Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w S. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2012 r. na rozprawie w S.

sprawy z powództwa I. S.

przeciwko A. P.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 30 kwietnia 2012 r., sygn. akt I C 379/11 oraz zażalenia pozwanej na rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu zawarte w tym wyroku

I. oddala apelację,

II. oddala zażalenie,

III. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1350 (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt) złotych tytułem części kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Mirosława Gołuńska Danuta Jezierska Agnieszka Sołtyka

Sygn. akt I ACa 437/12, I A Cz 510/12

UZASADNIENIE

Powód I. S. pozwem z dnia 15 grudnia 2010 r. domagał się zasądzenia na jego rzecz odszkodowania w kwocie 100.000 zł. W piśmie z dnia 29 grudnia 2010 r. sprecyzował, że żąda zapłaty powyższej kwoty od A. P.. W uzasadnieniu powód wskazał, iż Kancelaria Radców Prawnych (...) s.c. w 2009 r. świadomie posługując się sfałszowanym wyrokiem sądowym z dnia 31 maja 2006r., w sprawie o sygn. akt II Ca 264/06 i sfałszowanym zajęciem wierzytelności z dnia 6 listopada 2009 r. w sprawie o sygn. akt KM 6772/09 usiłowała wyłudzić pieniądze od powoda poprzez zastraszenie go sfałszowanymi dokumentami sądowymi.

Pozwana A. P. w odpowiedzi na pozew wniosła o odrzucenie pozwu ewentualnie oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu pozwana podniosła, iż wskazana przez powoda w pozwie Kancelaria Radców Prawnych (...) s.c. nie posiada osobowości prawnej. Pozwana zakwestionowała też zgłoszone żądanie co do zasady jak i co do wysokości.

Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy w S. oddalił powództwo i – w punkcie II., odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu.

Sąd ten ustalił, że radca prawny A. P. reprezentowała Gminę Miasto S. w sprawach sądowych i egzekucyjnych przeciwko I. S..

Wyrokiem z dnia 25 czerwca 2004 r., w sprawie o sygn. akt I C 322/04 Sąd Rejonowy w S. nakazał I. S. i P. S. (1), aby opróżnili i wydali Gminie Miasto S. lokal mieszkalny położony w S. przy ul. (...) oraz ustalił, że I. S. i P. S. (1) nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego. Ponadto Sąd Rejonowy w S. zasądził od I. S. i P. S. (1) solidarnie na rzecz Gminy Miasto S. kwotę 200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Wyrokowi temu w dniu 8 września 2004r. nadano klauzulę wykonalności. Na tytule wykonawczym wskazano, że wyrok podlega wykonaniu jako prawomocny. Na podstawie tego tytułu wykonawczego w dniu 18 lutego 2005 r. komornik sądowy Rewiru V przy Sądzie Rejonowym w S. dokonał przymusowego opróżnienia lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...) i wydał go wierzycielowi Gminie Miasto S. - Zarządowi (...) w S.. Postanowieniem z dnia 25 lutego 2005 r., w sprawie o sygn. akt I C 322/04 Sąd Rejonowy w S. na podstawie art. 359 k.p.c. uchylił postanowienie Sądu Rejonowego w S. w przedmiocie nadania wyrokowi z dnia 25 czerwca 2004 r. klauzuli wykonalności. I. S. złożył apelację od wyroku z dnia 25 czerwca 2004r., którą następnie cofnął i wyrokiem z dnia 18 października 2005 r., w sprawie o sygn. akt II Ca 407/05 Sąd Okręgowy w S. umorzył postępowanie apelacyjne a nadto zmienił punkt III zaskarżonego wyroku w ten sposób, że odstąpił od obciążania I. S. kosztami procesu.

Sąd Rejonowy w S. Wydział XVI Grodzki nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 czerwca 2004r. w sprawie XVI Nc 5205/04 nakazał I. S., W. S., P. S. (1) i P. S. (2) zapłacić solidarnie na rzecz Gminy Miasto S. - Zarządu (...) w S. kwotę 1.247,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu w kwocie 202,30 zł. Na skutek wniesienia sprzeciwu nakaz ten stracił moc. Postępowanie wobec P. S. (2) zostało umorzone, natomiast wyrokiem z dnia 5 października 2005 r., sygn. akt XVI - C - upr 175/05 Sąd Rejonowy w S. zasądził od I. S., W. S. i P. S. (1) solidarnie na rzecz Gminy Miasta S. - Zarządu (...) w S. kwotę 1.247,01 wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w stosunku rocznym od kwot: 1.113,45 zł od dnia 12 stycznia 2004 r. i 133,56 zł od dnia 3 marca 2004 r., w wysokości 12,25 % do dnia 9 stycznia 2005 r. oraz 13,5% od dnia 10 stycznia 2005 r. i następnie obowiązującymi do dnia zapłaty. Ponadto Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania pozwanych kosztami postępowania należnymi stronie powodowej i oddalił wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Wyrokiem z dnia 31 maja 2006 r., w sprawie o sygn. akt II Ca 264/06 na skutek apelacji I. S. i P. S. (1) od wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 5 października 2005 r., Sąd Okręgowy w S. zmienił zaskarżony wyrok w pkt I w stosunku do wszystkich pozwanych w ten sposób, że oddalił powództwo ponad kwotę 1081,78 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi w stosunku rocznym od kwot: 965,94 zł od dnia 12 stycznia 2004 r. i 115,84 zł od dnia 3 marca 2004r. W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy apelację oddalił i odstąpił od obciążenia I. S. i P. S. (1) kosztami zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji. Postanowieniem z dnia 27 września 2006 r., w sprawie o sygn. akt XVI C - upr. 175/05 Sąd Rejonowy w S. oddalił wniosek Gminy Miasto S. o nadanie nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w S. z dnia 18 czerwca 2004 r. - sygn. akt XVI Nc 5205/04 klauzuli wykonalności w stosunku do W. S..

W dniu 21 grudnia 2006 r. Gmina Miasto S. - Zarząd (...) w S. udzielił radcy prawnemu A. P. pełnomocnictwa procesowego ogólnego do zastępowania jej w zakresie statutowej działalności tego zakładu budżetowego przed sądami wszystkich instancji i organami wszystkich instancji oraz innymi instytucjami - z uprawnieniem do zawierania ugód, ustanawiania substytuta i odbioru należności. W dniu 24 sierpnia 2009 r. nadana została klauzula wykonalności wyrokowi Sądu Rejonowego w S. z dnia 5 października 2005 r., w sprawie o sygn. akt XVI - C - upr 175/05 i wyrokowi Sadu Okręgowego w S. z dnia 31 maja 2006r. sygn. akt II Ca 264/06 i tytuł wykonawczy wydano pozwanej jako pełnomocnikowi Gminy Miasto S.. W dniu 23 października 2009r. Gmina Miasto S. - Zakład (...) reprezentowany przez pełnomocnika radcę prawnego A. P. wniosła o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikom I. S., P. S. (1) i W. S. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyroku z dnia 5 października 2005 r. (sygn. akt XVI C - upr. 175/05) oraz wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 31 maja 2006 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną przez Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 24 sierpnia 2009 r. w celu wyegzekwowania roszczenia wierzyciela Gminy Miasta S. - Zarządu (...) w S. obejmującego należność główną w kwocie 1.081,78 zł, odsetki w wysokości ustawowej w stosunku rocznym od kwoty 965,94 zł od dnia 12 stycznia 2004 r. i od kwoty 115,84 zł od dnia 3 marca 2004 r., koszty postępowania klauzulowego w kwocie 66 zł oraz wynagrodzenia radcy prawnego w postępowaniu egzekucyjnym według norm przepisanych. Postępowanie egzekucyjne na podstawie powyższego tytułu prowadzone było przez komornika sądowego T. Z. w sprawie KM 6772/09. Pismem z dnia 6 listopada 2009 r. komornik sądowy zawiadomił I. S. o wszczęciu egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego: wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 5 października 2005 r., sygn. akt XVI C - upr. 175/05 i wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 31 maja 2006 r., sygn. akt II Ca 264/06, w którym zasądzono od dłużnika na rzecz wierzyciela należność główną w kwocie 1.081,78 zł, odsetki do 6 listopada 2009 r. w kwocie 761,74 zł. W przypadku zwłoki również należało doliczyć dalsze odsetki od dnia 7 listopada 2009 r. w wysokości 0,38 zł dziennie, koszty zastępstwa adwokackiego w egzekucji w kwocie 300 zł, koszty klauzuli w kwocie 66 zł, opłatę egzekucyjną w kwocie 286,43 zł oraz wydatki gotówkowe w wysokości 23,70 zł.

Pismem z dnia 19 listopada 2009r. powód zawiadomił Prokuraturę Rejonową S. -Zachód w S., że zorganizowana grupa przestępcza w skład której wchodzą Gmina Miasto S., Kancelaria Radców Prawnych (...) s.c. oraz komornik T. Z. próbują wyłudzić pieniądze od niego, jego syna P. S. (1) i byłej żony W. S.. Zawiadomienie podobnej treści powód wysłał do Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w S. Ponadto wysłał pismo do komornika, w którym nazwał komornika „skretyniałym debilem".

W dniu 7 października 2010 r. komornik sądowy w sprawie o sygn. akt KM 6772/09 zajął wierzytelności I. S. wobec D. S., a następnie w dniu 25 października 2010r. wynagrodzenie za pracę. W pismach z dnia 15 października 2010r. i 19 października 2010r. adresowanymi do komornika I. S. kwestionował czynności podejmowane przez komornika w postępowaniu egzekucyjnym KM 6772/09 i twierdził, że komornik opiera się na sfałszowanych dokumentach sądowych. Pismem z dnia 19 października 2010r. komornik poinformował I. S., że organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym i pouczył o możliwości złożenia powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 kpc.

Pismem z dnia 19 października 2010r. adresowanym do Kancelarii Radców Prawnych (...) s.c. I. S. wskazał, że zajęcie dokonane przez komornika w sprawie KM 6772/09 jest oparte na sfałszowanych dokumentach sądowych. W odpowiedzi na to pismo radca prawny A. P. wyjaśniła, że egzekucja w sprawie KM 6772/09 jest prowadzona na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 5 października 2005 r. (sygn. akt XVI C -upr. 175/05) oraz wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 31 maja 2006 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nie zaś na podstawie nakazu zapłaty z dnia 18 czerwca 2004r. sygn. akt XVI Nc 5205/04, któremu sąd odmówił nadani klauzuli wykonalności.

W kolejnym piśmie - z dnia 28 października 2010r. I. S. nadal kwestionował zasadność prowadzonej egzekucji i domagał się wycofania sfałszowanego zajęcia wierzytelności.

Pismem z dnia 16 listopada 2010 r. Gmina Miasto S. wezwała I. S. do zapłaty kwoty 1.456,05 zł tytułem należności za bezumowne zajmowanie lokalu wraz z odsetkami od dnia 12 listopada 2010 r. do dnia zapłaty, kwoty 544,24 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za bezumowne zajmowanie lokalu do dnia 10 listopada 2010 r. i kwoty 244 zł tytułem kosztów windykacji.

Wyrokiem z dnia 13 września 2011 r., w sprawie o sygn. akt I C 432/11 Sąd Rejonowy w S. oddalił powództwo Gminy Miasto S. przeciwko I. S. o zapłatę kwoty 1.456,05 zł tytułem należności za bezumowne zajmowanie lokalu mieszkalnego i kwoty 544,24 zł tytułem skapitalizowanych odsetek uwagi na podniesiony zarzut przedawnienia i zasądził od Gminy Miasta S. na rzecz I. S. kwotę 332,10 zł brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

W dniu 29 listopada 2010r. Gmina Miasto S. reprezentowana przez radcę prawnego A. P. złożyła do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 25 czerwca 2004 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I C 322/04 celem wyegzekwowania kosztów postępowania klauzulowego w kwocie 72 zł, kosztów egzekucji prowadzonej w sprawie KM 7718/04 w kwocie 3.061 zł i wynagrodzenia radcy prawnego w postępowaniu egzekucyjnym. W dniu 5 grudnia 2011 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w S. w sprawie KM 6811/11 zajął świadczenia emerytalno - rentowe powoda celem zaspokojenia kosztów procesu i klauzuli w kwocie 3.333 zł, kosztów zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym w kwocie 15 zł, kosztów egzekucyjnych w wysokości 30,30 zł i opłaty egzekucyjnej w kwocie 267,20 zł.

