Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 marca 2014r. w O.

sprawy z odwołania R. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania R. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 30.08.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje R. K. (1) prawo do emerytury od 16 sierpnia 2013 roku,

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

R. K. (1) wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. z dnia 30.08.2013r., znak (...), odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury.

Domagał się zaliczenia do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 17.08.1971r. do 13.09.1971r. oraz zaliczenia do pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia: w Zakładzie (...) inż. H. K. w M. od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. i od 03.03.1997r. do 24.03.2000r., w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. oraz na budowie eksportowej w Bułgarii w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. od 16.02.1985r. do 19.03.1986r.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu podał, że odwołujący nie udokumentował ogólnego stażu pracy w wymiarze 25 lat ani 15 lat pracy w szczególnych warunkach. ZUS wskazał, iż uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. okres pracy wynoszący 23 lata, 11 miesięcy i 27 dni okresów składkowych oraz 4 dni okresów nieskładkowych. W ogólnym stażu pracy nie uwzględniono okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 17.08.1969r. do 13.09.1971r. i okresu od 29.10.1974r. do 13.11.1974r. od dnia zwolnienia ze służby wojskowej do dnia podjęcia pracy. Natomiast okresy pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999r. uwzględniono w wymiarze 13 lat, 8 miesięcy i 13 dni. Nie uwzględniono okresu pracy w Zakładzie (...) inż. H. K. w M. od 01.06.1995r. do 12.10.1996r., bowiem za ten okres nie złożono świadectwa pracy w szczególnych warunkach oraz zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. gdyż w świadectwie pracy w szczególnych warunkach wskazano stanowisko montażysty.

Biorąc powyższe pod uwagę zdaniem organu rentowego decyzją z dnia 30.08.2013r. prawidłowo odmówiono odwołującemu prawa do emerytury.

W toku postępowania organ rentowy zaliczył R. K. (1) do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w wymiarze wymaganym do uzupełnienia ogólnego stażu pracy do 25 lat. W dniu 19.12.2013r. wydał jednak kolejną decyzję, odmawiającą prawa do emerytury wobec nie wykazania 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 13.08.2013r. w Oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w P. Inspektoracie w O. R. K. (1) (ur. (...)) złożył wniosek o ustalenie uprawnień do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Rozpatrując ten wniosek Oddział ZUS uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. okres pracy wynoszący 23 lata, 11 miesięcy i 27 dni okresów składkowych oraz 4 dni okresów nieskładkowych, tj. łącznie 24 lata i 1 dzień.

W ogólnym stażu pracy nie uwzględniono okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 17.08.1969r. do 13.09.1971r.

W toku postępowania ZUS uwzględnił jednak R. K. (1) okres pracy w gospodarstwie rolnym w wymiarze w wymiarze wymaganym do uzupełnienia ogólnego stażu pracy do 25 lat (k. 40 a.s.) co spowodowało, że ogólny staż pracy nie był już sporny.

Przedmiotem sporu pozostawał natomiast okres pracy w szczególnych warunkach, bowiem wydając zaskarżoną decyzję uwzględniono go w wymiarze 13 lat, 8 miesięcy i 13 dni, zamiast wymaganych 15 lat pracy.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazano, iż do pracy w szczególnych warunkach ZUS nie uwzględnił okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) inż. H. K. w M. od 01.06.1995r. do 12.10.1996r., ponieważ w przedstawionym świadectwie wykonywania pracy szczególnych warunkach brak jest określenia charakteru pracy ściśle według rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983r. Wskazano również, iż nie zaliczono okresu zatrudnienia na budowie eksportowej w latach 1985-1986 bowiem za ten okres nie zostało złożone świadectwo pracy.

Organ rentowy faktycznie do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczył też okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. Zdaniem ZUS ze świadectwa z tego zakładu z dnia 19.10.1989r. wynika, że odwołujący pracował na stanowisku montażysty, brak jednak określenia, czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu.

Odwołanie W. K. od decyzji ZUS z dnia 30.08.2013r. jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

R. K. (1) urodził się w dniu (...) – a zgodnie z art. 24 ust 1b pkt 19 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym w okresie od dnia 1.07.1953r. do dnia 30.09.1953r. przysługuje emerytura w wieku emerytalnym wynoszącym co najmniej 66 lat i 11 miesięcy.

Zgodnie zaś z art. 184 w/w ustawy w zw. z §4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ubezpieczonemu przysługuje prawo do emerytury, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wymagany wiek emerytalny wynoszący w przypadku mężczyzn 60 lat,

2.  nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa,

3.  w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 1.01.1999r.) udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat w przypadku mężczyzn, w tym także 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Jak wspomniano wyżej, ZUS na dzień 01.01.1999r. uwzględnił okresy pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 13 lat, 8 miesięcy i 13 dni, zamiast wymaganych 15 lat pracy.

Biorąc pod uwagę żądania zgłoszone przez R. K. (1) uznać należy, iż ostatecznie przedmiotem sporu w niniejszej sprawie były okresy zatrudnienia: w Zakładzie (...) inż. H. K. w M. od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. i od 03.03.1997r. do 24.03.2000r. (z tego drugiego okresu badaniu podlega okres tylko do dnia 31.12.1998r. – bowiem zgodnie z art. 184 w/w ustawy staż pracy wymagany do przyznania emerytury jest liczony na ten dzień), w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. oraz na budowie eksportowej w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 16.02.1985r. do 19.03.1986r.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, przed Sądem ubezpieczeń możliwe jest wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień o emerytury wszelkimi dowodami (wyrok SN z dnia 06.09.1995r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok SN z dnia 02.02.1996r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239).

W pierwszej kolejności Sąd ustalił charakter pracy R. K. (1) w Zakładzie (...) inż. H. K. w M. od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. oraz od 03.03.1997r. do 31.12.1998r.

W aktach sprawy znajduje się książeczka spawacza R. K. (1) (k. 28a.s.). Wynika z niej, że odwołujący w dniu 09.06.1995r. ukończył kurs „Spawania w osłonie CO” i „Cięcie tlenem”.

Sąd Okręgowy w toku postępowania uzyskał dokumentację pracowniczą R. K. (1) z Zakładu (...) inż. H. K. w M.. Zawierają one jednak niepełną dokumentację.

W aktach tych znajduje się umowa o pracę zawarta w dniu 01.06.1995r. pomiędzy Zakładem (...) inż. H. K. w M. a R. K. (1) na czas określony do dnia 31.08.1995r., w której powierzono odwołującemu stanowisko ślusarza–spawacza i kolejna umowa o pracę zawarta na tym samym stanowisku w dniu 01.09.1995r., na czas określony od 01.09.1995r. do dnia 31.12.1995r.

W aktach osobowych znajdują się następnie już świadectwa pracy: z dnia 12.10.1996r., z którego wynika, że R. K. (1) w w/w Zakładzie był zatrudniony w okresie od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarz – spawacz i świadectwo pracy z dnia 24.03.2000r., w którym wskazano, że R. K. (1) w okresie od 03.03.1997r. do 24.03.2000r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza – spawacza. Fakt zatrudnienia odwołującego w takich okresach potwierdzają też znajdujące się w aktach osobowych listy płac.

Oba świadectwa pracy odwołujący złożył do ZUS (k. 17 i k. 18 a.e.). Złożył również świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym pracodawca wskazał, że odwołujący był zatrudniony od 01.06.1995r. do 12.10.1996r., w tym w okresie od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ślusarsko – spawalnicze, wymienione w Wykazie A, Dział XIV poz. 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. na stanowisku ślusarz – spawacz (k. 21 a.e.).

Świadectwo to zostało z przyczyn formalnych zakwestionowane przez ZUS, bowiem zdaniem organu emerytalnego pracodawca w tym świadectwie nie określił charakteru pracy według Rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983r.

Wobec zakwestionowania tego świadectwa pracy w szczególnych warunkach i nie złożenia świadectwa w szczególnych warunkach za okres zatrudnienia od 03.03.1997r. do 31.12.1998r. Sąd musiał przeprowadzić postępowanie dowodowe w celu ustalenia, jakie czynności faktycznie wykonywał R. K. (1) w Zakładzie (...) w M.. Sąd w tym celu przesłuchał świadków: T. G., J. G. (1), R. K. (2), którzy pracowali w Zakładzie oraz H. K., właściciela firmy.

Świadek T. G. zeznał, że pracował jako spawacz w latach 1995-1998r., obaj z odwołującym wykonywali te same czynności, przy czym R. K. (1) był zatrudniony jako spawacz wcześniej. Świadek zeznał, iż on spawał konstrukcje - korpusy maszyn, a R. K. (1) konstrukcje i formy. Z zeznań T. G. wynika, iż w angażu miał wpisane stanowisko ślusarz – spawacz, lecz faktycznie był spawaczem. Świadek pytany o przyczyny rozbieżności w nazwie stanowiska zeznał, że ślusarz więcej zarabiał, wiec w ten sposób chciano dać spawaczom większe zarobki (zeznania w formie elektronicznej i k. 30v a.s.).

Świadek J. G. (1) zeznał, że w latach 1994-2000 był zatrudniony jako elektromechanik w sekcji montażu instalacji elektrycznych. Świadek przyznał, iż był zatrudniony w innym dziale niż odwołujący, wskazał jednak, iż obaj przebywali na tej samej hali produkcyjnej, świadek przechodził obok stanowiska pracy odwołującego i widział, jak spawał on spawarką elektryczną korpusy, formy do maszyn. Dodał, iż spawanie na początku było punktowe, żeby złapać elementy, a potem ciągłe (zeznania w formie elektronicznej i k. 30n a.s.).

Zeznania świadka R. K. (2) były natomiast bardzo enigmatyczne. Świadek zeznał, iż w 1997r. pracował jako konstruktor maszyn przez jeden rok na umowę zlecenie, wykonując kilka projektów. R. K. (1) pamiętał jako pracownika pracującego w warsztacie, nie potrafił jednak podać żadnych szczegółów dotyczących jego pracy (zeznania w formie elektronicznej i k. 70 a.s.).

Istotne zeznania w sprawie złożył natomiast świadek H. K.. Świadek zeznał, iż zatrudniał odwołującego kilkakrotnie a odwołujący uprawnienia spawalnicze uzyskał w trakcie zatrudnienia u niego albo między zatrudnieniami. Z jego zeznań wynika, iż R. K. (1) przed uzyskaniem uprawnień spawalniczych pracował jako ślusarz a po uzyskaniu uprawnień wykonywał czynności spawacza na stanowisku spawalniczym. Świadek wyraźnie oddzielał czynności odwołującego przed uzyskaniem uprawnień spawalniczych i po uzyskaniu. Wskazywał, iż czynności ślusarskie to przygotowanie elementów, na których będzie wykonywane spawanie oraz obróbka po spawaniu: czyli cięcie, szlifowanie, a po spawaniu czyszczenie spoin pospawalniczych, oszlifowanie krawędzi. Podkreślał, że osoby, które miały uprawnienia spawalnicze, wykonywały tylko czynności zestawiania elementów przygotowanych już ślusarsko i to były czynności przygotowawcze do spawania.

Świadek pytany o treść wystawianych odwołującemu świadectw pracy zeznał, iż jeżeli pierwsze świadectwo z lat 1993-1994 wskazuje stanowisko ślusarz-mechanik to oznacza, że odwołujący montował maszyny. Kolejne świadectwo pracy, obejmujące lata 1994-1995 wskazuje stanowisko ślusarza co oznacza, że R. K. (1) nie mógł pracować jako spawacz, lecz jako ślusarz przygotowując pracę spawaczowi. Pytany o świadectwa obejmujące sporne okresy od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. oraz od 03.03.1997r. do 31.12.1998r. zeznał, iż skoro widnieje na nich stanowisko ślusarz-spawacz, oznacza to, iż odwołujący pracował na stanowiskach spawalniczych wykonując 95% prac spawalniczych i drobne czynności ślusarskie, przygotowujące do spawania (protokół w formie elektronicznej i k. 71 a.s.).

R. K. (1) przesłuchiwany w charakterze strony na okoliczność zatrudnienia w Zakładzie (...) zeznał, że domaga się zaliczenia tylko tych okresów zatrudnienia u H. K., w których miał stanowisko ślusarz – spawacz, bowiem spawanie stale wykonywał dopiero po uzyskaniu formalnych uprawnień spawalniczych. Pytany o to, dlaczego wcześniej wskazywał, że spawanie wykonywał od pierwszego zatrudnienia u H. K. zeznał, iż przed uzyskaniem uprawnień spawalniczych wykonywał tylko spawanie punktowe i powiedziano mu, że musi zrobić uprawnienia spawalnicze. Po ich uzyskaniu tylko spawał w osłonie CO2 formy do produkcji galanterii betonowej. Wskazał, że materiał był cięty na gilotynie, potem otrzymywał go frezer i tokarz, obrabiali to, a potem dostarczali na stanowiska spawalnicze i oni spawali - najpierw punktowo, żeby złapać elementy, a potem po całości (zeznania k. 30a.s. i protokół w formie elektronicznej k. 72 a.s.).

Zdaniem Sądu w/w zeznania J. G. (1), T. G. i H. K. w całości zasługują na wiarę, gdyż są one spójne, logiczne, wzajemnie się potwierdzają, uzupełniają i korelują z dokumentacją zawartą w aktach osobowych, emerytalnych i zeznaniach odwołującego. Świadkowie J. G. (1) i T. G. pracowali z R. K. (1) w tym samym zakładzie, T. G. również był spawaczem, J. G. (1) pracował z nim na jednej hali a H. K. zatrudniał odwołującego, orientują się więc, jakie czynności wykonywał. Co więcej T. G. - podobnie jak R. K. (1) w angażu miał wpisane stanowisko ślusarz – spawacz, pomimo że faktycznie był tylko spawaczem. H. K. przyznał, że osoby na stanowisku ślusarz- spawacz zajmowały się spawaniem a czynności ślusarskie, które wykonywały, dotyczyły przygotowywania elementów do spawania. Z jego zeznań wynika iż pozostałe czynności ślusarskie jak szlifowanie, czyszczenie spoin pospawalniczych, czy oszlifowanie krawędzi wykonywały osoby nie mające uprawnień spawalniczych zaś spawacze mogli tylko składać konstrukcje do spawania.

Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków wskazują, że odwołujący w okresach od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. i od 03.03.1997r. do 31.12.1998r. faktycznie był spawaczem, chociaż w umowie o pracę i w świadectwach pracy wskazywano stanowisko ślusarz–spawacz. Z książeczki spawacza, wydanej w dniu 09.06.1995r. bezspornie wynika, że kurs spawacza w osłonie CO2 i cięcia tlenem ukończył w dniu 09.06.1995r. i dopiero wówczas uzyskał formalne uprawnienia spawacza. Z zeznań samego odwołującego i H. K. wynika, iż musiał nabyć te uprawnienia aby w pełnym wymiarze wykonywać prace spawalnicze. Zwrócić jednak należy uwagę na fakt, iż nawet, gdy miał już te formalne uprawnienia, w jego świadectwach pracy wydawanych po tej dacie (12.10.1996r., 24.03.2000r.) widnieją stanowiska ślusarz-spawacz. Oznacza to, że nazwy stanowisk pracy – tak jak wskazywali świadkowie i odwołujący, nie odzwierciedlały faktycznie wykonywanych przez niego czynności. Z zeznań H. K. jednoznacznie wynika, iż odwołujący był spawaczem od czerwca 1995r. (uzyskania uprawnień spawalniczych) do końca zatrudnienia (2000r.).

Powyższy materiał dowodowy wskazuje, że R. K. (1) w Zakładzie (...) faktycznie wykonywał czynności spawacza. Ustalając początki tego okresu pracy Sąd oparł się na danych z książeczki spawacza (09.06.1995r. – ukończenie kursu spawania, k. 28 a.s.) i świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, gdzie wskazano, że odwołujący wykonywał od 01.06.1995r. prace wskazane w Wykazie A Dział XIV poz. 12, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r.

Z tych względów Sąd uznał, że R. K. (1) wykazał, iż w Zakładzie (...) inż. H. K. w M. jako spawacz pracował w pełnym wymiarze czasu pracy od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. ( 1 rok 4 miesiące i 12 dni) i od 03.03.1997r. do 31.12.1998r. (1 rok 9 miesięcy i 29 dni) – tj. 3 lata, 2 miesiące i 11 dni.

Z treści Wykazu A Działu XIV poz. 12, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynika, że prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym zaliczone zostały do prac w szczególnych warunkach.

Drugi sporny okres dotyczył zatrudnienia R. K. (1) w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W.. Odwołujący się wywodził, że w okresie od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. – tj. 5 miesięcy i 24 dni pracował na stanowisku montera konstrukcji stalowych na wysokości.

Ze świadectwa pracy wystawionego przez Przedsiębiorstwo (...) w dniu 19.10.1989r. wynika, że w okresie od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. odwołujący pracował jako montażysta (k. 8-9 a.e.). Za ten okres odwołujący nie złożył świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

W toku postępowania Sąd uzyskał akta osobowe R. K. (1) a ze znajdującej się w nich umowy o pracę zawartej w dniu 07.04.1989r. na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy wynika, że w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. odwołującemu powierzono stanowisko montażysty konstrukcji. Także w angażach widnieją stanowiska: montażysta konstrukcji i montażysta.

Ponieważ z uzyskanej dokumentacji pracowniczej nie wynikało, jaki był charakter pracy odwołującego w Przedsiębiorstwie (...), Sąd na tę okoliczność dopuścił dowód z zeznań świadka S. W..

Świadek S. W. zeznał, że w w/w zakładzie pracował przez 25 lat jako spawacz, w tym w W. przez 2 lata pod koniec lat 80-tych, gdzie wówczas montowano dużą halę z konstrukcji stalowych dla (...) i tam był brygadzistą. Pytany o R. K. (1) zeznał, że odwołujący pracował w jego brygadzie, elementy montował na dole, a potem skręcał je na górze. Wcześniej trzeba było dostarczyć na miejsce elementy, przenosił je dźwig. Z jego zeznań wynika, że elementy składały się z kilku części, punktowo były spawane albo skręcane na ziemi, potem podnoszone dźwigiem do góry i na górze skręcane m.in. przez R. K. (1). Świadek zeznał, iż na dole były wykonywane tylko czynności przygotowawcze do montowania a sam montaż odbywał się na wysokości. Zeznał też, że ma emeryturę w szczególnych warunkach i uwzględniony okres pracy w (...) (protokół w formie elektronicznej i k. 31 a.s.).

Przesłuchiwany na okoliczność zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. R. K. (1) zeznał, że zakład ten zajmował się budowaniem hal przemysłowych a on pracował tam od 07.04.1987r. do 30.09.1989r. jako monter konstrukcji stalowych na wysokości. Jego czynności polegały na montowaniu hal produkcyjnych, do (...) w W., późniejszej (...). Łączył i skręcał konstrukcje stalowe. (k. 29 - 30a.s.).

W ocenie Sądu w/w dokumentacja z akt osobowych odwołującego, jego zeznania oraz zeznania świadka S. W. potwierdzają, że w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. w okresie od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. – tj. 5 miesięcy i 24 dni - odwołujący wykonywał prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości. Świadek S. W. szczegółowo opisał wykonywane czynności oraz wskazał, że większości roboty wykonywano na wysokości a na ziemi jedynie czynności przygotowawcze do montażu.

Zgodnie z Wykazem A Działem V poz. 5, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości są zaliczane do prac w szczególnych warunkach.

Trzeci, ostatni sporny okres dotyczył zatrudnienia R. K. (1) na budowie eksportowej w Bułgarii. Odwołujący wywodził, że w okresie od 16.02.1985r. do 19.03.1986r. pracował jako monter konstrukcji stalowych na wysokości. Organ rentowy okresu tego nie zaliczył ani do ogólnego stażu pracy, ani do pracy w warunkach szczególnych. Odwołujący wykazał jednak fakt swego zatrudnienia oraz wykonywanie pracy w szczególnych warunkach.

W aktach emerytalnych znajduje się świadectwo pracy, wystawione za okres od 26.09.1980r. do 31.03.1989r. przez Przedsiębiorstwo (...) w W. (k. 13a.e.) i stwierdzające, że odwołujący był zatrudniony w całym tym okresie jako monter i jako monter konstrukcji stalowych.

W aktach emerytalnych znajduje się też świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawione w dniu 31.10.2001r. przez (...) S.A. w W., w którym wskazano, że R. K. (1) w okresie od dnia 26.09.1980r. do 31.03.1989r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości (k. 19 a.e.).

W toku postępowania Sąd uzyskał także akta pracownicze dotyczące zatrudnienia odwołującego w Przedsiębiorstwie (...) w W.. Wskazywane w umowie o pracę i w angażach stanowiska pracy to: monter i monter konstrukcji stalowych. Natomiast z zaświadczeń lekarskich lekarza medycyny pracy wynika, że odwołujący jest zdolny do pracy montera na wysokości.

W aktach osobowych znajduje się też umowa o pracę zawarta w dniu 13.02.1985r. pomiędzy odwołującym a Przedsiębiorstwem (...) w W. na czas określony na budowie B-538 K. w Bułgarii na okres od 16.02.1985r. do 31.12.1985r. W umowie tej wskazano, że odwołujący zostaje zatrudniony na budowie eksportowej na stanowisku montera. Z Aneksu do umowy z dnia 13.02.1985r. wynika, że okres zatrudnienia na budowie K. Bułgaria został przedłużony do dnia 31.08.1986r. Z „Zaświadczenia dla pracownika wyjeżdżającego za granicę” wystawionego przez przedmiotowe Przedsiębiorstwo w dniu 08.02.1985r. wynika, że R. K. (1) zdolny jest do pracy na wysokości. W aktach osobowych znajduje się także polecenie wyjazdu służbowego wystawione przez Przedsiębiorstwo (...), z którego wynika, że od 16.02.1985r. odwołujący przebywał w (...) Budowa EA (...). Także treść zaświadczenia dla pracownika wyjeżdżającego za granicę, wystawione w dniu 08.02.1985r. oraz Karta Obiegowa Zmiany nr 214 z dnia 12.02.1985r. wskazują, że R. K. (1) rzeczywiście pracował w Bułgarii.

Na okoliczność pracy R. K. (1) jako montera konstrukcji metalowych na wysokości Sąd przesłuchał także świadków: G. D. i J. G. (2) oraz odwołującego w charakterze strony.

Z zeznań tych świadków wynika, że pracowali z odwołującym tylko w Polsce jako monterzy na wysokości, nie pracowali zaś z nim w Bułgarii. Świadek G. D. pracował w (...) w latach 1970-2003 jako monter rurociągów i konstrukcji a świadek J. G. (2) od 01.09.1954r. do 31.03.1985r. jako monter konstrukcji na wysokości (protokół w formie elektronicznej i k. 29v a.s.).

R. K. (1) zeznał zaś, że w okresie 1985-1986 pracował na budowie elektrowni atomowej w Bułgarii jako monter konstrukcji stalowych na wysokości, a jego pracodawcą był Zakład (...).

Sąd uznał, że w/w dokumenty z akt osobowych, zeznania świadków J. G. (2) i G. D. oraz zeznania odwołującego pozwalają na przyjęcie, że w (...) pracował on jako monter konstrukcji metalowych na wysokości. Logicznym jest więc przyjęcie, że pracował w tym charakterze także na budowie eksportowej w Bułgarii i dlatego w zaświadczeniu lekarskim wystawionym przed wyjazdem wskazano, że jest zdolny do pracy jako monter na wysokości.

R. K. (1) domagał się zaliczenia okresu zatrudnienia na budowie eksportowej w Bułgarii od 16.02.1985 do 19.03.1986r. W świetle w/w dowodów należy mu ten okres zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach jako montera konstrukcji metalowych na wysokości. Okres ten wynosi 1 rok 1 miesiąc i 1 dzień.

Stosownie do treści Wykazu A Działu V poz. 5, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości są zaliczane do prac w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy uznał, że zsumowanie wykazanych w niniejszym postępowaniu przez R. K. (1) okresów pracy na stanowiskach:

- w Przedsiębiorstwie (...) w W. od 16.02.1985r. do 19.03.1986r. - 1 rok 1 miesiąc i 1 dzień;

- w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. w okresie od 07.04.1989r. do 30.09.1989r. – tj. 5 miesięcy i 24 dni;

- Zakładzie (...) w M. od 01.06.1995r. do 12.10.1996r. i od 03.03.1997r. do 31.12.1998r. – tj. 3 lata, 2 miesiące i 11 dni

daje łącznie 4 lata, 9 miesięcy i 6 dni pracy w warunkach szczególnych.

Powyższy okres 4 lat, 9 miesięcy i 6 dni wraz z uwzględnionym przez ZUS okresem pracy w szczególnych warunkach 13 lat, 8 miesięcy i 13 dni - wynosi łącznie 19 lat, 5 miesięcy i 19 dni i przekracza wymiar 15 lat wymagany ustawowo.

Odwołujący się spełnił też wszystkie pozostałe przesłanki warunkujące nabyciem uprawnień do emerytury, wynikające z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a których organ emerytalny nie kwestionował. Na dzień 01.01.1999r. udowodnił bowiem wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat, w dniu 16.08.2013r. osiągnął wiek 60 lat i nie przystąpił do OFE.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w oparciu o art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 30.08.2013r. i przyznał R. K. (1) prawo do emerytury począwszy od dnia 16.08.2013r., tj. od dnia, w którym ukończył 60 lat - stosownie do treści art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do emerytury, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego co do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak (wyrok SN z dnia 28.04.2010r., II UK 330/09, LEX 604220).

W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do obciążenia organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu odwołującemu prawa do emerytury. ZUS nie dysponował bowiem wystarczającymi dowodami pozwalającymi na uznanie pracy odwołującego na stanowiskach: montera konstrukcji metalowych na wysokości na budowie eksportowej w Bułgarii i w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W. oraz spawacza w Zakładzie (...) w M. w spornym okresie jako pracy w szczególnych warunkach. Dopiero na etapie postępowania sądowego odwołujący za pomocą zeznań świadków i akt pracowniczych wykazał, że faktycznie wykonywał prace montera konstrukcji metalowych na wysokości i spawacza - co pozwoliło na zaliczenie spornych okresów do pracy w szczególnych warunkach. Z tych względów Sąd w punkcie 2 wyroku stwierdził brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.