Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 410/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2014 r.

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie - Koźlu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Maciej Bainczyk

Protokolant st. sekr. sąd. Aneta Wcisło

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lutego 2014 r. w Kędzierzynie - Koźlu

sprawy z powództwa S. W.

przeciwko małoletniej N. W.reprezentowanej przez M. W.

o obniżenie alimentów

1.  powództwo oddala,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 410/13

UZASADNIENIE

Powód S. W. wystąpił z pozwem przeciwko małoletniej córce N. W.o obniżenie alimentów, domagając się obniżenia świadczeń z kwot po 800 zł do kwot po 350 zł miesięcznie. W uzasadnieniu żądania wskazał, że dotychczas pracował w firmie w Niemczech uzyskując wynagrodzenie, które pozwalało na wywiązywanie się ze świadczeń alimentacyjnych po 800 zł miesięcznie. Obecnie powód zrezygnował z pracy z uwagi na niedogodne warunki zatrudnienia oraz rzadkie i krótkie wizyty w Polsce i jest osobną bezrobotną, choć intensywnie poszukuje zatrudnienia.

W odpowiedzi na pozew przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej M. W.wnosiła o oddalenie powództwa. Wskazywała, że według jej rozeznania pozwany nadal pracuje za granicą i ma możliwości wywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego na dotychczasowym poziomie. Zaznaczała nadto, że ewentualna rezygnacja z pracy przez powoda winna być traktowana jako celowe pogorszenie swej sytuacji i nie może stanowić podstawy do obniżenia alimentów. Wskazała, że na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych córki N.przeznacza miesięcznie 455 zł (300 zł czynsz, 55 zł prąd, 10 zł woda, 40 zł gaz, 10 wywóz śmieci, 50 zł internet), koszty wyżywienia to 500-600 zł, zakup odzieży i środków czystości 100 zł, a zakup ubezpieczenia 21 zł, przedszkole 120 zł, książki i materiały edukacyjne 150 zł jednorazowo, ubezpieczenie 36 zł jednorazowo. Z kolei dochody M. W. z pracy zarobkowej to suma 1.293,48 zł miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie I RC 342/11 rozwiązano bez orzekania o winie związek małżeński S. W.i M. W., wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią N. W. ur. (...)powierzając matce M. W.oraz zasądzając od S. W.na rzecz małoletniej N.alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie. W tamtym czasie strony mieszkały osobno, bo S. W.już wcześniej wyprowadził się od rodziny. Powód pracował od 3-4 lat w Austrii i Niemczech, zarabiając miesięcznie 4.000-4.500 zł, a nadto pobierał na córkę świadczenie rodzinne tzw. kindergeld w kwocie 180 € miesięcznie.

M. W.poszukiwała pracy, korzystając ze wsparcia rodziców.

Dowód:

-wyrok Sądu Okręgowego w Opolu w aktach sprawy I RC 342/11 na k. 39,

-zeznania stron w sprawie I RC 342/11 na k. 37,

Powód S. W.nie pozostaje w nowym związku i nie ma na utrzymaniu innych małoletnich dzieci.

Od 1 listopada 2013 r. pracuje w Niemczech w okolicach M.i zarabia miesięcznie średnio po 1.300 € miesięcznie. Mieszka w domu wynajętym przez firmę razem z 12 innymi osobami i miesięcznie płaci 260 €. Koszty wyżywienia to według powoda 300 € miesięcznie, abonament telefonu w Niemczech 20-30 €, abonament telefonu w Polsce 120-140 zł, dojazdy do pracy około 35 €. Powód stara się przyjeżdżać do Polski co dwa tygodnie i jeśli jedzie sam swoim autem, droga w jedną stronę kosztuje go 100 €. Powód nie pobiera świadczenia kindergeld, bo wypłatę świadczeń wstrzymano na wniosek przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej, która zawiadomiła organ niemiecki ((...)), że pieniądze nie są dziecku przekazywane, a powód został wezwany do zwrotu kwoty 1.400 €, którą to sumę wypłacono matce małoletniej. Zdarza się, że powód pożycza od kolegi A. B.kwoty po 300-400 zł, obecnie jest winien koledze sumę 1.000 zł. W lipcu 2013 r. powód kupił samochód m-ki m. (...)za kwotę 15.000 zł.

Powód stwierdził, że w poprzednim miejscu zatrudnienia przepracował 6 lat i zarabiał kwoty od 1.300-2.000 € miesięcznie, jednak zwolnił się z pracy na własną prośbę, bo w pracy panowały złe relacje międzyludzkie. Jest zadowolony ze zmiany pracy, choć zarabia mniej, nie ma kredytów. Powód za granicą pracuje od 15 lat, zna słabo język niemiecki, choć potrafi porozumieć się z pracodawcą. Stara się oszczędzać pieniądze, żeby wynająć w Polsce mieszkanie.

