Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2013 r.

Sąd Rejonowy VII Wydział Cywilny w Legnicy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2013 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda K. K. kwotę 4.593,08 złotych (słownie: cztery tysiące pięćset dziewięćdziesiąt trzy złote i osiem groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 14 listopada 2012 roku do dnia zapłaty;

II. dalej idące powództwo oddala;

III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 877,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VII C 82/13

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 14 listopada 2012 roku, skierowanym przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. powód K. K. domagał się zasądzenia od pozwanego na jego rzecz kwoty 5.867,03 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego żądania powód wskazał, że w następstwie kolizji z dnia 11 sierpnia 2012 roku samochód marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do powoda uległ uszkodzeniu. Sprawca zdarzenia posiadał wykupioną polisę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej. W toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła powodowi kwotę 2.047,94 złotych tytułem odszkodowania. Powód kwestionując ustaloną przez pozwaną wysokość odszkodowania zleciły sporządzenie przez prywatnego biegłego opinii ustalając wysokość szkody w pojeździe. Z tego tytułu powód poniósł wydatek w wysokości 550 złotych. Dochodzona niniejszym pozwem kwota to suma: kwoty 5.317,03 złotych jako należnego i pozostałego do wypłaty odszkodowania przyjmują, iż łączna wysokość odszkodowania to 7.364,97 złotych zaś pozwany wypłacił powodowi kwotę 2.047,94 złote oraz kwoty 550 złotych tytułem zwrotu kosztów wykonania opinii technicznej.

Nakazem zapłaty wydanym w sprawie o sygn. akt (...)z dnia 26 listopada 2012 roku tut. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty z dnia z dnia 19 grudnia 2012 roku strona pozwana - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S., kwestionując go w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz o wydanie rozstrzygnięcia w zakresie kosztów procesu obciążających powoda. W uzasadnieniu pozwana podniosła, że przedłożona przez powoda opinia stanowi dokument prywatny, w konsekwencji nie może stanowić dowodu, że szkoda w pojeździe powoda wyniosła jak w przedłożonej przez niego kalkulacji. Strona pozwana wskazała nadto, że ustalona w postępowaniu likwidacyjnym wartość szkody uwzględnia m.in. amortyzację pojazdu z uwagi na jego wiek – rok produkcji 2003, a także uwzględnia średnie ceny rynkowe głównie z uwagi na fakt nieudokumentowania źródła zakupu i rodzaju części użytych przez powoda do naprawy pojazdu. Wysokość odszkodowania została również wyliczona według średnich cen roboczogodzin za prace, które miałyby być przeprowadzone. Strona pozwana wskazała, że nie jest znany zakres dokonanej przez powoda naprawy i rodzaju wykorzystanych przez niego części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 sierpnia 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w następstwie której doszło do uszkodzenia samochód marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do powoda- K. K.. Sprawca zdarzenia – N. B., kierująca w dacie kolizji samochodem osobowym marki s. (...) o numerze rejestracyjnym (...), posiadał wykupioną polisę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S.

Dowód:

- oświadczenie uczestników kolizji- k. 8-9, 13

- przesłuchanie powoda K. K.-k. 61-62

W następstwie przedmiotowego zdarzenia w pojeździe powoda doszło do uszkodzenia: a) części do wymiany: zderzak tylny, wzmocnienie tablicy rejestracyjnej tylnej, pokrywa bagażnika, zamek pokrywy bagażnika, listwa ochronna dolna pokrywy bagażnika, uszczelka szyby tylnej, zestaw montażowy
(kleje) szyby tylnej, b) części do naprawy i zadane prace dodatkowe: ściana boczna tylna prawa – część dolna- naprawa, tył przedziału bagażowego ( otwór drzwiowy) formowanie, dozer prostujący- montaż / ustawienie / demontaż, c) części do lakierowania: drzwi tylne bagażnika- lakierowanie części nowej, ściana prawa tylna- cześć poniżej szyny prowadzącej drzwi odsuwane – odnowa lakieru.

