Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2014 r. prokurator Prokuratury Rejonowej C. umorzył śledztwo w sprawie podrobienia w lutym 2007 roku w Z. przez nieustaloną osobę podpisu poręczyciela K. W., na wekslu in blanco wystawionym przez G. W. (1) i poręczonego przez K. W., stanowiącego zabezpieczenie roszczeń wynikających z zawartej w dniu 14 lutego 2007 roku umowy o współpracy handlowej pomiędzy (...) G. W. (1) i (...) D. K., a następnie puszczenia go w obieg poprzez posłużenie się nim w dniu 27 listopada 2012 roku przez D. K. w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Okręgowym w C. o sygn. akt I C 6/12 w sprawie ze skargi K. W. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym nakazem zapłaty w sprawie Sądu Okręgowego w C. o sygn. akt I Nc 25/09 w sprawie z powództwa (...) Sp. z o.o. w C. przeciwko G. W. (1) i K. W., tj. o przestępstwo z art. 310 § 1 i 2 k.k. wobec braku znamion czynu zabronionego, tj. na mocy art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k.

Na powyższe postanowienie wniosła zażalenie pokrzywdzona K. W., wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy Prokuraturze Rejonowej C. do dalszego prowadzenia.

W zażaleniu pokrzywdzona zarzuciła:

1)  obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. - polegającą na przekroczeniu granic swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, że biegły z zakresu badania pisma ręcznego i dokumentów sporządził opinię z dnia 28.06.2012 r. w oparciu o oryginał weksla podczas gdy:

- ze skanogramów zapisów dowodowych znajdujących się w treści opinii wynika, że jej podstawę stanowił nie oryginał weksla, a kserokopia znajdująca się w aktach sprawy – co potwierdza widniejąca na nich czarna plama będąca w istocie dziurą po przedziurkowaniu kserokopii weksla znajdującej się w aktach sprawy (vide: k. 13-14);

- sam biegły w treści opinii (w części „Metodyka badań”) wskazał, że materiał do badań przekazano wraz z postanowieniem o powołaniu biegłego, w sytuacji kiedy prokurator nigdy nie dysponował oryginałem weksla, zatem nie mógł przekazać go biegłemu wraz z postanowieniem o powołaniu biegłego;

- samo sformułowanie biegłego w opinii (w części „Ocena i charakterystyka materiału dowodowego”), gdzie twierdzi on, że zapisy (...) oraz „ Poręczam” nakreślone zostały długopisem o określonej barwie środka kryjącego – bez wskazania koloru tego środka, pośrednio świadczy o tym, że biegły oryginałem weksla nie dysponował lecz jedynie czarno – biała kserokopią,

co w konsekwencji, z zaniechaniem przesłuchania biegłego na okoliczność ustalenia, czy sporządzał on opinię na podstawie oryginału weksla, skanu, kserokopii, bądź fotokopii, skutkowało przedwczesnym, bezzasadnym przyjęciem, że w sprawie zaistniała ujemna przesłanka procesowa.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Analiza akt śledztwa uzasadnia stwierdzenie, że prokurator prawidłowo ustalił stan faktyczny wyprowadzając z tych ustaleń trafne i logiczne wnioski końcowe. Sąd Okręgowy w całości podziela wnioski prokuratora przedstawione w zaskarżonym postanowieniu. Wbrew twierdzeniom skarżącej dokonana przez prokuratora ocena zgromadzonego materiału dowodowego nie nosi cech dowolności, a przy tym uwzględnia zasady prawidłowego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Sąd odwoławczy zaakceptował ocenę dowodów dokonaną w postępowaniu przygotowawczym. Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut przekroczenia wyrażonej w art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów. Dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisu art. 7 k.p.k.( por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2014 r. II KK 17/14, Lex nr 1425048). W ocenie Sądu argumentacja pokrzywdzonej zawarta w złożonym środku odwoławczym ma charakter wyłącznie polemiczny. Prokurator wziął pod uwagę całość materiału dowodowego, należycie zrealizował powinności wynikające z potrzeby wyjaśnienia okoliczności wymagających wiedzy specjalnej a poczynione wnioski przekonująco uzasadnił. Przeprowadzona w postępowaniu przygotowawczym ocena dowodów pozostaje pod pełną ochroną przewidzianą treścią przepisu art. 7 k.p.k.

Niekwestionowane przez skarżącą były oceny prawne wyrażone przez prokuratora. Wypada więc jedynie stwierdzić, że ich trafność zastrzeżeń nie budzi. Słuszny i znajdujący potwierdzenie w judykaturze jest pogląd, że podrobienie podpisu poręczyciela wekslowego należy uznać za tożsame ze sfałszowaniem weksla, tj. czynem realizującym znamiona art. 310 § 1 k.k. ( tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 września 2006 r., sygn. II AKa 230/06, LEX nr 217119).

Nie są trafne zarzuty skarżącej dotyczące naruszenia przepisów postępowania. Zarzuty dotyczące wydania opinii na podstawie niewystarczającego materiału badawczego (brak oryginału weksla), nie znajdują potwierdzenia w materiałach śledztwa. W toku postępowania przygotowawczego nie stwierdzono podstaw do zatrzymania oryginału weksla i pozostawiono go w posiadaniu wierzyciela wekslowego D. K.. W celu sporządzenia opinii zleconej biegłemu z zakresu badania dokumentów D. A. zwrócono się JEDNAK do posiadacza oryginału weksla o jego udostępnienie biegłemu sądowemu (k. 116 akt śledztwa). Za chybiony uznać więc należy zarzut skarżącego, że na mocy postanowienia z dnia 22 czerwca 2012 roku przekazano biegłemu do ekspertyzy materiał porównawczy jedynie z akt sprawy sygn. akt 1 Ds. 766/11. Z treści opinii biegłego z dnia 28 czerwca 2012 roku (w części „Ocena i charakterystyka materiału dowodowego”) wynika, że dokumentem dowodowym był weksel in blanco z naniesionymi po prawej stronie zapisami o treści (...), „ G. W. ” oraz po lewej stronie w dolnej części – zapisem o treści „ poręczam”, (...), a nie jego mechaniczne odtworzenie w postaci skanu, kserokopii, bądź fotokopii. Biegły stwierdził, że jego konkluzje zostały wyrażone na podstawie ustaleń wynikających z przedłożonego materiału badawczego. Biegły nigdy nie zgłaszał utrudnień w dostępie do pełnego materiału źródłowego ani nie powoływał się we wnioskach opinii na jej niepewny – wynikający z nieudostępnienia oryginału weksla – charakter. Twierdzenie strony postępowania, że opinia nie powinna mieć charakteru kategorycznego, nie może podważyć przeciwnego stanowiska wyrażonego przez biegłego. Strona nie może skutecznie kwestionować ustaleń poczynionych przez biegłego powołanego w trybie określonym w art. 193 k.p.k., o ile nie wykaże jednocześnie takich mankamentów opinii, o jakich mowa w art. 201 k.p.k. Skarżąca takiemu zadaniu nie sprostała i nie podważyła skutecznie trafności ustaleń wynikających z tej opinii. W niniejszej sprawie nie sposób dopatrzeć się podstaw do uznania za słuszne zarzutów skarżącej, bowiem z widocznego na wydruku opinii odcisku czarnej plamy, czy ze sformułowania „ o określonej barwie środka kryjącego” nawet w sposób pośredni nie można wnioskować, że biegły sądowy nie dysponował oryginałem weksla. Sam biegły w swojej opinii odnosi się do dokumentu źródłowego w postaci weksla in blanco, a nie do jego kopii, skanu, czy też innej formy odwzorowania. Argumentacja skarżącej stanowi w tej sytuacji ewidentną nadinterpretację wyrwanych z kontekstu fragmentów opinii.

Wskazać dodatkowo należy, że skarżąca nie kwestionowała słuszności wniosków końcowych opinii biegłego z dnia 28 czerwca 2012 roku, jak i wcześniejszych opinii grafologicznych, które w sposób jednoznaczny wskazywały, że zapisy stanowiące poręczenia wekslowe zostały w obu przypadkach nakreślone przez K. W.. Zarzuty środka odwoławczego odnosiły się wyłącznie do metodologii pracy biegłego, a to rzekomego zaniechania zbadania oryginału kwestowanego weksla. Z przyczyn powołanych wyżej zarzuty te skutku odnieść jednak nie mogły. Opinia z dnia 28 czerwca 2012 roku zawiera kategoryczne wnioski, jest spójna, rzeczowa i wyczerpująca. Sąd odwoławczy podzielił zatem jej wywody, co w konsekwencji doprowadziło do uznania, że nie miało miejsca działanie osób trzecich, skutkujące zasadnością kontynuowania śledztwa o czyn z art. 310 § 1 i 2 k.k.

Mając na uwadze powyższe, Sąd analizując materiał dowodowy i ustalone na jego podstawie okoliczności nakreślenia zakwestionowanych przez skarżącą podpisów na wekslu pod kątem ustawowych znamion przestępstwa z art. 310 § 1 i 2 k.k. stwierdził, iż nie ma podstaw do postawienia komukolwiek zarzutów popełnienia czynu realizującego ustawowe znamiona takiego czynu zabronionego. Sąd Okręgowy w Gliwicach nie znalazł podstaw do odmiennej, aniżeli prokurator, oceny prawnej stanu faktycznego, który został ustalony w sposób całkowicie wystarczający dla merytorycznego rozstrzygnięcia. Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy.

(-) SSO Arkadiusz Cichocki