Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący SSO. Anna Łaszczych (spr.)

Sędziowie SSO Magdalena Dąbrowska

SSO Artur Bobiński

Protokolant Marlena Achcińska

przy udziale Prokuratora Okręg. Andrzeja Ołdakowskiego

w obecności oskarżyciela posiłkowego P. A.

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2014 r.

sprawy D. M.

oskarżonego z art. 286§1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wyszkowie

z dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt. II K 503/13

o r z e k a :

I. utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy, uznając apelację za oczywiście

bezzasadną

II. zwalnia oskarżonego od kosztów i opłat sądowych za drugą instancję

Sygn. akt II Ka 147/14

UZASADNIENIE

D. M. został oskarżony o to, że:

w okresie od dnia 01 czerwca 2009 roku do dnia 11 sierpnia 2009 roku w B. prowadząc własną działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w B. przy ul. (...), doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem P. A. w ten sposób, że działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i mając powzięty z góry zamiar niedotrzymania warunków umowy, zawarł ustną umowę na wykonanie pracy z P. A., wprowadzając go tym samym w błąd, co do zamiaru wywiązania się z zobowiązania zapłaty wynagrodzenia za pracę w kwocie 12.799,10 złotych

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k

Sąd Rejonowy w Wyszkowie wyrokiem z dnia 14 stycznia 2014 roku w sprawie sygn.. akt II K 503/13 uniewinnił oskarżonego D. M. od popełnienia zarzucanego mu czynu; na podstawie art.632 pkt 2 kpk koszty procesu przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od wyroku złożył oskarżyciel posiłkowy P. A..

Na podstawie art. 444 k.p.k. i art. 425 § 1-3 k.p.k. zaskarżając powyższy wyrok w pkt. I i zarzucając wyrokowi:

1)  obrazę przepisów postępowania, mogących mieć wpływ na jego treść, a mianowicie art. 399 § 1 k.p.k., przez nie uprzedzenie stron o możliwości zakwalifikowania czynu zarzucanego oskarżonemu z art. 284 § 1 k.k., zamiast z art. 286 § 1 k.k., co pozbawiło pokrzywdzonego na­leżnego dochodzenia swoich praw i należnego ukarania oskarżonego a tym samym doprowadziło do jego uniewinnienia;

2)  obrazę przepisów prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. - poprzez interpretację materiału dowodowego odbiegającą od zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego – a w szczególności niewyjaśnieniu istotnych sprzeczności tkwiących w zeznaniach pokrzywdzonego i nieuwzględnieniu zeznań świadka H. A., które wskazywały, iż pomimo wielokrotnych rozmów z oskarżonym nie miał odrobiny dobrej woli w spłaceniu zobowiązania, gdy tym samym pokrzywdzony popadał w niedostatek i musiał zaciągnąć kolejne kredyty, natomiast firma oskarżonego a przynajmniej jego statut materialny nie wskazywał na brak środków finansowych;

3)  błąd w ustaleniach faktycznych sprawy, przyjętych za podstawę orzeczenia i mających wpływ na treść tego orzeczenia polegający na mylnym ustaleniu, że między stronami obowią­zywała taka sama umowa jak w miesiącu maju 2009 roku, chociaż jednoznacznie sąd cywilny stwierdził w uzasadnieniu wyroku oddalającym pozew sprzeczność z zasadami logiki i doświadczenia życiowego aby zapłata za wykonaną pracę miała nastąpić po dokonaniu wpłaty od zleceniodawcy oskarżonego a ponadto w miesiącu lipcu 2009 roku, oskarżony otrzymał wysoki przekaz od swojego zleceniodawcy firmy (...) jednak nie dokonał zapłaty pokrzywdzonemu pomimo już powstałego długu wobec niego tym samym wypełnił przesłanki wynikające z art. 284§ 1 k.k.

Podnosząc powyższy zarzut w oparciu o art. 427 § 1 k.p.k oraz art. 437 § 2 in fine k.p.k oskarżyciel posiłkowy P. A. wniósł o:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie niniejszej sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

- zmianę zaskarżonego wyroku i ukaranie oskarżonego oraz naprawienie przez niego szkody na rzecz pokrzywdzonego w kwocie 20 000,00 złotych,

- zasądzenie ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym wg norm przypisanych

Apelację od powyższego wyroku złożył prokurator, zaskarżając wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego D. M.. Na rozprawie apelacyjnej dnia 4 czerwca 2014 roku prokurator cofnął apelację i Sąd Okręgowy na podstawie art.432 k.pk cofniętą apelację pozostawił bez rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżyciela posiłkowego P. A. jest oczywiście bezzasadna i nie została uwzględniona.

Całkowicie chybiony jest podnoszony w apelacji zarzut obrazy przepisów postępowania, a mianowicie art. 399§1 kpk. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli w toku rozprawy okaże się , że nie wychodząc poza granice oskarżenia można czyn zakwalifikować według innego przepisu prawnego , sąd uprzedza o tym obecne na rozprawie strony. Oskarżonemu D. M. zarzucono popełnienie przestępstwa z art. 286§1 kk. Sąd uniewinnił oskarżonego od popełnienia tego czynu i nie dopatrzył się w zachowaniu oskarżonego naruszenia innego przepisu , w tym art. 284§1 kk. Sąd Rejonowy nie naruszył zatem normy art.399§1 kk.

