dokonuje błędnej wykładni art. 385 ¹ k.c., albowiem przepis ten nie ma zastosowania do głównych świadczeń stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Tymczasem w niniejszej sprawie, kwota prowizji za udzielenie kredytu została wyraźnie określona w umowie kredytu z 23 września 2019 roku.

Przedmiotowa umowa nie została zawarta pod presją przewagi powodowej spółki prowadzącej działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu kredytów. Pozwana miała możliwość wyboru instytucji finansowej, u której chce zaciągnąć zobowiązanie. Zawarła przedmiotową umowę w ramach swobody kontraktowej. Znała treść swojego zobowiązania, w szczególności jego wysokość, wysokość poszczególnych rat kredytu i terminy ich spłaty; otrzymała egzemplarz umowy; mogła i powinna była szczegółowo zapoznać się z treścią umowy; mimo uprawnienia, nie odstąpiła od umowy na zasadach określonych w umowie. Pozwana wyraziła wolę zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki i zaakceptowała zaoferowane przez pożyczkodawcę warunki, czego konsekwencją był przelew na jej rachunek bankowy kwoty 7 000 złotych.

Reasumując, Sąd nie miał wątpliwości aby uznać zasadność roszczenia pozwu. Wysokość zobowiązania pozwanej została należycie przez powoda udokumentowana, a strona przeciwna nie przedstawiła dowodów kwestionujących wyliczenia powoda, ograniczając się do gołosłownych twierdzeń, tymczasem zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Wobec powyższego, na podstawie powołanego wyżej przepisu i zapisów umowy o kredyt z dnia 23 września 2019 roku, Sąd orzekł jak w punkcie I. wyroku.

Sąd nie uznał za zasadne rozłożenie zasądzonej należności na raty. Możliwość taka wynika z art. 320 k.p.c., zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Rozważając zastosowanie art. 320 k.p.c. sąd musi brać pod uwagę interesy obu stron, a także skutki, jakie orzeczenie spowoduje w ich sferze prawnej i życiowej. Z możliwości rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty Sąd korzysta wówczas, gdy z okoliczności sprawy wynika, że rozłożenie świadczenia na raty umożliwi zobowiązanemu wywiązanie się ze zobowiązania w możliwym do przyjęcia przez wierzyciela terminie. Uwzględnienie wniosku dłużnika jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. W przeciwnym razie bowiem ani on sam nie odczuje ulgi, ani wierzyciel nie zostanie należycie zaspokojony, a wszystko zakończy się i tak postępowaniem egzekucyjnym. W niniejszej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że uwzględnienie wniosku dłużnika jest racjonalne.

Od daty wymagalności przedmiotowego roszczenia upłynęło półtora roku. Tymczasem aż do chwili wydania wyroku w niniejszej sprawie pozwana nie spłaciła nawet w części przedmiotowego zadłużenia. Taka postawa pozwanej w ocenie Sądu wskazuje na to, że należność rozłożona na raty nie będzie przez nią spłacana w przyszłości w ratach.

W sytuacji gdy opóźnienie w zapłacie należności wynosi kilkanaście miesięcy, uzasadnione jest stanowisko, że dłużnik miał możliwość podjęcia działań zmierzających do uzyskania środków finansowych na zaspokojenie wierzyciela, oraz że nie dołożył należytej staranności aby środki takie pozyskać. Niewątpliwie dalsze odkładanie płatności godzi w uzasadnione interesy wierzyciela, który będąc podmiotem gospodarczym nastawionym na zysk ponosi stratę.

Mając na uwadze wynik procesu Sąd, w oparciu o § 2 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2 317 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 500 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwotę 17 złotych tytułem zwrotu opłaty uiszczonej od udzielonego pełnomocnictwa oraz kwotę 1 800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.