Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale prokuratora Bożeny Grochowskiej - Małek

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2014 r.

sprawy A. A.

oskarżonego o przestępstwo z art. 177 §2 kk w zw. z art. 178 §1 kk oraz z art. 178a§1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 23 kwietnia 2014 r. sygn. akt II K 40/14

wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten tylko sposób, że uchyla rozstrzygnięcie zawarte w pkt VIII wyroku; stwierdza, że wydatki postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 333/14

UZASADNIENIE

A. A. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 29 listopada 2013 roku w R., gm. K., woj. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że będąc w stanie nietrzeźwości (1,03 mg/1, 0,97 mg/1 i 0,96 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu), kierował samochodem osobowym marki A. (...) nr rej. (...) i nie zachował szczególnej ostrożności w czasie jazdy na łuku drogi oraz nie dostosował prędkości i techniki jazdy do panujących warunków drogowych, na skutego czego zjechał na prawą stronę i uderzył prawym bokiem pojazdu w przydrożne drzewa, w następstwie czego pasażer P. B. doznał obrażeń w postaci urazu czaszkowe mózgowego- złamania sklepienia i podstawy czaszki, rozerwania i stłuczenia tkanki mózgowej, wynaczynienia krwi do przestrzeni podoponowych i układu komorowego mózgu i innych części ciała skutkujących jego zgonem,

- to jest o czyn z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 § l kk,

II.  w dniu 29 listopada 2013 roku w R. gm. K. prowadził w stanie nietrzeźwości (1,03 mg/1, 0,97 mg/1 i 0,96 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu) samochód m-ki A. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym,

- to jest o czyn z art. 178 a § l kk ,

Wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Siedlcach:

oskarżonego A. A. uznał za winnego dokonania zarzucanych mu czynów wyczerpujących dyspozycję art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 § l kk oraz z art. 178a § l kk i za to:

I. za czyn I a/o na podstawie art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 § l kk skazał go, a na podstawie art. 178 § l kk wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności;

II. za czyn I a/o na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego A. A. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres lat 6 (sześciu);

III. za czyn II a/o na podstawie art. 178 a § l kk skazał go i wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

IV. za czyn II a/o na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego A. A. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres lat 2 (dwóch);

V. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § l kk orzeczone wobec oskarżonego jednostkowe kary pozbawienia wolności połączył i jako karę łączną orzekł 3 (trzy) lata pozbawienia wolności;

VI. na podstawie art. 85 kk i art. 90 § 2 kk orzeczone wobec oskarżonego jednostkowe zakazy prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych połączył i orzekł łączny zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 8 (ośmiu) lat;

VII. na podstawie art. 63 § l kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 29 listopada 2013 roku do dnia 23 kwietnia 2014 roku, przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

VIII. na podstawie art. 63 § 2 kk zaliczył oskarżonemu A. A. na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 29 listopada 2013 roku do dnia 23 kwietnia 2014 roku;

IX. zwolnił oskarżonego A. A. od ponoszenia kosztów sądowych, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator zarzucając wyrokowi obrazę przepisów prawa materialnego – art. 43 § 2 kk i art. 63 § 2 kk – poprzez zaliczenie na podstawie art. 63 § 2 kk oskarżonemu A. A. na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, okresu zatrzymania prawa jazdy od dnia 29 listopada 2013 r. do dnia 23 kwietnia 2014 r. w sytuacji gdy przepis art. 43 § 2 kk zakazuje takiego zaliczenia jeżeli okres faktycznego zatrzymania prawa jazdy pokrywa się zakresem zatrzymania i tymczasowego aresztowania oskarżonego i jeżeli oskarżonemu zaliczono okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania na poczet kary pozbawienia wolności – co w niniejszej sprawie miało miejsce.

Powołując się na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o środku karnym – poprzez uchylenie punktu VIII wyroku – zawierającego rozstrzygnięcie o przedmiotowym zaliczeniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna w stopniu oczywistym i skutkować musiała wydaniem orzeczenia o charakterze reformatoryjnym.

