Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2014 r. w S.

sprawy J. A. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania J. A. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 7 lutego 2014 roku znak: (...)/05

I. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że – poczynając od 1 stycznia 2014r. – przyznaje J. A. (1) prawo do emerytury obliczonej przy przyjęciu, że wysokość uzyskanego przez ubezpieczonego wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składki wynosiła w roku 1975 – 68.245 (sześćdziesiąt siedem tysięcy dwieście czterdzieści pięć) złotych, a w roku 1976 – 78.455 (siedemdziesiąt osiem tysięcy czterysta pięćdziesiąt pięć) złotych, a co za tym idzie, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru o jakim mowa w przepisie art. 15 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2009r. nr 153 poz. 1227 ze zm.) wynosi 165,94% (sto sześćdziesiąt pięć i dziewięćdziesiąt cztery setne procenta);

II. oddala odwołanie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 lutego 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił J. A. (1) ponownego ustalenia wysokości świadczenia wskutek uwzględnienia przy ustalaniu podstawy wymiaru wynagrodzeń za lata 1975-1976. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w złożonej przez J. A. legitymacji ubezpieczeniowej wynagrodzenie za rok 1975 i 1976 wpisano łącznie, stąd nie ma możliwości ustalenia jaka była podstawa wymiaru składek w poszczególnych latach.

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę, poprzez uwzględnienie przy wyliczaniu emerytury rzeczywistych zarobków otrzymywanych przez niego w latach 1975-1976. Podkreślił, że jego zarobki w 1975 wyniosły nie mniej niż 78.660 zł, zaś w 1976r. – nie mniej niż 81.997 zł. Wyjaśnił, że do wysokości wynagrodzenia uwzględnionego przez ZUS należy doliczyć otrzymywany przez niego stały miesięczny dodatek stażowy od wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za kierowanie, wynoszący w styczniu 1975 r. 252,50 zł, a w okresie od lutego 1975 r. do listopada 1976 r. po 275 zł miesięcznie (w listopadzie 137,50 z uwagi na zatrudnienie do 15.11.1976 r.). Dodatkowo wskazał, że otrzymywał premię w wysokości 15% obliczaną od wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za kierowanie, stąd do wysokości jego zarobków należy doliczyć również premię wynoszącą 757,50 zł w styczniu 1975 r. oraz po 825 zł miesięcznie w okresie od lutego 1975 r. do listopada 1976 r. (w listopadzie 412,50 zł z uwagi na zatrudnienie do 15.11.1976r.). Ubezpieczony wskazał, że po uwzględnieniu powyższych zmian wwpw powinien wynieść 167,39 %.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania z argumentacją jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. A. (1) urodził się (...)

Niesporne.

Decyzją z dnia 25 października 1999 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał J. A. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Ustalając podstawę wymiaru świadczenia wzięto pod uwagę wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, tj. z lat 1971-1984, 1987, 1994-1998 - jako wariant najkorzystniejszy. Wysokość ustalonego w ten sposób wskaźnika wysokości podstawy wymiaru (wwpw) wyniosła 164,60 %.

Niesporne, a nadto dowody:

- wyliczenie wwpw – k. 47 plik I akt rentowych;

- decyzja z 25.10.1999 r. – k. 48-49 plik I akt rentowych.

Decyzją z dnia 30 maja 2008 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.przyznał J. A. (1)z urzędu prawo do emerytury od dnia (...)r. Wysokość emerytury ustalono na kwotę 2247,18 zł. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru renty, tj. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, tj. z lat 1971-1984, 1987, 1994-1998 - jako wariant najkorzystniejszy. WWPW wyniósł 164,60 %. Ustalając wysokość zarobków J. A. (1)w poszczególnych latach organ rentowy uznał, że w roku 1975 wyniosła ona 65.550 zł (co stanowiło 139,60 % ówczesnego przeciętnego wynagrodzenia), zaś w 1976 r. - 67.677 zł (wskaźnik 131,74 %), w tym 55.000 zł z tytułu zatrudnienia w (...)oraz 12.677 zł z tytułu zatrudnienia w (...).

Niesporne, a nadto dowody:

- decyzja z 5.05.2008 r. – k. 108 plik I akt rentowych;

- wyliczenie wwpw – k. 107 plik I akt rentowych ZUS;

- decyzja z 30.05.2008 r. – k. 109 plik I akt rentowych;

- zaświadczenie Rp-7 z 9.08.1999 r. – k. 10 plik I akt rentowych.

Następnie – w związku z przedłożeniem przez ubezpieczonego nowego poprawionego zaświadczenia Rp-7 z dnia 20.05.2008 r., dotyczącego zarobków otrzymywanych w latach 1970 – 1976 – organ rentowy decyzją z dnia 4 czerwca 2008 r. przeliczył ubezpieczonemu należne świadczenie od 1 maja 2008 r. (tj. od daty złożenia wniosku). Wysokość emerytury ustalono na kwotę 2249,98 zł. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ rentowy przyjął wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, tj. z lat 1971-1984, 1987, 1994-1998. WWPW wyniósł 164,87%. Odnośnie zarobków z 1975 r. organ rentowy przyjął zarobki w wysokości: 65.550 zł (wskaźnik 139,60 %), zaś z 1976 r. w wysokości 70.727 zł (wskaźnik 137,09 %), w tym 57.750 zł z tytułu zatrudnienia w (...)oraz 12677 zł z tytułu zatrudnienia w (...).

Dowody:

- zaświadczenie Rp-7 z 20.05.2008 r. – k. 111 plik I akt rentowych;

- wyliczenie wwpw – k. 113 plik II akt rentowych;

- decyzja z 4.06.2008 r. – k. 114 plik I akt rentowych.

