Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Rej-Żuk

Protokolant: Joanna Pajorska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 maja 2014 r. w J.

odwołania W. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

z dnia 06 grudnia 2013 r., znak: (...)

w sprawie W. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

o prawo do emerytury

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.z dnia 06 grudnia 2013 r., znak: (...)w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. Z.prawo do emerytury od dnia (...) r.

sygn. akt VII U 116/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06.12.2013 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.odmówił W. Z.prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227) oraz przepisów rozporządzenia z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz.43 ze zm.), w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę przesłanki 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca udokumentował 6 lat i 11 miesięcy pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach z tytułu zatrudnienia w (...) Zakładach (...)oraz w (...) S.A.Nie uwzględniono jako okresów pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Kopalniach (...)w Z.od 08.06.1976 r. do 14.01.1993 r. z uwagi na rozbieżności istniejące w dwóch przedłożonych świadectwach pracy, dotyczące określenia zajmowanego wówczas stanowiska.

W. Z. wniósł od powyższej decyzji odwołanie, domagając się przyznania prawa do emerytury w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach także w spornym okresie zatrudnienia w Kopalniach (...) w Z. na stanowisku ślusarz remontowo-warsztatowy – spawacz elektryczno-gazowy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. Z. urodzony (...) był w okresie od 08.06.1976 r. do 14.01.1993 r. zatrudniony w Kopalniach (...) w Z., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonując prace ślusarza remontowego, pracując przy remoncie, naprawach i bieżącej konserwacji kolejki linowej, służącej do transportu wydobywanego surowca. W ramach swoich obowiązków wnioskodawca, posiadający od 1984 r. stosowne uprawnienia, wykonywał również czynności przy spawaniu elektrycznym lub gazowym, np. podczas spawania masztów.

/dowód: akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w K., w tym: angaże,

umowa o pracę z 08.07.1976 r., podanie o rozwiązanie umowy o pracę z

12.01.1993 r., świadectwo pracy z dnia 14.01.1993 r.;

zeznania E. M. – e-protokół (...):09:49 i dalej;

zeznania W. K. – e-protokół (...):34:30 i dalej;

zeznania wnioskodawcy – e-protokół (...):46:10 i dalej/

W dniu 21.10.2013 r. W. Z. złożył wniosek o emeryturę, który decyzją z dnia 06.12.2013 r. organ rentowy rozpoznał odmownie.

/dowód: wniosek – k.1 akt emerytalnych ZUS;

decyzja – k.29 akt emerytalnych ZUS/

Wnioskodawca przystąpił do OFE, jednak wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa. Na dzień 01.01.1999 r. udokumentował łączny okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat, w tym 6 lat i 11 miesięcy niekwestionowanego przez organ rentowy stażu pracy w warunkach szczególnych.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie.

Dokonując oceny zasadności odwołania ubezpieczonego, w kontekście oceny prawidłowości zaskarżonej decyzji ZUS, odmawiającej prawa do emerytury przy obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych Sąd zważył, iż zgodnie z art.184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnił warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat, dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy wynoszący co najmniej 15 lat.

W myśl § 1 wskazywanego wyżej rozporządzenia pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, są pracownicy wykonujący prace wymienione w § 4-15 oraz w wykazach stanowiących załączniki do rozporządzenia. Także właściwi ministrowie ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była kwestia, czy wnioskodawca W. Z. osiągnął co najmniej 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych. Zdaniem organu rentowego w oparciu o dostarczoną dokumentację, możliwym było uznanie jedynie 6 lat i 11 miesięcy takiej pracy. Wnioskodawca tymczasem domagał się uwzględnienia także okresu zatrudnienia od 08.06.1976 r. do 14.01.1993 r. w Kopalniach (...) w Z..

