Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dorota Niewińska

Sędziowie: SO Wiesław Oksiuta

SO Przemysław Wasilewski – spr.

Protokolant Agnieszka Malewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku Marka Żendziana

po rozpoznaniu w dniu 05 czerwca 2014 roku

sprawy A. B. (1) i A. B. (2)

oskarżonych o czyn z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k.;

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 16 grudnia 2013 roku, sygnatura akt III K 598/13

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. K. kwotę 1.033,20 (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote dwadzieścia groszy) złotych, w tym 193,20 (sto dziewięćdziesiąt trzy złote dwadzieścia groszy) złotych podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III.  Zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. B. (1) i A. B. (2) zostali oskarżeni o to, że:

od nieustalonego dnia nie wcześniej niż od 3 lutego 2011 roku do 26 czerwca 2012 roku, a A. B. (2) do dnia 27 listopada 2012 roku działając wspólnie i w porozumieniu w C. przy ul. (...) dokonali kradzieży energii elektrycznej w ten sposób, że po uprzednim zdjęciu izolacji z przewodu pionu głównego między mostkiem a zabezpieczeniem przelicznikowym znajdującym się na zewnątrz budynku przyłączyli do niego przewód elektryczny (...) 2x 1,5 mm2 zakończony wtyczką, który doprowadzili do wnętrza domu powodując nielegalny pobór energii elektrycznej wartości 2308,98 zł na szkodę (...) S.A. w L.

tj . o czyn art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie o sygn. III K 598/13 oskarżeni A. B. (1) i A. B. (2) zostali uznani za winnych tego, że: od nieustalonego dnia nie wcześniej niż od 3 lutego 2011 roku do 26 czerwca 2012 roku a A. B. (2) do dnia 27 listopada 2012 roku działając wspólnie i w porozumieniu w C. przy ul. (...) dokonali kradzieży energii elektrycznej w ten sposób, że po uprzednim zdjęciu izolacji z przewodu pionu głównego między mostkiem, a zabezpieczeniem przelicznikowym znajdującym się na zewnątrz budynku przyłączyli do niego przewód elektryczny (...) 2x 1,5 mm ² zakończony wtyczką, który doprowadzili do wnętrza domu powodując nielegalny pobór energii elektrycznej w ilości nie mniejszej niż 1 kWh, o wartości nie mniejszej niż 0,20 złotych na szkodę (...) S.A. w L. co stanowi czyn z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. i za to na mocy art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. zostali skazani i wymierzono im kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k., wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej A. B. (2) kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata.

Zwolniono oskarżonych od ponoszenia kosztów procesu.

Na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. obrońca oskarżonych zaskarżył orzeczenie w całości.

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2, 3 i 4 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na treść orzeczenia polegający na przyjęciu, że oskarżeni A. i A. B. (1) dokonali zdjęcia izolacji z przewodu głównego między mostkiem, a zabezpieczeniem przelicznikowym znajdującym się na zewnątrz budynku oraz przyłączyli do niego przewód elektryczny (...) 2 x 1,5 mm2 zakończony wtyczką, co w konsekwencji skutkowało uznaniem, że oskarżeni dokonali czynu określonego w art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do poczynienia takich ustaleń,

2.  rażącą niewspółmierność kary 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu A. B. (1),

3.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia tj. art. 626 § 1 k.p.k. poprzez nie orzeczenie o kosztach nieopłaconej pomocy prawej ustanowionej z urzędu, która nie została opłacona w całości ani w części, mimo złożonego wniosku na rozprawie w dniu 14 listopada 2013 r.

