Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 123/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 grudnia 2022 roku sygn. II K 382/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mających wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu iż oskarżony M. C. w okresie od czerwca 2021 roku do marca 2022 roku płacił alimenty zgodnie z orzeczeniem sądu na rzecz dzieci N. C. i A. C. po 700 złotych miesięcznie, na skutek czego uniewinnił ww. od popełnienia zarzucanego mu czynu, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika że okres niealimentacji faktycznie trwał od grudnia 2021 roku do lutego 2022 roku i powstała z tego tytułu zaległość stanowi równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy wykazał, że w okresie objętym zarzutem niealimentacji, mieszczącym się w przedziale czasowym od czerwca 2021 roku do marca 2022 roku oskarżony M. C. wykonywał pracę zarobkową w firmie (...) z siedzibą w R., na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony ( natomiast od 1 lipca 2022 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony - karta 116 - 118 ) i osiągał dochody.

Alimenty na rzecz małoletnich N. C. i A. C. z wynagrodzenia za pracę ww. były regulowane:

- w miesiącach od czerwca do listopada 2021 roku przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Radomsku, prowadzącego alimentacyjne postępowanie egzekucyjne,

- w miesiącu marcu 2022 roku ( i przez okres po nim następujący ) przez syndyka masy upadłości z masy upadłości, w trybie prowadzonego postępowania upadłościowego.

Powyższe wskazuje, że ma rację prokurator iż raty alimentacyjne nie zostały wypłacone w miesiącach grudzień 2021 roku, styczeń 2022 roku i luty 2022 roku. Niemniej jednak słusznie przyjął sąd pierwszej instancji, iż sytuacja ta nie była zależna od oskarżonego i nie wynikała z jego złej woli.

W dniu 20 października 2021 roku M. C. wystąpił bowiem do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Gospodarczy Sekcja ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych z wnioskiem o ogłoszenie upadłości argumentując tenże swoją niewypłacalnością wynikającą z nieregulowania swoich należności wobec wielu wierzycieli i wskazując przyczyny powstania zobowiązań. Postanowieniem z dnia 9 listopada 2021 roku sygn. akt V GU 242/21 of została ogłoszona jego upadłość konsumencka jako dłużnika w celu likwidacji majątku, w związku ze stwierdzeniem spełnienia przesłanki stanu niewypłacalności określonej w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe.

Zasadnie zatem sąd rejonowy uznał, powołując się na przepisy art. 57 ust. 1 i art. 61 powołanej ustawy, że od wskazanej daty oskarżony nie mógł już dysponować swoimi dochodami i majątkiem. Zgodnie ze wskazanymi regulacjami, z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego ( a więc również wierzycieli alimentacyjnych ). Upadły zaś jest obowiązany wskazać syndykowi cały swój majątek, a co za tym idzie nie może nim swobodnie rozporządzać. Syndykowi od tego właśnie momentu przysługuje uprawnienie wypłacania alimentów z masy upadłości ( co czynił zgodnie z załączoną listą operacji od marca 2022 roku - karta 101 - 102 ). Dlatego komornik postanowieniem z dnia 9 grudnia 2022 rok, po otrzymaniu odpisu orzeczenia o ogłoszeniu upadłości, zawiesił postepowanie egzekucyjne w trybie art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe.

Należało zatem zaakceptować stanowisko sądu merytorycznego, że ustalone fakty nie pozwoliły na przypisanie oskarżonemu M. C. negatywnego nastawienia do ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, czyli uchylania się od tegoż.

Zachowanie oskarżonego wbrew poglądowi skarżącego nie wypełnia znamion przestępstwa z art, 209 § 1 k.k., dla zaistnienia którego nie jest wystarczające wyłącznie spowodowanie co najmniej 3 miesięcznej zaległości w wypełnianiu świadczeń alimentacyjnych. lecz niezbędne jest zrealizowanie znamienia uchylania się od tego obowiązku.

Zaś w pojęciu uchylania się zawarty jest zawsze negatywny stosunek psychiczny sprawcy do świadczenia, sprawiający że nie dopełnia on swojego obowiązku, mimo że ma obiektywną możliwość jego wykonania . Sąd rejonowy zatem słusznie uznał, że sam fakt niewypełniania obowiązku opieki materialnej nie jest równoznaczny z uchylaniem się od jego spełnienia. Należy bowiem zawsze zbadać przyczyny niewywiązywania się z tego obowiązku, które mogą mieć również charakter obiektywny i usprawiedliwiać sprawcę. Takowych właśnie doszukał się w postawie oskarżonego.

Z tych właśnie względów apelacja nie mogła odnieść zamierzonego skutku.

Wniosek

wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek nie jest zasadny. Brak było warunków z art. 437 § 2 k.p.k. do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania - nie zaistniała żadna z podstaw wskazanych w powołanym przepisie, a w szczególności wypadek z art. 454 k.p.k..

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Uniewinnienie oskarżonego M. C. od popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku zostały przedstawione w punkcie 3.1. niniejszego opracowania.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Sąd odwoławczy zasądził na rzecz adwokata Ł. O. koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, a ustalił je na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k., § 11 ust. 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) w związku z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, przy uwzględnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r., sygn. akt SK 78/21.

3.

Ze względu na nieuwzględnienie apelacji prokuratora kosztami procesu za postepowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa, stosownie do regulacji przepisu art. 636 § 1 k.p.k.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie uniewinniające oskarżonego M. C. od popełnienia zarzucanego mu czynu

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana