Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2013 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa A. M. i J. M.

przeciwko A. S. (1) i P. W. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego P. W. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 26 marca 2012 r. sygn. akt I C 964/10

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego P. W. (1) na rzecz powodów solidarnie kwotę 2.700 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 1237/13

UZASADNIENIE

Powodowie A. M. i J. M. w ostatecznie sprecyzowanym żądaniu wnieśli o zasądzenie od pozwanego A. S. (1) solidarnie na swoją rzecz: - kwoty 2.744.844,50 zł (kwota główna) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010 r. do dnia zapłaty,- kwoty 492.595,30 zł (kwota skapitalizowanych odsetek) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010 r. do dnia zapłaty, - kwoty 5.008,53 zł wraz ustawowymi odsetkami od dnia 22 listopada 2011 r. do dnia zapłaty, - kwoty 11.359,22 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2012 r. do dnia zapłaty.

Powodowie domagali się zasądzenia pozwanego P. W. (1) solidarnie na swoją rzecz :

- kwoty skapitalizowanych odsetek 27.780,87 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010 r. ,

- kwoty skapitalizowanych odsetek 35.292,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2012 r. do dnia zapłaty . Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od każdego z pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powodowie podali, że w dniu 20 kwietnia 2007 r. – jako kupujący - zawarli z pozwanymi w formie aktu notarialnego, przed notariuszem E. S., Rep. A Nr (...), umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej w K., obejmującą działkę gruntu nr (...) o pow. 0,1256 ha, obj. księgę wieczystą nr (...) oraz nieruchomości gruntowej położonej w K., obejmującą działkę gruntu nr (...) o pow. 1,9420 ha, obj. i księgę wieczystą nr (...). Zgodnie z postanowieniami umowy przedwstępnej – par. 2 ust. 1- powodowie zobowiązali się do zawarcia z pozwanymi umowy sprzedaży w.w. nieruchomości za łączną cenę 8.000.000 zł, po ziszczeniu się warunków opisanych w treści par. 2 ust. 1 pkt 1 – 3 umowy, w terminie do dnia 20 grudnia 2008 r.

Część ceny sprzedaży, stanowiącą zaliczkę w łącznej wysokości 3.000.000 zł została w dniu 4 maja 2007 r. przekazana pozwanym, przy czym pozwany A. S. (1) otrzymał kwotę 2.842.105 zł, zaś kwota 157.895 zł trafiła na rachunek bankowy pozwanego P. W. (1).

Ostatecznie do zawarcia umowy przyrzeczonej nie doszło bowiem niemożliwe okazało się uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy do dnia 20 grudnia 2008r. Warunek kupna udziałów pozwanych w nieruchomościach nie został spełniony. Zaliczka w wysokości 3.000.000 zł winna być im zwrócona wraz z należnymi odsetkami.

Powodowie wskazali też , że zgodnie z par 4umowy pozwani poddali się rygorowi egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c., co do obowiązku zwrotu otrzymanej kwoty na wypadek niezawarcia umowy przyrzeczonej. Aktowi notarialnemu w tej części Sąd Rejonowy dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie nadał w dniu 16 marca 2009 r klauzulę wykonalności. w sprawie do sygn. akt I Co 260/09/S. W dniu 29 grudnia 2011 r. przed Sądem Okręgowym w Nowym Sączu zapadł wyrok, na podstawie którego tytuł wykonawczy, akt notarialny z dnia 20 kwietnia 2007 r., Rep. A Nr(...), opatrzony klauzulą wykonalności , został pozbawiony wykonalności z uwagi na nieważność umowy przedwstępnej. W tym wyroku na rzecz pozwanego A. S. (1) zasądzono kwotę 50.000 zł tytułem kosztów procesu, a na podstawie postanowienia z dnia 22 lutego 2012 r. zasądzono od powodów na rzecz tego pozwanego kwotę 1.200 zł tytułem kosztów procesu.

Ze skutkiem na dzień 23 maja 2011 r. potrąceniu uległa też kwota 37.600 zł, zasądzona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie, Wydział I Cywilny z dnia 23 maja 2011 r., sygn. akt I ACa 370/11. Oświadczenie o potraceniu złożyli powodowie. Następnie ze skutkiem na dzień 26 stycznia 2012 r. potrąceniu uległa kwota 50.000 zł, zasądzona wyrokiem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu, Wydział I Cywilny z dnia 29 grudnia 2011 r., sygn. akt I C 223/10. Oświadczenie o potraceniu złożyli powodowie w piśmie z dnia 5 marca 2012 r. Dalej ze skutkiem na dzień 5 marca 2012 r. potrąceniu uległa kwota 1.200 zł, zasądzona postanowieniem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu , Wydział I Cywilny z dnia 22 lutego 2012 r., sygn. akt I C 223/10. Oświadczenie o potraceniu złożyli powodowie w piśmie z dnia 5 marca 2012 r. Doszło też do dokonania wpłat na rzecz powodów. W piśmie z dnia 2 marca 2012 r. powodowie zawiadomili o sposobie zaliczenia wpłat na poczet należności głównej i modyfikacji żądania. Ograniczenie żądania pozwu w toku procesu wynikało z umorzenia tego długu względem P. W. (1) na skutek dokonanego potrącenia i uzyskania reszty należności. Powodowie wskazali, iż dochodzona przez nich po ograniczeniu żądania względem tego pozwanego kwota stanowi kwotę odsetek ustawowych z uwagi na brak zapłaty należności w terminie wyznaczonym w wezwaniu . Żądanie obejmuje także zapłatę dalszych odsetek ustawowych liczonych od dnia zgłoszenia powództwa do dnia zapłaty.

Pozwani P. W. (1) i A. S. (1) wnieśli o oddalenie powództwa , ewentualnie o odrzucenie pozwu , nadto o zasądzenie solidarnie od powodów na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Pozwani przyznali okoliczności związane z zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży z dnia 20 kwietnia 2007 r., w tym przekazanie przez powodów kwoty 3.000.000 zł, tyłem zaliczki na poczet ceny sprzedaży nieruchomości. Wskazali, iż odmówili zapłaty żądanej przez powodów w wezwaniu dnia 24 marca 2010 r. kwoty motywując to złożeniem w Sądzie Okręgowym w Nowym Sączu pozwu przeciwko A. M. i J. M. o zastępcze oświadczenie woli w wykonaniu umowy notarialnej z 20 kwietnia 2007 r., a to wobec uchylania się przez powodów od zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. W ocenie pozwanych uchylanie się przez powodów od zawarcia warunkowej umowy sprzedaży nieruchomości było bezpodstawne. Zdaniem pozwanych powodowie poprzez zaniechanie złożenia w odpowiednim czasie wniosku w postępowaniu administracyjnym , przeszkodzili ziszczeniu się warunku, dlatego też w oparciu o normę art. 93 k.c. należy przyjąć, że w warunek zastrzeżony w umowie się jednak spełnił.

Postanowieniem z dnia 28 września 2010 r., Sąd oddalił wniosek pozwanych o odrzucenia pozwu.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2012 roku. sygn.. akt I C 964/10 Sąd Okręgowy w Krakowie zasądził:

od pozwanego A. S. (1) na rzecz powodów A. M. i J. M. solidarnie:

kwotę 2.744.844,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010r. do dnia zapłaty;kwotę 492.595,30 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010r. do dnia zapłaty; kwotę 5.008,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 listopada 2011r. do dnia zapłaty; kwotę 11.359,22 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2012r. do dnia zapłaty;

a także

zasądził od pozwanego P. W. (1) na rzecz powodów A. M. i J. M. solidarnie:

kwotę 27.780,87 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010r. do dnia zapłaty i kwotę 35.292,18 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2012r. do dnia zapłaty.

Ponadto Sąd zasądził od pozwanego A. S. (1) na rzecz powodów A. M. i J. M. solidarnie kwotę 100.000,00 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu i kwotę 7.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego jak też zasądził od pozwanego P. W. (1) na rzecz powodów A. M. i J. M. solidarnie kwotę 3.154,00 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu i kwotę 3.600,00 zł tytułem zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy uznał za niesporne, że w dniu 20 kwietnia 2007 r. powodowie - jako kupujący - zawarli z pozwanymi A. S. (1) i P. W. (1), przedwstępną umowę sprzedaży. Na mocy tej umowy pozwani zobowiązali się sprzedać powodom swoje udziały w nieruchomości, obejmującą działkę gruntu nr (...) o pow. 0,1256 ha, dla której Sąd Rejonowy w Muszynie, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz nieruchomości gruntowej położonej w K., obejmującą działkę gruntu nr (...) o pow. 1,9420 ha, dla której Sąd Rejonowy w Muszynie, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Zgodnie z postanowieniami umowy przedwstępnej – par. 2 ust. 1 lit. a - pozwany A. S. (2) zobowiązał się sprzedać powodowym swój udział wynoszący 18/19 części za cenę w kwocie 7.578.9427 zł, zaś pozwany P. W. (1) przypadający jemu udział w wysokości 1/19 części za cenę 421.053 zł – łącznie 8.000.000 zł, po ziszczeniu się warunków opisanych w treści par. 2 ust. 1 pkt 1 – 3 umowy, w tym warunku polegającego na uzyskaniu przez pozwanych ostatecznej i prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy, w terminie do dnia 20 grudnia 2008 r.

Stosownie do treści par. 3 ust. 1 lit. a część ceny w łącznej kwocie 3.000.000 zł, tytułem zaliczki miała zostać wpłacona na rzecz pozwanych (po spełnieniu warunku w postaci przedłożenia stosownych zaświadczeń), przy czym kwota 2.842.105 zł na rzecz A. S. (1), zaś kwota 157.895 zł na rzecz pozwanego P. W. (1). Pozwani zobowiązali się solidarnie zwrócić zaliczki w terminie 3 dni od bezskutecznego upływu terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży lub od dnia doręczenia pozwanym oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Na zabezpieczenie roszczeń powodów o zwrot zaliczek pozwani poddali się egzekucji wprost z aktu notarialnego w trybie art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c. W dniu 21 grudnia 2007 r. strony zawarły aneks do umowy przedwstępnej. Przed i po zawarciu powyższej umowy, strony zawarły też inne umowy przedwstępne sprzedaży przylegających działek: umowę z dnia 21 grudnia 2007 r. Rep. A nr (...)oraz 21 kwietnia 2008 r. Rep. A nr (...)(obie odnośnie działki (...)), umowę z dnia 6 lutego 2008r., Rep. A nr (...)dotyczącą działki nr (...). Działki te łącznie miały stanowić teren pod planowaną przez pozwanych inwestycję: kompleks apartamentowy z częścią rekreacyjną, gastronomiczną, usługową i garażem podziemnym o łącznej powierzchni mieszkalnej co najmniej 10 000 m ^{( 2)}.Sąd Okręgowy ustalił też , że w dniu 4 maja 2007r. zostały przelane środki pieniężne stanowiące zaliczkę na poczet ceny sprzedaży nieruchomości - działki nr (...). Na rachunek bankowy pozwanego A. S. (1) wpłacono kwotę 2.842.105 zł, zaś na rachunek pozwanego P. W. (1) wpłynęła kwota 157.895 zł. Postępowanie administracyjne z wniosku powodów A. M. i J. M. w sprawie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji: „Budowa budynku mieszkalnego wielorodzinnego z częścią rekreacyjną, gastronomiczną i garażem podziemnym oraz budowa zjazdów na działkach ew. nr (...), (...), (...) (...)” zostało wszczęte w dniu 23 września 2008r. Postanowieniem z dnia 3 lutego 2009 r. Burmistrz K. zawiesił postępowanie administracyjne na podstawie art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. 2005. nr 167 poz.1399) w zw. z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003 nr 80 poz. 717). Do zawarcia umowy przyrzeczonej pomiędzy stronami umowy ostatecznie nie doszło. Powodowie wezwali pozwanych do zwrotu zaliczki w kwocie 3.000.000 zł, przekazanej na podstawie umowy przedwstępnej sprzedaży z dnia 20 kwietnia 2007 r., Rep. A (...)r. podając w tym wezwaniu , że nie było możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla nieruchomości we wskazanym w umowie przedwstępnej terminie. Pismo to zostało doręczone pozwanemu A. S. (3) w dniu 6 stycznia 2009 r., zaś pozwanemu P. W. (1) w dniu 29 grudnia 2008 r. Postanowieniem z dnia 16 marca 2009 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie nadał na wniosek powodów klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 20 kwietnia 2007r., Rep. A (...), w zakresie dotyczącym w § 4 tego aktu. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Muszynie wszczął przeciwko pozwanemu A. S. (1) postępowanie egzekucyjne o wyegzekwowanie kwoty 3.000.000 zł. Pozwani uznawali, że nadal wiąże ich umowa przedwstępna i w dniu 29 grudnia 2008 r. stawili się w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w K. przed Notariuszem R. G. celem zawarcia z pozwanymi J. i A. M. umowy przyrzeczonej. Powodowie nie stawili się do aktu w terminie wyznaczonym przez pozwanych. A. S. (1) wniósł przeciwko J. i A. M. powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – aktu notarialnego z dnia 6 lutego 2008 r., Rep. A nr (...)z klauzulą wykonalności, w zakresie zobowiązania dłużnika A. S. (1) do zapłaty na rzecz A. M. i J. M. kwoty maksymalnie do kwoty 400.000 zł, odnośnie której dłużnik dobrowolnie poddał się egzekucji. Wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2010 r. sygn. akt I C 864/09 Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił to powództwo. Wyrokiem z dnia 23 maja 2011r. sygn. akt I ACa 370/11Sąd Apelacyjny w Krakowie w uwzględnieniu apelacji A. S. (1), zmienił wyrok Sądu Okręgowego i pozbawił wykonalności w.w. tytuł wykonawczy oraz zasądził od A. M. i J. M. na rzecz pozwanego A. S. (1) kwotę 37.600 zł tytułem kosztów procesu. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że uzależnienie w umowie przedwstępnej zawarcia umowy stanowczej od uzyskania przez pozwanych w terminie do dnia 20 grudnia 2008r. ostatecznej i prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy należy zakwalifikować jako warunek niemożliwy w rozumieniu art. 94 k.c. albowiem wydanie ważnej decyzji w zakresie zastrzeżonym umową z powodu regulacji zawartej w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. 2005. nr 167 poz. 1399) w zw. z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003 nr 80 poz. 717) nie było dopuszczalne. Zastrzeżenie warunku w takiej postaci powoduje skutki wynikające z art. 94 k.c. bezwzględną nieważność całej czynność prawnej. Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 grudnia 2011 r. sygn. akt I C 223/10 wydanym w sprawie z powództwa A. S. (1) przeciwko A. M. i J. M. Sąd Okręgowy w Nowym Sączu pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy - akt notarialny z dnia 20 kwietnia 2007 r., Rep. A Nr (...), w zakresie dotyczącym § 4 tego aktu, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie z dnia 16 marca 2009 r. do sygn. akt I Co 260/09/S oraz zasądził od powodów na rzecz pozwanego kwotę 50.000 zł tytułem kosztów procesu.

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd powołał się również na nieważność umowy z dnia 20 kwietnia 2007 r., Rep. A Nr (...)z uwagi na zastrzeżenie w umowie warunku zawieszającego połączonego z terminem w postaci uzyskania przez powodów ostatecznej i prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy, od spełnienia którego strony uzależniły zawarcie umowy przyrzeczonej. Podkreślił, iż zgodnie z art. 94 k.c. warunek niemożliwy, jak również warunek przeciwny ustawie lub zasadom współżycia społecznego pociąga za sobą skutek w postaci nieważności czynności prawnej, gdy jest zawieszający. Skoro zatem warunek zastrzeżony w umowie przedwstępnej w postaci uzyskania prawomocnej i ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy w świetle regulacji art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych w zw. z art. art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, był niemożliwy do spełnienia, zatem czynność prawna, której dotyczył jest w całości dotknięta nieważnością. Gmina K., gdzie położone były nieruchomości objęte umową przedwstępną nie mogła wydać decyzji o warunkach zabudowy, z uwagi na brak planu zagospodarowania przestrzennego. Ewentualnie uzyskana przez powodów pozytywna decyzja w tym przedmiocie przed dniem 20 grudnia 2008r., byłaby dotknięta wadą prawną i to takiego stopnia, że podlegałaby stwierdzeniu nieważności z uwagi na wydanie z rażącym naruszeniem prawa.