Nietrafny jest także podnoszony przez oskarżyciela posiłkowego w apelacji zarzut obrazy przepisów postępowania ­– art. 4 kpk, art.7 kpk i art. 410 kpk. Sąd Rejonowy w należyty sposób przeprowadził postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie. Wbrew temu co twierdzi oskarżyciel ,wszystkie dowody zostały poddane przez Sąd pierwszej instancji wnikliwej analizie i ocenie zgodnej z wymogami art. 7 kpk.

Sąd w uzasadnieniu wyroku jednoznacznie wskazał, którym dowodom i dlaczego dał wiarę, a które z dowodów i z jakich powodów uznał za niewiarygodne. Z uzasadnienia wynika, że Sąd badał i uwzględniał okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Nietrafny jest zatem podnoszony przez oskarżyciela posiłkowego P. A. w apelacji zarzut obrazy przepisu art. 4 kpk, w którym zawarta jest zasada obiektywizmu, jedna z naczelnych zasad procesu karnego. Oskarżyciel posiłkowy nie wykazał w apelacji na czym miałaby polegać obraza art. 7 kpk, ograniczając się do ogólnikowego stwierdzenia, że interpretacja materiału dowodowego odbiega od zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego. Ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy jest swobodna, ale z pewnością nie jest dowolna i uwzględnia zasady prawidłowego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy w całości podzielił stanowisko i argumenty Sądu I instancji w zakresie oceny materiału dowodowego. Podstawę ustaleń Sądu w niniejszej sprawie stanowią w pełni wiarygodne zeznania świadków : D. J., S. S., D. R., a także w zasadniczym zakresie zeznania pokrzywdzonego P. A. i częściowo wyjaśnienia oskarżonegoD. M..

Niezrozumiały jest zarzut nieuwzględnienia przez Sąd Rejonowy zeznań H. A.. Osoba o takich personaliach nie była zawnioskowana w akcie oskarżenia do wezwania na rozprawę, nie była przesłuchana w postępowaniu przygotowawczym, ani w postępowaniu sądowym. Nieprawdziwy jest zarzut oskarżyciela zawarty w apelacji ,że Sąd uznał za prawdziwe wyjaśnienia, iż zapłata za pracę wykonaną przez P. A. miała nastąpić po zapłacie faktur przez firmę (...). Wręcz przeciwnie, Sąd Rejonowy stwierdził w uzasadnieniu, że oparł się na wyjaśnieniach oskarżonego za wyjątkiem twierdzeń, iż zapłaci pokrzywdzonemu za wykonane prace pod warunkiem, że jemu zapłaci firma (...), której był podwykonawcą (k. 140). Chybiony jest podnoszony w apelacji zarzut obrazy art. 410 kpk. Podstawę wyroku stanowi niewątpliwie całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, co wynika jednoznacznie z uzasadnienia wyroku, które w pełni odpowiada rygorom określonym w art. 424§1 kpk.

Nietrafny jest podnoszony przez oskarżyciela P. A. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych przez Sąd za podstawę wyroku i mających wpływ na jego treść. Ustalenia faktyczne poczynione w sprawie przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i znajdują pełne potwierdzenie w przeprowadzonych dowodach. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość zaś przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1975 roku, II KR 355/74 ).

Oskarżyciel w apelacji polemizuje ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, przedstawiając własną ocenę zdarzenia będącego przedmiotem niniejszej sprawy. Sąd Okręgowy rozumie rozgoryczenie pokrzywdzonego, który do dnia dzisiejszego nie uzyskał od oskarżonego D. M. wynagrodzenia za wykonaną pracę polegającą na czyszczeniu drogi przy budowie drogi ekspresowej w Ł. koło K. zgodnie z zawartą ustną umową. Bezspornym bowiem jest, że oskarżony nie zapłacił należnej pokrzywdzonemu kwoty 12.799,10 złotych. W świetle zebranych dowodów nie można jednak oskarżonemu przypisać przestępstwa z art. 286§1 kk. Stanowisko Sądu Rejonowego, który uniewinnił oskarżonego jest słuszne i zostało bardzo dokładnie uzasadnione. Oskarżyciel posiłkowy nie przedstawił w apelacji żadnych argumentów, które skutecznie mogłyby podważyć to stanowisko.

Brzmienie przepisu art. 286§1 kk jest jednoznaczne. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 stycznia 2011 roku, III KK 181/10 i w wyroku z dnia 14 stycznia 2004 roku, IV KK 192/03 wyraził stanowisko, że oszustwo może być popełnione tylko z winy umyślnej, a przy tym jest przestępstwem kierunkowym, znamiennym celem, którego treścią jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca powinien obejmować wszystkie znamiona oszustwa zamiarem bezpośrednim. Niewywiązanie się z umowy nie stanowi przestępstwa. Podnieść należy, iż sam pokrzywdzony zaczął podnosić, że został oszukany dopiero po zakończeniu procesu cywilnego, który został w rezultacie rozstrzygnięty dla niego niekorzystnie.

Z tych względów z mocy art. 437§1 kpk Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzeczono na zasadzie art. 634 kpk w zw. z art. 633 kpk.