Dowód:

-umowa o pracę z tłumaczeniem k. 45,

-potwierdzenie najmu z tłumaczeniem k.46,

-pismo (...)z tłumaczeniem k. 56-57,

-zeznania świadka A. B.k. 63,

-zeznania powoda S. W.k. 63-64,

-zeznania pozwanej M. W.k. 64,

Małoletnia N. W.mieszka wraz z matką w wynajętym mieszkaniu, gdzie czynsz z odstępnym wynosi 590 zł miesięcznie, opłata za gaz około 50 zł miesięcznie, prąd około 110 zł miesięcznie, internet 95 zł miesięcznie.

M. W.pozostaje w związku z B. R., który na stałe nie zamieszkuje z małoletnią i nie prowadzi z jej matką wspólnego gospodarstwa domowego, ale zdarza się, że nocuje w mieszkaniu partnerki. Matka małoletniej pracuje od lutego 2013 r. w kasie oszczędnościowo-kredytowej jako referent za wynagrodzeniem 1.293,48 zł netto.

Małoletnia N. W.ma 6 lat i uczęszcza do przedszkola, gdzie opłata z wyżywieniem kosztuje 150-240 zł miesięcznie. Dziecko urodziło się z atopowym zapaleniem skóry i przez cały czas jest pod opieką alergologa, przy czym co miesiąc wizyta kosztuje u lekarza 100 zł, a zakup emulsji przeciwalergicznej to miesięczny koszt 78 zł. Na odzież na dla dziecka matka wydaje miesięcznie 100 zł, a tygodniowy koszt zakupu żywności dla matki i córki to kwota 60 zł. Alimenty płacone przez powoda są przeznaczane na opłacenie przedszkola, wyżywienie i środki higieniczne. Koszty wypoczynku małoletniej w czasie ferii i wakacji ponosi w całości matka dziecka, która w 2013 r. zabrała córkę na tygodniowy wyjazd za granicę. Miesięczne koszty organizowania dziecku czasu wolnego to wydatki rzędu 100 zł, a zakup książek jednorazowo 150 zł.

Dowód:

-zaświadczenie o dochodach M. W.k. 19,

-kopie rachunków i przelewów opłat k. 20-26,

-kopia zaświadczenia o stanie zdrowia małoletniej k. 58,

-kopia wyników badań przeciwciał k. 59,

-kopie rachunków na zakup środków kosmetycznych k. 60-61,

-zeznania pozwanej M. W.k. 64.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo należało oddalić.

Żądanie zmiany wysokości należnego świadczenia alimentacyjnego swoją podstawę prawną znajduje w treści art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (zwanego dalej: k.r.o.), który mówi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Stąd też, dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy należało ocenić, czy od czasu ustalenia świadczeń alimentacyjnych w drodze wyroku Sądu Okręgowego w Opolu w sprawie I RC 342/11, w kwestii uzasadnionych potrzeb uprawnionej oraz możliwości zarobkowych i finansowych pozwanego zaistniały takie zmiany, które wskazywałyby za zasadnością żądania obniżenia świadczeń.

Wskazać należy, że powód nie kwestionował zakresu usprawiedliwionych potrzeb pozwanej, a uzasadnienia dla swego roszczenia upatrywał w zmianie własnej sytuacji dochodowej, która, w jego ocenie – wobec zmniejszenia się z obiektywnych przyczyn możliwości zarobkowania – istotnie pogorszyła się i doprowadziła do sytuacji, że dziś nie dysponuje on środkami finansowymi pozwalającymi wywiązać się ze świadczeń alimentacyjnych w wymiarze ustalonym na kwoty po 800 zł miesięcznie.

Odnosząc się do twierdzeń powoda o konieczności zmiany zatrudnienia wobec nadzwyczaj trudnych relacji międzyludzkich zauważyć należało, że powód twierdził jednoznacznie, że – niezależnie od ograniczenia osiąganych dochodów – jest zadowolony z tej zmiany, zatem zmiana pracodawcy miała dla niego wartość większą niż podnoszona utrata części dochodu. Skoro zatem powód uzyskał niewymierną wartość w postaci polepszenia się stosunków i bezwarunkowo akceptuje on dokonaną zmianę, zdaniem sądu winien liczyć się z kosztami, jakie będzie z tej racji zmuszony ponieść, na przykład koniecznością sprawniejszego gospodarowania dochodem dla zapewnienia uprawnionej należytego poziomu alimentacji.

Jednocześnie zauważyć należało, że twierdzenia powoda o istotnym ograniczeniu dochodów wydają się gołosłowne.

Poza sporem pozostawała kwestia utraty przez powoda prawa do uzyskiwania świadczeń rodzinnych (kindergeld), których nie można było wszakże uznać za dochód powoda, bowiem miały one służyć potrzebom małoletniej i to nie zamiast alimentów – jak praktykował powód, lecz obok nich.

Badając zasadniczą dla sprawy kwestię zmiany wysokości dochodów sąd nie dał wiary zeznaniom świadka A. B.oraz zeznaniom powoda S. W.co do wysokości dochodów powoda w czasie zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy. Powód twierdził bowiem, że dochody te wynosiły 1.300-2.000 € miesięcznie, a świadek zeznał, że dochody te kształtowały się na poziomie sumy 1.600 €, przy czym przyznał, że nigdy nie pracował z powodem oraz zaznaczył, że realia pracy za granicą zna z relacji powoda. Tymczasem w postępowaniu o rozwód prowadzonym w 2011 r. przed Sądem Okręgowym w Opolu powód S. W.zeznawał, że jego dochody wynoszą 4.000-4.500 zł miesięcznie, co przy kursie waluty europejskiej z czerwca 2011 r. wynoszącym średnio 3,95 zł (patrz: Tabela nr (...)z dnia 2011-06-09) odpowiada kwocie najwyżej 1.139 € miesięcznie. Bez wątpienia w interesie powoda leżało obecnie zawyżenie poprzednio osiąganych dochodów i z tej perspektywy zeznania składane w sprawie rozwodowej wydają się zdecydowanie bardziej wiarygodne. Odnosząc tę sumę do wysokości obecnego wynagrodzenia powoda wynoszącego średnio 1.300 € miesięcznie, co odpowiada kwocie 5.395 zł (patrz: Tabela nr (...)z dnia 2014-02-25, średniego kursu NBP w wysokości 1 € = 4,15 zł) stwierdzić należało, że faktyczna wysokość miesięcznych dochodów powoda z chwili wydawania wyroku w sprawie rozwód oraz obecnie, pomimo faktycznej zmiany warunków życiowych powoda, nie zmieniła tak jak chce tego powód – na jego niekorzyść, lecz przeciwnie – wzrosła o kwotę co najmniej 900 zł miesięcznie.

Niezależnie od wysokości obecnych dochodów pozwanego stwierdzić należało zdecydowanie, że niezwykle długi staż pracy za granicą (15 lat), dobra orientacja na europejskim rynku pracy oraz skuteczność powoda w uzyskiwaniu kolejnego zatrudnienia za granicą przemawiają jednoznacznie za tym, iż dysponuje on znacznymi możliwościami zarobkowymi, przekraczającymi zdecydowanie poziom zwykłych dochodów w realiach krajowych, zaś fakt niedawnego zakupu samochodu osobowego za kwotę co najmniej 15.000 zł każe uznać, że jego możliwości majątkowe nie uległy ograniczeniu.

Badając pozostałe okoliczności faktyczne sprawy nie sposób było pominąć uzasadnionego i oczywistego, w świetle zasad doświadczenia życiowego, wzrostu zakresu usprawiedliwionych potrzeb małoletniej N. W.która, w porównaniu z sytuacją z roku 2011, jest dzieckiem starszym o trzy lata, stojącym u progu rozpoczęcia nauki szkolnej i wymagającym zaspokojenia potrzeb wiążących się z wydatkami na edukację przedszkolną, specyficzną dietę, opiekę medyczną i środki antyalergiczne. Zaznaczyć należy, że dochody M. W., którymi nie dysponowała ona w 2011 r., bez wątpienia w istotny sposób poprawiają sytuację finansową rodziny małoletniej pozwanej, jednak poziom wydatków na bieżące zaspokojenie warunków mieszkaniowych (kwota niemal 850 zł miesięcznie) wyczerpuje te środki w 2/3 ich wysokości i prawidłowe zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej nie daje żadnych podstaw do ograniczenia zakresu obowiązku alimentacyjnego powoda.

Zaznaczyć przy tym należy, że w realiach niniejszej sprawie, wobec długotrwałego pobytu powoda za granicą, praktyczne wywiązywanie się z obowiązku alimentacji może w zasadzie mieć miejsce wyłącznie w postaci świadczeń pieniężnych, bowiem ewentualny udział strony w osobistym wychowaniu i utrzymaniu (art. 135 § 2 k.r.o.) małoletniej z natury rzecz ma wymiar nieznaczny.

Z tych względów sąd doszedł do przekonania, że żądanie pozwu nie jest uzasadnione i powództwo o obniżenie alimentów oddalił w całości.

Rozstrzygnięcie o kosztach oparto na art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Jako że do niezbędnych kosztów procesu strony pozwanej należało zaliczyć jedynie wydatek związany z wynagrodzeniem adwokata sąd, uwzględniając art. 98 § 4 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.