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2012 r. w Sąd Okręgowy w Nowym Sączu w sprawie do sygn. akt I C 223/10 zasądził solidarnie od A. M. i J. M. na rzecz A. S. (1) kwotę 1.200 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego. W dniu 11 stycznia 2011 r. powodowie wyegzekwowali od pozwanego A. S. (1) kwotę 8.460,50 zł. W piśmie z dnia 2 listopada 2011 r. powodowie złożyli w stosunku do pozwanego A. S. (1) oświadczenie o dokonaniu potrącenia wierzytelności w kwocie 37.600 zł, w związku z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 maja 2011 r. sygn. akt I ACa 370/11 zasądzającym koszty w łącznej kwocie 37.600 zł , z częścią wierzytelności o zwrot nienależnego świadczenia w kwocie 3.000.000 zł - wpłaconej na podstawie aktu notarialnego z dnia 20 kwietnia 2007 r., Rep. A Nr (...), w tym dla pozwanego A. S. (1) w wysokości 2.842.105 zł. W kolejnym piśmie z dnia 5 marca 2012 r. powodowie złożyli w stosunku do pozwanego A. S. (1) oświadczenie o potrąceniu kwoty 50.000 zł i kwoty 1.200 zł, a to w związku z wyrokiem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 29 grudnia 2011 r. sygn. akt IC 223/10 zasądzającym koszty procesu w kwocie 50.000 zł oraz w związku z postanowieniem tego samego sądu z dnia 22 lutego 2012 r zasądzającym koszty procesu w wysokości 1.200 zł.

Pozwany A. S. (1) był wielokrotnie wzywany przez pozwanych do spłaty zapłaty kwoty należności głównej jaki i odsetek od tej kwoty. Ostatecznie pozwany nie uregulował swojego zadłużenia wobec powodów. W dniu 20 czerwca 2011 r. Komornik Sądowy w M. wyegzekwował od pozwanego P. W. (1) kwotę 13.701,53 zł. W piśmie z dnia 22 stycznia 2012 r., powodowie zawiadomili pozwanego o sposobie zaliczenia w.w. wpłaty na poczet kwoty głównej długu. Zapłata kwoty 144.193,47 zł nastąpiła w dniu 22 lutego 2012 r. W piśmie z dnia 2 marca 2012 r., powodowie zawiadomili pozwanego o sposobie zaliczenia powyższej wpłaty na poczet należności głównej.

W świetle tych ustaleń Sąd Okręgowy uznał powództwo ograniczone w toku procesu do odsetek za zasadne. Wskazał, że uzależnienie w umowie przedwstępnej z dnia 20 kwietnia 2007 r. Rep. A (...)zawarcia umowy sprzedaży od uzyskania w terminie do dnia 20 grudnia 2008 r. ostatecznej i prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy, stanowiło warunek niemożliwy w rozumieniu art. 94 k.c., albowiem wydanie decyzji w zakresie zastrzeżonym umową nie było dopuszczalne z powodu regulacji zawartej w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych ( Dz. U. 2005. nr 167 poz.1399) w zw. z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U.2003 nr 80 poz.717). Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostaje więc termin w jakim pozwani złożyli wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Nie ma również znaczenia fakt, że burmistrz K. wbrew obowiązkowi zawieszenia postępowania wydawał do początku listopada 2008r. decyzje o ustaleniu warunków zabudowy. Wymóg zawieszenia postępowania administracyjnego o ustalenie warunków zagospodarowania powstał w odniesieniu do postępowań wszczętych po wejściu w życie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r., tj. już po 2 października 2005 roku. Jeśliby nawet powodowie złożyli wniosek o ustalenie warunków zabudowy tuż po podpisaniu pierwszej z umów łączących strony, tj. w kwietniu 2007 r., to i tak postępowanie wszczęte na skutek złożenia takiego wniosku powinno zostać zawieszone. Strony przystępując do umowy nie uwzględniły powyższych okoliczności. Warunek dotyczący uzyskania decyzji o warunkach zabudowy był sprzeczny z tymi normami ustawowymi. Zastrzeżenie w umowie takiego warunku powoduje, zgodnie z art. 94 k.c. skutek bezwzględnej nieważności całej czynności prawnej, albowiem warunek jest zawieszający. Nieważna bezwzględnie czynność prawna nie wywołuje jakichkolwiek skutków prawnych, nie funkcjonuje w obrocie prawnym i każdy kto ma w tym interes prawny może się na tę nieważność powołać w każdym postępowaniu.