W dniu 23 stycznia 2014 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym kolejny wniosek o przeliczenie emerytury, wskazując że wnosi o przeliczenie świadczenia z uwzględnieniem zarobków otrzymywanych w Zakładach (...) w latach 1975-1976 w wysokości wynikającej z załączonych do wniosku dokumentów. Do wniosku dołączył kopię archiwalnego pisma ze swoich akt osobowych, datowanego na 6 listopada 1976r., w którym zamieszczono informację o średniej wysokości jego wynagrodzenia w czasie zatrudnienia w (...) oraz kserokopię legitymacji ubezpieczeniowej, z informacją o wysokości uzyskanego tam wynagrodzenia.

Dowód: wniosek z załącznikami – k. 118-122 plik I akt rentowych.

W okresie od 12 grudnia 1969 r. do 15 listopada 1976 r. J. A. (1) był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładach (...), kolejno na stanowiskach:

- stażysty – referenta technicznego w okresie od 12 grudnia 1969 r. do 31 stycznia 1970 r.,

- kierownika zmiany w okresie od 1 lutego 1970 r. do 31 marca 1972 r.,

- zastępcy kierownika wydziału nawozów ds. NPK w okresie od 1 kwietnia 1972 r. do 31 grudnia 1973 r.,

- kierownika wydziału NPK w okresie od 1 kwietnia 1974 r. do 31 stycznia 1975 r.,

- zastępcy kierownika zakładu (...) w okresie od 1 lutego 1975 r. do 15 listopada 1976 r.

Dowody:

- dokumenty w aktach osobowych J. A. z okresu pracy w (...) - w kopercie k. 46 akt sprawy;

- świadectwo pracy z 15.11.1976 r. – k. 9 plik I akt rentowych.

W Zakładach (...) od dnia 1 stycznia 1974 r. obowiązywał Regulamin premiowania pracowników umysłowych zatrudnionych w Zakładach (...).

W § 1 ust. 1 regulaminu wskazano, że premiowaniem wg zasad niniejszej części regulaminu objęci są pracownicy zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych i samodzielnych stanowiskach pracy określonych w § 4 ust. 1 uchwały 208 Rady Ministrów.

W § 2 ust. 1 regulaminu zastrzeżono, że fundusz premiowy na premie dla pracowników objętych regulaminem premiowania tworzy się z wygospodarowanego zysku netto, wskaźnikiem procentowym udziału tego funduszu w zysku netto, zatwierdzonym przez Dyrektora Zjednoczenia (...). W ust. 3 zastrzeżono, że w uzasadnionych ekonomicznie przypadkach wskaźnik udziału funduszu premiowego w zysku może być zróżnicowany w danym roku w zależności od czynników wpływających na wielkość osiągniętego zysku w przedsiębiorstwie. W ust. 5 wskazano, że wskaźnik udziału funduszu premiowego w zysku może ulec odpowiedniemu przeliczeniu w razie zmiany struktury płac wynikającej z 1) przeznaczenia części funduszu premiowego na płace zasadnicze, 2) podjęcia decyzji o przeprowadzeniu reformy płac pracowników umysłowych.

W § 4 regulaminu wskazano, że wypłata całości lub części premii jest warunkowana wykonaniem zadań rzeczowych (nie więcej niż dwa) wyznaczonych dla przedsiębiorstwa przez Dyrektora Zjednoczenia (ust. 1). Zadania rozliczane są bądź w okresach kwartalnych, bądź narastająco w skali całego roku. Sposób rozliczania zadań premiowych musi być określony w piśmie wyznaczającym te zadania (ust. 2). Dyrektor Przedsiębiorstwa wyznacza zadania premiowe dla poszczególnych komórek ruchu przedsiębiorstwa, a dla innych pracowników podlegającym premiowaniu wg zasad regulaminu, w zależności od potrzeb (ust. 3). W przypadku niewykonania zadań premiowych lub niepełnego ich wykonania przez przedsiębiorstwo, premia lub zaliczka podlega potrąceniu lub zawieszeniu (ust. 4). Decyzję w sprawie potrącenia lub zawieszenia premii lub zaliczki dla dyrekcji przedsiębiorstwa podejmuje Dyrektor Zjednoczenia, natomiast w stosunku do pozostałych pracowników przedsiębiorstwa dyrektor przedsiębiorstwa (ust. 5). Kwoty potrąceń lub zawieszenia premii i zaliczek określa się uznaniowo w zależności od charakteru zadań premiowych oraz ich wpływu na wyniki działalności przedsiębiorstwa i Zjednoczenia, a zwłaszcza na poziom zysku (ust. 6).

W § 5 przewidziano, że wypłaty premii dokonywane są w okresach kwartalnych, po sporządzeniu kwartalnych sporządzeniu kwartalnych sprawozdań finansowych i mają charakter zaliczki na poczet rozliczenia rocznego. Wypłaty zaliczek mogą być dokonywane za I, II i III kwartał (ust. 1). Wysokość zaliczki wypłaconej na poczet premii za dany rok kalendarzowy nie może przekroczyć wielkości odpowiedniej części funduszu premiowego, obliczonego wskaźnikiem procentu wyjściowego funduszu premiowego od płac zasadniczych wyjściowych zastosowanych do planowanych płac zasadniczych danego roku kalendarzowego (ust. 2). Jeżeli wysokość utworzonego funduszu premiowego za dany rok jest niższa od sumy wypłaconych zaliczek w danym roku, nadpłacone kwoty tych zaliczek obciążają rezerwowy fundusz premiowy lub też fundusz premiowy następnego roku (ust. 3).

W § 6 ust. 3 wskazano, że wysokość indywidualnych premii i zaliczek dla pozostałych pracowników umysłowych przedsiębiorstwa premiowanych wg niniejszego regulaminu zatwierdza dyrektor przedsiębiorstwa. Przy zatwierdzaniu premii i zaliczek bierze się pod uwagę wykonanie wyznaczonych zadań premiowych jak również wkład pracy tych pracowników w osiąganiu wyników przedsiębiorstwa. W ust. 4 wskazano, że indywidualną wysokość premii liczoną wskaźnikiem procentowym do płac zasadniczych lub w wyjściowym funduszu premiowania określa załącznik nr 2. W załączniku tym odnośnie stanowiska kierownika zakładu i zastępcy kierownika zakładu wskazano, że premia wynosi do 15% .

W ust. 5 § 6 wskazano, że pracownicy mogą być pozbawieni premii w całości lub w części na wniosek bezpośredniego zwierzchnika, jeżeli w danym okresie nie wywiązali się należycie z obowiązków wynikających z zakresu czynności. W ust. 6 wskazano, że decyzję w przedmiocie pozbawienia premii pracownika w całości lub w części o czym mowa w ust. 4 podejmuje dyrektor przedsiębiorstwa, po zasięgnięciu opinii Rady Zakładowej, podając do wiadomości pracownika w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem.

Dowód: regulamin premiowania pracowników umysłowych zatrudnionych w Zakładach (...) z 20.01.1974 r. – k. 14-28 akt sprawy.

W spornym okresie w Zakładach (...)obowiązywał również Układ Zbiorowy Pracy dla (...)zawarty w grudniu 1974 r.

W rozdziale XIV UZP uregulowano zasady przyznawania pracownikom dodatku stażowego za staż pracy w przemyśle chemicznym.

W art. 1 pkt 1 wskazano, że dodatek za wieloletnią i nieprzerwaną pracę w przemyśle chemicznym przysługuje pracownikom wynagradzanym według układu, zatrudnionym m.in. w przedsiębiorstwach przemysłowych (czynnych i w budowie).

W art. 2 wskazano, że dodatek za staż pracy w przemyśle chemicznym wynosi: 5% płacy zasadniczej po 5 latach pracy, 10% płacy zasadniczej po 10 latach pracy, 15% płacy zasadniczej po 15 latach pracy.

W art. 3 wskazano, że okresy pracy uprawniające do dodatku za staż pracy w przemyśle chemicznym liczy się od dnia zatrudnienia w zakładach pracy przemysłu chemicznego po wyzwoleniu (ust. 1). Do okresów pracy zalicza się odbywanie wstępnego stażu pracy, nauki zawodu i przyuczania do określonej pracy (ust. 2).

W art. 8 pkt 2 przewidziano, że za podstawę do obliczenia dodatku za staż pracy przyjmuje się dla pracowników umysłowych – płacę zasadniczą bez dodatku funkcyjnego za wszystkie miesiące, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub zasiłek z ubezpieczenia społecznego z tytułu choroby.

W art. 12 wskazano, że dodatek za staż pracy wypłaca się pod warunkiem nienagannej pracy (ust. 1). Pracownik traci prawo do dodatku częściowo lub całkowicie, jeżeli w okresie, za który przypada dodatek: 1) nie stawił się do pracy bez usprawiedliwienia, 2? Stawił się do pracy z opóźnieniem bez usprawiedliwienia lub przedwcześnie opuścił stanowisko pracy, 3) naraził zakład pracy na straty przez spowodowanie lub przyczynienie się do powstania awarii, zniszczenie lub uszkodzenie narzędzi pracy, aparatury, urządzeń, nadmierne zużycie surowców, nieprzestrzeganie reżimu technologicznego, pogorszenie jakości produkcji, brak nadzoru itp. 4) spowodował lub przyczynił się do wypadku przy pracy przez nieprzestrzeganie przepisów BHP lub niedostateczny nadzór, 5) naruszył inne postanowienia regulaminu pracy (ust. 2). Obniżenie lub całkowite pozbawienie dodatku następuje w zależności od stopnia winy pracownika i wielkości straty poniesionej przez zakład pracy (ust. 3).

Dowód: UZP z 12.1974 r. – k. 49-53 oraz koperta k. 59 akt sprawy.

W okresie zatrudnienia w Zakładach (...)od 1 stycznia 1975 r. do 15 listopada 1976 r. J. A.otrzymywał wynagrodzenie płatne w sposób i na warunkach przewidzianych w UZP dla (...)z dnia 28.12.1974 r.

Będąc zatrudnionym na stanowisku kierownika wydziału NPK w okresie od 1 października 1974 r. do 31 stycznia 1975 r. ubezpieczony otrzymywał stale wynagrodzenie zasadnicze w kwocie wynoszącej 4.300 zł miesięcznie. Otrzymywał również stały dodatek za kierowanie – 750 zł miesięcznie.

Z kolei na stanowisku zastępcy kierownika zakładu (...) w okresie od 1 lutego 1975 r. do 15 listopada 1976 r. J. A. otrzymywał stale wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.600 zł miesięcznie. Otrzymywał również stały dodatek za kierowanie – 900 zł miesięcznie.

Ubezpieczonemu wypłacano również dodatek stażowy, który wynosił 5% w 1975 r. i 6 % w 1976 r., a ponadto premię regulaminową – na zasadach wynikających z regulaminu premiowania dla pracowników umysłowych.

Tytułem wynagrodzenia za pracę stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w Zakładach (...) w kolejnych latach otrzymał co najmniej:

1. w roku 1975 – 68.245 zł, w tym:

- wynagrodzenie zasadnicze 54.900 zł ( wynagrodzenie za styczeń – 4300 zł oraz za okres od lutego do grudnia 50.600 zł (4.600 zł x 11 miesięcy)),

- dodatek za kierowanie 10.650 zł (dodatek za styczeń 750 zł plus dodatek za okres od lutego do grudnia 9900 zł (900 zł x 11 miesięcy)),

- dodatek za staż pracy 2.745 zł (dodatek za styczeń w kwocie 215 zł [wynagrodzenie zasadnicze 4300 zł x 5% (215 zł) plus dodatek za okres od lutego do grudnia w kwocie 2.530 zł [wynagrodzenie zasadnicze 4600 zł x 5% = 230 zł x 11 miesięcy])

2. w roku 1976 (w okresie od 1 stycznia do 15 listopada 1976 r.) – 65.778 zł, w tym:

- wynagrodzenie zasadnicze 48.300 zł ( wynagrodzenie za okres od stycznia do października w kwocie 46.000 zł (4.600 zł x 10 miesięcy) plus wynagrodzenie za listopad w kwocie 2.300 zł (za pół miesiąca: okres od 1.11. do 15.11.)