Na wstępie należy zauważyć, że co do zasady w myśl § 2 ust.2 ww. rozporządzenia, okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. W ocenie Sądu przedłożona przez wnioskodawcę do organu rentowego dokumentacja rzeczywiście, zważywszy na rozbieżności w nazewnictwie przypisywanych wnioskodawcy stanowisk pracy, tj. ślusarza remontowo-warsztatowego i spawacza elektryczno-gazowego bądź samego spawacza elektryczno-gazowego, mogła budzić uzasadnione wątpliwości co do możliwości potraktowania spornego okresu pracy jako okresu pracy w warunkach szczególnych. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę, że w postępowaniu sądowym możliwe jest dowodzenie zatrudnienia w szczególnych warunkach także za pomocą innych środków niż przed organem rentowym (por. uchwała SN z 27.05.1985 r., III UZP 5/85; uchwała SN z 21.09.1984 r., III UZP 48/84) Sąd dopuścił dodatkowo dowody z akt osobowych wnioskodawcy, z jego zeznań oraz z zeznań świadków. Przeprowadzone w ten sposób postępowanie wykazało ponad wszelką wątpliwość, że wnioskodawca posiada co najmniej 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, gdyż także w okresie od 08.06.1976 r. do 14.01.1993 r. jego praca stanowiła pracę w warunkach szczególnych.

Sąd zważył, że ze zgodnych zeznań świadków, również zatrudnionych w spornym okresie w Kopalni w Z., a w szczególności z zeznań bezpośredniego przełożonego wnioskodawcy W. K. wynikało, że w tymże okresie wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ślusarza remontowego, pracując przy remoncie, naprawach i bieżącej konserwacji kolejki linowej, służącej do transportu wydobywanego surowca. W ramach swoich obowiązków wnioskodawca, posiadający od 1984 r. stosowne uprawnienia, wykonywał również w razie potrzeby czynności przy spawaniu elektrycznym lub gazowym, np. podczas spawania masztów. Wykonywane przez wnioskodawcę prace spawacza mieściły się zatem w ramach jego głównego stanowiska – ślusarza remontowego, stanowiąc jedynie dodatkowe czynności wykonywane w trakcie remontu i konserwacji ciągu technologicznego kolejki linowej, w związku z faktem posiadania przez wnioskodawcę uprawnień do posługiwania się palnikami gazowymi bądź elektrycznymi. Swoje obowiązki wnioskodawca wykonywał przy tym na powietrzu, a niekiedy również na znacznych wysokościach, podczas pracy kolejki linowej.

W ocenie Sądu, charakter pracy wnioskodawcy w spornym okresie pokrywał się z pracą określoną w wykazie A dziale XIV, poz.25 wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, stanowiąc w istocie pracę przy bieżącej konserwacji i remoncie urządzeń na oddziałach będących w ruchu, na stanowiskach pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowiskach wymienionych w wykazie (tu: w Dziale I, poz.3 dot. pracy przy wydobywaniu, obróbce i przeróbce surowców skalnych). Biorąc pod uwagę rodzaj działalności zakładu pracy, zajmującego się wydobyciem surowców skalnych, Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań świadków, opisujących charakter pracy wnioskodawcy znany im z racji wieloletniej pracy w tym samym zakładzie. Zeznania te pozostawały ze sobą w zgodzie oraz wzajemnie się uzupełniały. Znajdowały przy tym odzwierciedlenie w dokumentacji pracowniczej wnioskodawcy z okresu jego zatrudnienia w Kopalni, w której konsekwentnie wskazywano, że wnioskodawca zajmował stanowisko ślusarza remontowo-warsztatowego, zaś od pewnego momentu także spawacza elektryczno-gazowego. Okoliczność jednak, że wnioskodawca wykonywał podczas swojej pracy także czynności spawalnicze pozostaje bez wpływu na ocenę całokształtu jego obowiązków jako ślusarza remontowego, który obejmował wykonywanie takich czynności podczas remontów kolejki linowej.

Wskazywanie dalszych przepisów branżowych należało uznać za zbędne. Sąd zważył bowiem, że są to przepisy już nieobowiązujące, mające obecnie jedynie charakter pomocniczy, istotny dla celów interpretacyjnych, a nie prawny. O pracy w szczególnych warunkach decyduje przede wszystkim jej charakter, a nie nazewnictwo czy struktura zakładu pracy oraz restrykcyjne podejście do wykazujących ją środków dowodowych.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz okres zatrudnienia przyjęty przez organ rentowy Sąd uznał, że wnioskodawca spełnił przesłankę co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie mu prawa do emerytury od dnia 17.11.2013 r.

Określając początek nabycia prawa do emerytury Sąd miał na uwadze treść art.129 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Ponieważ wnioskodawca urodził się (...), Sąd za datę początkową powstania uprawnienia przyjął dzień (...) tj. dzień spełnienia przesłanki do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury w postaci osiągnięcia wieku emerytalnego – 60 lat.