Słusznie apelujący podniósł, że w realiach niniejszej sprawy problemem jest kwestia zaliczenia okresu zatrzymania prawa jazy od dnia 29 listopada 2013 r. do dnia 23 kwietnia 2014 r. na poczet orzeczonego środka karnego w sytuacji, gdy okres ten, będący jednocześnie okresem zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie został zaliczony na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Niewątpliwym jest, że zgodnie z treści art. 63 § 2 kk na poczet orzeczonych środków karnych zalicza się okres stosowania odpowiadających im rodzajowo środków zapobiegawczych. Takim w realiach niniejszej sprawy było postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy z dnia 4 grudnia 2013 r. (k. 44), odebranego A. A. w dniu 29 listopada 2013 r. Zwyczajowo okres, na jaki orzeczono środki karne, biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia, przy czym sam dzień uprawomocnienia się zalicza się już do tego okresu - znajduje zatem zastosowanie tzw. computatio civilis [R.A. Stefański, glosa do postanowienia SN z dnia 17 maja 1990 r., V KZP 5/90, OSP 1991, z. 1, poz. 16]. Jednakże bieg okresu, na który orzeczono środek karny, ulega zawieszeniu na okres odbywania kary pozbawienia wolności, choćby orzeczonej za inne przestępstwo (art.. 43 § 2 kk). Chodzi zatem zarówno o karę orzeczoną obok środka karnego, w tym samym postępowaniu, jak i orzeczoną za inny czyn. Zawieszenie biegu środków karnych zmierza do tego, by skazany odczuł ich wykonanie [R.A. Stefański, glosa do postanowienia SN z dnia 17 maja 1990 r., V KZP 5/90, OSP 1991, z. 1, poz. 16]. Orzekanie środków karnych ma bowiem sens, gdy pozbawia się skazanego praw, z których - gdyby nie ich orzeczenie - mógłby korzystać. Pozbawienie zaś wolności samo w sobie w istotny sposób ogranicza korzystanie z praw, których dotyczą te środki. W okresie odbywania tej kary dolegliwość środka karnego, jednocześnie wykonywanego, stawałaby się fikcją. Faktem jest, że treść art. 43 § 2 kk mówi tylko o okresach odbywania kary pozbawienia wolności. Jednakże możliwość korzystania przez tymczasowo aresztowanego z praw, których dotyczą środki karne, jest minimalna i zbliżona do tej posiadanej przez skazanego na karę pozbawienia wolności. Dodatkowa dolegliwość środka karnego w trakcie tymczasowego aresztowania jest zatem niemal równie fikcyjna, jak to ma miejsce w przypadku odbywania kary pozbawienia wolności. Zawieszenie na ten okres biegu środka karnego wydaje się więc uzasadnione z tych samych powodów, które stanowią ratio legis zawieszenia na okres odbywania kary. Także zatem okres tymczasowego aresztowania należy uznać za powodujący zawieszenie wykonywania środka karnego.

Powyższe uwagi prowadzą do konstatacji, że sąd winien zaliczyć oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy na poczet wymierzonego mu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych (art. 63 § 2 kk) tylko wówczas, gdy jednocześnie nie dokonuje zaliczenia temu oskarżonemu okresu tymczasowego aresztowania na poczet bezwzględnej kary pozbawienia wolności, który w całości lub w części pokrywałby się z okresem zatrzymania prawa jazdy.

Z tych powodów konieczne stało się uchylenie rozstrzygnięcia zawartego w pkt VIII wyroku.

O opłatach za II instancję i wydatkach za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 i 2 Ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych, ustalając, że ponosi je Skarb Państwa, za czym przemawiają względy słuszności.

Z tych względów Sąd Okręgowy w Siedlcach na podstawie art. 437 § 1 kpk w zw. z art. 456 kpk orzekł jak w wyroku.