Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2013 r.

Sąd Rejonowy VII Wydział Cywilny w Legnicy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2013 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S. i K. L.

przeciwko stronie pozwanej: (...)SA (...) P.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...)SA (...) P. na rzecz powódek solidarnie A. S.i K. L.kwotę 13 657,41 zł (trzynaście tysięcy sześćset pięćdziesiąt siedem złotych czterdzieści jeden groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 11.05.2012 r. do dnia zapłaty;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódek solidarnie kwotę 2 692,09 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

IV.  zasądza solidarnie od powódek na rzecz strony pozwanej kwotę 425,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

V.  nakazuje uiścić na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Legnicy) powódkom solidarnie kwotę 142,94 zł a stronie pozwanej kwotę 97,90 zł tytułem nieuiszczonych w sprawie kosztów postępowania.

Sygn. akt VII C 1281/12

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 01 czerwca 2012 roku a skierowanym przeciwko (...)Spólka Akcyjna z siedzibą w P. powodowie A. S.oraz K. L.domagały się zasądzenia od pozwanego solidarnie na ich rzecz kwoty 16.460 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2012 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego żądania powódki wskazały, że w następstwie kolizji z dnia28 grudnia 2011 roku samochód osobowy marki M. (...)o numerze rejestracyjnym (...)stanowiący własność powódek wziął udział w kolizji w miejscowości L.. Na skrzyżowaniu ulic (...)kierujący pojazdem A. (...)wymusił pierwszeństwo przejazdu i uszkodził pojazd powódek. W toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła powódkom 9.992,99 złotych. Powódki kwestionując ustaloną przez pozwaną wysokość szkody, a w rezultacie i wysokość odszkodowania, zleciły sporządzenie przez prywatnego biegłego (...)opinii ustalając wysokość należnego im odszkodowania. Dochodzona niniejszym pozwem kwota to suma po zaokrągleniu: kwoty 15.560,04 złotych jako należnego i pozostałego do wypłaty odszkodowania przyjmują, iż łączna wysokość odszkodowania to 25.553,03 złotych zaś pozwany wypłacił powódkom 9.992,99 złotych oraz kwoty 900 złotych tytułem wynajmu samochodu za okres 3 dni ( po 300 złotych za dzień).

Nakazem zapłaty wydanym w sprawie o sygn. akt (...)z dnia 05 lipca 2012 roku tut. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty z dnia01 sierpnia 2012 roku strona pozwana, kwestionując go w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz o wydanie rozstrzygnięcia w zakresie kosztów procesu obciążających powoda. W uzasadnieniu pozwana podniosła, że przedłożona przez powódki opinia stanowi dokument prywatny, w konsekwencji nie może stanowić dowodu, że szkoda w pojeździe powódek wyniosła jak w przedłożonej przez nie kalkulacji. Strona pozwana wskazała nadto, że skoro powódki nie przedstawiły faktur Vat, roszczenie o odszkodowanie w części obejmującej Vat jest nienależne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 grudnia 2011 roku doszło do kolizji drogowej z udziałem A. S.oraz K. L.w L.na skrzyżowaniu Ulic (...), t.j. samochód osobowy marki M. (...)o numerze rejestracyjnym (...)stanowiący współwłasność powódek został potrącony przez wymuszającego pierwszeństwo kierującego pojazdem A. (...). Sprawca zdarzenia był ubezpieczony z tytułu odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej- (...)Spółka Akcyjna z siedzibą w P..

Dowód:

- kopia dowodu rejestracyjnego- k. 7,

- akta szkody- k. 48

W następstwie przedmiotowego zdarzenia w pojeździe powódek doszło do uszkodzenia: a) części do wymiany: wykładzina zderzaka przedniego, osłona lewa zderzaka przedniego, krata środkowa zderzaka przedniego, uchwyt lewy zderzaka przedniego, odbojnik przedni lewy, czujnik przedni lewy, czujnik systemu ostrzegania o przeszkodzie przedni zewnętrzny lewy, krata wlotu powietrza, , maska silnika, reflektor lewy, osłona dyszy spryskiwacza reflektora lewego, dysza spryskiwacza reflektora lewego, wspornik zewnętrzny lewy zderzaka przedniego, pióro pośrednie przednie lewe, rama reflektora lewego b) części do naprawy i zadane prace dodatkowe: poprzeczka przednia dolna oraz uchwyt reflektora lewego, c) części do lakierowania: maska silnika, wykładzina zderzaka przedniego, osłona dyszy spryskiwacza lewego

Dowód:

- opinie biegłego L. S., w tym opinia uzupełniająca- k 72-83, k. 113-114

W dniu 02 stycznia 2012 roku powódki zgłosiły pozwanemu szkodę.

W toku postępowania likwidacyjnego przeprowadzonego u pozwanego (...)Spółka Akcyjna z siedzibą w P.decyzja z 16 lutego 2012 roku wypłaciło powódkom łącznie kwotę 9.992,99 złotych tytułem należnego odszkodowania.

Powódki uznawszy, że przyznana im przez pozwanego kwota odszkodowania jest zbyt niska by przywrócić pojazd do stanu poprzedniego, wystąpił do (...) z siedzibą w W. o sporządzenie kalkulacji naprawy samochodu. Z wykonanej przez w/w osobę kalkulacji szkody wynika, iż koszt naprawy samochodu powoda wyniesie brutto- z Vat 25.553,03 złotych.

W konsekwencji powódki przedstawiły w/w kosztorys pozwanemu. Pozwany w piśmie z dnia 14 marca 2012 roku zaakceptował przedstawiony mu kosztorys w kwocie 14.594,36 złotych akcentując, iż warunkiem wypłaty odszkodowania w kwocie określonej w kosztorysie jest przedstawienie faktur Vat za naprawę zawierającą specyfikację części użytych zamiennych użytych do naprawy pojazdu. Nadto pozwany zadeklarował gotowość do wypłaty odszkodowania- zwrotu kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego za 3 dni( technologiczny czas naprawy) według stawek 300 złotych za każdy dzień najmu.

Pismem z dnia 23 kwietnia 2012 roku powódki wezwany pozwanego do zapłaty kwoty 16.460 złotych w terminie do dnia 10 maja 2012 roku. Na ządaną przez nie kwotę składa się: kwota 15.560,04 złotych jako należnego i pozostałego do wypłaty odszkodowania przyjmując, iż łączna wysokość odszkodowania to 25.553,03 złotych zaś pozwany wypłacił powódkom 9.992,99 złotych oraz kwoty 900 złotych tytułem wynajmu samochodu za okres 3 dni ( po 300 złotych za dzień).

Dowód:

- druk zgłoszenia szkody- k. 8-9,

- oświadczenie – k. 10,

- kalkulacja szkody pozwanego –k. 11-13,

- decyzja o przyznaniu odszkodowania-k. 14-15,

- kalkulacja naprawy sporzadzona przez (...)-k. 17-21,

- pismo pozwanego do powódek z dnia 14 marca 2012 roku-k. 22-23,

- wezwanie do zapłaty z dnia 23 kwietnia 2012 roku-k.24-24v,

- akta szkody- k. 48

Całkowity koszt naprawy samochodu powódek wynosi brutto 22.750, 40 złotych. Wyliczenie kosztów naprawy dokonano w oparciu o kalkulację w eksperckim systemie Audatex według stanu na miesiąc powstania szkody- grudzień 2011 roku. W kalkulacji tej koszty naprawy pojazdu obejmującej wyżej wskazany zakres i kwalifikacje uszkodzeń zostały obliczone przy zastosowaniu cen oryginalnych części albowiem dla uszkodzonych w pojeździe powódek w trakcie skody z dnia 28 grudnia 2011 roku części, które zostały zakwalifikowane do wymiany, nie występują na rynku odpowiadające im zamienniki. Koszty naprawy wyliczone zostały przy zastosowaniu średnich rynkowych stawek za roboczogodzinę pracy wynoszących odpowiednio 100 zł. netto z 1 rbg dla prac mechaniczno-blacharskich i 100 zł. netto z 1 rbg dla prac lakierniczych , stosowanych w grudniu 2011 roku. Ustalając koszt naprawy potrącono wartość nowego elementu w oszacowanej wysokości 50% albowiem maska silnika pojazdu powódek przed szkodą z dnia 28 grudnia 2011 roku poddawana była naprawie blacharsko-lakierniczej.

Dowód:

- opinie biegłego L. S., w tym opinia uzupełniająca- k 72-83, k. 113-114

Powódki w następstwie zdarzenia szkodowego korzystały z samochodu zastępczego przez okres 3 dni ponosząc z tego tytułu wydatki w wysokości łącznie 900 złotych.

Przyznane

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 kc i nast. sprowadza się do tego, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia. Szczegóły tej odpowiedzialności są unormowana w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz.1152). Według art. 36 ust. 1 tej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zgodnie natomiast z art. 34 ust. 1 tej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani - na podstawie przepisów prawa cywilnego - do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odpowiedzialność tą reguluje również ustawa z dnia 22 maja 2003 r. działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. Nr 124, poz. 1151).

Zgodnie z treścią art. 436 kc w zw. z art. 435 kc samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Według zaś art. 361 § 1 kc, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła. W myśl natomiast art. 361 § 2 kc naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Szkoda majątkowa jest to różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po nastąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem, jaki by istniał gdyby to zdarzenie nie nastąpiło. Chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Z przepisu art. 361 § 2 kc wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody.

W orzecznictwie i w doktrynie przyjęte jest, ze za szkodę powstałą w wyniku ruchu pojazdu mechanicznego odpowiadają in solidum posiadacz (kierowca) tego pojazd i ubezpieczyciel, przy czym poszkodowany może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, iż odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe, niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, Biul. SN 2003, z. 6, poz. 4), przy czym poszkodowanemu należy się nie tylko zwrot poczynionych przez niego przy tej naprawie nakładów, ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły w miejscu zamieszkania, stawek robocizny za tego rodzaju usługi (wyrok SN z dnia 11 grudnia 1997 r., I CKN 385/97, LEX nr 50530).

Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu przytoczonej wyżej regulacji jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia , lecz również zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Powyższa konstatacja znajduje uzasadnienie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wskazał, że za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została naprawiona( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003r. IV CKN 1916/00).

Bezspornym jest, iż w wyniku kolizji z dnia 28 grudnia 2011 roku uległ uszkodzeniu samochód powódek, zaś podmiotem zobowiązanym do naprawienia szkody jest strona pozwana, którą ze sprawcą szkody łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz to, że powodowi z tego tytułu należy się odszkodowanie. Pozwany wypłacił powodowi tytułem odszkodowania kwotę 9.992,99 złotych. Sporna między stronami była wysokość należnego odszkodowania ponad tę kwotę. Pozwany kwestionował także możliwość powiększenia należnego powódkom odszkodowania o podatek Vat. Pozwany uważał, że kwota ta wyczerpuje w całości roszczenie powoda, powód natomiast twierdził, że jest ona mocno zaniżona. Pozwany nie zakwestionowała żądania w zakresie przyznania wydatków związanych z wynajęciem pojazdu zastępczego.

W ocenie Sądu otrzymana przez powódki kwota tytułem odszkodowania nie rekompensuje w pełni doznanej przez niego szkody. Na dowód swych twierdzeń o wysokości poniesionej szkody powód przedłożył kalkulację naprawy dokonaną przez niezależnego rzeczoznawcę, z której wynikało, że rzeczywisty koszt naprawy samochodu wyniesie 25.553,03 złotych. Natomiast powołany w toku sprawy na wniosek stron biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej i wyceny wartości pojazdów L. S. ustalił, że łączny koszt brutto naprawy samochodu powoda przy zastosowaniu nowych, oryginalnych części oraz przy ustaleniu kosztów stawek serwisowych sięga kwoty 22.750,40 złotych. W ocenie Sądu opinia biegłego jest rzetelna, sporządzona zgodnie z zasadami kosztorysowania napraw pojazdów, stąd brak jest podstaw do jej podważenia. Żadna ze stron nie zakwestionowała zresztą wartości dowodowej przedmiotowej opinii, a zastrzeżenia strony pozwanej zostały wyjaśnione w uzupełniającej opinii biegłego na k. 113-114. Jak wynika z treści tej opinii, pozwany ustalił w sposób nieprawidłowy zakres naprawy. Nadto Sąd ustalając wysokość należnego powódkom odszkodowania brał pod uwagę kwotę brutto, a nie netto dostrzegając jednak problem uwzględniania w odszkodowaniach z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, podatku od towarów i usług ( VAT ) tak w orzecznictwie jak doktrynie. Zgodnie zgodnie z z orzecznictwem Sądu Najwyższego w tym zakresie( vide: uchwała z dnia 17 maja 2007 roku, uchwała Sądy Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 roku, sygn. akt III CZP 14/97; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 roku, sygn. akt III CZP 68/01, OSNC 2002, z.6, poz.74; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 roku, sygn. akt V CKN 908/00; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003 roku, sygn. akt IV CKN 387/01, niepubl. ) możliwość wystąpienia do zakładu ubezpieczeń z roszczeniem o wypłatę odszkodowania wraz z podatkiem VAT lub o zwrot niewypłaconej kwoty podatku VAT ( niezależnie od tego czy odszkodowanie było wypłacone na podstawie faktury, czy też na podstawie kosztorysu ), uzależnione będzie od tego, czy poszkodowany jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz czy miał prawo do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu rzeczy bądź usługi. W sytuacji gdy poszkodowany nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, odszkodowanie w ramach ubezpieczenia OC sprawcy kolizji drogowej przysługuje w pełnej wysokości ( wraz z podatkiem ). Natomiast w sytuacji, gdy poszkodowany jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, możliwość wystąpienia do zakładu ubezpieczeń z roszczeniem o wypłatę odszkodowania wraz z podatkiem VAT lub o zwrot niewypłaconej kwoty podatku VAT ( niezależnie od tego czy odszkodowanie było wypłacone na podstawie faktury, czy też na podstawie kosztorysu ), uzależnione będzie od tego, czy miał on prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu rzeczy bądź usługi. Powódki nie są podatnikami tego podatku, a zatem należne im odszkodowanie winno być powiększone o Vat.

Z uwagi na powyższe w zakresie odszkodowania celem zwrotu kosztów naprawy pojazdu powódkom należne jest odszkodowanie w wysokości 12.757,41 złotych( 22.750 złotych- 9.992,99 złotych).Żądanie zasadzenia odszkodowania ponad tę kwotę w w/w zakresie, w świetle opinii biegłego, nie znajduje uzasadnienia.

Powódkom należny jest także zwrot wydatków związanych z wynajęciem pojazdu zastępczego według przedstawionej kalkulacji w pozwie, czego strona pozwana nie kwestionowała. Łączna kwota z tego tytułu to 900 złotych.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku.

Powodom od zasądzonego świadczenia należą się również odsetki ustawowe liczone w sposób wskazany w art. 455 k.c. Z upływem 10 maja 2012 roku( termin spełnienia świadczenia z wezwania do zapłaty) strona pozwana pozostaje w opóźnieniu z zapłatą należnej powódkom części odszkodowania.

Rozstrzygnięcie z pkt III sentencji wyroku znajduje oparcie w art. 101 k.p.c. Powódki wygrał postępowanie w 82 %, zaś pozwany w 18%. Po stosunkowym rozliczeniu kosztów do zapłaty od pozwanego na rzecz powódek kwota 2.692,09 złotych, zaś od powódek na rzecz strony pozwanej kwota 425 złotych.

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych z pkt IV i V sentencji wyroku znajduje uzasadnienie w treści art.113 ust. 1 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych. Do rozliczenia pozostawała kwota wydatkowanych środków budżetowych w związku z przyznanym wynagrodzeniem biegłych ponad kwotę uiszczonych zaliczek. Wydatkowana tymczasowo ze środków budżetowych Skarbu Państwa kwota na wynagrodzenie biegłych opiniujących w sprawie to 240,84 złotych. Po stosunkowym rozdzieleniu powódki winny uiścić na rzecz Skarbu Państwa- Kasy Sądu Rejonowego w Legnicy kwotę 142,94 złote, zaś strona pozwana kwotę 97,90 złotych.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji