Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 232/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – sędzia Robert Bednarczyk

Protokolant Joanna Szmel

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Urszuli Ziembickiej

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2023r.

sprawy:

1.  W. B. ur. (...) w L.

s. J. i Z. z domu O.

2.  T. C. ur. (...) w L.

s. K. i Z. z domu P.

3.  M. L. ur. (...) w L.

s. R. i K. z domu R.

4.  W. F. ur. (...) w J.

s. A. i A. z domu T.

5.  D. K. (1) ur. (...) w B.

s. J. i K. z domu S.

oskarżonych z art. 231 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubaniu

z dnia 21 listopada 2022 r. sygn. akt II K 345/19

I.  uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego W. F. w punkcie 4, 6 oraz 8 i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Rejonowemu w Lubaniu do ponownego rozpoznania;

II.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w punkcie 1 części rozstrzygającej eliminuje ustalenie o podrobieniu przez oskarżonego W. B. na opisanym w tymże punkcie mandacie karnym podpisu ukaranego i w to miejsce ustala, że oskarżony rozliczył się w Komendzie Powiatowej Policji w L. z tego mandatu bez podpisu osoby ukaranej i tak opisany czyn kwalifikuje z art. 231 § 1 kk,

- w punkcie 2 części rozstrzygającej eliminuje ustalenie o podrobieniu przez oskarżonego T. C. na opisanych w tymże punkcie mandatach karnych podpisu ukaranych i w to miejsce ustala, że oskarżony rozliczył się w Komendzie Powiatowej Policji w L. z tych mandatów bez podpisów osób ukaranych i tak opisany czyn kwalifikuje z art. 231 § 1 kk,

- w punkcie 3 części rozstrzygającej eliminuje ustalenie o podrobieniu przez oskarżonego M. L. na opisanych w tymże punkcie mandatach karnych podpisu ukaranych i w to miejsce ustala, że oskarżony rozliczył się w Komendzie Powiatowej Policji w L. z tych mandatów bez podpisów osób ukaranych i tak opisany czyn kwalifikuje z art. 231 § 1 kk,

- w punkcie 5 części rozstrzygającej eliminuje ustalenie o podrobieniu przez oskarżonego D. K. (1) na opisanych w tymże punkcie mandatach karnych podpisu ukaranych i w to miejsce ustala, że oskarżony rozliczył się w Komendzie Powiatowej Policji w L. z tych mandatów bez podpisów osób ukaranych i tak opisany czyn kwalifikuje z art. 231 § 1 kk,

- uchyla rozstrzygnięcie, zawarte w punkcie 7 części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku;

III. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

IV.  zasądza od oskarżonych W. B., T. C., M. L. i D. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w częściach po 1/5 i wymierza im opłaty w kwotach po 100 zł za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 232/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 21 listopada 2022r. w sprawie II K 345/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apapelacja adw. J. Ł.

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść poprzez uznanie przez Sąd Rejonowy, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do uznania, iż W. B.oraz M. L. swoim zachowaniem wypełnili znamiona zarzucanych im czynów, podczas gdy prawidłowa i kompleksowa ocena materiału dowodowego, okoliczności sprawy nie pozwalają na takie ustalenia, co w rezultacie winno prowadzić do uniewinnienia W. B. oraz M. L. od zarzucanych im czynów

2. obraza przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 201 k.p.k. polegającą na oddaleniu wniosku dowodowego o powołanie nowego biegłego z zakresu pisma ręcznego, podczas gdy opinia sporządzona przez biegłego Z. H. jest niepełna i zawiera nieprawidłowości, które nie pozwalają na oparcie na niej decyzji w zakresie sprawstwa oskarżonych

3. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść poprzez uznanie przez Sąd Rejonowy, iż w rzeczonej sprawie stopień społecznej szkodliwości czynu należy ocenić jako nieznaczny, podczas gdy prawidłowa i kompleksowa ocena materiału dowodowego prowadzi do uznania, że społeczna szkodliwość popełnionego przez W. B. oraz M. L. czynu była znikoma, co w rezultacie winno skutkować umorzeniem postępowania

Apapelacja adw. M. S.

błąbłąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia poprzez przyjęcie, iż to oskarżony miał podrobić podpisy osób ukaranych, za wykroczenia na wystawionych mandatach, w sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego, a w szczególności z opinii grafologicznej nie wynika, aby te podpisy zostały złożone przez D. K. (1).

Apapelacja r. pr. M. D.

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego

je treść poprzez niezasadne przyjęcie, że okoliczności niniejszej sprawy dają podstawę do twierdzeń, iż zarówno T. C. jak i W. F. podrobili na mandatach podpisy, co skutkowało, że zarzucono im popełnienie przestępstwa z art. 231 k.k. i 270 k.k., podczas gdy właściwa zgodna z art. 7 k.p.k. interpretacja materiału dowodowego zgromadzonego w toku całego postępowania, w szczególności zeznania świadków, przeprowadzonych dowodów z dokumentów a nawet kwestionowanej opinii biegłego prowadzi do wniosku odmiennego, jednoznacznie wskazującego, że T. C. i W. F. nie popełnili zarzucanego im czynu.

2. obraza przepisów postępowania mających istotny wpływ na treść wyroku a mianowicie:

a) art. 7 k.p.k., polegających na oparciu treści wyroku na selektywnie wybranym materiale dowodowym ograniczającym się jedynie do wniosków biegłego w zakresie ustalającym, że kwestionowane podpisy na mandatach karnych zostały podrobione bez wskazania autora i przyjęciu, że podrobili je oskarżeni T. C. i W. F. nie ustalając wewnętrznego ich obiegu w Komendzie Powiatowej w L. oraz nie uwzględniając wad kopiału kalkowego w konsekwencji, czego doszło do błędnego uznania, że oskarżeni podrobili podpisy metodą na prześwit,

b) art., 170 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z 366 § 1 k.p.k. polegających na niedopuszczeniu wniosków dowodowych zgłaszanych w toku procesu przez obronę, wskazując, że podniesione okoliczności nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia, co bezpośrednio spowodowało, że nie zostały wyjaśnione wszystkie okoliczności sprawy i miało to wpływ na treść wydanego wyroku w zakresie ustaleń faktycznych, w szczególności uznaniu, że T. C. i W. F. na mandatach podrobili podpisy w sytuacji, gdy uwzględnienie zakwestionowanych wniosków dowodowych do wniosków przeciwnych, że oskarżeni nie popełnili zarzucanych im czynów,

c) art. 201 k.p.k. polegający na nie powołaniu nowego biegłego z zakresu badania pisma ręcznego, co bezpośrednio miało wpływ na treści wydanego orzeczenia w zakresie ustaleń faktycznych, co do popełnienia przez oskarżonych przestępstwa z art. 231 k.k. i art. 270 k.k.

Apapelacja oskarżyciela publicznego

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku, a polegający na nieprawidłowym ustalenia, iż stopień winy i społeczna szkodliwość czynu, jakiego dopuścił się każdy z oskarżonych nie są znaczne, co spowodowało, że Sąd I instancji niezasadnie, na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. oraz art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne wobec oskarżonych: W. B., T. C., M. L., W. F. i D. K. (1) K. Z. warunkowo umorzył na wskazane w rozstrzygnięciu wyroku okresy próby, choć prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że stopień zawinienia i społeczna szkodliwość czynu oskarżonych są znaczne i nie zachodzą przesłanki uzasadniające warunkowe umorzenie postępowania,

- bbłąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na treść tego orzeczenia wskutek błędnej oceny materiału dowodowego sprzecznej z zasadami poprawnego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego przez dowolne ustalenie, że oskarżony: W. F. nie dopuścił się tego, że w dniu 13 sierpnia 2011 roku będąc funkcjonariuszem Komendy Powiatowej Policji w L. wystawił mandat karny numer (...) za faktycznie niepopełnione wykroczenie na dane W. G. jednocześnie podrabiając jego podpis na tym mandacie - co skutkowało tym, że został w części uniewinniony od zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, choć prawidłowa ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego potwierdza, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

O ile nie do końca zrozumiałe są podniesione w apelacjach obrońców oskarżonych W. B., T. C., M. L., D. K. (1) a częściowo i W. F. zarzuty, negujące miarodajność opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego, o tyle w pełni zasadne są podniesione w tej materii zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych. Z jednej bowiem strony negowane jest, jako niezgodne z opinia, ustalenie Sądu Rejonowego o sfałszowaniu przez oskarżonych podpisów na mandatach karnych, z drugiej zaś kwestionowana jest ta opinia co do twierdzenia o sfałszowaniu owych podpisów w ogóle. Gwoli przejrzystości wskazać należy, że wywody te nie dotyczą czynu, opisanego w punkcie 6 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, bo o nim mowa jest niżej. Analiza zawartych w aktach sprawy opinii biegłego ze wskazanej specjalizacji wprost i w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje na to, że podpisy P. T., E. H., D. K. (2), M. R., A. K., W. G., D. Ł. i L. N. na opisanych w wyrokach mandatach zostały sfałszowane, lecz biegły z powodów szczegółowo w uzupełnianej opinii podanych nie był w stanie określić, czy fałszerstwa dokonali oskarżeni. Niekwestionowana przez strony a w ocenie Sądu słuszna jest teza, że opinia, o jakiej mowa jest jedynym dowodem, wskazującym na ustalone przez Sąd Rejonowy sprawstwo oskarżonych w zakresie sfałszowania na mandatach podpisów osób ukaranych. Faktem jest, że dowód z opinii biegłego podlega takiej samej ocenie, jak każdy inny dowód, co nie zmienia sytuacji, że żaden inny dowód na dokonanie przez oskarżonych fałszerstw podpisów nie wskazuje. Oceny tej nie zmienia dokonanie analizy dowodowej przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego. Nie ma wątpliwości, że to oskarżeni byli osobami najbardziej zainteresowanymi w podrobieniu owych podpisów, niemniej jednak nie sposób wykluczyć, że do takich działań doszło już po złożeniu u przełożonego owych mandatów i że mogły tego dokonać inne osoby, kierując się motywacją ukrycia niedopełnienia przez oskarżonych obowiązku pozyskania podpisu ukaranych, osobistą niechęcią do wielokrotnie karanych pokrzywdzonych, wolą przedstawienia większej, niż rzeczywista aktywności KPP w L. lub też tuszowania zaistniałych nieprawidłowości. Skoro tak, to ocena wiarygodności opinii biegłego na tle zasad doświadczenia życiowego nie pozwala na dokonanie w sposób nie budzący wątpliwości ustalenia, że to oskarżeni podpisy, o jakich mowa sfałszowali, co dotyczy również M. L., który z dużym prawdopodobieństwem jeden z podpisów sfałszował. Tego rodzaju prawdopodobieństwo dotyczy wszak wszystkich oskarżonych, lecz na gruncie przedmiotowej sprawy nie jest ono wystarczające do przełamania wyrażonej w art. 5 kpk zasady domniemania niewinności w omawianej materii.Za zasadne zatem uznać należy zarzuty apelacji obrońców, dotyczące błędu w ustaleniach faktycznych, jakich Sąd Rejonowy nie ustrzegł się w punktach 1, 2, 3, 4 i 5 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku a dotyczących sfałszowania przez oskarżonych opisanych w tychże punktach podpisów. Biegły z zakresu badania pisma w swoich uzupełnianych podczas rozprawy głównej opiniach w sposób nie budzący wątpliwości stwierdził jednak, że podpisy te zostały sfałszowane, choć nie wiadomo kiedy i przez kogo. Opinia ta nie zawiera uchybień, określonych w art. 201 kpk, bowiem biegły w sposób rzeczowy, merytorycznie poprawny, wewnętrznie spójny i komplementarny odniósł się do wszystkich werbalizowanych przez obrońców a powielonych we wniosku dowodowym zastrzeżeń i zarzutów. Skoro jednak na gruncie art. 5 § 2 kpk wykluczyć należy, by fałszerstwa dokonali oskarżeni i skoro brak jest dowodu, że nastąpiło to jeszcze przed