Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Cz 469/14

POSTANOWIENIE

Dnia 25 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Moskwa /spr./

Sędziowie: SSO Barbara Chłędowska

SSO Małgorzata Mazur

Protokolant: asyst. sędz. Karolina Dusza-Rzepka

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2014r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. P., P. K., S. S., Z. M., S. K.

przeciwko A. F.

o ochronę posiadania służebności

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Łańcucie (...)w L.z dnia 26 marca 2014r., sygn. akt VI C(...)

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 26 marca 2014r., sygn. akt VI C (...), Sąd Rejonowy w Łańcucie (...)w L.udzielił zabezpieczenia powodom A. P., P. K., S. S., Z. M., S. K.– przez nakazanie pozwanemu A. F.nieczynienia przeszkód powodom w korzystaniu z prawa przechodu i przejazdu przez działkę nr (...)w O.nad brzeg zalewu oraz wydanie powodom kluczy do bramy usytuowanej na granicy działek nr (...)i (...) do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

W ocenie Sądu I instancji powodowie w sposób wystarczający uprawdopodobnili swoje roszczenia oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia – brak zabezpieczenia uniemożliwi im korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób.

Pozwany wniósł zażalenie na powyższe postanowienie, domagając się jego zmiany poprzez oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia, a także zasądzenia od powodów solidarnie na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu zażalenia powód podniósł, że jest właścicielem działki o nr (...) położonej w O. od 17 listopada 2011r., działka ta nie jest obciążona prawem służebności przejazdu i przechodu na rzecz każdoczesnych właścicieli działki sąsiedniej o nr 179/12, w związku z czym powodowie nie mają prawa przechodu i przejazdu przez działkę pozwanego. Dalej pozwany wskazał, że złożył przeciwko powodom pozew o ochronę własności – zaniechanie naruszeń – poprzez zakazanie powodom przejeżdżania i przechodzenia przez działkę nr (...), składając jednocześnie wniosek o zabezpieczenie roszczenia na czas procesu poprzez zakazanie powodom przechodzenia i przejeżdżania przez jego działkę.

W odpowiedzi na zażalenie pozwanego powód A. P. wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie pozwanego jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Stosownie do art. 730 1 § 1 i § 2 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, przy czym interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Roszczenie, o którym mowa w art. 730 1 § 1 k.p.c. jest uprawdopodobnione, jeśli bez głębszego wnikania we wszystkie możliwe aspekty faktyczne i prawne sprawy, istnieje na pierwszy rzut oka znaczna szansa, że w świetle przytoczonych przez wnioskodawcę twierdzeń faktycznych popartych dowodami lub środkami nie będącymi dowodami w rozumieniu k.p.c. przysługuje ono osobie uprawnionej. Uprawdopodobnienie dotyczy zarówno okoliczności faktycznych, na których wnioskodawca opiera swoje roszczenie, jak i podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna w tym znaczeniu, że dochodzone roszczenie znajduje swoją podstawę normatywną.

Pozwem w niniejszej sprawie powodowie domagają się w ramach ochrony posiadania służebności przejazdu i przechodu m.in. zakazania pozwanemu naruszania powodów w posiadaniu przejazdu i przechodu przez działkę nr (...)w O..

Podstawę prawną do dochodzenia ochrony posiadania stanowi przepis art. 344 § 1 k.c., zgodnie z którym przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem. Zgodnie z § 2 tego przepisu roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia. Z kolei przepis art. 478 k.p.c. stanowi, że w sprawach o naruszenie posiadania sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego. Powyższy przepis ogranicza zatem zakres rozpoznania sprawy przez sąd do ostatniego stanu posiadania i faktu jego naruszenia. Przepis art. 352 § 2 k.c. expressis verbis nakazuje do posiadania służebności odpowiednio stosować przepisy o posiadaniu rzeczy. W szczególności mają tu odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące ochrony posiadania. Posiadacz służebności może więc wystąpić o przywrócenie poprzedniego stanu posiadania służebności, jak i o zaniechanie naruszeń przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie służebności, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenia dokonano (por. uchwałę SN z dnia 24 czerwca 1993 r., III CZP 82/93, OSN 1994, nr 1, poz. 11).

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje pogląd Sądu I instancji, zgodnie z którym roszczenie powodów o ochronę posiadania służebności przejazdu i przechodu zostało w sposób wystarczający uwiarygodnione twierdzeniami powodów zawartymi w pozwie oraz dołączonymi do pozwu oświadczeniami powodów, dokumentacją fotograficzną, kopią mapy ewidencji gruntów i budynków, wypisem z rejestru gruntów. Powodowie wskazując, że pozwany w lipcu 2013r. wzniósł ogrodzenie z siatki metalowej na postumentach betonowych wraz z bramą, uprawdopodobnili zachowanie rocznego terminu, po upływie którego roszczenie o ochronę posiadania wygasa. Ilekroć ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu, zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne (art. 243 k.p.c.). Uprawdopodobnienie pojmowane jako środek zastępczy dowodu w ścisłym znaczeniu, niedający pewności, ale wyłącznie prawdopodobieństwo twierdzenia o jakimś fakcie, stanowi odstępstwo od ogólnej reguły dowodzenia twierdzonych faktów na korzyść tej strony, której ustawa zezwala w określonym wypadku na uprawdopodobnienie faktu, na który się powołuje, zamiast udowadniania go.

W przedmiotowej sprawie została spełniona także druga przesłanka warunkująca udzielenie zabezpieczenia. Powodowie uwiarygodnili, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Brak zabezpieczenia powództwa uniemożliwiłby powodom korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób tj. dojście i dojazd do brzegu zalewu.

Należy zauważyć, że wnioskowany przez powodów i zaakceptowany przez Sąd I instancji sposób zabezpieczenia uwzględnia interesy powodów i pozwanego w takiej mierze, że uprawnionym zapewnia należytą ochronę prawną, a pozwanego nie obciąża ponad potrzebę (art. 730 1 § 3 k.p.c.).

Twierdzenia pozwanego dotyczące przysługującego mu prawa własności, braku ustanowionej na rzecz powodów służebności, czy powoływanie się na wszczęte przez niego postępowanie o ochronę własności nie mają znaczenia w przedmiotowej sprawie.

Mając powyższe na uwadze, uznając stanowisko Sądu Rejonowego za prawidłowe, Sąd Okręgowy w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

- (...)

-(...)

(...)