I. S. jest emerytem. Otrzymuje emeryturę w kwocie 1.300 zł.

Czyniąc powyższe ustalenia Sąd zważył, że powództwo I. S. okazało się bezzasadne.

Na wstępie rozważań wskazał, iż brak było w niniejszej sprawie podstaw do odrzucenia pozwu z powodu braku zdolności sądowej strony pozwanej. Powód w piśmie z dnia 29 grudnia 2010r. jednoznacznie sprecyzował, że kieruje pozew o zapłatę kwoty 100.000 zł przeciwko A. P.. Zgodnie zaś z art. 64 § 1 k.p.c. każda osoba fizyczna i prawna ma zdolność występowania w procesie jako strona (zdolność sądowa).

W ocenie tego Sądu żądanie powoda należy rozpatrywać w kontekście roszczeń z art. 444 § 1 kc i 445 § 1 kc w zw. z art. 415 k.c. ewentualnie art. 448 k.c. Tym niemniej powód w niniejszej sprawie nie udowodnił, że przesłanki odpowiedzialności deliktowej zostały spełnione. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. na powodzie, albowiem to on wywodzi z tych okoliczności skutki prawne.

W niniejszej sprawie powód nie wykazał, iż doszło do powstania szkody w jego dobrach prawnie chronionych. Sąd podkreślił, że pojęcie szkody obejmuje zarówno uszczerbek w dobrach prawnie chronionych o charakterze majątkowym, jak i - w przypadkach określonych w ustawie - także w dobrach o charakterze niemajątkowym. Powód wskazywał, że na skutek działań pozwanej, które powód określał jaka prześladowanie i gnębienie nabawił się on nerwicy. Twierdzeń co do doznanego rozstroje zdrowia powód nie poparł jednak żadnymi dowodami czy to w postaci dokumentacji medycznej czy też dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny, dlatego też Sąd uznał, iż powód nie wykazał prawdziwości tych twierdzeń.

Przedstawione przez strony dowody w postaci dokumentów nie pozwaliły także przyjąć, że zachowanie pozwanej polegające na kierowaniu przeciwko pozwanemu pozwów o zapłatę i wniosków egzekucyjnych w imieniu Gminy Miasto S., której pozwana była pełnomocnikiem stanowiło czyn niedozwolony w rozumieniu przepisów o odpowiedzialności deliktowej. Poza sporem pozostawała okoliczność, że pozwana jako pełnomocnik Gminy Miasto S. w imieniu Gminy kierowała przeciwko pozwanemu pozwy o zapłatę i eksmisję a następnie na podstawie wydanych w tych sprawach wyroków kierowała do komornika wnioski egzekucyjne. Wbrew twierdzeniom podnoszonym przez powoda brak było jednak podstaw do przyjęcia, że pozwana posługiwała się sfałszowanymi dokumentami. Kwestionowana przez powoda egzekucja w sprawie KM 6772/09 prowadzona była na podstawie wyroku z dnia 5 października 2005 r., sygn. akt XVI - C - upr 175/05 wydanego przez Sąd Rejonowy w S., w którym Sąd zasądził od I. S., W. S. i P. S. (1) solidarnie na rzecz Gminy Miasta S. - Zarządu (...) w S. kwotę 1.247,01 wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w stosunku rocznym od kwot: 1.113,45 zł od dnia 12 stycznia 2004 r. i 133,56 zł od dnia 3 marca 2004 r. zmienionego następnie wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 31 maja 2006 r., w sprawie o sygn. akt II Ca 264/06 w ten sposób, że oddalono powództwo ponad kwotę 1081,78 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi w stosunku rocznym od kwot: 965,94 zł od dnia 12 stycznia 2004 r. i 115,84 zł od dnia 3 marca 2004r. Wyrokowi temu w dniu 24 sierpnia 2009 r. nadana została klauzula wykonalności i tytuł wykonawczy wydano pozwanej jako pełnomocnikowi Gminy Miasto S., co potwierdza treść tytułu znajdującego się aktach KM 6772/09 .

Wbrew twierdzeniem powoda, zdaniem Sądu I instancji, brak było postaw do przyjęcia, że postępowanie egzekucyjne prowadzone było na podstawie orzeczenia, co do którego sąd oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Istotnie postanowieniem z dnia 27 września 2006 r., w sprawie o sygn. akt XVI C - upr. 175/05 Sąd Rejonowy w S. oddalił wniosek Gminy Miasto S. o nadanie nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w S. z dnia 18 czerwca 2004 r. - sygn. akt XVI Nc 5205/04 klauzuli wykonalności jednakże wskazanego powyżej nakazu zapłaty pozwana nie kierowała w imieniu Gminy Miasto S. do egzekucji. Sąd zauważył też, że postanowienie oddalające wniosek o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty nie dotyczyło powoda, lecz W. S..

Nieuzasadnione były, zdaniem tego Sądu, również twierdzenia powoda, że sąd zwolnił go od ponoszenia wszelkich kosztów związanych z prowadzonymi postępowaniami. Po pierwsze zwolnienie od kosztów sądowych nie dotyczy generalnie wszystkich możliwych spraw prowadzonych z udziałem powoda, lecz zawsze udzielane jest w konkretnej sprawie po zbadaniu aktualnej sytuacji majątkowej strony. Po drugie zwolnienie od kosztów sądowych nie jest równoznaczne z odstąpieniem od obciążania strony kosztami procesu należnymi drugiej stronie, ani kosztami zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym. Chybiony był także zarzut powoda naruszania przez pozwaną art. 118 k.c. Należało mieć bowiem na względzie, że upływ terminu przedawnienia podlega uwzględnieniu tylko na zarzut dłużnika. Oznacza to, że wierzyciel może wystąpić na drogę sądową nawet z roszczeniem przedawnionym. Działanie takie nie może być wierzycielowi poczytane jako nękanie dłużnika, albowiem stanowi ono wyraz realizacji prawa do sądu. Występując z takim roszczeniem wierzyciel naraża się jednak na przegranie procesu w razie podniesienia przez dłużnika zarzutu przedawnienia jak to miało miejsce w przywołanej przez powoda sprawie I C 432/11 toczącej się pomiędzy Gminą M. S. a powodem. W sytuacji gdy zarzut przedawnienia nie zostanie przez dłużnika podniesiony w postępowaniu rozpoznawczym, okoliczność że roszczenie jest przedawnione nie stanowi przeszkody do prowadzenia egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego, w którym roszczenie to zostało uwzględnione. Dopiero ewentualne wywiedzenie przez dłużnika powództwa o pozbawienie wykonalności takiego tytułu wykonawczego mogłoby doprowadzić - w razie jego uwzględnienia - do tego, że tytuł ten nie mógłby być dalej wykonywany.

Nie można było również uznać za działanie bezprawne skierowanie do egzekucji wyroku eksmisyjnego z dnia 25 czerwca 2004 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w S. (sygn. akt I C 322/04). Wyrokowi temu w dniu 8 września 2004r. nadano klauzulę wykonalności. Na tytule wykonawczym wskazano, że wyrok podlega wykonaniu jako prawomocny. Na podstawie tego tytułu wykonawczego w dniu 18 lutego 2005 r. komornik sądowy Rewiru V przy Sądzie Rejonowym w S. dokonał przymusowego opróżnienia lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...) i wydał go wierzycielowi Gminie Miasto S. - Zarządowi (...) w S.. Postanowieniem wydanym już po dokonaniu czynności egzekucyjnych (z dnia 25 lutego 2005 r.), Sąd Rejonowy w S. w sprawie akt I C 322/04 na podstawie art. 359 k.p.c. uchylił swoje postanowienie w przedmiocie nadania wyrokowi z dnia 25 czerwca 2004 r. klauzuli wykonalności. I. S. złożył apelację od wyroku z dnia 25 czerwca 2004r., którą następnie cofnął i wyrokiem z dnia 18 października 2005 r., w sprawie o sygn. akt II Ca 407/05 Sąd Okręgowy w S. umorzył postępowanie apelacyjne w tym zakresie. Reasumując Sąd stwierdził, iż powód nie wykazał, że działania pozwanej miały charakter bezprawny, ani tego, że skutkiem tych działań było wywołanie u powoda rozstroju zdrowia w postaci nerwicy.