przedstawieniem wystawionych mandatów do realizacji, to jedyna możliwa do przyjęcia z uwzględnieniem logiki i zasad doświadczenia życiowego sytuacja sprowadza się do przedłożenia przez oskarżonych do realizacji mandatów, jakie nie zostały przez nikogo podpisane. Takie działanie obliguje do jego prawnokarnej oceny z uwzględnieniem art. 231 § 1 kk. Zgodnie z jego treścią zespół ustawowych znamion, stypizowanym w tym przepisie wyczerpuje funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego. Nie budzi wątpliwości to, że oskarżeni w chwili zarzucanego im działania spełniali ustawowa definicje funkcjonariuszy publicznych, co wprost wynika z art. 115 § 13 pkt 7 kk. Jak zostało wyżej wskazane, przedstawiali oni do realizacji mandaty karne, jakie nie zostały zaopatrzone podpisami osób ukaranych. Zgodnie z art. 95 § 1 kpw postępowanie mandatowe prowadzi Policja, zaś art. 96 § 3 kpw ceduje na Prezesa Rady Ministrów określenie wzory formularzy mandatu karnego. W § 4 ust. 2 i w § 5 ust.2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2002 r. w sprawie nakładania grzywien w drodze mandatu karnego wskazane zostało, że tak w przypadku mandatu karnego kredytowanego, jak i uiszczanego w gotówce sprawca wykroczenia potwierdza przyjęcie mandatu karnego, składając czytelny podpis na odcinku "C" formularza. To kategoryczne sformułowanie oznacza, że konstytutywnym elementem przyjętego a zatem podlegającego wykonaniu mandatu karnego jest podpis osoby ukaranej. Argumentum a contrario mandat niepodpisany przez sprawce wykroczenia wykonany być nie może. W realiach sprawy oskarżeni nie tylko odstąpili od pozyskania niezbędnych podpisów osób ukaranych, ale skierowali do wykonania takie nie podpisane mandaty we wskazanych w zaskarżonym wyroku przypadkach. Bez wątpienia zatem wszyscy oni wyczerpali ustawowe znamiona występku z art. 231 § 1 kk. W oczywisty sposób takie postepowanie było działaniem na szkodę interesu publicznego, podważając niezbędne zaufanie do Policji jako instytucji oraz na szkodę osób fizycznych, wymienionych w treści zaskarżonego wyroku. Nie tylko bowiem osoby te nie powinne uiszczać należności, wynikających z nieprawidłowo wystawionych mandatów, nie powinne być wobec nich prowadzone żadne czynności egzekucyjne, ale i osoby te nie powinne figurować jako ukarane, naturalnie co do zdarzeń, opisanych w wadliwie wystawionych mandatach karnych. Powyższe nie oznacza jednak, że z powodu apelacji oskarżyciela publicznego możliwe jest uwzględnienie wszystkich zawartych w apelacji prokuratora wniosków. Jej autor przeoczył treść art. 454 kpk, zakazującego wydania wyroku skazującego w sytuacji uniewinnienia oskarżonego przez sąd I instancji oraz w przypadku umorzenia postepowania. Oznacza to jednak, że w razie warunkowego umorzenia postepowania sąd odwoławczy jest władny do wydania wyroku skazującego, o ile stwierdzi ku temu niezbędne przesłanki. W realiach sprawy taka sytuacja nie zachodzi. Wyeliminowanie elementów sfałszowania przez oskarżonych podpisów osób ukaranych na przedmiotowych mandatach oraz elementu posłużenia się sfałszowanymi mandatami a co za tym idzie również art. 270 § 1 kk w znaczący sposób umniejsza zarówno stopień winy sprawców, jak i stopień społecznej szkodliwości ich zachowań. Gdyby te elementy istniały, to zawarty w apelacji wywód, odnoszący się do tych kwestii należałoby w pełni podzielić i dokonać zmiany zaskarżonego wyroku poprzez skazanie. Tak jednak, z powodów wyżej opisanych nie jest. W uzasadnieniu apelacji oskarżyciel publiczny zanegował ustalenie Sądu Rejonowego co do faktu rzeczywistego popełnienia przez pokrzywdzonych wykroczeń, za jakie wystawione zostały mandaty karne. Ta negacja ma jednak nie tylko gołosłowny, ale pozostaje w jaskrawej sprzeczności z treścią art. 5 § 2 kpk. Skoro bowiem ani zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, ani zapisy w notatnikach oskarżonych, ani wreszcie wyjaśnienia tychże oskarżonych nie mogą stanowić dowodu na pozytywne ustalenia faktyczne, to pytanie, jakie dowody na te okoliczności wskazują ma charakter wyłącznie retoryczny, bowiem dowody takie nie istnieją. Zupełnie zatem nie wiadomo, na jakiej podstawie autor apelacji, wywiedzionej na niekorzyść oskarżonych twierdzi, że wskazane wyżej osoby ukarane nie popełniły wykroczeń, skoro one same tej okoliczności nie wykluczyły. W konsekwencji zatem zawarte w tejże apelacji wywody, odnoszące się do stopnia społecznej szkodliwości popełnionych czynów oraz stopnia winy sprawców nie maja w realach sprawy zastosowania. Nieznana pozostaje sfera motywacyjna oskarżonych. Z kolei waga naruszonych przez nich obowiązków nie jest znaczna, podobnie jak charakter i rodzaj naruszonego dobra. Niematerialna szkoda, jaka była wynikiem przestępczych działań sprawców także nie jest wysoka, skoro pokrzywdzeni mandatów nie uregulowali i nie spotkały ich z tego tytułu żadne negatywne konsekwencje prawne. Najistotniejszą szkodą, jaka powstała jest znaczne podważenie zaufania społecznego do jednostki policji w L. a także Policji, jako instytucji. Skoro funkcjonariusze tej formacji zobowiązani są do egzekwowania przestrzegania porządku prawnego od innych, to niedopuszczalne jest, by sami pełniąc taka funkcje prawo łamali. Ten element sprzeciwia się możliwości uznania społecznej szkodliwości inkryminowanych zachowań jako znikomy, choć ze wskazanych wyżej powodów nie jest niezbędne wydanie wyroku skazującego. W tej sytuacji i przy zmienionych opisach działań oskarżonych zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postepowania jest w ocenie Sądu zasadne, przy czym okresy próby uzależnione zostały od intensywności działań poszczególnych sprawców, co sprowadza się do ilości skierowanych do wykonania, niepodpisanych mandatów karnych. Poza tą ostatnia okolicznością wszystkie inne tak prawne, jak i faktyczne aspekty analizowanego zagadnienia są dla wszystkich oskarżonych wspólne, zasada indywidualizacji nie sprzeciwia się zatem dokonaniu łącznej jego analizy. Jak jednak zostało wskazane wyżej, nie dotyczy to oskarżonego W. F.. W jego przypadku zasadny jest podniesiony w apelacji prokuratora zarzut, trafna jest także zawarta w uzasadnieniu apelacji argumentacja w tym zakresie. Istotnie bowiem Sąd Rejonowy uznał opinię biegłego z zakresu badania pisma ręcznego za wiarygodna i miarodajną a jednocześnie wbrew tejże opinii uniewinnił oskarżonego od czynu, polegającego m. in. Na sfałszowaniu podpisu W. G.. Zawarta w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku argumentacja jest w omawianej materii wadliwa. Skoro bowiem W. F. ,,naniósł” na mandacie karnym podpis pokrzywdzonego, to bez wątpienia podpis ów został przez tego oskarżonego sfałszowany. Nie może być zatem mowy o żadnym doprecyzowaniu podpisu, oskarżony bowiem nie był uprawniony do podpisania wystawionego przez siebie mandatu za osobę ukaraną, do tego jej nazwiskiem. Nie budzi wątpliwości, że oskarżony wiedział, że nie ma uprawnienia do złożenia na mandacie podpisu innej osoby, bo wiedza taka jest powszechna. Niezrozumiałe jest zatem, z jakiego powodu Sąd I instancji uznał, że oskarżony nie działał w kierunkowym zamiarze podrobienia mandatu, skoro bez wątpienia podpis osoby ukaranej podrobił a tak sfałszowany mandat przedstawił do realizacji. Zawarty w apelacji prokuratora a skierowany przeciwko rozstrzygnięciu z punktu 6 części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku zarzut jest zatem oczywiście zasadny.

