Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 260/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – sędzia Robert Bednarczyk

Protokolant Joanna Szmel

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Lwówku Śląskim Łukasza Targońskiego

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2023r.

sprawy A. M. (1) ur. (...) w K.

s. G. i H. zd. B.

oskarżonego z art. 190 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego i pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej

od wyroku Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim

z dnia 16 stycznia 2023 r. sygn. akt II K 435/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego A. M. (1) w punkcie 1 części rozstrzygającej w ten sposób że ustala, iż przypisany w tymże punkcie czyn został przez oskarżonego popełniony w dniu 22 lutego 2021r.;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  na podstawie art. 636 § 2 kpk zasądza od oskarżonego A. M. (1) oraz od oskarżycielki posiłkowej A. P. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w częściach po ½ i wymierza im opłaty w kwotach po 80 zł za postepowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 260/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 16 stycznia 2023r. w sprawie II K 435/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja obrońcy

1. Obraza przepisu postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia a mianowicie naruszenie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań pokrzywdzonej i świadka Z. M. wbrew zasadom prawidłowego rozumowania oraz doświadczenia życiowego albowiem zeznania świadków zawierają wewnętrzne sprzeczności, a nadto świadkowie pozostający w nieformalnym związku są zainteresowani korzystnym rozstrzygnięciem dla pokrzywdzonej, natomiast spójne i korespondujące z zebranym materiałem dowodowym wyjaśnienia oskarżonego nie zostały w istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy zakresie uznane za wiarygodne,

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał pływ na treść tego orzeczenia przez przyjęcie, iż oskarżony kierował agresję przeciwko pokrzywdzonej z powodu wymienienia jej nazwiska jako świadka kradzieży przez oskarżonego, podczas gdy sam świadek Z. M. stwierdził w swoich zeznaniach, iż nie jest to możliwe, gdyż pismo zostało złożone w tym samym dniu, kiedy miało dojść do ataku grabiami, a on sam nikomu nie mówił, że składa takie pismo ani jakiej treści,

3. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia przez niedostrzeżenie przez Sąd I instancji, iż brak sytuacji konfliktowych wynikał z faktu, iż z końcem lutego 2023r. świadek Z. M. przestał być stróżem na terenie Ośrodka.

Apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej

rażąca niewspółmierność – łagodność środka karnego – w postaci nawiązki wymierzonej oskarżonemu na podstawie art. 46 § 2 k.k. na rzecz pokrzywdzonej w wysokości 200 zł, podczas gdy stopień społecznej szkodliwości, wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie winny być osiągnięte wobec oskarżonego, przemawiały za orzeczeniem surowszego środka kompensacyjnego w postaci nawiązki w granicach 10.000 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty, zawarte w apelacji obrońcy nie są zasadne. Przed przystąpieniem do ich analizy stwierdzić należy, że pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzona doszło do dwóch scysji z których pierwsza miała miejsce w dniu 3 lutego 2021r, druga zaś w dniu 22 lutego 2021r. Wprawdzie ani z treści zarzutu, ani z treści wyroku Sądu Rejonowego nie wynika, które z owych wydarzeń było przedmiotem osądu ( a przedmiotem takim było tylko jedno zdarzenie), niemniej jednak pisemne uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie pozostawia wątpliwości, że dotyczy ono zajścia z dnia 22 lutego 2021r.Wprost wynika to z sekcji 1.1 fakt 2 formularza (k.82 odwrót). Niezbędne było zatem doprecyzowanie daty zdarzenia z utrzymaniem w mocy pozostałych ,zawartych w wyroku Sądu I instancji rozstrzygnięć. W związku z ustaleniem, o jakim mowa a odnoszącym się do daty zdarzenia za chybiony uznać należy zarzut 2 apelacji obrońcy. Skoro bowiem do inkryminowanego zajścia doszło w dniu 22 lutego 2021r. a opisane w tym zarzucie pismo zostało złożone w dniu 5 lutego 2021r (k.1), to oczywistym jest, że oskarżony mógł znać jego treść a co za tym idzie mogło ono być okolicznością wzmagającą intensywność konfliktu pomiędzy Z. M. a A. M. (1). Wbrew temu zarzutowi Sąd Rejonowy zasadnie ustalił (k.82), że źródłem konfliktu były kwestie związane z rozliczeniem za wykonywane przez Z. M. prace. Niezasadny jest także zarzut, opisany w punkcie I apelacji obrońcy, w jakim zarzucona została obraza art. 7 kpk. Dokonanie bowiem przez sąd odwoławczy nowej, odmiennej oceny dowodów jest uzasadnione tylko wówczas, gdy w wyniku kontroli odwoławczej stwierdzona zostanie dowolność oceny poczynionej przez sąd pierwszej instancji. Jeżeli ocena dokonana przez sąd pierwszej instancji jest zgodna z zasadami, o których mowa w art. 7 k.p.k., to pozostaje ona pod ochroną prawa i nie ma podstaw do jej zmiany w postępowaniu odwoławczym. Jeżeli sąd odwoławczy nie wykaże błędności oceny przeprowadzonych w sprawie dowodów, jakiej dokonał sąd pierwszej instancji, nie może tej oceny zmienić w postępowaniu odwoławczym nawet wówczas, gdyby to on orzekając w pierwszej instancji dowody te ocenił odmiennie ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2018 r. III KK 286/17 LEX nr 2559388). Uchybień, o jakich mowa w przytoczonym judykacie Sąd Rejonowy się ustrzegł. Apelująca zdaje się suponować, że fakt istnienia konkubinatu pokrzywdzonej i Z. M. a priori uzasadnia powinność odmowy przydania waloru wiarygodności ich relacjom. Z żadnego jednak przepisu powinność taka nie wynika, co czyni opisana wyżej tezę nieprawdziwą. Z kolei bezspornym jest to, że zdarzenie z dnia 22 lutego 2021r. miało charakter dynamiczny i krótkotrwały, wiązało się również z emocjami po stronie wszystkich jego uczestników. Zupełnie zatem zrozumiałe są opisane w apelacji drobne i mało istotne różnice pomiędzy zeznaniami Z. M. i A. P.. Co więcej, gdyby relacje te były identyczne nawet w najdrobniejszych szczegółach, to zasadne byłoby podejrzenie o uzgodnieniu pomiędzy świadkami treści ich twierdzeń a to z kolei dałoby asumpt do negatywnej przynajmniej częściowo weryfikacji wiarygodności owych zeznań. Podnieść przy tym należy, że zdarzenie z dnia 22 lutego opisywali tylko oskarżony, pokrzywdzona i Z. M., nie zaś A. M. (2) i K. W.. Oskarżony twierdził przy tym, że zdarzenie to, mające postać napaści z bronią palną, uderzania go po głowie i groźbach podpalenia widziała również jego żona. Skoro A. M. (2) nic o tym w swoich zeznaniach nie powiedziała, to znaczy że oskarżony w swoich wyjaśnieniach nie podał prawdy. Wykluczyć przy tym należy braki pamięci po stronie żony oskarżonego w powyższej materii, bowiem z opisu, jaki A. M. (1) podał wynika, że rzekomy atak na jego osobę miał charakter nader drastyczny a skoro tak, to zostałby on, przynajmniej częściowo zapamiętany przez A. M. (2). Z jednej zatem strony Sąd Rejonowy dysponował spójnymi zeznaniami pokrzywdzonej i jej konkubenta, z drugiej zaś odosobnionymi wyjaśnieniami oskarżonego. Słusznie w tej sytuacji Sąd ten przydał walor wiarygodności zeznaniom wskazanych świadków. Co więcej, opisali oni zgodnie przebieg zdarzenia z dnia 3 lutego 2021r, jakie potwierdzone zostały dowodem obiektywnym w postaci dokumentacji medycznej. Jest to element dodatkowo wskazujący na wiarygodność omawianych relacji a zarazem wskazujący na uzasadniona obawę ze strony A. P. spełnienia werbalizowanych przez oskarżonego w dniu 22 lutego 2021r. gróźb. W tej sytuacji nie sposób uznać, by Sąd Rejonowy uchybił art. 7 kpk, co czyni podniesiony w tej materii zarzut niezasadnym. Zarzut III apelacji obrońcy nie jest do końca zrozumiały. Wskazana w nim okoliczność ma wszak charakter bezsporny, podobnie jak i to, że w związku z opuszczeniem przez jedną ze stron konfliktu dotychczasowego miejsca pobytu konflikty te ustały. Z pewnością taka sama sytuacja zaistniałaby, gdyby to oskarżony zmienił miejsce pobytu, co przecież nie świadczyłoby o tym, że to on spór dotychczas istniejący kreował.

Bezzasadny w stopniu oczywistym jest podniesiony w apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej zarzut. Jego autor nie podjął nawet próby wykazania, z jakiego powodu przyznana A. P. kwota jest rażąco niska i z jakich powodów należałoby ją 50-krotnie podwyższyć. Żadna miarą nie uzasadnia tego rodzaj i natężenie doznanej przez pokrzywdzoną traumy, brak jest przy tym jakiegokolwiek dowodu, by negatywne następstwa skierowanych przeciwko niej gróźb uzasadniały przyznanie jej finansowej rekompensaty w kwocie wyższej, niż określona przez Sąd Rejonowy. Rekompensata taka ma wszak charakter wyłącznie restytucyjny co oznacza, że nie może przerodzić się źródło nawet jednorazowego dochodu.

Wniosek

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

Pełnomocnik wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego orzeczenia w pkt 2 poprzez orzeczenie nawiązki w kwocie 10.000 zł,

2. zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego, kosztów reprezentacji udzielonej przez profesjonalnego pełnomocnika przed Sądami I i II instancji – według norm przepisanych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Podniesione w apelacjach zarzuty nie okazały się zasadne a co za tym idzie również zawarte w nich, korelujące z zarzutami wnioski zasadne nie są.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości za wyjątkiem korekty daty popełnionego czynu

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji jest wolny od uchybień, opisanych w apelacji i nie zawiera on również uchybień, o jakich mowa w art. 439 kpk i art. 440 kpk..

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana dotyczyła daty popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zostały przedstawione wyżej.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Bezzasadność obu wywiedzionych apelacji sprawiła, że zastosowanie ma art. 7, 8 i 13 ust.2 ustawy z dnia 23. 06 1973r. o opłatach w sprawach karnych oraz art. 636 § 2 kpk. Sąd nie stwierdził podstaw do odstąpienia od obciążania stron kosztami procesu za postepowanie odwoławcze w częściach równych ani też do odstąpienia od obciążania ich opłatą. Rozstrzygnięcie to, zgodnie z art. 636 § 1 kpk, gdzie mowa jest o kosztach procesu i art. 616 § 1 kpk oznacza, że każdy z apelujących ponosi we własnym zakresie wyłożone przez siebie koszty adwokackie.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca, oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana