Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania T. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 12 grudnia 2013 roku nr (...)

w sprawie T. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej T. G. emeryturę od dnia 01 listopada 2013 roku.

Sygn. akt IV U 51/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 maja 2014 r.

Decyzją z dnia 12.12.2013 r. znak: ENMS/1/057012021 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił T. G. przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy wskazał, iż odwołująca nie spełnia przesłanek przyznania świadczenia emerytalnego określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.), bowiem nie udokumentowała 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wymienionej w wykazie A bądź B stosownie do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm.). Organ rentowy nie uznał okresu od 01.02.1974 r. do 31.07.1997 r. zatrudnienia na stanowisku montera podzespołów elektronicznych, ponieważ świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach nie zawiera charakteru wykonywanych prac zgodnie z Rozporządzeniem RM z dnia 07.02. 1983 r. , jak również nazwa zajmowanego stanowiska nie figuruje w aktualnie obowiązującym zarządzeniu Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dn. 30.03.1985 r.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła T. G., która podniosła, że przez co najmniej 15 lat wykonywała pracę w szczególnych warunkach co wynika ze świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz z zeznań wnioskowanych świadków współpracowników. W konsekwencji odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego poprzez przyznanie prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołująca T. G. ur. (...)r. w dniu (...)r. osiągnęła 55 lata życia. Na dzień 01.01.1999 r. legitymuje się okresem zatrudnienia wynoszącym ponad 26 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

/okoliczności bezsporne/.

Ponadto Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

W dniu 01.02.1974 r. odwołująca podjęła zatrudnienie w (...)Zakładach (...) S.A. w S. - gdzie pracowała do 31.07.1997 r. na stanowisku monter podzespołów elektronicznych. Odwołująca od początku zatrudnienia montowała warystory tj. oporniki oraz je lakierowała, a od ok. 1984 r. do końca 1990 r. pracowała n wydziale linii opóźniających, gdzie montowała rezystory. Montaż rezystorów polegał na zanurzaniu cieńszej rurki w roztworze styrofleksu, w skład którego wchodził oprócz lakierów ksylen. Końcówki wystające z rurki zanurzała w kociołku z cyną, później lutowała końcówki, składała razem dwie rurki, wkładając jedną w drugą i zalewała to masą bitumiczną, którą samo sobie przygotowywała ze specjalnej smoły i sadzy jabłońskiej. Potem zakładała na to jeszcze koszulkę termokurczliwą. Pracę w tym charakterze wykonywała w wymiarze pełnego etatu, stale, każdego dnia. W okresie od 01.08.1986 r. do 30.09.1986 r. i od 01.06.1987 r. do 31.12.1987 r. przebywała na urlopie bezpłatnym i w okresie od 21.08.1991 r. do 20.08.1997 r. na urlopie wychowawczym. W dniu 19.11.2013 r. odwołująca złożyła wniosek o przyznanie emerytury.

/dowód: świadectwo pracy z dnia 23.07.1997 r. –k. 11 ar czIII,

świadectwo wykonywania pracy w szczeg. warunkach –k. 6 ar czIV,

akta osobowe,

zeznania świadka J. P. –k. 10-11,

zeznania świadka M. M. –k. 10v,

zeznania świadka S. B.–k. 10v,

zeznania odwołującej –k. 17 as,

zaświadczenie z dnia 22.05.2001 r. –k. 10 ar czIII,

wniosek z dnia 19.11.2013 r. –k. 1-5 ar czIV/.

Sąd zaakceptował w całości zeznania świadków S. B., J. P. i M. M. jak i słuchanej w charakterze strony odwołującej potwierdzające, że wykonywała on w sposób ciągły i stale prace w szczególnych warunkach w wymiarze pełnego etatu, kiedy była zatrudniona w Zakładach (...) S.A. w S. na stanowisku monter podzespołów elektronicznych w okresie od 01.02.1974 r. do 31.12.1990 r. Depozycje odwołującej i świadków w tym zakresie były spójne, konkretne i wzajemnie się uzupełniały. W szczególności świadkowie jednoznacznie stwierdzili, że odwołująca stale i pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace monterskie montując warystory i rezystory. Sąd nie doszukał się w zeznaniach tych świadków okoliczności jakie mogłyby podważyć ich walor dowodowy.

Także zeznania odwołującej Sąd uznał za wiarygodne, ponieważ były spójne, konsekwentne i nie zawierały wewnętrznych sprzeczności. Depozycje te potwierdziły wypowiedzi świadków współpracowników i przełożonego odwołującej, z których wynika że praca świadczona była w warunkach szkodliwych, a brak jest jakichkolwiek uzasadnionych podstaw, aby odmówić im właściwego dla nich waloru dowodowego. Słuchane w sprawie osoby potwierdzały, że odwołująca otrzymywała okresowo bezpłatnie mleko za pracę w warunkach szczególnych.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów zalegających w aktach rentowych odwołującej, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu, nie były kwestionowane prze strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich jakie należałoby uwzględnić urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego w tym wynikającego z art. 244 i art.245 kpc. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania prawdziwości zaświadczeń wydanych przez pracodawcę Zakład (...)S.A. w S. potwierdzającego okres zatrudnienia w warunkach szczególnym lub w szczególnym charakterze odwołującej jako monter podzespołów elektronicznych i przyjął je za podstawę ustaleń faktycznych.

Sąd rozważył, co następuje:

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy T. G. przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.). Z §1 Rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze , wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, ze za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestią sporną pomiędzy stronami było ustalenie, czy T. G. była zatrudniona w warunkach szczególnych w (...)Zakład (...)w S. w okresie od 01.02.1974 r. do 31.12.1990 r. w oparciu o świadectwo pracy z dnia 23.07.1997 r. oraz świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wydane przez Zakłady (...)S.A. w S., kwestionowane przez organ rentowy oraz zeznania świadków, zeznania słuchanej w charakterze strony odwołującej oraz dokumentację pracowniczą.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji. Natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia (§ 4 ust. 3). W myśl § 21 ust. 1, 4 i 5 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 22 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy. Organ rentowy kwestionował prawidłowość świadectwa pracy w szczególnych warunkach wystawionego przez nieistniejące już Zakłady (...)S.A. w S., zatem koniecznym było ustalenie okoliczności w jakich odwołujący świadczył pracę na podstawie zeznań świadków, jego zeznań oraz dowodów z dokumentów. W oparciu o nie Sąd ustalił, iż odwołująca była zatrudniona (...)Zakładach (...)w S., ostatnia nazwa Zakłady (...)S.A. w S. od 01.02.1974 r. do 31.07.1997 r. na stanowisku montera podzespołów elektronicznych. Pracę na tym stanowisku wykonywała w wymiarze pełnego etatu i stale w okresie od 01.02.1974 r. do 31.12.1990 r. z wyłączeniem okresów urlopu bezpłatnego: od 01.08.1986 r. do 30.09.1986 r. i od 01.06.1987 r. do 31.12.1987 r. Odwołująca początkowo montowała warystory tj. oporniki oraz je lakierowała, a od ok. 1984 r. do końca 1990 r. pracowała n wydziale linii opóźniających, gdzie montowała rezystory. Montaż rezystorów polegał na zanurzaniu cieńszej rurki w roztworze styrofleksu, w skład którego wchodził oprócz lakierów ksylen. Końcówki wystające z rurki zanurzała w kociołku z cyną, później lutowała końcówki, składała razem dwie rurki, wkładając jedną w drugą i zalewała to masą bitumiczną, którą samo sobie przygotowywała ze specjalnej smoły i sadzy jabłońskiej. Potem zakładała na to jeszcze koszulkę termokurczliwą. Praca polegająca na emaliowaniu, pokrywaniu wyrobów metalowych masami bitumicznymi i powlekanie na gorąco metalami kolorowymi lub tworzywami sztucznymi została zaliczona zgodnie z wykazem A dział III pkt. 73,74, 77 będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Po uwzględnieniu tego okresu odwołująca legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szkodliwych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę odwołująca spełnia przesłanki do przyznania emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, wynikające z treści art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm.) ponieważ osiągnęła wiek 55 lat ((...).), oraz na dzień 01.01.1999 r. posiada wymagany okres zatrudnienia (ponad 26 letni okres składkowy i nieskładkowy), a przede wszystkim spełnia kwestionowaną dotąd przez organ rentowy przesłankę w postaci co najmniej 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ po uznaniu jej spornego okresu pracy w warunkach szczególnych tj. od 01.02.1974 r. do 31.12.1990 r. z wyłączeniem okresów urlopu bezpłatnego legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Dlatego też mając na uwadze powyższe rozważania Sąd działając na mocy wskazanych wyżej przepisów prawa zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do emerytury od dnia 01.11.2013 roku, to jest od miesiąca zgłoszenia wniosku o emeryturę na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i na podstawie art.477 ¹⁴ §2 kpc.