- dodatek za kierowanie 9.450 zł (dodatek za okres od stycznia do października 9000 zł (900 zł x 10 miesięcy) plus dodatek za listopad w kwocie 450 zł (za pół miesiąca: okres od 1.11. do 15.11.)

- dodatek za staż pracy 2.898 zł (dodatek za okres od stycznia do października w kwocie 2.760 zł [wynagrodzenie zasadnicze 4600 zł x 6% = 276 zł x 10 miesięcy] ) plus dodatek za listopad w kwocie 138 zł (za pół miesiąca: okres od 1.11. do 15.11.)

- premia w kwocie 5.130 zł (570 zł x 9 miesięcy).

Dowody:

-świadectwo pracy z 15.11.1976 r. – k. 9 plik I akt rentowych;

- zaświadczenie Rp-7 z 20.05.2008 r. – k. 111 plik I akt rentowych;

- angaż z 1.10.1974 r. – k. 8 akt sprawy;

- pismo z 12.12.1974 r. – k. 9 akt sprawy;

- angaż z 31.01.1975 r. – k. 10 akt sprawy;

- legitymacja ubezpieczeniowa – k. 122 plik I akt rentowych; k. 13 akt sprawy;

- dokumentacja w aktach osobowych ubezpieczonego z okresu pracy w (...): koperta k. 46 akt sądowych, w szczególności: arkusz dot. przebiegu pracy zawodowej, angaż z 31.01.1975 r., pismo z 12.12.1974 r., angaż z 1.10.1974 r., regulamin premiowania pracowników umysłowych zatrudnionych w Zakładach (...) z 20.01.1974 r.;

- UZP z 28.12.1974 r. – k. 49-53, koperta k. 59 akt sprawy.

W dniu 6 listopada 1976 r. ówczesny pracodawca J. A., w piśmie wystawionym dla potrzeb zatrudnienia ubezpieczonego u nowego pracodawcy wskazał, że w ostatnim okresie J. A. pobierał średnie wynagrodzenie, wynoszące ze wszystkimi dodatkami 7386 zł.

Dowód: pismo z 6.11.1976 r. – k. 119 plik I akt rentowych; k. 7 akt sprawy

W legitymacji ubezpieczeniowej J. A. pracownica działu rachuby i płac (...) w rubryce dotyczącej wysokości uzyskanego w danym okresie wynagrodzenia wpisała w dniu 22 listopada 1976r., że wynagrodzenie ubezpieczonego (na stanowisku zastępcy kierownika zakładów nawozów) w latach 1975/1976 wyniosło 76.150 zł. Jednocześnie, w rubryce dotyczącej przeciętnego miesięcznego zarobku wpisała: „6.346 zł + 275 zł wysługa (miesięcznie)”.

Dowód: zaświadczenie Rp – 7 z 20.05.2008 r. – k. 111 plik I akt rentowych

- Pismo z 6.11.1976 r. – k. 119 plik I akt rentowych; k. 7 akt sprawy

- legitymacja ubezpieczeniowa – k. 122 plik I akt rentowych

- pismo z 20.05.2008 r. – k. 30 akt sprawy

W okresie od 15 listopada 1976 r. do 14 października 1985 r. J. A. (1) był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) G. Oddział w P..

Uzyskane z tytułu zatrudnienia u tego pracodawcy w okresie od 15.11.1976 r. do 31.12.1976 r. wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyniosło 12677 zł.

Niesporne, a nadto dowód: zaświadczenie Rp-7 z 19.09.1999 r. – k. 14 plik I akt rentowych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się częściowo uzasadnione.

Stosownie do treści przepisu art. 111 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz.1440 ze zm., dalej jako: ustawa emerytalna), wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1.  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2.  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3.  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty – a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Według ust. 2 i 3 tego przepisu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia, zaś podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

W myśl ust. 4, w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

4) mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, która - stosownie do art. 19 ustawy - wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych w poprzednim roku kalendarzowym (licząc od daty wniosku).

Szczegółowy tryb postępowania w sprawach ustalania prawa do świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie emerytalnej został określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2011 r. Nr 237 poz. 1412). Stosownie do § 10 ust. 1 pkt 4 wskazanego rozporządzenia osoba ubiegająca się o emeryturę powinna dołączyć do wniosku dokumenty stwierdzające wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu i uposażenia, przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń. Z kolei przepis § 21 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Przepisy regulujące postępowanie o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym nie mają zastosowania w postępowaniu sądowym, które regulowane jest przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z poźn. zm., dalej jako: k.p.c.). Ewentualne ograniczenia dowodowe mogą wynikać jedynie z przepisów tego Kodeksu. Zgodnie jednak z treścią przepisu art. 473 k.p.c., w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Za takim tokiem postępowania przemawia także utrwalona linia orzecznictwa Sądu Najwyższego, wyrażona między innymi w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 czerwca 2006 r. I UK 115/06 OSNP 2007 r. Nr 17-18, poz. 257, w którym sformułowany został pogląd, iż wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 277 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowodniony wszelkimi środkami dowodowymi. W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z przepisem art. 233 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału (a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności). Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (zob. uzasadnienie wyroku SN z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000, nr 17, poz. 655; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 15 lutego 2000 r., III CKN 1049/99, Lex, nr 51627; uzasadnienie wyroku SN z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 1097/00, Lex, nr 52624). W nauce głoszona jest teza, zgodnie z którą zasada swobodnej oceny dowodów, jako antyteza dowolności, odnosi się do wszystkich środków dowodowych, co jednak nie oznacza, że nie ma różnicy w podejściu do poszczególnych ich rodzajów. W każdym razie brak jest podstaw do przyjęcia jakiejś formalnej hierarchii środków dowodowych z punktu widzenia ich wiarygodności i mocy (por. m.in. uzasadnienie wyroku SN z dnia 23 lipca 1982 r., III CRN 159/82, OSNC 1983, nr 4, poz. 57; uzasadnienie wyroku SN z dnia 16 lutego 1994 r., II CRN 176/93, OSNC 1994, nr 10, poz. 197; wyrok SN z dnia 27 czerwca 2000 r., I CKN 288/00, Prok. i Pr. 2000, nr 11, poz. 32; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 23 stycznia 2002 r., II CKN 691/99, Lex, 54339). Nadto, Sąd Najwyższy, m.in. w wyroku z dnia 9 stycznia 1998 roku, sygn. akt: II UKN 440/97, opubl. OSNP 1998/22/667, wskazał że zaliczenie nieudokumentowanych spornych okresów składkowych z przebiegu ubezpieczenia do stażu ubezpieczeniowego na podstawie zeznań świadków lub przesłuchania strony zainteresowanej jest dopuszczalne tylko w przypadkach nie budzących żadnych wątpliwości co do spójnego i precyzyjnego - rodzajowego oraz czasowego potwierdzenia się udowadnianych okoliczności. Dlatego za uzasadniony należy uznać rygoryzm sądu w ocenie materiału sprawy, który wykazuje sprzeczności lub też budzi jakiekolwiek wątpliwości.

W tej sytuacji koniecznym jest przyjęcie, iż wysokość wynagrodzenia uzyskanego przez daną osobę w określonym czasie może zostać wykazana przede wszystkim zaświadczeniem o wysokości wynagrodzenia wystawionym w oparciu o inną wiarygodną dokumentację. W szczególności zaświadczenie takowe może zostać wystawione w oparciu o informacje zawarte w aktach osobowych, np. umowach o pracę, pismach o powołaniu, mianowaniu, angażach oraz wszelkich innych dokumentach potwierdzających wynagrodzenie danej osoby. W każdym przypadku powinno jednak zawierać tylko dane o takich składnikach wynagrodzenia, co do których nie ma najmniejszych wątpliwości, że zostały pracownikowi wypłacone w określonej wysokości.

W analizowanym stanie faktycznym takie właśnie zaświadczenie zostało J. A. (1) przez byłego pracodawcę wystawione, a organ rentowy uwzględnił jego treść (w brzmieniu poprawionym) przy obliczaniu wysokości należnego ubezpieczonemu świadczenia. J. A. domagał się jednakże ustalenia w niniejszym postępowaniu, że wysokość jego zarobków była faktycznie wyższa, bowiem jak twierdził – poza ujętymi w zaświadczeniu wynagrodzeniem zasadniczym i dodatkiem za pełnienie funkcji kierowniczych – przysługiwało mu także prawo do dodatku stażowego oraz premii regulaminowej.

W powyższej sytuacji w niniejszym procesie rzeczą sądu było przeprowadzenie dodatkowych, zawnioskowanych przez J. A. i jego pełnomocniczkę dowodów i ustalenie na podstawie uzupełnionego materiału dowodowego jakie były zasady wynagradzania w okresie zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) w latach 1975 i 1976 oraz, co za tym idzie, ile wyniosły jego zarobki w tych latach. Dowodami, które w tym zakresie zostały przeprowadzone były dowody z dokumentów zgromadzonych zarówno w aktach prowadzonych dla J. A. przez organ rentowy, jak i w jego aktach osobowych z okresu przedmiotowego zatrudnienia, a nadto jego legitymacja ubezpieczeniowa oraz mających znaczenie w sprawie aktów prawa wewnętrznego: regulaminu premiowania pracowników umysłowych zatrudnionych w Zakładach (...) z 20.01.1974 r. oraz Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników przemysłu chemicznego z 28.12.1974 r. Autentyczność wszystkich tych dokumentów nie była przez strony kwestionowana; nie wzbudziła też ona wątpliwości sądu. Zostały one sporządzone w sposób zgodny z przepisami prawa, przez uprawnione do tego osoby, w ramach ich kompetencji, oraz w sposób rzetelny, stąd też zostały uznane za wiarygodne.

Wszystkie te dokumenty zostały wykorzystane przez sąd do wyliczenia wysokości wynagrodzenia J. A. w latach 1975 i 1976. Sąd wziął jednak pod uwagę wyłącznie te składniki wynagrodzenia, co do których na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach osobowych można ustalić, że z całą pewnością ubezpieczonemu w tym czasie w takiej, a nie innej wysokości przysługiwały. Brak było zarazem potrzeby przeprowadzania dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości - wyliczenie wysokości wynagrodzenia wymagało bowiem wyłącznie prostego matematycznego przeliczenia.

Przechodząc do szczegółowych rozważań trzeba wskazać, że niespornym między stronami było to, że z tytułu pracy w (...) ubezpieczony otrzymał w roku 1975 wynagrodzenie w kwocie 65.550 zł na które składało się wynagrodzenie zasadnicze 54.900 zł (wynagrodzenie za styczeń – 4300 zł, oraz za okres od lutego do grudnia 50.600 zł (4.600 zł x 11 miesięcy) oraz dodatek za kierowanie 10.650 zł (dodatek za styczeń 750 zł plus dodatek za okres od lutego do grudnia 9900 zł (900 zł x 11 miesięcy), zaś w 1976 otrzymał wynagrodzenie w kwocie 57.750 zł., na które składało się wynagrodzenie zasadnicze 48.300 zł ( wynagrodzenie za okres od stycznia do października w kwocie 46.000 zł (4.600 zł x 10 miesięcy) plus wynagrodzenie za listopad w kwocie 2.300 zł (za pół miesiąca: okres od 1.11. do 15.11.) oraz dodatek za kierowanie 9.450 zł (dodatek za okres od stycznia do października 9000 zł (900 zł x 10 miesięcy) plus dodatek za listopad w kwocie 450 zł (za pół miesiąca: okres od 1.11. do 15.11.). J. A. (1) twierdził jednak, że w rzeczywistości jego wynagrodzenie w tych latach było wyższe i wynosiło w 1975r. nie mniej niż 78.660 zł, zaś w 1976 r. – nie mniej niż 69.320 zł. Ubezpieczony wyjaśnił, że do wysokości wynagrodzenia uwzględnionego przez ZUS należy doliczyć otrzymywany przez niego stały miesięczny dodatek stażowy liczony od wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za kierowanie. Dodatkowo wskazał, że otrzymywał premię w wysokości 15% obliczaną od wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za kierowanie, stąd konieczność ustalenia, że jego wynagrodzenie było znacznie wyższe.

W świetle dostępnego materiału dowodowego żądanie ubezpieczonego można było uznać za tylko częściowo uzasadnione.

Po pierwsze, niewątpliwym okazało się bowiem to, że w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w latach 1975 i 1976 ubezpieczonemu przysługiwał stały dodatek stażowy wynoszący 215 zł w styczniu 1975 r., po 230 zł miesięcznie w okresie od lutego do grudnia 1975r. oraz 276 zł miesięcznie w 1976 r. (w listopadzie 1976 r. 138 zł z uwagi na zatrudnienie ubezpieczonego wyłącznie przez pół miesiąca - od 1.11. do 15.11.1976 r.). Prawo do tego składnika wynagrodzenia przysługiwało J. A. na podstawie obowiązującego w Zakładach (...) Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Chemicznego zawartego w dniu 28.12.1974 r. i obowiązującego od 1.01.1975 r. W art. 1 pkt 1 tego Układu wskazano bowiem, że dodatek za wieloletnią i nieprzerwaną pracę w przemyśle chemicznym przysługuje pracownikom wynagradzanym według układu, zatrudnionym m.in. w przedsiębiorstwach przemysłowych (czynnych i w budowie). Z art. 2 UZP wynikało, że dodatek za staż pracy w przemyśle chemicznym wynosił: 5% płacy zasadniczej po 5 latach pracy, 10% płacy zasadniczej po 10 latach pracy, 15% płacy zasadniczej po 15 latach pracy. W art. 3 wskazano, że okresy pracy uprawniające do dodatku za staż pracy w przemyśle chemicznym liczy się od dnia zatrudnienie w zakładach pracy przemysłu chemicznego po wyzwoleniu (ust. 1). Do okresów pracy zalicza się odbywanie wstępnego stażu pracy, nauki zawodu i przyuczania do określonej pracy (ust. 2).

Mając na uwadze powyższe sąd zwrócił uwagę, że ubezpieczony w Zakładach (...) był zatrudniony (jako pracownik umysłowy) nieprzerwanie od 12 grudnia 1969 r. Pięcioletni okres jego nieprzerwanego zatrudnienia upłynął zatem w grudniu 1974 r., stąd przyjąć należało, że od 1 stycznia 1975 r. (od tego dnia obowiązywał UZP) ubezpieczonemu przysługiwał stały dodatek stażowy wynoszący 5% pensji zasadniczej, a od 1 stycznia 1976 r. – 6 % pensji zasadniczej. Mając na uwadze powyższe sąd przyjął, że ubezpieczony niewątpliwie w roku 1975 tytułem dodatku stażowego otrzymał kwotę 2.745 zł (dodatek za styczeń w kwocie 215 zł [wynagrodzenie zasadnicze 4300 zł x 5% (215 zł) plus dodatek za okres od lutego do grudnia w kwocie 2.530 zł [wynagrodzenie zasadnicze 4600 zł x 5% = 230 zł x 11 miesięcy]), zaś w roku 1976 kwotę 2.898 zł (dodatek za okres od stycznia do października w kwocie 2.760 zł [wynagrodzenie zasadnicze 4600 zł x 6% = 276 zł x 10 miesięcy] ) plus dodatek za listopad w kwocie 138 zł (za pół miesiąca: okres od 1.11. do 15.11.).

W tym miejscu – mając na uwadze twierdzenia ubezpieczonego - wyjaśnienia wymaga, że brak było podstaw do wyliczenia dodatku stażowego jako pochodnej otrzymywanego przez J. A. wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za kierowanie. Z art. 8 pkt 2 UZP wynikało bowiem jednoznacznie, że za podstawę do obliczenia dodatku za staż pracy przyjmuje się dla pracowników umysłowych – płacę zasadniczą bez dodatku funkcyjnego za wszystkie miesiące, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub zasiłek z ubezpieczenia społecznego z tytułu choroby.

Nie uszło również uwadze sądu, że w UZP przewidziano możliwość utraty przez pracownika prawa do dodatku stażowego częściowo lub całkowicie w zależności od stopnia winy pracownika i wielkości straty poniesionej przez zakład pracy ( art. 12 UZP). Sąd zwrócił jednak uwagę, że w aktach osobowych ubezpieczonego ze spornego okresu zatrudnienia brak jest jakiegokolwiek dokumentu wskazującego na to, że w latach 1975 i 1976 ubezpieczony nie stawił się do pracy bez usprawiedliwienia, stawił się do pracy z opóźnieniem bez usprawiedliwienia lub przedwcześnie opuścił stanowisko pracy, naraził zakład pracy na straty przez spowodowanie lub przyczynienie się do powstania awarii, zniszczenie lub uszkodzenie narzędzi pracy, aparatury, urządzeń, nadmierne zużycie surowców, nieprzestrzeganie reżimu technologicznego, pogorszenie jakości produkcji, brak nadzoru itp., spowodował lub przyczynił się do wypadku przy pracy przez nieprzestrzeganie przepisów BHP lub niedostateczny nadzór, ewentualnie naruszył inne postanowienia regulaminu pracy, a tylko w takich przypadkach UZP przewidywał częściową lub całkowitą utratę prawa do dodatku stażowego. W aktach osobowych ubezpieczonego znajduje się wyłącznie pochlebna dla ubezpieczonego opinia z okresu zatrudnienia (pismo z 12.12.1974 r.). Mając na uwadze powyższe sąd uznał, że brak było podstaw do przyjęcia, że w spornym okresie ubezpieczony został pozbawiony prawa do dodatku stażowego. W konsekwencji do uwzględnionego już przez organ rentowy wynagrodzenia ubezpieczonego z lat 1975 i 1976 należało dodatkowo doliczyć otrzymywany przez niego w tych latach stały dodatek stażowy, wynoszący łącznie 2745 zł w 1975 r. oraz 2898 zł w 1976 r.

Częściowo uzasadnione okazało się również żądanie ubezpieczonego doliczenia do jego zarobków otrzymywanych premii regulaminowych, z tym że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie minimalnej wysokości otrzymanych przez J. A. premii wyłącznie w roku 1976, przy czym wysokość premii ustalono na znacznie niższym poziomie niż wskazywany przez ubezpieczonego. W ocenie sądu materiał dowodowy okazał się niewystarczający dla wykazania zasadności twierdzenia ubezpieczonego, że w latach 1975 i 1976 otrzymywał stałą comiesięczną premię w wysokości 15 % pensji zasadniczej wraz z dodatkiem za kierowanie.

Dokonując powyższego ustalenia sąd miał na uwadze, że żadna ze stron niniejszego postępowania nie kwestionowała iż rzeczywiście w okresie zatrudnienia ubezpieczony miał wypłacane premie regulaminowe; sporna była wyłącznie ewentualna wysokość tychże premii. Sąd zwrócił zatem uwagę, że z dokonanych ustaleń faktycznych wynikało, że ubezpieczony niewątpliwie w roku 1976 (okres od 1.01.do 15.11.1976 r.) otrzymał wynagrodzenie w wysokości 60.648 zł, na które składała się pensja zasadnicza w kwocie 48.300 zł, dodatek za kierowanie 9.450 zł oraz ustalony w niniejszym postępowaniu dodatek za staż pracy w kwocie 2.898 zł. Tymczasem w legitymacji ubezpieczeniowej wskazano, że roczne wynagrodzenie ubezpieczonego w okresie 1975/1976 wyniosło 76.150 zł. Z wpisu tego nie wynika przy tym, w jakich dokładnie miesiącach lat 1975 i 1976 J. A. uzyskał wynagrodzenie w takiej wysokości, a zwłaszcza czy chodzi – jak twierdziła pełnomocniczka ubezpieczonego – o ostatnie 12 miesięcy jego pracy (tj. o okres od 16 listopada 1975r. do 15 listopada 1976r.), czy też o jakiś inny okres. Biorąc jednak pod uwagę obowiązujące w owym czasie zasady na jakich dokonywano wpisów w pracowniczych legitymacjach ubezpieczeniowych, można założyć że podana kwota wynagrodzenia dotyczy zarobków z okresu 12 miesięcy, nie zaś okresu dłuższego czy krótszego.

Mając na uwadze powyższe, sąd zwrócił uwagę, że różnica pomiędzy miesięczną kwotą wynagrodzenia wskazanego w legitymacji ubezpieczeniowej J. A. (6346 zł) oraz ustalonego w niniejszym postępowaniu wynagrodzenia miesięcznego w 1976 r. (5776 zł) wyniosła 570 zł. Podobny wynik (569,83 zł miesięcznie więcej) sąd otrzymał, kiedy porównał roczną kwotę wynagrodzenia wpisanego w legitymacji ubezpieczeniowej z wynagrodzeniem, które należałoby się ubezpieczonemu w 1976 r., gdyby przepracowałby w Zakładach (...) cały rok. Przy przyjęciu minimalnej pewnej wysokości wynagrodzenia ustalonej w niniejszym postępowaniu, tj. co najmniej 5776 zł miesięcznie – jego wynagrodzenie roczne wyniosłoby bowiem 69312 zł. Różnica pomiędzy tą kwotą, a kwotą wpisaną w legitymacji wyniosłaby zatem 6838 zł, co dałoby miesięcznie pensję wyższą o ok. 569,83 zł niż ustalona w niniejszym postępowaniu (6838 zł : 12 miesięcy). Powyższe wyliczenie zdaniem sądu pozwoliło na przyjęcie, że w 1976 r. tytułem premii wypłacono ubezpieczonemu należności w wysokości co najmniej 570 zł miesięcznie (kwartalnie 1710 zł), a w konsekwencji – mając na uwadze, że zgodnie z regulaminem premiowania obowiązującym w Zakładach (...) premia miała być wypłacana kwartalnie - sąd przyjął, że w 1976 r. ubezpieczony otrzymał premię wyłącznie za okres od stycznia do września (trzy pełne kwartały) w wysokości co najmniej 5130 zł (1710 zł x 3 kwartały).

W ocenie sądu brak było jednak podstaw, by w ten sam sposób ustalić, że J. A. otrzymywał premię także w roku 1975 oraz, by obliczyć ile one wynosiła. Dla celów ustalenia podstawy wymiaru świadczenia w żadnym razie nie może bowiem być wystarczające ustalenie wysokości wynagrodzenia jedynie "w przybliżeniu", w sposób jedynie prawdopodobny. Każdorazowo koniecznym jest przedłożenie niebudzących wątpliwości dowodów, w oparciu o które w sposób pewny można ustalić minimalną wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne, które dana osoba w określonym czasie faktycznie otrzymała.

Mając na uwadze powyższe sąd zwrócił uwagę, że z angaży znajdujących się w aktach osobowych ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Zakładach (...) wynikało wyłącznie, że ubezpieczonemu poza wynagrodzeniem zasadniczym i dodatkiem za kierowanie przysługiwała premia wg regulaminu premiowania dla pracowników umysłowych. W angażach nie doprecyzowano jednak w jakiej konkretnie wysokości taka premia miała być wypłacana. Z kolei ze świadectwa pracy oraz regulaminu premiowania wynikało, że premia regulaminowa była ustalana w wysokości do 15% pensji zasadniczej. Z uwagi na powyższe niemożliwym było zatem przyjęcie, że premia ta stanowiła stały składnik pensji J. A. oraz że jej wysokość obliczano biorąc pod uwagę jako pochodną także od dodatkowych należności, innych niż pensja zasadnicza.

Co więcej, z regulaminu premiowania obowiązującego w owym czasie w Zakładach (...) wynikało, że fundusz premiowy na premie dla pracowników objętych regulaminem premiowania tworzy się z wygospodarowanego zysku netto (§ 2). Z kolei w § 4 regulaminu wskazano, że wypłata całości lub części premii jest warunkowana wykonaniem zadań rzeczowych (nie więcej niż dwa) wyznaczonych dla przedsiębiorstwa przez Dyrektora Zjednoczenia oraz, że w przypadku niewykonania zadań premiowych lub niepełnego ich wykonania przez przedsiębiorstwo,, premia lub zaliczka podlega potrąceniu lub zawieszeniu. W § 6 ust. 3 wskazano, że wysokość indywidualnych premii i zaliczek dla pozostałych pracowników umysłowych przedsiębiorstwa premiowanych wg niniejszego regulaminu zatwierdza dyrektor przedsiębiorstwa. Przy zatwierdzaniu premii i zaliczek bierze się pod uwagę wykonanie wyznaczonych zadań premiowych jak również wkład pracy tych pracowników w osiąganiu wyników przedsiębiorstwa. W § 6 ust. 5 dodatkowo wskazano, że pracownicy mogą być pozbawieni premii w całości lub w części na wniosek bezpośredniego zwierzchnika, jeżeli w danym okresie nie wywiązali się należycie z obowiązków wynikających z zakresu czynności. W ust. 6 wskazano, ze decyzję w przedmiocie pozbawienia premii pracownika w całości lub w części o czym mowa w ust. 4 podejmuje dyrektor przedsiębiorstwa, po zasięgnięciu opinii Rady Zakładowej, podając do wiadomości pracownika w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem.

Mając na uwadze powyższe trzeba było uznać, iż brak jest wystarczających dowodów na to, aby w roku 1975 premia była J. A. (1) wypłacana zawsze i to w stałej wysokości. Takiej prawidłowości nie da się bowiem wywieść ze treści zebranych w sprawie dowodów z dokumentów, a brak jest dowodów, z których wynikałoby, że w roku 1975 (...) osiągnęły zysk netto oraz zrealizowały nałożone zadania rzeczowe.

Reasumując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w ocenie sądu okazał się wystarczający wyłącznie dla ustalenia, że z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w roku 1975 J. A. otrzymał wynagrodzenie w wysokości co najmniej 68.245zł, na które złożyło się: wynagrodzenie zasadnicze 54.900 zł, dodatek za kierowanie 10.650 zł oraz dodatek za staż pracy 2.745 zł.

Z kolei jeśli chodzi o rok 1976 w ocenie sądu w oparciu o zebrane dowody można było ustalić, że w okresie zatrudnienia w tym zakładzie od 1 stycznia do 15 listopada 1976 r. J. A. otrzymał wynagrodzenie wynoszące co najmniej 65.778 zł, na które złożyło się: wynagrodzenie zasadnicze 48.300 zł, dodatek za kierowanie 9.450 zł, dodatek za staż pracy 2.898 zł oraz premia w kwocie 5.130 zł.

Sąd ustalając wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego w roku 1976 na potrzeby obliczenia wysokości podstawy wymiary emerytury dodatkowo wziął pod uwagę, że w okresie od 15 listopada 1976 r. do 14 października 1985 r. ubezpieczony zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) G. Oddział w P. i z tego tytułu otrzymał wynagrodzenie w łącznej kwocie 12677 zł. Stąd do wyliczonego w niniejszym postępowaniu wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w 1976 r. (65778 zł) należało dodatkowo doliczyć wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w (...). Łącznie więc wynagrodzenie ubezpieczonego w 1976 wyniosło zatem 78455 zł.

Powyższe ustalenia uczyniły koniecznym także zmodyfikowanie ustaleń co do wysokości obliczonego przez organ rentowy wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, o jakim mowa w art. 15 ust. 4 pkt 3 ustawy emerytalnej. Po podstawieniu w przypadku lat 1975 i 1976 obliczonych wyżej kwot wwpw dla J. A. wyniósł bowiem 165,94%. Mając na uwadze powyższe, na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję, orzekając jak w punkcie I sentencji.

W punkcie II wyroku sąd, w oparciu o normę art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonego w pozostałym zakresie, tj. w zakresie jego wniosku o doliczenie do jego wynagrodzenia w roku 1975 dodatku stażowego w kwocie przewyższającej ustaloną w niniejszym postępowaniu (ubezpieczony domagał się doliczenia w roku 1975 dodatku stażowego łącznie w kwocie 3277,50 zł, w niniejszym postępowaniu ustalono, że należny dodatek stażowy w tym roku wyniósł łącznie 2745 zł).

Oddalono również odwołanie w zakresie w jakim ubezpieczony domagał się doliczenia do jego wynagrodzeń premii wypłaconych w 1975 r. i w 1976 r. wynoszących wg twierdzeń ubezpieczonego 15% pensji zasadniczej z dodatkiem za kierowania (tj. w 1975 r. –9832,50 zł, a w 1976 r. – 8662,50 zł).