Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VPa 38/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2014 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSO Jacek Wilga

Sędziowie: SSO Andrzej Marek (spr.)

SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: Ewa Sawiak

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2014 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa J. P. i K. S. (pozwanych wzajemnie)

przeciwko Spółdzielni (...) w L. w likwidacji (powódki wzajemnej)

o odszkodowanie, wynagrodzenie za pracę, zapłatę ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy i rehabilitacyjny

na skutek apelacji strony pozwanej/powódki wzajemnej

od wyroku Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w Lubinie

z dnia 17 grudnia 2013 roku

sygn. Akt IV P 395/13

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Lubinie zasądził od Spółdzielni (...) w L. na rzecz powódek kwoty wskazane w tym wyroku tytułem niewypłaconych wynagrodzeń, ekwiwalentów pieniężnych za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe oraz odszkodowań wynikających z rozwiązania przez powódki umów o parce w trybie natychmiastowym z winy pracodawcy. Jednocześnie oddalone zostały powództwa wzajemne spółdzielni o zasądzenie odszkodowań tytułem nieuzasadnionego - w ocenie pracodawcy - rozwiązania umów o prace przez powódki.

Sąd Rejonowy powołał się na ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy akceptuje w całości i uznaje za własne.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła strona pozwana, zarzucając:

1)  naruszenie art. 233 § l k.p.c., przez błędną ocenę dowodów, a w
konsekwencji nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego polegające na:

-

przyjęciu, że w okresie zatrudnienia powódek brak było zastrzeżeń co do
wydajności i jakości ich pracy, oraz przyjęcie, iż powódki były dobrymi
pracownikami,

-

pominięcie dowodu z zeznań strony - likwidatora pani D. S.
oraz kart akordowych i zestawienia dopłat do najniższego wynagrodzenia
powódek na okoliczność niskiej wydajności powódek oraz negatywnej oceny
jakości ich pracy przez pracodawcę,

-

przyjęcie, iż jedyną przyczyną niewypłacania wynagrodzenia powódkom była
trudna sytuacja finansowa pozwanej,

-

błędnej ocenie dowodu z zeznań świadków oraz pominięciu dowodu z
zeznań pozwanej - likwidatora D. S.,

2)  naruszenie art. 328 § 2 kpc poprzez brak wskazania dlaczego Sąd
odmówił wiarygodności dowodom w postaci zeznań likwidatora
pozwanej, kart akordowych powódek oraz zestawienia dopłat do
najniższego wynagrodzenia,

3)  naruszenie art. 6 k.c w związku z art. 232 kpc poprzez uznanie za
dowiedzione faktów, na które powoływały się powódki, pomimo braku
jakichkolwiek wiarygodnych dowodów na ich potwierdzenie polegające na:

-

uznaniu, że powódki nie wypracowywały norm akordowych z powodu braku ciągłości zleceń dla strony pozwanej i wiążących się z tym przerw w produkcji oraz niskich cen za wykonywanie poszczególnych operacji,

-

uznaniu, ze w roku 2013 powódki wykorzystały częściowo urlopy zaległe

4)  naruszenie art. 273 § l w związku z art. 157 § l 1 kpc polegające na nieodczytaniu świadkom ich zeznań i tym samym uniemożliwienie im ewentualnego uzupełnienia i sprostowania zeznań

Wskazując na powyższe, strona pozwana wniosła o zmianę wyroku i oddalenie powództwa wniesionego przez J. P. i K. S. oraz o zasądzenie od powódek na rzecz pozwanej (powódki wzajemnej) odpowiednio kwot:

-

od J. P. kwoty 4800 zł wraz z odsetkami ustawowymi od
dnia wniesienia pozwu wzajemnego do dnia zapłaty,

-

od K. S. kwoty 800 zł wraz z odsetkami ustawowymi od
dnia wniesienia pozwu wzajemnego do dnia zapłaty,

oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z uwzględnieniem kosztów postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na apelację powódki wniosły o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zaskarżony wyrok jest prawidłowy.

Na uwzględnienie nie zasługiwał zarzut naruszenia przepisu prawa procesowego w postaci art. 233 § 1 k.p.c.. Sąd I Instancji wyprowadził bowiem ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego poprawne i logicznie wnioski skutkujące uwzględnieniem roszczeń odszkodowawczych powódek wynikających z rozwiązania przez nie umów o pracę w trybie art. 55 § 11 k.p. Ocena wiarygodności i mocy przeprowadzonych dowodów powinna odpowiadać regułom logicznego myślenia wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego będące wyznacznikiem granic dopuszczalnych wniosków i stopnia prawdopodobieństwa ich przydatności w konkretnej sytuacji. Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne.

Wskazana w zaskarżonym wyroku argumentacja Sądu jest prawidłowa, wystarczająca i nie wymaga powtarzania. Sąd Rejonowy miał przy tym pełne prawo ocenić materiał dowodowy (w tym nie dać wiary zeznaniom prezesa zarządu spółdzielni, która generalnie wszystkich swoich pracowników oceniała negatywnie) oraz kartom akordowym, które nie zawierały pełnych informacji o sposobie wykonywania obowiązków pracowniczych przez powódki, a nadto nie wskazywały przez kogo zostały sporządzone). Trzeba podkreślić, że strona pozwana nie wypłacała w ostatnim okresie swoim pracownikom wynagrodzenia. Okoliczność powyższą przyznała w toku procesu. Niewypłacenie należnego wynagrodzenia jest ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracodawcy i to niezależnie od przyczyn. Brak środków na wypłatę wynagrodzenia odmiennej kwalifikacji postępowania pracodawcy nie uzasadnia niezależnie z jakich powodów środków tych w kasie pracodawcy zabrakło. Prowadzi on bowiem działalność gospodarczą na zasadzie ryzyka i brak środków na wypłatę wynagrodzenia obciąża pracodawcę. W takiej sytuacji powoływanie się przez stronę pozwaną na słabą wydajność powódek nie było skuteczne, a zastrzeżenia zgłoszone w apelacji co do wadliwych w tym przedmiocie ustaleń sądu I instancji pozbawione były prawnej doniosłości. Skoro powódki oczekiwań pracodawcy nie spełniły mógł rozwiązać z nimi umowę o pracę za wypowiedzeniem. Utrzymywanie ich w zatrudnieniu rodziło obowiązek zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Słuszne są także – zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku uwagi Sądu Rejowego dotyczące zasadności roszczeń powódek o ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Dodatkowo tylko warto podkreślić, że istotną powinnością pracodawcy jest bowiem prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników (art. 94 pkt 10 k.p.). Obowiązek ten został szczegółowo określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 ze zm.). W szczególności - zgodnie z § 8 tego rozporządzenia - pracodawca zakłada i prowadzi odrębnie dla każdego pracownika kartę ewidencji czasu pracy w zakresie obejmującym: pracę w poszczególnych dobach, w tym pracę w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a także dyżury, urlopy, zwolnienia od pracy oraz inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w pracy. Konsekwencją nieprowadzenia lub niewłaściwego prowadzenia dokumentacji pracowniczej (nieprzedłożenia jej na żądanie sądu – co miało miejsce w niniejszej sprawie) może być przerzucenie na pracodawcę ciężaru dowodu w sądowych sprawach z zakresu prawa pracy, także dotyczących zapłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Pracodawca w niniejszej sprawie takiemu obowiązki nie sprostał, zatem trafnie Sąd Rejonowy ocenił dostępny w tym zakresie materiał dowodowy.

Nie był także zasadny zarzut naruszenia art. 273 § 1 k.p.c. w związku z art. 157 § 11 k.p.c. Po pierwsze dlatego, że brak było w protokołach rozpraw przeprowadzanych przez Sąd Rejonowy stosowanego zarzutu pełnomocnika spółdzielni (art. 162 k.p.c.), a po drugie - nie został przez skarżącą wykazany wpływ takiego uchybienia na treść rozstrzygnięcia.

Z tych przyczyn orzeczono jak w sentencji.