Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2205/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Janina Kościelniak

Protokolant:

Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2014 r. w Gliwicach

sprawy B. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania B. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 14 maja 2013 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury począwszy od 12 stycznia 2013 r.,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz ubezpieczonego B. K. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

(-) SSO Janina Kościelniak

Sygn. akt. VIII U 2205/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.05.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu B. K. (K.) prawa do emerytury w niższym wieku w oparciu o art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.), ponieważ nie udowodnił on 15 - letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy wskazał, że ubezpieczony wykazał jedynie 4 lata, 1 miesiąc i 16 dni pracy w warunkach szczególnych.

Od w/w decyzji odwołanie wniósł ubezpieczony, podnosząc zarzut wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia w oparciu o błędne ustalenia faktyczne oraz żądając uznania, że praca przez niego wykonywana była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony, urodzony w dniu (...) w dniu 3.12.2012 r. złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony 60 lat ukończył 12.01.2013 r.

Skarżący, na dzień 1.01.1999 r., legitymuje się okresem składkowym
i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat.

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

Ubezpieczony był zatrudniony kolejno:

- w okresie od 31.09.1968 r. do 31.08.1971 r. w Zakładzie (...) w P., jako uczeń ślusarz-mechanik,

- w okresie od 6.02.1974 r. do 25.02.1976 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ż.( (...)), w charakterze ślusarz-monter,

- w okresie od 26.02.1976 r. do 31.03.1979 r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa Mieszkaniowego PW (...) Ż., w charakterze operatora żurawia wieżowego,

- w okresie od 3.04.1979 r. do 31.05.1992 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) na stanowiskach: monter maszyn i urządzeń przemysłowych, operator żurawii wieżowych, ślusarz-spawacz,

- w okresie od 26.05.1991 r. do 10.07.1993 r. w (...) Zakładzie (...) Spółce z o.o., na stanowisku operatora żurawia wieżowego na budowie eksportowej na terenie RFN,

- w okresie od 20.01.1994 r. do 19.04.1994 r. na stanowiskach ślusarz, spawacz, monter,

- w okresie od 23.11.1994 r. do 31.05.1995 r. w Przedsiębiorstwie (...) S.C., na stanowisku pracownika fizycznego ślusarz-spawacz,

- w okresie od 17.08.1995 r. do 14.08.1997r. w Zakładzie (...) na stanowisku operatora żurawia wieżowego,

- W okresie od 1.10.1997 r. do 30.09.1999 r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział Ś., na stanowisku mechanik-ślusarz.

Spośród w/w okresów organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych jedynie 4 lata, 1 miesiąc i 16 dni pracy.

Na w/w staż składają się okres zatrudnienia ubezpieczonego w (...) w O.:

- od 26.05.1991 r. do 10.07.1993 r.,

- od 17.08.1995 r. do 16.01.1997 r./9 dni zwolnienia chorobowego, tj. od 17.01.25.01.1997 r.,

- od 26.01.1997 r. do 14.08.1997 r.

Do pracy w warunkach szczególnych ZUS nie zaliczył odwołującemu następujących okresów zatrudnienia:

- od 3.04.1979 r. do 31.05.1992 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. na stanowisku montera maszyn i urządzeń przemysłowych oraz na stanowisku operatora żurawi wieżowych z uwagi na brak przedłożenia świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych wystawionego przez zakład pracy; W trakcie zatrudnienia w (...), odwołujący pozostawał na urlopie bezpłatnym w okresach: od 6.02.1990 r. do 31.03.1991 r. oraz od 12.07.1991 r. do 31.05.1992 r. w związku z pracą na budowach eksportowych w Czechosłowacji.

W trakcie zatrudnienia ubezpieczonego w okresie od 6.02.1974 r. do 25.02.1976 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ż. ( (...)), skarżący pracował w charakterze montera konstrukcji stalowych na wysokości, a także spawacza. Przedmiotem działalności w/w zakładu była budowa obiektów dla przemysłu węglowego.