Uznanie nieważności umowy przedwstepnej powoduje, iż podstawę zwrotu zaliczki stanowi przepis art. 410§2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. W przypadku gdy nie dojdzie do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży nieruchomości, zapłacona zaliczka na poczet ceny podlega zwrotowi jako świadczenie nienależne. Nie zostaje bowiem wówczas osiągnięty zamierzony cel świadczenia zaliczki (art. 410 § 2 k.c.). Jest tak bez względu na przyczynę niezawarcia przyrzeczonej umowy. Nieziszczenie się warunku zawieszającego, pod którym została zawarta umowa przedwstępna, skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej, niewykonanie zobowiązania przez stronę umowy przedwstępnej, za które nie ponosi ona odpowiedzialności (art. 471 in fine k.c. w zw. z art. 472 k.c.), lub niewykonanie zobowiązania przez stronę umowy przedwstępnej, za które ponosi ona odpowiedzialność powoduje konieczność zwrotu zaliczki. W tym poglądzie Sad Okręgowy odwołał się do wyroku SN z dnia 25.03.2004 r., II CK 116/03, LEX nr 453645, uchwała SN z dnia 8.03.2007 r., III CZP 3/07, OSNC 2008/2/15, Biul.SN 2007/3/9 . Sąd Okręgowy wskazał także , że powodowie wystąpili w stosunku do pozwanego A. S. (1) o zwrot należności głównej i ten ozwany winien był zwrócić kwotę 2.842.105 zł z odsetkami. Wskutek dokonania skutecznego potrącenia i egzekucji doszło do częściowego umorzenia tego długu. W dniu 11 stycznia 2010 r. wyegzekwowano bowiem kwotę 8.460,50 zł. a w dalszej kolejności powodowie w oparciu o przepis 498 par. 1 k.c. i art. 499 k.c. dokonali potrącenia kwoty 37.600 zł, zasądzonej od nich na rzecz pozwanego tytułem kosztów procesu wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 maja 2011 r., sygn. akt I ACa 370/11. Kolejne oświadczenie o dokonaniu potrącenia wierzytelności w stosunku do pozwanego A. S. (1) obejmowało kwotę 51.200 zł stanowiącą koszty procesu w wysokości 50.000 zł, zasądzoną od powodów na rzecz pozwanego wyrokiem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 29 grudnia 2011 r., sygn. akt I C 223/10 oraz obejmowało kwotę 1.200 zł zasądzona postanowieniem z dnia 2 lutego 2012. Kwota 50.000 zł uległa potrąceniu ze skutkiem na dzień 26 stycznia 2012 r., zaś kwota 1.200 zł ze skutkiem na dzień 5 marca 2012 r. Uwzględniając powyższe zasądzeniu od pozwanego A. S. (1) na rzecz powodów tytułem kwoty głównej podlegała kwota 2.744.844,50 zł (2.842.105 zł – 8.460,50 zł - 37.600 zł – 51.200 zł = 2.744.844,50 zł ). Wobec zwłoki pozwanego ze spełnieniem świadczenia Sąd Okręgowy zasądził od powyższej kwoty odsetki ustawowe począwszy od dnia 15 maja 2010 r. tj. dnia następnego po dacie końcowej okresu za jaki powodowie dokonali kapitalizacji odsetek od kwoty głównej, do dnia zapłaty. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powodów odpowiednio kwotę: 492.595,30 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od kwoty głównej za okres od dnia 13 stycznia 2009 r. do dnia 14 maja 2010 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010 r. do dnia zapłaty, kwotę 5.008,53 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 37.600 zł, za okres od dnia 15 maja 2010 r. do dnia 23 maja 2011 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 22 listopada 2011 r., kwotę 11.359,22 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych od kwoty 51.200 zł. Odsetki 5.008,53 zł i 11.359,22 zł sąd zasądził od daty wniesienia do przez powodów pisma zawierającego żądania tj. odpowiednio od dnia 22 listopada 2011 r. i dnia 7 marca 2012 r.

Natomiast a P. W. (1) miał obowiązek zwrócić zaliczkę w kwocie 157.895 zł. Zaliczkę ostatecznie zwrócono albowiem w dniu 20 czerwca 2011 r. wyegzekwowano od tego pozwanego kwotę 13.701,53 zł. Zapłata pozostałej części długu w kwocie 144.193,47 nastąpiła w dniu 22 lutego 2012 r. i została zarachowana przez pozwanych na poczet należności głównej, o czym pozwany został powiadomiony w piśmie z dnia 2 marca 2012 r. Zapłata nastąpiła jednak po terminie i aktualne pozostało roszczenie powodów w stosunku do tego pozwanego o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia tj. kwoty 27.780,87 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od kwoty głównej od dnia 5 stycznia 2009 r. do dnia 14 maja 2010 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2010 r. do dnia zapłaty, kwoty 1.961,76 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych od kwoty 13.701,53 zł od dnia 15 maja 2010 r. do dnia 20 czerwca 2011 r., wraz ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2012r. do dnia zapłaty oraz kwoty 33.330,42 zł tytułem skapitalizowanych odsetek do kwoty 144.193, 47 zł od dnia 15 maja 2010 r. do dnia 22 lutego 2012r., wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca do dnia zapłaty.

Powyższe skutkowało uwzględnieniem zmodyfikowanego powództwa. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od tego wyroku złożyli pozwani zaskarżając wyrok w całości przy czym apelacja A. S. (1) została odrzucona postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 16 kwietnia 2013r. k-622.

P. W. (1) w swej apelacji zarzucił naruszenie przepisów o postępowaniu mające wpływ na wynik sprawy a to:

- art.233§1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie , wybiórczą ocenę materiału dowodowego i nieustalenie wszystkich istotnych okoliczności, w tym czy pomiędzy pozwanym a powodami doszło do zawarcia umowy zlecenia,

- art.328§2 k.p.c. poprzez ograniczenie uzasadnienia wyłącznie do części zgłoszonych dowodów bez wskazania przyczyny , dla której Sad odmówił wiarygodności i mocy dowodowej pozostałym środkom dowodowym jak też nie odniesienie się do pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Pozwany P. W. (1) zarzucił także naruszenie prawa materialnego a to art. 410§2 k.c. poprzez jego zastosowanie podczas gdy zapłacona zaliczka nie była związana z przyrzeczoną umową sprzedaży nieruchomości i nie stanowi świadczenia nienależnego, naruszenie art. 405 k.c. poprzez jego nie zastosowanie i uznanie , że powodom przysługuje zwrot kwoty pieniężnej a nie wydanie korzyści w naturze czyli przeniesienie własności przedmiotowej działki.

P. W. (1) zarzucił także:

- naruszenie art. 742 k.c. , 743 k.c. art. 746 w zw. z art. 743 k.c. poprzez ich niezastosowanie i błędne przyjęcie , że pomiędzy stronami nie doszło do zawarcia umowy zlecenia a co za tym idzie przekazana pozwanym zaliczka nie stanowi formy zwrotu wydatków jakie poczynili pozwani oraz nie jest zwolnieniem przyjmującego zlecenie od zobowiązań , które ten poczynił celem realizacji umowy i nieuwzględnienie , że powodom przysługiwało jedynie roszczenie o przeniesienie własności działki.,

- naruszenie art. 481 k.c. 482 k.c. w zw. z art. 455 k.c. i art. 451 k.c. poprzez ich zastosowanie i błędne uznanie, że nie doszło do zawarcia umowy zlecenia a powodom przysługuje jedynie roszczenie o przeniesienie własności działki Zdaniem pozwanego brak było też podstawy zasądzenia odsetek pomimo braku wezwania do zapłaty zaliczki po pozbawieniu wykonalności tytułu wykonawczego wykonalności z uwagi na nieważność umowy notarialnej na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Zdaniem pozwanego odsetki skapitalizowane nie stanowią dodatkowo nienależnego świadczenia.