Powołując się na powyższe obrońca oskarżonych, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k., art. 437 § 1 i 2 k.p.k. i art. 456 k.p.k. wniósł o:

- zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonych od zarzucanego im czynu

ewentualnie co do oskarżonego A. B. (1) o:

- zmianę zaskarżonego orzeczenia i wymierzenie oskarżonemu A. B. (1) kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania

ewentualnie o:

- uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Białymstoku do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wywiedziona apelacja obrońcy oskarżonych jest całkowicie bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, dokonana pod kątem badania zasadności apelacji obrońcy oskarżonych nie potwierdziła zawartego w niej zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych odnośnie sprawstwa oskarżonych w zakresie zarzuconego im czynu

Ustosunkowując się do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, przypomnieć należy ugruntowane w tym przedmiocie orzecznictwo Sądu Najwyższego, iż „zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się Sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1975 roku, II Kr 355/74, OSNPG 1075/9/83, LEX nr 16881).

W ocenie Sądu Okręgowego skarżący w złożonej apelacji przedstawia własną ocenę dowodów, którą niejako „zestawia” z oceną dowodów dokonaną przez Sąd I Instancji, przeprowadzoną w sposób prawidłowy (mając na uwadze zasady wynikające z art. 2 § 2 k.p.k., 4 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k.).

Sąd I instancji w pisemnych motywach wyroku należycie uzasadnił swoje stanowisko, w tym w kwestionowanym zakresie, wskazując przy tym – stosownie do dyspozycji art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. – fakty, jakie uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Okoliczność ta zwalnia Sąd Okręgowy ( zgodnie ze poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lipca 2003 r., sygn. akt III KK 108/02, Lex 81194) od odnoszenia się w szerszym zakresie do wskazanych w apelacji zarzutów, gdyż byłoby to jedynie zbędnym powtórzeniem poglądów przedstawionych przez Sąd I instancji.

Odnosząc się wprost do argumentów skarżącego, iż zgromadzone dowody w sprawie nie pozwalają na przyjęcie, iż oskarżeni A. B. (1) i A. B. (2) popełnili przedmiotowe przestępstwo zważyć należy, że ciąg zdarzeń układa się w logiczną całość świadczącą o winie oskarżonych. Nie ulega bowiem żadnym wątpliwościom, że naocznym świadkiem nielegalnego korzystania z energii elektrycznej był właściciel wynajmowanego przez oskarżonych mieszkania J. R. (k. 17-18, 54-55, 142v-143), który przychodząc na posesję w dniu 27 listopada 2012 r. i udając się do ich mieszkania zauważył włączony telewizor i ciepły grzejnik. Było to o tyle niezwykłe, że w dniu 3 lutego 2011 r. rozwiązał umowę o dostawę prądu do tego mieszkania i licznik przedpłatowy został zlikwidowany, co pozbawiło oskarżonych dostawy prądu do wynajmowanego przez nich mieszkania. Znajdując się w domu oskarżonych świadek zauważył, że oba urządzenia zasilane były przez wychodzący ze ściany kabel zakończony wtyczką włożoną do gniazdka. Na miejsce przybyli wezwani przez świadka pracownicy (...) S.A. w B. A. W. (k. 11-12, 143) i W. M. (k. 15-16, 153v), którzy stwierdzili, że zostało wykonane amatorskie podłączenie prądu.

W ocenie Sądu Okręgowego nie ma żadnych wątpliwości wbrew argumentacji skarżącego, że to oskarżeni wykonali przedmiotowe przyłącze, a zarzuty skarżącego, że oskarżony jako elektromechanik wykonałby przyłącze profesjonalnie, są bezpodstawne, dowolne i pozbawione logicznego uzasadnienia. W ocenie Sądu Okręgowego w domu zamieszkiwanym przez oskarżonych nie było dostarczanego prądu od 3 lutego 2011 r., co wynikało również bezpośrednio ze wcześniejszego postępowania oskarżonych i w efekcie zaowocowało prostszym i tańszym w ich ocenie rozwiązaniem - nielegalnym przyłączeniem do sieci. Twierdzenia oskarżonego o dokonaniu podłączenia przez nieżyjącego już wcześniej wynajmującego dom mężczyznę o pseudonimie (...) w ocenie Sądu to jedynie nieudolna linia obrony mająca uchronić go wraz z oskarżoną przed odpowiedzialnością karną i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie. Co istotne w okresie kiedy w domu w którym zamieszkiwali oskarżeni były zdemontowane liczniki poboru energii elektrycznej świadek D. D. (k. 52-53, 143) sąsiadka w/w również widziała w oknach wynajmowanego przez nich mieszkania zapalone światła.

Przechodząc do kolejnego zarzutu apelującego, a dotyczącej rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu A. B. (1) to również nie sposób zgodzić się z apelacją obrońcy oskarżonych.

Wymaga podkreślenia, iż nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej jej niewspółmierności, ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu niedającym się zaakceptować. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2003 r., II AKa 163/03, OSA 2003/11/113, LEX 81392). Nie może być zatem w ramach tej przyczyny odwoławczej dokonywana korekta w każdej sytuacji, w której sąd odwoławczy dochodzi do wniosku, że karę należałoby ukształtować nieco odmiennie, tj. że kara jest po prostu zbyt surowa lub zbyt łagodna. Chodzi jedynie o różnicę ocen o zasadniczym charakterze, sprowadzającą się do znacznej dysproporcji. W orzecznictwie podnosi się również, iż zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można podnosić jedynie wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności popełnionego przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy – gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985 r., o sygn. V KRN 178/85, OSNKW 7-8/1985, poz. 60, LEX 20053).

W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, iż w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy w sposób szczegółowy i wyczerpujący ustosunkował się do wszystkich okoliczności, które stosownie do art. 53 k.k. składają się na dyrektywy sądowego wymiaru kary. Nie ma racji skarżący, iż Sąd I Instancji nie uwzględnił wszystkich występujących w sprawie okoliczności, które pozwalały wobec oskarżonego A. B. (1) na wystąpienie pozytywnej prognozy kryminologicznej. W ocenie Sądu Okręgowego należy wskazać, że w stosunku do oskarżonego brak jest pozytywnej prognozy kryminologicznej, która umożliwiałaby skorzystanie przez Sąd z tej szczególnej instytucji, na co wpływ ma uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego (k. 86-88).

Przesłanki zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary określa art. 69 § 1 k.k., zgodnie z którym sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary jeśli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Środki probacyjne mają co do zasady na celu poddanie próbie sprawcy, którego czyn ma charakter incydentalny i co do którego można postawić pozytywną prognozę kryminologiczną. W ocenie Sądu Okręgowego oskarżony jest osobą, co do której należy orzec karę bezwzględną, która uświadomi w/w, że popełnianie przestępstw nie popłaca. Dotychczasowe zachowanie oskarżonego wskazuje na jego lekceważący stosunek do porządku prawnego. Wobec braku pozytywnych przewidywań co do osoby oskarżonego orzeczenie wobec oskarżonego kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest nieracjonalne i niecelowe. Tylko kara bezwzględna może uświadomić oskarżonemu, że popełnianie przestępstw niesie za sobą dolegliwe konsekwencje i tym samym spełnić wobec oskarżonego cele zapobiegawcze i wychowawcze.

Mając na uwadze powyższe apelacja obrońcy oskarżonych nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zaskarżony wyrok nie jest dotknięty wadami, które powinny być brane przez Sąd Odwoławczy z urzędu.

Z powyższych względów wyrok jako słuszny, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k., został utrzymany w mocy.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu rozstrzygnięto na podstawie § 2 ust. 3, § 14 ust 2 pkt 4 i § 17 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U.2013.461 j.t.)

O kosztach orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. mając na względzie sytuację materialną oskarżonych, którzy utrzymują się z pomocy opieki społecznej.

Na marginesie zgodzić się należy z apelującym, że w orzeczeniu Sądu I Instancji zabrakło rozstrzygnięcia w zakresie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ustanowionej z urzędu, co w konsekwencji uniemożliwiało skontrolowanie tego orzeczenia, jako nieistniejącego, przez Sąd Odwoławczy. W związku z powyższym obrońca oskarżonych powinien zwrócić się do Sądu Rejonowego o wydanie orzeczenia uzupełniającego w tym zakresie.