Odwołujący wykonywał czynności należące do zakresu obowiązków montera osiem godzin dziennie, aż do czasu uzyskania uprawnień spawacza, tj. do 1975 r.

W okresach : od 3.03.1975 r. do 7.06.1975 r. oraz w okresie od 15.10.1976 r. do 24.01.1977 r. odwołujący uczęszczał na kursy spawalnicze organizowane przez (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...), które zakończył egzaminem.

Od 1975 r. ubezpieczony pracował w (...) na stanowisku spawacza, spawając osiem godzin dziennie i nie wykonując poza tym innych czynności.

W okresie od 26.02.1976 r. do 31.03.1979 r. odwołujący pracował w Przedsiębiorstwie Budownictwa Mieszkaniowego PW (...) Ż.. Przedmiotem działalności w/w zakładu była budowa bloków mieszkalnych z wielkiej płyty.

W trakcie swojego zatrudnienie w (...) odwołujący pracował kolejno:

- w okresie od lutego 1976 r. do sierpnia 1976 r. na stanowisku spawacza,

- w okresie od września 1976 r. do czerwca 1977 r. na stanowisku pomocnika operatora żurawia,

- w okresie od sierpnia 1977 r. do marca 1978 r. na stanowisku spawacza,

- w okresie od kwietnia 1978 r. do marca 1979 r. na stanowisku operatora żurawia wieżowego.

Pracując w charakterze spawacza, ubezpieczony wykonywał czynności spawania elektrycznego i gazowego, używając m.in. palnika tlenowo - acetylenowego, osiem godzin dziennie, nie wykonując przy tym innych obowiązków niezwiązanych z pracą na stanowisku spawacza.

W okresie zatrudnienia skarżącego na stanowisku pomocnika żurawia wieżowego, ubezpieczony uczestniczył w wykonywaniu obowiązków operatora żurawia wieżowego, któremu towarzyszył w trakcie dnia roboczego, tj. ośmiu godzin dziennie.

W związku z pracą na stanowisku operatora żurawia wieżowego, ubezpieczony obsługiwał żuraw wieżowy, typu (...). Maszyny te wyposażone były w kabiny usytuowane około 40 metrów nad ziemią do których operator wchodził po drabinie. Ubezpieczony obsługiwał żuraw wieżowy osiem godzin dziennie, nie wykonując innych obowiązków.

W okresie 3.04.1979 r. do 31.05.1992 r. ubezpieczony pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C., które zajmowało się budownictwem mieszkaniowym dla przemysłu węglowego. W/w przedsiębiorstwo posiadało około trzydziestu budów na całym Śląsku, na których pracowało jedenaście zespołów operatorów żurawi wieżowych.

W pierwszym tygodniu swojego zatrudnienia w (...) skarżący wykonywał czynności montera konstrukcji stalowych na wysokości. Następnie ubezpieczony pracował w charakterze operatora żurawia wieżowego przez osiem godzin dziennie, nie wykonując przy tym innych czynności.

Po powrocie z robót eksportowych w Czechosłowacji, tj. po dniu 31.05.1992 r., ubezpieczony wykonywał czynności należące do zakresu obowiązków montera i spawacza w (...).

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o : akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonego, kartotekę płac ubezpieczonego z (...) S.A. zeznania świadków w osobach W. L., L. G., K. K. (2), K. G., przesłuchanie ubezpieczonego, zaświadczenia z ZUS O/C., książeczki spawacza.

Sąd uznał zebrany w sprawie materiał dowodowy za spójny i kompletny, a przez to mogący stanowić podstawę prawdziwych ustaleń w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl 184 ust 2 ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2012r. – emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługiwała pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Z dniem 1.01.2013 r. treść art. 184 ust. 2 ustawy, uległa zmianie – na mocy art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012r. poz. 637). Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 184 ust 2 ustawy, od 1 stycznia 2013r. rozwiązanie stosunku pracy nie jest już przesłanką konieczną do nabycia emerytury na podstawie tego przepisu.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 w/w ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 60 lat dla mężczyzn

2. ma wymagany 25 - letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Natomiast jak stanowi § 1, ust. 1 i 2 rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz
w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami". Właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze
w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych
i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace
w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Zgodnie z wykazem A, dział XIV, poz. 12, rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r., prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym są pracami w szczególnych warunkach, uprawniającymi do niższego wieku emerytalnego.

Z kolei w wykazie A, dziale V, poz. 3 wymieniono prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych. Natomiast w zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1.08.1983r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz.Urz. MB z 1983r. nr 3 poz.6) w dziale V, poz. 3 poz, 5 wykazu A stanowiącego załącznik d w/w zarządzenia wymieniono pracę operatora żurawia wieżowego.

Do prac w warunkach szczególnych zalicza się również wymienione w wykazie A, dziale V, poz. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości.

W przedmiotowej sprawie okoliczność sporna dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1.01.1999 r.) wymaganego 15-letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie uwzględnił bowiem ubezpieczonemu całego okresu zatrudnienia wskazanego przez skarżącego, jako wykonywanego w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 - letnim okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Jak wynika z postępowania dowodowego ubezpieczony w okresach zatrudnienia: od uzyskania uprawnień spawalniczych do końca zatrudnienia w (...), tj. od 1975 r. do 25.02.1976 r.; w okresie od lutego 1976 r. do sierpnia 1976 r. oraz od sierpnia 1977 r. do marca 1978 r. w (...), wykonywał pracę w charakterze spawacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie ulega wątpliwości, iż ubezpieczony spawając konstrukcje stalowe gazowo i elektrycznie, wykonywał typowe prace spawacza. Z kolei fakt niewykonywania innych czynności poza wyżej wymienionymi, wskazuje, iż odwołujący pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Przez wzgląd na powyższe Sąd uznał, iż pomimo formalnego zaszeregowania odwołującego na stanowiskach innych niż spawacz, skarżący faktycznie wykonywał wyłącznie pracę w charakterze spawacza.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdza również fakt pracy odwołującego w charakterze operatora żurawia wieżowego w okresach zatrudnienia: od kwietnia 1978 r. do marca 1979 r. w (...) oraz od 10.04.1979 r. do dnia 5.02.1990 r. w (...), stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Za powyższym przemawia okoliczność, że ubezpieczony obsługiwał żuraw wieżowy typu (...) przez osiem godzin dziennie nie wykonując przy tym innych czynności, co potwierdzili zgodnie przesłuchani w sprawie świadkowie pracujący w okresach sporych z odwołującym na tych samych budowach, w w/w zakładach pracy.

Sąd stwierdził w końcu, że ubezpieczony wykonywał pracę w charakterze montera konstrukcji stalowych na wysokości stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w okresach zatrudnienia: od 6.02.1974 r. do 7.06.1975 r. w (...), od 3.04.1979 r. do 10.04.1979 r. w (...). Za przyjęciem powyższych ustaleń przemawia fakt wykonywania w wymienionych okresach czynności polegających na montowaniu konstrukcji stalowych na wysokości przez osiem godzin dziennie, nie wykonując czynności wykraczających poza typowe obowiązki montera.

Po zsumowaniu okresów pracy w warunkach szczególnych uwzględnionych przez ZUS ze spornymi okresami zatrudnienia, które stanowiły przedmiot rozpoznania w niniejszej sprawie, Sąd uznał, że odwołujący legitymuje się wymaganym 15-letnim okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Spełnienie pozostałych przesłanek nie było sporne. Ubezpieczony posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a w dniu 12.01.2013 r. ukończył wymagany wiek, nie jest członkiem OFE.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

SSO Janina Kościelniak

ZARZĄDZENIE

1. uzasadnienie odnotować,

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- ubezpieczonemu,

- pełnomocnikowi organu rentowego,

3. kalendarz 14 dni lub z wpływem.

G., dnia ........

J.S.