Całkowity koszt naprawy samochodu powoda wynosi netto 6091,02 złotych. Wyliczenie kosztów naprawy dokonano w oparciu o kalkulację w eksperckim systemie Audatex według stanu na miesiąc powstania szkody - sierpień 2012 roku. W kalkulacji tej koszty naprawy pojazdu obejmującej wyżej wskazany zakres i kwalifikacje uszkodzeń zostały obliczone przy zastosowaniu cen oryginalnych części albowiem dla uszkodzonych w pojeździe powoda w trakcie skody z dnia 11 sierpnia 212 roku części, które zostały zakwalifikowane do wymiany, nie występują na rynku odpowiadające im zamienniki. Koszty naprawy wyliczone zostały przy zastosowaniu średnich rynkowych stawek za roboczogodzinę pracy wynoszących odpowiednio 100 zł. netto z 1 rbg dla prac mechaniczno-blacharskich i 100 zł. netto z 1 rbg dla prac lakierniczych , stosowanych w sierpniu 2012 roku. Ustalając koszt naprawy brano pod uwagę wartość oryginalnych części nadających się do wymiany (w tym oryginalna uszczelka szyby klasy ,, Q”) albowiem w toku oględzin nie stwierdzono, by części takie (nieoryginalne) występowały w samochodzie powoda. Koszt naprawy nie uwzględnia także potrącenia amortyzacyjnego wartości wszystkich części o 70% oraz wartości materiałów lakierniczych o 33%. W wyniku przeprowadzonych oględzin samochodu powoda na częściach uszkodzonych nie stwierdzono śladów wskazujących na ich wcześniejsze uszkodzenia i naprawy, a przy tym nie są to części podlegające zużyciu eksploatacyjnemu.

Koszt naprawy uszkodzeń brutto w samochodzie powoda z uwzględnieniem oryginalnych części i średnich stawek wynosi 7.491,95 złotych. Natomiast koszt naprawy z uwzględnieniem jedynego zamiennika tj. szyby tylnej klay „Q” wynosi netto 5965,51 złotych, brutto 7337,58 złotych.

Naprawa samochodu polegająca na zastąpieniu uszkodzonych oryginalnych części nowymi oryginalnymi częściami zamiennymi nie spowoduje podniesienia wartości przedmiotowego samochodu.

Powód nie naprawił samochodu, a jedynie doraźnie w celu zabezpieczenia pojazdu zamontował inny zamek w drzwiach tylnych bagażnika.

Dowód:

- opinia biegłego L. S. (1)-k. 74-90,

- przesłuchanie powoda K. K.-k. 61-62

W toku postępowania likwidacyjnego przeprowadzonego przed (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. pozwany decyzją z dnia 21 sierpnia 2012 roku wypłacił powodowi odszkodowanie w wysokości 2.047,94 złotych. Kwota ta stanowi wartość netto. Za skutek odwołania powoda pozwany podtrzymał swoje stanowisko.

Powód wystąpił do (...)z siedzibą w W. o sporządzenie kalkulacji naprawy samochodu. Z wykonanej kalkulacji szkody wynika, że koszt naprawy samochodu powoda wyniesie brutto- z Vat 7.364,97 złotych. W związku ze zleceniem sporządzenia opinii powód wydatkował kwotę 550 złotych.

Pismem z dnia 12 września 2012 roku powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty kwoty 5.317,03 złotych stanowiącą różnicę miedzy wypłacona kwota odszkodowania a kwotą wynikającą z opinii biegłego (...) oraz kwoty 550 złotych wynikającej a faktury (...) , którą biegły wystawił za wykonanie opinii. W odpowiedzi na powyższe pismem z dnia 24 września 2012 roku pozwany podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Dowód:

- akta szkody

- protokół szkody w pojeździe- k. 10

- kalkulacja napraw z dnia 20 sierpnia 2012 roku- k. 11-13,

- pismo z dnia 12 września 2012 roku- k. 14,

- faktura z dnia 08 września 2012 roku- k. 15,

- opinia techniczno-ekonomiczna z dnia 08 września 2012 roku- k. 16-22,

- pismo z dnia 24 września 2012 roku – k. 24-25,

Uszkodzony pojazd powoda jest zarejestrowany na firmę, został on kupiony na fakturę. W razie wypłaty odszkodowania powód będzie od niego odliczał podatek Vat. Odszkodowanie w postępowaniu likwidacyjnym zostało wypłacone w kwocie netto.

Dowód:

- przesłuchanie powoda K. K.-k. 61-62

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Strony pozostawały zgodne co do okoliczności zdarzenia, jak i co to tego, że to pozwany jako ubezpieczyciel sprawcy zdarzenia jest odpowiedzialny za jego skutki. Istota sporu w zasadzie sprowadzała się do ustalenia zakresu i wysokości szkody wywołanej kolizją z dnia 11 sierpnia 2012 roku.

Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 kc i nast. sprowadza się do tego, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia. Szczegóły tej odpowiedzialności są unormowana w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz.1152). Według art. 36 ust. 1 tej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zgodnie natomiast z art. 34 ust. 1 tej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani - na podstawie przepisów prawa cywilnego - do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odpowiedzialność tą reguluje również ustawa z dnia 22 maja 2003 r. działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. Nr 124, poz. 1151).

Zgodnie z treścią art. 436 kc w zw. z art. 435 kc samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Według zaś art. 361 § 1 kc, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła. W myśl natomiast art. 361 § 2 kc naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Szkoda majątkowa jest to różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po nastąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem, jaki by istniał gdyby to zdarzenie nie nastąpiło. Chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Z przepisu art. 361 § 2 kc wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody. W orzecznictwie i w doktrynie przyjęte jest, ze za szkodę powstałą w wyniku ruchu pojazdu mechanicznego odpowiadają in solidum posiadacz (kierowca) tego pojazd i ubezpieczyciel, przy czym poszkodowany może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, iż odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe, niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r.,(...), Biul. SN 2003, z. 6, poz. 4), przy czym poszkodowanemu należy się nie tylko zwrot poczynionych przez niego przy tej naprawie nakładów, ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły w miejscu zamieszkania, stawek robocizny za tego rodzaju usługi (wyrok SN z dnia 11 grudnia 1997 r.,(...)).

Bezspornym jest, iż w wyniku kolizji z dnia 11 sierpnia 2012 roku uległ uszkodzeniu samochód powoda, zaś podmiotem zobowiązanym do naprawienia szkody jest strona pozwana, którą ze sprawcą szkody łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz to, że powodowi z tego tytułu należy się odszkodowanie. Pozwany wypłacił powodowi tytułem odszkodowania kwotę 2.047,94 złotych netto. Sporna między stronami była wysokość należnego odszkodowania ponad tę kwotę. Pozwany uważał, że kwota ta wyczerpuje w całości roszczenie powoda, powód natomiast twierdził, że jest ona zaniżona.

W ocenie Sądu otrzymana przez powoda kwota tytułem odszkodowania nie rekompensuje w pełni doznanej przez niego szkody. Na dowód swych twierdzeń o wysokości poniesionej szkody powód przedłożył kalkulację naprawy dokonaną przez niezależnego rzeczoznawcę, z której wynikało, że rzeczywisty koszt naprawy samochodu wyniesie brutto 7.364,97 złotych. Natomiast powołany w toku sprawy na wniosek stron biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej i wyceny wartości pojazdów L. S. (1) ustalił, że łączny koszt netto naprawy samochodu powoda przy zastosowaniu nowych, oryginalnych części oraz przy ustaleniu kosztów stawek serwisowych sięga kwoty 6091,02 złotych, zaś brutto 7.491,95 złotych. W ocenie Sądu opinia biegłego jest rzetelna, sporządzona zgodnie z zasadami kosztorysowania napraw pojazdów, stąd brak jest podstaw do jej podważenia. Żadna ze stron nie zakwestionowała zresztą wartości dowodowej przedmiotowej opinii. Jak wynika z treści tej opinii, pozwany ustalił w sposób nieprawidłowy zakres naprawy.

Nadto Sąd ustalając wysokość należnego powodowi odszkodowania brał pod uwagę kwotę netto albowiem jak wynika przede wszystkim z przesłuchania powoda powód jest uprawniony do odliczenia od przyznanego odszkodowania podatku Vat wobec tego, że uszkodzony samochód jest zarejestrowany na prowadzoną działalność gospodarczą. Ponadto w przebiegu postępowania likwidacyjnego pozwany ustalił odszkodowanie kwocie netto, zaś powód tej okoliczności( tj, że odszkodowanie ma być naliczone w kwocie netto a nie brutto) nie kwestionował. Sąd miał przy tym na uwadze jednolite stanowisko Sądu Najwyższego, vide: uchwała z dnia 17 maja 2007 roku, uchwała z dnia 14 września 2006 roku, (...)uchwała Sądy Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 roku, sygn. akt (...) uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 roku, sygn. akt (...), OSNC 2002, z.6, poz.74; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 roku, sygn. akt (...); wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003 roku, sygn. akt (...), niepubl. ) w świetle którego możliwość wystąpienia do zakładu ubezpieczeń z roszczeniem o wypłatę odszkodowania wraz z podatkiem VAT lub o zwrot niewypłaconej kwoty podatku VAT (niezależnie od tego czy odszkodowanie było wypłacone na podstawie faktury, czy też na podstawie kosztorysu ), uzależnione będzie od tego, czy poszkodowany jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz czy miał prawo do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu rzeczy bądź usługi. W sytuacji gdy poszkodowany nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, odszkodowanie w ramach ubezpieczenia OC sprawcy kolizji drogowej przysługuje w pełnej wysokości ( wraz z podatkiem ). Natomiast w sytuacji, gdy poszkodowany jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, możliwość wystąpienia do zakładu ubezpieczeń z roszczeniem o wypłatę odszkodowania wraz z podatkiem VAT lub o zwrot niewypłaconej kwoty podatku VAT ( niezależnie od tego czy odszkodowanie było wypłacone na podstawie faktury, czy też na podstawie kosztorysu ), uzależnione będzie od tego, czy miał on prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu rzeczy bądź usługi.

Jak wskazano powyższej powód przyznał w toku przesłuchania, że jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a zatem należne mu odszkodowanie winno być pomniejszone o Vat, t.j. w kwocie netto.

Z uwagi na powyższe w zakresie odszkodowania celem zwrotu kosztów naprawy pojazdu powodowi należne jest odszkodowanie w wysokości 4.043 ,08 złotych. Kwota ta stanowi różnicę pomiędzy ustaloną przez biegłego L. S. wysokością odszkodowania w kwocie netto 6.091,02 złotych a kwotą wypłaconą powodowi w toku postępowania likwidacyjnego - 2.047,94 złote.

Sąd uwzględnił również powództwo co do kwoty 550 złotych tytułem zwrotu zapłaty za fakturę VAT wystawioną za wykonanie na zlecenie powoda kalkulacji naprawy samochodu przez niezależnego rzeczoznawcę. O możliwości wliczenia takiej kwoty do sumy odszkodowania orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18.05.2004 r. ((...)). Jako że kosztorys dokonany przez pozwanego jest rażąco zaniżony, a powód nie posiada fachowej wiedzy do oceny jego prawidłowości, był niejako zmuszony do przejęcia obowiązków pozwanego w tym zakresie i wykonanie kalkulacji naprawy, tak by móc określić wysokość swego roszczenia.

Dalej idące powództwo podlegało oddaleniu.

Powodowi od zasądzonego świadczenia należą się również odsetki ustawowe. Zgodnie z art. 817 § 1 kc ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Powyższa regulacja jest koherentna tak z treścią art. 455 k.c. oraz w poglądem judykatury, a dalej z poglądem przedstawicieli piśmiennictwa w tym zakresie. Wskazuje się, że skoro świadczenie z czynów niedozwolonych, jest świadczeniem bezterminowym, zobowiązany to jego spełnienia, w tym także ubezpieczyciel, winien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. W realiach przedmiotowej sprawy na w/w niezwłoczność należy patrzeć przez pryzmat art. 817§1 k.c. Z chwilą wezwania do zapłaty (co powoduje przekształcenie zobowiązania bezterminowego w terminowe) oraz z upływem terminu do spełniania świadczenia, w tej sprawie z upływem 30 dni od daty wezwania, dłużnik- tu pozwany pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem danego świadczenia. Z uwagi na to biorąc pod uwagę moment zgłoszenia skody oraz pismo powoda z dnia 12 września 2012 roku roszczenie powoda stało się wymagalne najpóźniej w dniu 24 września 2012 roku. Zatem domaganie się odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu jest uzasadnione.

Z uwagi na w/w Sąd orzekł jak w pkt I i II sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie z pkt III sentencji wyroku znajduje oparcie w art. 100 k.p.c. Powód uległ swojemu żądaniu w 22 %, zaś pozwany w 78 %. Poniesione przez powoda koszty procesu to: opłata od pozwu w wysokości 294 złotych, opłata skarbowa za udzielone pełnomocnictwo 17 złotych, zaliczka na wynagrodzenia dla opiniującego w sprawie biegłego w wysokości 500 złotych, kwota 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 6 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. z 2002r. Nr 163 poz. 1348 z późn.zm.), łącznie 1.411 złotych. Pozwany poniósł koszty procesu w łącznej kwocie 1017,90 złotych. Po stosunkowym rozdzieleniu do zapłaty na rzecz pozwanego od powoda pozostaje kwota 877 złotych. Strona pozwana otrzyma zwrot kwoty 99,10 złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji