Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2013 r. w Szczecinie

sprawy T. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

o dodatek pielęgnacyjny

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 stycznia 2013 r. sygn. akt IV U 203/12

oddala apelację.

SSA Romana Mrotek SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka-Szkibiel

Sygn. akt III AUa 192/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. decyzją z 20.12.2011 r. odmówił T. N. prawa do dodatku pielęgnacyjnego, ponieważ nie stwierdzono niezdolności do samodzielnej egzystencji.

T. N. zaskarżyła decyzję podnosząc, że zdiagnozowane u niej schorzenia powodują konieczność stałej pomocy osób trzecich (dzieci, współosadzone), co czyni ją niezdolną do samodzielnej egzystencji.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Wyrokiem z 17 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że T. N. (ur. (...)) od 1.06.2010 r. pobiera emeryturę. Aktualnie przebywa w Zakładzie Karnym w G.. Ubezpieczona cierpi na astmę oskrzelową przewlekłą, łagodną, dobrze kontrolowaną. Aktualny stopień zaawansowania choroby nie powoduje niezdolności do pracy, choć z uwagi na wiek T. N. jest już emerytką. Ubezpieczona jest w pełni samodzielna, może samodzielnie spożywać posiłki, chodzić, utrzymać higienę osobistą, korzystać z toalety, kąpać się i rozbierać, samodzielnie oddawać stolec i mocz. T. N. nie wymaga opieki osoby drugiej i jest zdolna do samodzielnej egzystencji. Wskazane jest tylko kontynuowanie leczenia ambulatoryjnego.

Sąd okręgowy powołując się na art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, ze zm.; dalej jako „ustawa emerytalna”) nie uwzględnił odwołania. Sąd pierwszej instancji na podstawie dowodu z opinii biegłego lekarza specjalisty pulmonologa stwierdził, że T. N. jest zdolna do pracy, choć z uwagi na wiek nabyła już uprawnienia emerytalne, jak również, że jest zdolna do samodzielnej egzystencji. Samodzielnie wykonuje wszystkie czynności dnia codziennego, również związane z higieną. Biegły zauważył, że badana cierpi na chorobę przewlekłą – astmę oskrzelową o łagodnym przebiegu, która wymaga systematycznego leczenia w warunkach ambulatoryjnych. Sąd Okręgowy nie uwzględnił zarzutów do opinii uznając, że stanowisko procesowe ubezpieczonej jest odzwierciedleniem jej subiektywnych ocen. Jakiekolwiek problemy z czynnościami życia codziennego wiąże wyłącznie z chorobą płuc i występującymi dusznościami, jednak przeprowadzone badanie wykazało stan ogólny dobry, bez widocznej duszności. Z rtg płuc wynika, że pola płucne nie mają zmian ogniskowych, a jedynie przy badaniu klatki piersiowej występuje szmer oddechowy pęcherzykowy zaostrzony, słyszalne są pojedyncze świsty i furczenia. Ponadto badania spirometrem mieściły się w normie. W konsekwencji sąd okręgowy uznał, że występująca u ubezpieczonej astma oskrzelowa ma charakter łagodny, choć przewlekły.

Apelację od wyroku wywiodła T. N., która podniosła, że rozstrzygnięcie jest dla niej krzywdzące, a ponadto potrzebuje pieniędzy na zakup leków; podkreśliła, że wydania opinii nie poprzedzono badaniem rezonansem magnetycznym, ani analizą dokumentacji medycznej z Zakładu Karnego.

Sąd apelacyjny rozważył apelację i uznał, że jest niezasadna.

Sąd apelacyjny uważa, że w sprawie sąd okręgowy należycie zebrał materiał dowodowy, prawidłowo go ocenił i trafnie ustalił, że nie doszło u ubezpieczonej do takiego naruszenia sprawności organizmu, który powodowałby niezdolność do pracy, a tym bardziej by skutkował koniecznością stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. T. N. jest zdolna do samodzielnej egzystencji. Sąd apelacyjny w całości aprobuje ustalenia sądu okręgowego, jak też dokonaną ocenę prawną.

Sąd okręgowy prawidłowo rozstrzygnął, że obecny stan zdrowia T. N. nie uzasadnia przyznania jej dodatku pielęgnacyjnego do emerytury. Prawo do powyższego świadczenia dla osoby przed ukończeniem 75 lat musi być poprzedzone uznaniem całkowitej niezdolna do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 75 ust. 1 ustawy emerytalnej). Zdefiniowane w art. 13 ust. 5 ustawy emerytalnej pojęcie „niezdolność do samodzielnej egzystencji” ma szeroki zakres przedmiotowy. Swym zakresem obejmuje konieczność pielęgnacji określonej osoby, która jest jednocześnie całkowicie niezdolna do pracy. Dodatkowo obejmuje też konieczność udzielania pomocy, która sprowadzać się może do załatwiania elementarnych spraw życia codziennego. W toku postępowania sądowego przeprowadzono dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty pulmonologa oraz chorób wewnętrznych. Biegły sądowy lekarz zebrał od ubezpieczonej niezbędny wywiad, przeprowadził badania przedmiotowe, zapoznał się z posiadaną dokumentacją medyczną, w tym wynikami badań specjalistycznych (spirometria, rtg płuc) oraz dokumentacją leczenia ubezpieczonej w ZK, a następnie sporządził opinię. Biegły sądowy jest osobą posiadającą wysokie kwalifikacje zawodowe i specjalistyczną wiedzę medyczną o specjalnościach właściwych do zgłoszonych i rozpoznanych schorzeń. Lekarz specjalista przekonująco wyjaśnił na jakie schorzenia cierpi T. N., jakie jest zaawansowanie rozpoznanych schorzeń (astma oskrzelowa) i dlaczego nie powodują one niezdolności do pracy, a tym bardziej utraty zdolności do samodzielnej egzystencji. Ubezpieczona może bowiem samodzielnie poruszać się, ubierać, rozbierać, wykonywać czynności higieniczne, spożywać posiłki, korzystać z toalety. T. N. nie wymaga zatem stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu potrzeb życiowych. Powyższą ocenę podziela Sąd Apelacyjny.

Niezależnie od tego sąd drugiej instancji zauważa, że ubezpieczona jest zdolna do odbywania kary w zakładzie karnym. Nie była jej udzielana przerwa w odbywaniu kary na podstawie art. 153 § 1 k.k.w. Nie przebywa też w oddziale szpitalnym, a jedynie okazjonalnie korzysta z ambulatorium zk. T. N. zajmuje celę wraz z innymi osadzonymi, tak jak pozostałe skazane korzysta z dostępnych w więzieniu sanitariatów i na takich samych zasadach jak pozostałe kobiety spożywa posiłki. Zatem ocena stanu zdrowia dokonana przez biegłego sądowego pokrywa się nie tylko z opinią lekarzy orzeczników ZUS, ale także z oceną lekarzy mających z ubezpieczoną stały kontakt z zakładzie karnym. Twierdzenia skarżącej, że dodatek pielęgnacyjny jest jej niezbędny do zakupu leków nie mogą stanowić podstawy uwzględnienia żądania zważywszy że nie jest celem tego świadczenia udzielanie pomocy socjalnej. Poza tym w zakładzie karnym ubezpieczona otrzymuje szereg leków związanych z rozpoznaną u niej astmą.

Mając na uwadze przedstawione rozważania, sąd apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.