Wniosek

Wnioski obrońców

1. uniewinnienie oskarżonego W. B., D. K. (1), T. C., W. F. oraz M. L. od popełnienia zarzucanych im czynów

ewentualnie

2. umorzenie postępowania w stosunku do W. B. jak i M. L. z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość popełnionego czynu

Wnioski oskarżyciela publicznego

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie niniejszej sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Przyczyny zostały podane wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w zakresie sprawstwa oskarżonych W. B., T. C., M. L. i D. K. (1) co do występku z art. 232 § 1 kk oraz warunkowego umorzenia postepowania a także kosztów procesu.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Przyczyny zostały podane wyżej.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Wyrok Sądu Rejonowego został zmieniony w zakresie opisu zarzucanych czynów i częściowo kwalifikacji prawnej oraz nałożonych obowiązków.

Zwięźle o powodach zmiany

W przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego, sąd obowiązany jest do nałożenia na sprawcę obowiązku naprawienia szkody wyłącznie wówczas, gdy powstanie szkody w zakresie dóbr pokrzywdzonego jest następstwem popełnionego przez niego przestępstwa” (por. wyrok SN z 30.05.2018 r., V KK 446/17, LEX 2509711). Determinantem takiego naprawienia jest zatem powstanie takiej szkody, co w realiach sprawy miejsca nie miało, słusznie zatem Sąd Rejonowy nie orzekał o tego rodzaju restytucji. Nałożenie pozostałych obowiązków, wymienionych w art. 67 § 3 kk ma charakter fakultatywny, co dotyczy również świadczenia pieniężnego. W ocenie Sądu nie ma potrzeby wzmagania dolegliwości wyroku wobec oskarżonych W. B., T. C., M. L. i D. K. (1), bo już sam fakt prowadzenia przeciwko nim postepowania karnego i jego warunkowego umorzenia stanowi dla tych osób dostateczną dolegliwość. Na żaden inny argument Sąd Rejonowy się nie powołał co oznacza, że inne okoliczności znaczenia orzeczniczego nie miały. W tej sytuacji zbędne jest orzekanie opisanego w punkcie 7 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku świadczenia.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd Rejonowy ustalił, że oskarżony W. F. działał w warunkach czynu ciągłego co do zachowań, opisanych w punkcie 4 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku. Rzecz jednak w tym, że granice ciągłości wyznaczają początek pierwszego i zakończenie ostatniego z zachowań, które stanowią czyn ciągły. Zostały one przez Sąd I instancji dookreślone poprzez ustalenie, że niezgodna z prawem działalność oskarżonego rozpoczęła się 27 maja 2011r., zakończyła się natomiast w dniu 12 września 2011r. Z kolei zachowanie, opisane w punkcie 6 części dyspozytywnej wyroku miało miejsce w dniu 13 sierpnia 2011r. Wchodziło ono w związku z tym w zakres czynu ciągłego co oznacza, że niedopuszczalne było wydanie wyroku uniewinniającego co do jedynie fragmentu zarzuconego czynu. W przypadku ustalenia, że zachowanie takie nie wyczerpuje ustawowych znamion przestępstwa Sąd Rejonowy mógł co najwyżej działanie to wyeliminować z opisu czynu. Wydanie nietrafnego merytorycznie wyroku uniewinniającego ma w przedmiotowej sprawie taki skutek, że Sąd – uchylając to rozstrzygnięcie z przyczyn wskazanych w art. 454 kpk zobligowany był do uchylenia orzeczenia, zawartego także w punkcie 4 wyroku Sądu Rejonowego a to z uwagi na zasadę prawnej jedności czynu. Nie jest przy tym możliwe wydanie w II instancji orzeczenia reformatoryjnego. Jeśli bowiem wziąć pod uwagę czasookres i zakres niezgodnej z prawem działalności oskarżonego oraz fakt, że sfałszował on na mandacie karnym podpis W. G. i tak sfałszowany mandat przedstawił do realizacji, to zarówno stopień jego winy, jak i poziom szkodliwości społecznej popełnionego czynu wykracza ponad określone w art. 66 § 1 kk granice. Konsekwencją tego jest również uchylenie zaskarżonego wyroku co do kosztów sadowych w części, dotyczącej W. F..

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając sprawę oskarżonego W. F. ponownie Sąd Rejonowy ustali jego sprawstwo, dokona poprawnej kwalifikacji prawnej zarzuconych mu zachowań i będzie miał na uwadze wywody, zawarte wyżej a odnoszące się do pozostałych oskarżonych. Po przeprowadzeniu postepowania dowodowego w niezbędnym zakresie Sąd ten dokona poprawnej analizy stopnia winy oskarżonego i stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przezeń- w ramach art. 12 kk- czynu i w zależności od tych ustaleń ukształtuje na odpowiednim poziomie wymiar kary.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze stanowi przepis art. 636 § 1 k.p.k. Sąd nie stwierdził podstaw faktycznych, uzasadniających odstąpienie od obciążania oskarżonych tymi należnościami.

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońcy, oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana