Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 48/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia SR del. do SO Wojciech Furman

Protokolant: sekr. sąd. Anna Pikulska

przy udziale Prokuratora del. do Prokuratury Okręgowej w Elblągu Marcina Rosta

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2023 r. w Elblągu sprawy

D. C. syna J. i B.

urodzonego (...) w L.

oskarżonego o czyn z art. 178a § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w Działdowie

od wyroku Sądu Rejonowego w Działdowie

z dnia 12 grudnia 2022 r. sygn. akt II K 342/22

uchyla zaskarżony wyrok i kieruje sprawę do ponownego rozpoznania do Sądu Rejonowego w Działdowie.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 48/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Działdowie z 12 grudnia 2022r. w spr. II K 342/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

D. C.

Uprzednia karalność oskarżonego

Informacja z KRK,

Odpis wyroku SR (...) w W.

k. 64 – 67

k. 73-74

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Informacja z KRK

Odpis wyroku SR (...) W.

Informacja z KRK została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód ten – wykazujący karalność oskarżonego- zasługuje na wiarygodność.

Odpis wyroku pochodzi wprost od organu wydającego nie budzi wątpliwości co do zgodności i zasługuje na oparcie się na nim w ustaleniach faktycznych.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, polegający na niezastosowaniu art. 178a § 4 k.k. w sytuacji, gdy oskarżony działał będąc uprzednio skazany w warunkach opisanych w art. 178a § 4 kk

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oskarżyciel w apelacji podniósł zarzut z art. 438 pkt. 1 kpk w postaci obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, polegający na niezastosowaniu art. 178a § 4 k.k. w sytuacji, gdy oskarżony działał będąc uprzednio skazany w warunkach opisanych w art. 178a § 4 kk, w wyniku przyjęcia przez sąd orzekający, że oskarżony nie dopuścił się zarzuconego mu czynu, będąc już uprzednio prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości albo dopuścił się wymienionego czynu w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, podczas gdy oskarżony został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego (...) w W. z dn. 28 marca 2013 r., sygn. akt (...) za popełnienie czynów z art. 178a § l kk, art. 178a § 4 kk, art. 64 § l kk i in.

Choć zarzut został wadliwie uzasadniony, jak również wadliwie wskazano alternatywny wniosek apelacji (o czym niżej), co do zasady apelacja, której zarzuty bazowały na zaniedbaniach samego skarżącego popełnionych w toku prowadzenia postępowania przygotowawczego, zasługiwała na uwzględnienie i musiała skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku oraz przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

W istocie Sąd I instancji powielił ewidentne zaniedbanie i wynikający z niego błąd co do kwalifikacji prawnej, nie uwzględniając prawidłowo danych o uprzedniej karalności oskarżonego.

Skutkiem było uwzględnienie przez Sąd wniosku Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Działdowie złożonego w trybie art. 335 kpk zaskarżonym wyrokiem w takiej formie, w jakiej Prokurator wniosek złożył – bez uwzględnienia faktu uprzedniej karalności w rozumieniu art. 178a § 4 kk.

Jak wskazują dane o karalności (k. 21), których prokurator nie uwzględnił wcale w postępowaniu przygotowawczym kierując do Sądu w trybie art. 335 § 2 kpk wadliwy akt oskarżenia i wadliwy wniosek, oraz z aktualnych danych będących dokładnie tym samym zestawieniem uprzednich orzeczeń skazujących (k. 64 – 67) oskarżony D. C. został uprzednio skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego (...) w W. z dnia 28 marca 2013 r., sygn. akt (...) za czyny z art. 178a § l kk, art. 178a § 4 kk, art. 64 § l kk i z art. 289 § l kk na karę jednego roku pozbawienia wolności, Sąd wymierzył mu karę łączną jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności i orzekł cztery lata zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Jakkolwiek zakaz został wykonany w dniu 15 listopada 2020 roku, następcza wielokrotna karalność doprowadziła do sytuacji, w której przedmiotowe skazanie nie uległo zatarciu.

Warto dostrzec w tym miejscu wadliwie sformułowane uzasadnienie zarzutu apelacji – wszak w konkretnym przypadku ustalonego oskarżonego, czynu i uprzedniego skazania i zakresu wykonania nie mogło dojść do ustalenia, że oskarżony był już uprzednio prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości „albo dopuścił się wymienionego czynu w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo” jak pisał w uzasadnieniu skarżący. Należało ustalić, która z przesłanek z art. 178a § 4 kk miała w niniejszej sprawie zastosowanie i ustalenie takie było możliwe już na etapie postępowania przygotowawczego. Skarżący wydaje się dostrzegać zarys rozwiązania w uzasadnieniu apelacji skupiając się jedynie na fakcie uprzedniego skazania, a pomijając zgłoszony we wniosku wątek biegu okresu stosowania środka karnego w postaci zakazu.

Powyższe okoliczności są oczywiste, w efekcie zawarty w apelacji zarzut także jawi się jako oczywiście zasadny, w świetle potrzeby zweryfikowania jedynie uprzedniej karalności i faktu braku zatarcia skazania skutkującego koniecznością zastosowania art. 178a § 4 kk, którego Sąd nie zastosował pomimo zaistnienia wszystkich przesłanek.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zasadny jest zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji w konsekwencji zasadniczy wniosek końcowy zasługiwał na uwzględnienie.

Skarżący złożył wniosek ewentualny – o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zmianę kwalifikacji i wymierzenie w miejsce ustalonej z oskarżonym kary ograniczenia wolności, zakazu na trzy lata i świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000 złotych kary.

Wnoszący apelację oskarżyciel zaproponował we wniosku alternatywnym orzeczenie nieuzgodnionej z oskarżonym kary czterech miesięcy pozbawienia wolności, dożywotniego zakazu i świadczenia w kwocie 10.000 złotych.

Wniosek taki nie uwzględnia faktu, że do wydania wyroku doszło na posiedzeniu, zaś dokonanie tak znaczących zmian w kwalifikacji i w wymiarze kary i środków karnych wymaga na nowo przewodu w całości (art. 437 § 2 kpk).

W przedmiotowej sprawie dopiero przeprowadzenie przewodu sądowego w całości przez sąd I instancji uczyni realnie zadość zasadzie dwuinstancyjności. Przewód sądowy w niniejszej sprawie w pierwszej instancji nie był przeprowadzany, gdyż wadliwość zarzutu i wniosku nie została dostrzeżona przez sąd , który uwzględnił wniosek oskarżyciela o wydanie uzgodnionego z oskarżonym wyroku na posiedzeniu w trybie art. 335 kpk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a także wymowa zebranych dowodów, w postaci aktualnych danych o karalności i odpisu wyroku Sądu Rejonowego (...) W. z dnia 28 marca 2013 roku, a w konsekwencji wniosek końcowy zasługiwały na uwzględnienie, w sytuacji gdy zaszła przesłanka z art. 437§2 kpk.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy należy przeprowadzić rozprawę i przewód sądowy, ujawnić dokumenty zawnioskowane do ujawnienia na rozprawie, w tym dane o karalności oraz odpis wyroku Sądu Rejonowego (...) W. z dnia 28 marca 2013 roku wydanego w sprawie o sygn. (...) , dokonać uprzedzenia o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej i wydać rozstrzygnięcie uwzględniające prawidłowo zgromadzony i ujawniony materiał dowodowy, zarówno w kształtowaniu opisu czynu, jak i jego kwalifikacji prawnej, rzutujących na możliwe orzeczenia odnośnie kary i środków karnych.

Warto także dostrzec rażący błąd językowy, jakim, dotknięte było uchylone orzeczenie, w postaci nieznanego językowi polskiemu oraz pozostałym językom mieszczącym się w kulturze łacińskiej zastosowaniu w języku pisanym składającym się ze zdań w rozumieniu gramatycznym tak zwanego zera wiodącego (w wymiarze kary i środka karnego). Zapis taki dopuszczalny jest tylko w zapisie daty cyframi arabskimi w pierwszych dziewięciu cyfrach oznaczających miesiące, a wyjątkowo także w pierwszych dziewięciu dniach miesiąca, lecz także tylko w zapisie arabskim daty (pominąć należy, jako nieprzystające do niniejszej sprawy kwestie zera wiodącego w arkuszach i zestawieniach tabelarycznych).

Wystarczająco ewentualne zagrożenie omyłką lub przerabianiem tekstu eliminuje wymóg dokonywania w określaniu wymiaru kar zapisów zarówno cyfrowych, jak i słownych (§ 30 ust. 2 zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2019 r . ze zm . w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej wskazujące na konieczność zapisu liczb – w odniesieniu do kar i środków karnych będą to zawsze liczby naturalne – cyframi arabskimi i zapisem słownym; prawidłowy zaś zapis cyfrowy liczby „jeden” to „1” a nie „01”).

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS