Sygn. akt IX U 754/14
Dnia 24 czerwca 2014 r.
Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Maria Konieczna |
Protokolant: |
Iwona Porwoł |
przy udziale: ./.
po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2014 r. w Rybniku
sprawy z odwołania D. K. ( K. )
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
o emeryturę
na skutek odwołania D. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 26 lutego 2014 r. Znak (...)
1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 4 sierpnia 2013r.,
2. zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 60,00 zł ( sześćdziesiąt złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.
Sędzia
Sygn. akt IXU 754/14
Decyzją z dnia 26.02.2014r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. odmówił ubezpieczonemu D. K. ( K. ) prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdy na dzień 01.01.1999r. ubezpieczony nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 24 lata, 5 miesięcy i 27 dni.
Do stażu pracy organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu okresu pracy w gospodarstwie rolnym od dnia 15.08.1975r. do dnia 29.06.1976r. w sytuacji, gdy po zawarciu związku małżeńskiego ubezpieczony zamieszkał w C. i stąd nie spełnia on statusu domownika, którym jest osoba zamieszkująca z rolnikiem lub w jego otoczeniu.
Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji sprecyzowanym na rozprawie w dniu 24.06.2014r. domagał się jej zmiany przez przyznanie prawa do emerytury po uprzednim zaliczeniu do ogólnego stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym od dnia 15.08.1975r. do dnia 26.09.1976r. podnosząc, iż wraz żoną przeprowadził się do C. dopiero w październiku, bo z końcem września podjął pracę w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w K..
Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. Jednocześnie organ rentowy wskazał, iż z życiorysu sporządzonego przez ubezpieczonego w 1978r. w celu otrzymania pracy w KWK (...) wynika, iż po zawarciu związku małżeńskiego ubezpieczony zamieszkał w C. wraz z żoną, co świadczy również o tym, że ubezpieczony nie mógł stale pracować w gospodarstwie rolnym dziadków.
Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Ubezpieczony D. K. urodził się w dniu (...)
W dniu 05.07.2013r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury.
W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy postanowił jak zaskarżonej decyzji.
Organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. staż pracy w łącznym wymiarze 24 lat, 5 miesięcy i 27 dni, to jest 21 lat, 9 miesięcy i 29 dni okresów składkowych,
5 miesięcy i 8 dni okresów nieskładkowych oraz 2 lata, 2 miesiące i 20 dni okresów uzupełniających, to jest pracę w gospodarstwie rolnym dziadków od dnia 26.05.1973r. do dnia 14.08.1975r. – na podstawie m.in. przedłożonych w organie rentowym zeznań świadków A. B. i T. K., którzy w zeznaniach jw. wskazywali, iż ubezpieczony
w całym okresie od dnia 26.05.1973r. do dnia 26.09.1976r., czyli również w okresie spornym wykonywał taką samą stałą pracę w gospodarstwie rolnym dziadków.
Na dzień 01.01.1999r. organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu również 20 lat,
4 miesiące i 25 dni okresów pracy w warunkach szczególnych z Wykazu A.
Ubezpieczony w dniu 14.08.1975r. zawarł związek małżeński z J. G. ( J. K. ), która przeprowadziła się do ubezpieczonego, gdy mieszkał on wówczas w R. wraz rodzicami H. i A. K., rodzeństwem: siostrą B. urodzoną w (...)r. i bratem I. urodzonym w (...)r. oraz dziadkami P. i B. K..
Dziadkowie ubezpieczonego byli właścicielami gospodarstwa rolnego położonego
w R. o powierzchni prawie 2 ha, w którym uprawiali zboża, ziemniaki, warzywa. Mieli też inwentarz żywy, to jest krowę, świnie, kury, kaczki, barany, króliki.
Ubezpieczony w okresie spornym faktycznie od dnia 15.08.1975r. co najmniej do końca sierpnia 1976r., pracował gospodarstwie rolnym dziadków i wykonywał wszystkie prace, które wykonuje się w gospodarstwie rolnym: wszelkie prace polowe, prace przy sianokosach, żniwach, wykopkach, obrządku zwierząt. Oprócz ubezpieczonego w gospodarstwie tym pracowała również babcia ubezpieczonego, lecz w mniejszym zakresie, a także czasami żona ubezpieczonego J. K., gdy stale wykonywała ona pracę w ramach zatrudnienia. Dziadek ubezpieczonego nie wykonywał pracy w gospodarstwie jw., gdy był osobą schorowaną, także rodzice ubezpieczonego nie pracowali na roli w sytuacji, gdy mieli własny zakład fotograficzny.
Pracę w gospodarstwie rolnym ubezpieczony świadczył faktycznie stale i co najmniej
w połowie wymiaru czasu pracy, a w okresie natężenia prac polowych, podczas wykopków nawet do 12 godzin dziennie. Były to prace wykonywane ręcznie, bo gospodarstwo nie było zmechanizowane. Równocześnie ubezpieczony kontynuował naukę na studiach, które podjął w dniu 01.10.1973r. na Wydziale (...), w tym do dnia 15.02.1976r. uczył się na studiach dziennych, a następnie do dnia 15.02.1977r. na studiach zaocznych. Ubezpieczony dojeżdżał na zajęcia na uczelnię ( na ćwiczenia, gdy ze względu na konieczność pracy
w gospodarstwie jw. generalnie nie uczęszczał na wykłady ) samochodem należącym do jego ojca.
Ubezpieczony rzeczywiście od dnia 15.08.1975r. wykonywał taką samą pracę
w gospodarstwie rolnym dziadków, co w okresie wcześniejszym, przed zawarciem związku małżeńskiego, gdy również wtedy był już studentem (...), o czym mowa powyżej, a którą to pracę organ rentowy zaliczył do stażu pracy jako okres uzupełniający.
Ubezpieczony faktycznie pracę w gospodarstwie rolnym dziadków świadczył co najmniej
do końca sierpnia 1976r., bo we wrześniu tego roku przeniósł się wraz z żoną
do wynajętego w C. mieszkania, a to wobec zamiaru podjęcia w dniu 27.09.1976r. zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w K..
W życiorysie z dnia 27.01.1978r. nadesłanym przez KWK (...), a znajdującym się
w aktach organu rentowego ubezpieczony podał m.in.: „ (… ) Świadectwo dojrzałości uzyskałem
w 1973r. Od października tego roku zostałem przyjęty w poczet słuchaczy 1-szego roku (...) przy Uniwersytecie Śl. w S.. 14 sierpnia 1975r. zawarłem związek małżeński z J. G. zamieszkałą w Turzy Śl. Kontynuowanie studiów zmusiło mnie
i żonę do zamieszkania w kwaterze prywatnej w (...). W tej sytuacji zmuszony byłem
do podjęcia pracy zawodowej, a tym samym przeniesienia się ze studiów dziennych na studia zaoczne. Pracę rozpocząłem 27 września 1976r. jako pracownik fizyczny w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w K. (… ) ”.
Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.
Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, zeznań świadków J. K. oraz J. M. oraz zeznań ubezpieczonego – protokół elektroniczny z rozprawy z dnia 24.06.2014r. min. 00:12:34 – 00:35:43.
Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.
Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się generalnie do ustalenia, czy ubezpieczony posiada wymagany do przyznania prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych
na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz.U. z 2013r., poz.1440 ) w związku z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wielu emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz.43 ze zm. ) 25 - letni okres składkowy i nieskładkowy, a konkretnie czy istnieją podstawy do zaliczenia do stażu pracy ubezpieczonego okresu spornego od dnia 15.08.1975r. do dnia 26.09.1976r. jako pracy
w gospodarstwie rolnym.
W myśl art.10 ustawy o emeryturach i rentach… przy ustalaniu prawa do emerytury, oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również, traktując je jak okresy składkowe: przypadające przed dniem 01.01.1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego
do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu ( tzw. okresy uzupełniające ).
Z ukształtowanego na tle stosowania tego przepisu orzecznictwa sądowego wynika wyraźnie, że warunkiem koniecznym do zaliczenia do stażu pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym jest wykonywanie tej pracy w sposób stały i to co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.
Zdaniem Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe pozwala przyjąć,
iż ubezpieczony rzeczywiście wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym dziadków w rozumieniu powołanego uprzednio uregulowania prawnego, od dnia 15.08.1975r. co najmniej do końca sierpnia 1976r., a więc do okresu poprzedzającego zamieszkanie w C. i rozpoczęcie pracy w dniu 27.09.1976r., gdy zdaniem Sądu to zamieszkanie i rozpoczęcie pracy niewątpliwie wymagały dokonania pewnych czynności w związku z uzyskaniem mieszkania, przeprowadzeniem się, uzyskaniem zdolności do pracy, zdobyciem dokumentacji w tym zakresie dodatkowo, gdy sam ubezpieczony w toku składanych zeznań stwierdził, iż do C. przeprowadził się na około dwa tygodnie wcześniej przed podjęciem zatrudnienia.
Ubezpieczony w uznanym przez Sąd okresie spornym codziennie wykonywał pracę
w prowadzonym przez dziadków gospodarstwie rolnym w R., gdzie stale mieszkał. Pracę
tę świadczył co najmniej 4 godziny dziennie, a w okresie natężenia prac nawet do kilkunastu godzin dziennie. Ubezpieczony niewątpliwie pracował w sposób wskazany powyżej
w sytuacji, gdy gospodarstwo prowadzone przez jego dziadków obejmowało około dwa hektary ziemi, hodowano w nim krowę, świnie, barany, drób, gdy ubezpieczony nie był wówczas nigdzie zatrudniony, a zarobkowo pracowała tylko jego żona J. K.. Nadto w gospodarstwie tym nie było żadnych maszyn rolniczych stąd prace wykonywane były ręcznie i to zasadniczo przez ubezpieczonego w sytuacji opisanej wcześniej.
Ustalając to Sąd oparł się na dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, a także
na zeznaniach świadków J. K. – żony ubezpieczonego oraz J. M., zeznaniach ubezpieczonego i wreszcie zeznaniach świadków A. B. i T. K. przedłożonych dla celów postępowania przed organem rentowym. Zeznania te Sąd uznał
za wiarygodne, gdy były one rzeczowe, logiczne, szczegółowe, zasadniczo ze sobą zgodne
i korespondujące z treścią zgromadzonej w sprawie dokumentacji, nie były one też generalnie kwestionowane przez organ rentowy.
Sąd nie wzywał w toku niniejszego postępowania jako świadków A. B.
i T. K., gdy na podstawie m.in. ich pisemnych zeznań jw. organ rentowy
w identycznej sytuacji podjęcia studiów przez ubezpieczonego ( w 1973r. ) zaliczył okres pracy
w gospodarstwie rolnym dziadków poprzedzający okres sporny – do dnia 14.08.1976r.,
a zakwestionował okres późniejszy z przyczyn omówionych uprzednio, a to m.in. zawarcia związku małżeńskiego przez ubezpieczonego w dniu 14.08.1975r., zapisów życiorysu z dnia 27.01.1978r.
W ocenie Sądu literalne brzmienie tego życiorysu nie pozwala na przyjęcie jak to uczynił organ rentowy. Zauważyć należy, iż w życiorysie tym z jednej strony ubezpieczony wskazuje,
iż związek małżeński spowodował zamieszkanie w C., a w kolejnym zdaniu, że w tej sytuacji był zmuszony do podjęcia pracy zawodowej i przeniesienia się na studia wieczorowe – taki zapis sugerowałby, że zdarzenia te wystąpiły razem, co faktycznie jednak nie miało miejsca, gdy ubezpieczony zawarł związek małżeński w dniu 14.08.1975r., na studia wieczorowe przeniósł się
w następnym roku w lutym, a do mieszkania w C. przeprowadził się dopiero we wrześniu 1976r. i pod koniec września tego roku podjął zatrudnienie. W takiej sytuacji ww. zdań przedmiotowego życiorysu nie można interpretować odrębnie, jak to uczynił organ rentowy.
W konsekwencji powyższego, Sąd stwierdził, iż okres sporny podany na wstępie rozważań
( do sierpnia 1976r. ) podlega zaliczeniu jako okres składkowy ( uzupełniający ) – na podstawie art.10 ustawy o emeryturach i rentach … do stażu pracy ubezpieczonego uwzględnionego przez organ rentowy.
Przy zaliczeniu tego okresu do stażu pracy uznanego przez organ rentowy ubezpieczony posiada na dzień 01.01.1999r. wymagany do przyznania emerytury 25 - letni okres składkowy
i nieskładkowy.
W takiej sytuacji, gdy bezspornym jest, że ubezpieczony w dniu 04.08.2013r. ukończył wiek emerytalny 60 lat, na dzień 01.01.1999r. udowodnił wymagany co najmniej 15 letni okres pracy
w warunkach szczególnych z Wykazu A oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, Sąd stwierdził, iż ubezpieczony spełnia wszystkie niezbędne przesłanki prawa
do dochodzonego świadczenia na podstawie z art.184 w związku z art.32 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i stąd przyznał
to świadczenie od dnia 04.08.2013r., czyli od osiągnięcia wieku emerytalnego, gdy z tym dniem ubezpieczony spełnił łącznie wszystkie przesłanki prawa do świadczenia( art.100 ust.1 ustawy
o emeryturach i rentach… ).
W konsekwencji takiego stanowiska, kierując się powołanymi powyżej uregulowaniami prawnymi Sąd z mocy art.477 14§2 k.p.c. w pkt 1 zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak
w sentencji.
W pkt 2 wyroku Sąd na podstawie art.98 k.p.c. w związku z §2 ust.1 i 2, §12 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie… ( Dz.U. Nr 163, poz.1348 ) zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.
Sędzia