Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

K., dnia 27 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wojciech Vogt

Sędziowie: SSO Barbara Mokras – spr.

SSO Janusz Roszewski

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2014 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku A. M.

z udziałem D. K.

o udzielenie zabezpieczenia powództwa

o uzgodnienie treści księgi wieczystej

w przedmiocie zażalenia wnioskodawczyni

na postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim

z dnia 29 stycznia 2014 r., sygn. akt I Co 166/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 277/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim oddalił wniosek A. M. c. M. i K. o udzielenie zabezpieczenia powództwa przeciwko D. K. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wpisanie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości położonej w O. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...).

W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawczyni jest zapisobiercą ustanowionym w testamencie sporządzonym przez T. M., w którym spadkobierca A. M. c. J. i T. została zobowiązana do przeniesienia na jej rzecz własności nieruchomości położonej w O. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...). Wobec odmowy wykonania zapisu, uprawniona wystąpiła z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia powództwa o zobowiązanie do przeniesienia własności przedmiotowej nieruchomości poprzez ustanowienie zakazu jej zbywania, który został uwzględniony postanowieniem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 3 grudnia 2013 r., sygn. I Co 235/13. W dniu 17 grudnia 2013 r. spadkobierczyni sprzedała przedmiotową nieruchomość D. K..

Oceniając zasadność wniosku o udzielenie zabezpieczenia powództwa przeciwko D. K. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wpisanie zakazu zbywania i obciążania przedmiotowej nieruchomości, Sąd Rejonowy uznał, że wnioskodawczyni nie uprawdopodobniła istnienia roszczenia.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła wnioskodawczyni zaskarżając je w całości i domagając się jego zmiany poprzez dokonanie zabezpieczenia roszczenia w zawnioskowany sposób.

Skarżąca zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy – tj. art. 233 § 1 k.p.c., przez dowolną ocenę dowodów, skutkującą uznaniem, że uprawniona nie uprawdopodobniła roszczenia, oraz art. 730 ¹ § 1 k.p.c., poprzez błędne przyjęcie, że okoliczności przytoczone we wniosku nie pozwalają na przyjęcie, że uprawniona uprawdopodobniła roszczenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy uznać za słuszne stanowisko Sądu I instancji, że wnioskodawczyni nie uprawdopodobniła w należyty sposób swojego roszczenia o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, z uwagi na brak wykazania po swojej stronie konkurencyjnego tytułu do wpisu prawa własności w księdze wieczystej nieruchomości będącej przedmiotem zapisu. Jak trafnie wskazał Sąd a quo dokonanie przez spadkodawcę rozrządzenia testamentowego, zobowiązującego spadkobiercę do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby, o którym mowa w art. 968 § 1 k.c., nie przenosi własności przedmiotu zapisu na zapisobiorcę, ani nie stanowi zakazu jego zbywania. Na skutek ustanowienia tego rodzaju zapisu (tzw. zapisu zwykłego) pomiędzy obciążonym zapisem a zapisobiercą powstaje stosunek prawny o charakterze zobowiązaniowym – zapisobiercy przysługuje jedynie roszczenie o spełnienie świadczenia z tytułu zapisu zwykłego. Do przejścia prawa własności potrzebne jest natomiast zawarcie odrębnej umowy rzeczowej (rozporządzającej), przenoszącej prawo własności rzeczy na zapisobiercę. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania z tytułu zapisu zwykłego, obciążony zapisem może ponosić jedynie odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych, na podstawie art. 471 i nast. k.c.

Tym samym rację ma Sąd I instancji, że przedmiotowy zapis nie stanowi tytułu do ujawnienia prawa własności nieruchomości na rzecz zapisobiercy, a w konsekwencji - istnienie roszczenia o wykonanie zapisu w postaci zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości na rzecz zapisobiorcy nie ma wpływu na stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej i nie stanowi okoliczności obalającej domniemania ustanowione w art. 3 § 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, według którego prawo jawne z księgi wieczystej (w tym prawo własności) jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.

Z uwagi na powyższe rozważania, Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że w niniejszej sprawie nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku o zabezpieczenie powództwa o uzgodnienie księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, z uwagi na brak spełnienia jednej z przesłanek do udzielenia zabezpieczenia, ustanowionej w art. 730 ¹ § 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c orzekł jak w sentencji postanowienia.