Pozwany wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania apelacyjnego. Ponadto pozwany wniósł o rozpoznanie na podstawie art. 380 k.p.c. tych postanowień , które nie były odrębnie zaskarżalne.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że zaliczka nie stanowi świadczenia nienależnego albowiem stanowiła ona zwrot wydatków poczynionych na nabycie na rzecz powodów nieruchomości. Strony łączyła umowa zlecenia do nabycia nieruchomości. Na poczet wydatków pozwany uzyskał zaliczkę . Umowa zlecenia nie stała się umową nieważną , pozwany w wykonaniu zlecenia gotowy jest przenieść własność nieruchomości. Nie ma więc podstaw do zwrotu zaliczki czy też dochodzenia odsetek. Pieniądze dochodzone od powodów były deponowne każdorazowo u notariusza pozwani nie mogli dysponować na inne cele niż wskazane w umowie. Powodom przysługuje jedynie roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości a nie roszczenie o zwrot zaliczki a tym bardziej odsetek i to w oparciu o przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. Pozwany wskazał, że to powodowie ponoszą koszty związane z realizacją zlecenia. Powodowie winni zwrócić pozwanemu wydatki , które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. Nawet jednak gdyby do zawarcia umowy zlecenia nie doszło to należy przyjąć , że pozwany prowadził cudze sprawy bez zlecenia, nabył nieruchomości zgodnie z wolą powodów za pomocą środków przekazanych przez powodów i na podstawie art. 753§2 k.p.c. może żądać zwrotu uzasadnionych wydatków. Pozwany wskazał, że nabył działkę objęta aktem notarialnym z dnia 20 kwietnia 2007r. Rep. A Nr (...)wyłącznie w celu jej odsprzedaży powodom. Zanim doszło do zakupu powodowie umówili się z pozwanym , że będzie on działał jako pośrednik w nabyciu spornych nieruchomości. Na tej podstawie nabył on nieruchomości i zawarł z powodami przedwstępne umowy sprzedaży tychże nieruchomości. Pozwany otrzymał środki pieniężne jedynie w celu zakupu przedmiotowych nieruchomości. Gdyby zlecenia nie było to pozwany nigdy nie zakupiłby spornych działek.

Powodowie na rozprawie apelacyjnej wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny uznał za własne ustalenia Sądu Okręgowego i zważył co następuje:

Twierdzenia zawarte w apelacji, że strony łączyła umowa zlecenia stoją w sprzeczności ze stanowiskiem wyrażanym przez pozwanych na etapie postępowania przed Sądem Okręgowym, gdzie P. W. (2) powoływał się (k-129) na zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży i na nadal aktualny obowiązek powodów zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży w wykonaniu umowy przedwstępnej z dnia 20 kwietnia 2007r. Stanowisko to nie zostało zmienione do zamknięcia rozprawy i Sąd pierwszej instancji prawidłowo uznawał za bezsporną okoliczność , że strony łączyła umowa przedwstępna. Zgodzić się wprawdzie należy ze skarżącym, że zawarcie umowy zlecenia nie wymaga formy aktu notarialnego jednakże przyjęcie takiej koncepcji stosunku łączącego strony czyni niezrozumiałym brak wskazania działania na rzecz powodów w podstawie nabycia przez A. S. (1) i P. W. (1) udziałów w nieruchomości tj w umowie sprzedaży warunkowej z dnia 7 czerwca 2006r. Rep. A Nr (...)i umowie przenoszącej własność z dnia 18 sierpnia 2006r. Rep. A Nr (...)., jak też czyni niezrozumiałym dążenie do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży a nie dążenie jedynie do przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umowy zlecenia. Ponadto takie twierdzenia oznaczają pozorność umowy przedwstępnej sprzedaży co stoi w opozycji do podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia wynikającego z wyroku pozbawiającego wykonalność tytuł wykonawczy w postaci aktu notarialnego z dnia 20 kwietnia 2007 r., Rep. A Nr(...) opatrzonego klauzulą wykonalności , wiążącego A. S. (1) i A. M. oraz J. M.. Wnioskowane przez pozwanych w niniejszej sprawie dowody dotyczyły możliwości wykonania zobowiązania wynikającego z warunkowej umowy sprzedaży a nie z umowy zlecenia (k-227). Dowody wnioskowane na okoliczność uchylania się przez powodów do zawarcia umowy przedwstępnej , w tym na okoliczność, że do umowy przyrzeczonej nie doszło na skutek niestawiennictwa powodów u notariusza ja też na okoliczność możliwości wcześniejszego zgłoszenia wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia wobec uznania nieważności czynności prawnej. Zasadnie więc Sąd Okręgowy uznał za nieistotne dowody z zeznań S. F. i D. C.. Nie zgłaszano natomiast dowodów na okoliczność zawarcia przez strony dorozumianego zlecenia czy też prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia. Ustalenia dokonane przez Sąd pierwszej instancji były więc wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy. Z dowodów które przeprowadzono nie wynika okoliczność zawarcia umowy zlecenia czy też prowadzenia spraw powodów bez zlecenia. Przedłożone przez pozwanych akty notarialne dotyczą przedwstępnych umów sprzedaży. Jeżeli pozwani zajmowali się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami to od ich woli zależał sposób ukształtowania stosunków z przyszłym nabywcą i zasad świadczeń. W tym przypadku zawarto umowę przedwstępną warunkowej umowy sprzedaży i ustalono na poczet ceny zaliczkę kwocie 3000000zł która została przekazana pozwanym a nie zdeponowana. Strony umowy jasno wskazały , że jest to zaliczka na poczet ceny przyszłej umowy sprzedaży kwota 300000zł dochodzona od pozwanych nie mogła więc stanowić zaliczki na poczet nabycia innych nieruchomości na rzecz powodów . Tym bardziej kwota ta nie mogła dotyczyć rozliczeń w związku z nabyciem przez pozwanych działek (...) skoro pozwani oświadczyli, że nieruchomości te są wolne od praw i roszczeń k-12 i nie są stronami innych umów k-13 i nabycie tych działek przez pozwanych ( w 2006 i 2007r nie mogło nastąpić w ramach zlecenia na rzecz powodów. Zlecenie to zobowiązanie do dokonania czynności prawnej dla dającego zlecenie (art. 734§1 k.p.c.) a takie działanie nie było powiązane z zaliczką wręczona powodom na poczet ceny sprzedaży i dochodzoną w niniejszym postępowaniu. Fakt , że A. S. (1) i P. W. (1) oświadczyli w §9 umowy przedwstępnej k- 21 , że podejmą działania w celu nabycia innych działek (...) i (...) i fakt , że zawierali inne umowy przedwstępne sprzedaży nie oznacza, że zobowiązali się nabyć je na rzecz powodów skoro w chwili zawierania umów przedwstępnych zobowiązali się na wypadek nabycia dodatkowych działek na swą rzecz sprzedać je w ramach wykonania umowy przedwstępnej a nie przenieść ich własność w wykonaniu zlecenia. Umowa dotycząca nabycia działki (...) było ponadto przedmiotem oceny w postępowaniu w sprawie I C 864/09 ( IACa 370/11). W sprawie tej ustalono , że w sporządzonej w dniu 6 lutego 2008 roku umowie przedwstępnej powód zobowiązał się zawrzeć warunkową umowę sprzedaży nieruchomości położonej w K. obręb nr(...) ozn. nr (...) o powierzchni 1. 191 m2w. W wyroku tym przesądzono, że strony zawarły nieważną umowę sprzedaży. Trudno przyjąć by jednocześnie była to umowa zlecenia do nabycia nieruchomości skoro strony złożyły w akcie notarialnym inne oświadczenia. Pozwani nie składali wniosków dowodowych przeciwko osnowie dokumentów przedłożonych w niniejszej sprawie w tym przeciwko treści umowy objętej aktem notarialnym z dnia 20 kwietnia 2007r. Rep. A Nr (...). Dowody z dokumentów jednoznacznie wskazywały zarówno na treść oświadczeń woli stron jak i na fakt wręczenia zaliczki na poczet świadczenia wynikającego z zobowiązania z umowy przedwstępnej. Z dowodów nie wynika wręczenie kwoty 3000000 na poczet wydatków koniecznych do wykonania zlecenia a to ta właśnie kwota była przedmiotem żądania sprzed modyfikacji i zasądzone odsetki dotyczą tej kwoty. Apelujący P. W. (1) nie wskazuje jakie znaczenie dla rozstrzygnięcia miały pominięte dowody i nie wskazuje , które z tych dowodów miały doprowadzić do ustalenia faktów powoływanych w apelacji , co nie pozwala na szczegółowe odniesienie się do tego zarzutu. Pozwany winien powoływać fakty i zgłaszać dowody na ich poparcie do momentu zamknięcia rozprawy (art. 217§1 k.p.c.), stąd powoływanie się na stosunek zlecenia czy też prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia na etapie postępowania apelacyjnego jest spóźnione. Powyższe oznacza , że nie mogło dojść do naruszenia powołanych w apelacji przepisów dotyczących zlecenia i prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia. Na marginesie więc tylko trzeba zauważyć, że poza sporem jest, iż pozwany P. W. (1) ostatecznie zwrócił zaliczkę. Nawet więc hipotetycznie przyjmując, że zwrot zaliczki miał stanowić element rozliczenia stron zlecenia to wpłata przez pozwanego W. na rzecz powodów kwoty oznaczałaby, że kwota ta przewyższała koszt wykonania zlecenia. Nie wykazano zaś potrzeby zatrzymania tej kwoty w okresie od dnia wezwania do zwrotu do dnia faktycznego zwrotu, co i tak zobowiązywało pozwanego do zapłaty odsetek ustawowych (art. 741k.c.). Niemniej jednak z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że kwota 3000000zł, w tym przypadająca na P. W. (1) kwota 157895zł , stanowiła zaliczkę na poczet świadczenia ceny przyrzeczonej umowy sprzedaży co wprost wynika z treści §3 umowy przedwstępnej z dnia 20 kwietnia 2007r. Nieważność umowy przedwstępnej oznacza brak zobowiązania do zawarcia umowy sprzedaży czyli nieistnienie podstawy do świadczenia, w tym także do świadczenia zaliczki. Sąd Apelacyjny podziela ocenę Sądu pierwszej instancji co do niemożliwości spełnienia warunku wydania decyzji w terminie zastrzeżonym przez strony z powodu regulacji zawartej w ustawie z dnia 28 lipca 2005r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych ( Dz. U. 2005. nr 167 poz.1399) i ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U.2003 nr 80 poz.717) oraz ocenę skutków tej nieważności w odniesieniu do świadczenia zaliczki. Fakt nieprawidłowej praktyki wydawania decyzji o warunkach zabudowy na tym obszarze i potencjalna możliwość wydania takiej decyzji przed datą 20 grudnia 2008r. nie może być rozstrzygający skoro obiektywnie gdyby do wydania doszło to taka decyzja byłaby wydana z rażącym naruszeniem prawa. Podobnie tut. Sąd w sprawie I ACa 370/11 wskazał, że niemożliwym było uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy w K. w sytuacji w której istniał obowiązek uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego. Zastrzeżenie warunku w takiej postaci powoduje skutki wynikające z art. 94 k.c. w stosunku do całej czynności skoro takie zdarzenie zostało wykorzystane dla sformułowania warunku zawieszającego. Strony umowy z dnia 20 kwietnia 2007r. uzależniły więc powstanie skutku zobowiązania do zawarcia umowy sprzedaży (również warunkowej) od warunku zawieszającego, który obiektywnie nie mógł się ziścić jak i był też przeciwny ustawie (skoro wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie mogło nastąpić zgodne z obowiązującym prawem), co czyni całą umowę przedwstępną nieważną. Powodowało to konieczność zwrotu zaliczki jako świadczenia nienależnego. Na podstawie art. 405 k.c. w zw. z art. 410k.c. istnieje obowiązek zwrotu świadczenia dokonanego na poczet ceny sprzedaży , w sytuacji zawarcia nieważnej umowy przedwstępnej sprzedaży (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 1972 r. III CRN 156/72 LEX nr 7129). Zobowiązanie do zwrotu świadczenia nienależnego jest zobowiązaniem bezterminowym. Pozwani zostali wezwani do zwrotu tego świadczenia i po wezwaniu stało się ono wymagalne niezależnie od wskazanego w umowie terminu zwrotu zaliczki. Bez znaczenia jest, że w wezwaniu powodowie powoływali się na nieziszczenie się warunku. Wystarczające jest, że żądali zwrotu zaliczki. Stan świadomości wierzyciela co do istnienia roszczenia kondycyjnego nie jest decydujący dla możliwości zgłoszenia roszczenia zwrotu świadczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2010r. sygn. akt II CSK 126/10, LEX 602678). To więc czy powodowie żądali kwoty w błędnym przekonaniu, że jest to świadczenie należne nie oznacza, że pozwani mogli zatrzymać pieniądze. Pozwany P. W. (1) nie miał podstaw do powstrzymania się od obowiązku zwrotu, szczególnie że termin, który był połączony z warunkiem już upłynął. Przekonanie pozwanych, że warunek wskazany w umowie nie ziścił się na skutek zaniechań powodów nie ma wpływu na termin wykonania obowiązku zwrotu świadczenia nienależnego, albowiem pozwani musieli już wówczas liczyć się z obowiązkiem zwrotu kwoty i nie mogli oderwać własnej oceny istnienia zobowiązania od powszechnie obowiązujących norm środowiskowych i planistycznych. Pozwani mogli zatrzymać zaliczkę tylko w przypadku, gdyby bo upływie terminu wskazanego w umowie istniało jeszcze zobowiązanie powodów do zawarcia umowy przyrzeczonej, a to nie zostało wykazane. Nie są zasadne twierdzenia pozwanych k-50 , że pieniądze nie znajdowały się w ich posiadaniu skoro żądana w tej sprawie od P. W. (1) kwota 157895zł została przekazana na jego rachunek bankowy k-24. Ponadto nawet w przypadku gdyby do umowy przyrzeczonej nie doszło z przyczyn leżących po stronie powodowej to i tak pozwani nie mieli prawa do zatrzymania zaliczki skoro nie był to zadatek a pozwani nie przedstawiali do potrącenia wzajemnych roszczeń i ostatecznie też skutecznie nie dochodzili zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Tylko w przypadku istnienia roszczenia pozwanych o zawarcie umowy przyrzeczonej mogli oni zaliczkę przez cały okres zatrzymywać bo tylko w takim przypadku mogło istnieć przyszłe zarachowanie zaliczki na poczet świadczenia definitywnego. Skoro nie wykazano, że po wezwaniu do zwrotu zaliczki istniała obiektywna możliwość zawarcia umowy sprzedaży i zarachowania zaliczki na poczet przyszłego świadczenia ceny to pozwani winni byli zwrócić zaliczkę niezwłocznie po wezwaniu. Powodowie nie nadużywali więc prawa żądając zwrotu własnych pieniędzy. Spełnienie przez skarżącego świadczenia w toku procesu nastąpiło po terminie i nie uchyliło obowiązku zapłaty odsetek. Na podstawie art. 481§1 i2 k.c. powodowie mogli bowiem żądać od P. W. (1) odsetek ustawowych liczonych od kwoty 157895zł od dnia 5 stycznia 2009 do dnia wyegzekwowania kwoty 13701,53zł oraz odsetek od pozostałej kwoty 144193,47zł naliczanych aż do daty zapłaty. Powodowie mogli żądać także na podstawie art. 482§1k.c. odsetek od odsetek od dnia wytoczenia powództwa o odsetki . Pozew wniesiono dnia 14 maja2010r. (data nadania), powód jednak żądał zasądzenia odsetek od dnia następnego, stąd zasądzenie odsetek od odsetek od dnia 15 maja 2010r. (narosłych od dnia wymagalności do dnia 14 maja 2010r) było prawidłowe. Także prawidłowe było zasądzenie dalszych odsetek od odsetek od dnia zgłoszenia w procesie żądania w tym przedmiocie ( narosłych od 15 maja 2010r. do dnia wyegzekwowania od P. W. (1) kwoty 13701,53 tj do dnia 20 czerwca 2011r. i zapłaty pozostałej części w dniu 22 lutego 2012r. ). Analogicznie odsetki należały się też od drugiego pozwanego. Pozwani nie składali zarzutów procesowych co do wyliczenia wysokości skapitalizowanych odsetek i Sąd Apelacyjny oparł się na wyliczeniu odsetek dokonanym przez Sąd Okręgowy. Apelacja nie jest więc zasadna. Sąd Apelacyjny orzekł o oddaleniu apelacji na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono według zasady odpowiedzialności za wynik sprawy podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391§1 k.p.c., przy zastosowaniu §2 ust.1, §6pkt.6 oraz §13ust.1pkt2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz.U. 2013r. poz. 461) .