Przeprowadzone w sprawie dowody nie dały również podstaw do uwzględnienia roszczenia powoda w oparciu o przepisy o naruszeniu dóbr osobistych powoda. Kierowanie przez pozwaną w imieniu swego mocodawcy - Gminy Miasto S. pozwów przeciwko pozwanemu stanowiło realizację przysługującego stronie prawa do sądu, natomiast kierowanie wniosków egzekucyjnych do komornika oparte było na podstawie tytułów wykonawczych wydanych w formie prawem przewidzianych. W tym stanie rzeczy nie można pozwanej przypisać odpowiedzialności za naruszenie jakichkolwiek dóbr osobistych powoda.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał zgłoszone przez powoda roszczenie o zapłatę kwoty 100.000 zł za nieuzasadnione i powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód domagając się uwzględnienie żądania z pozwu. W uzasadnieniu opisał sposób oraz formę naruszeń podał, że nabawił się nerwicy. Wskazała, też historię konfliktu z Gmina Miasto S., stan lokalu jaki zamieszkiwał oraz przebieg postępowań sądowych i egzekucyjnego toczących się z jego udziałem.

Zażalenie na pkt. II wyroku złożył także pozwana, wnosząc o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie od powoda I. S. na rzecz pozwanej A. P. kwoty 1.817 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu przed Sądem I instancji oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu przed Sądem II instancji ewentualnie, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła naruszenie przepisu art. 98 § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego poprzez jego niezastosowanie i orzeczenie o kosztach procesu wbrew podstawowej zasadzie odpowiedzialności strony za wynik postępowania sądowego w zakresie obowiązku zwrotu kosztów procesu poniesionych przez drugą stronę, naruszenie przepisu art. 102 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez jego wadliwe zastosowanie i uznanie, że w niniejszym postępowaniu zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony umożliwiający odstąpienie od obciążania powoda kosztami procesu poniesionymi przez pozwaną.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zarówno apelacja powoda jak i zażalenie pozwanej nie zasługiwały na uwzględnienie.

Zarzuty prezentowane przez apelującego nie mogą skutecznie podważyć prawidłowości wydanego przez Sąd I Instancji rozstrzygnięcia z tej przyczyny, że stanowią jedynie powtórzenie wersji powoda zaprezentowanej przed Sądem I instancji a Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia Sądu I instancji jak i jego prawne wywody i przyjmuje je jako własne.

Tytułem przypomnienia wskazać trzeba, iż Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według swego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Przepis art. 233 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu treści art. 328 § 2 k.p.c., nakłada na sąd orzekający obowiązek: po pierwsze - wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału, po drugie - uwzględnienia wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, po trzecie - skonkretyzowania okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych dowodów mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności, po czwarte - wskazania jednoznacznego kryterium oraz argumentacji pozwalającej - wyższej instancji i skarżącemu - na weryfikację dokonanej oceny w przedmiocie uznania dowodu za wiarygodny bądź też jego zdyskwalifikowanie, po piąte - przytoczenia w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia dowodów, na których sąd się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Z obowiązkiem oceny dowodów został skorelowany obowiązek dowodowy stron polegający na zaoferowaniu takich dowodów (nie twierdzeń), które uwiarygodniałyby wersje zdarzeń strony, dając przekonanie, że jest to retrospekcja zdarzeń mających faktycznie miejsce. Każda strona obowiązana jest udowodnić fakty, z których wywodzi korzystne skutki prawne (art. 6 k.c.), a wszelkie zaniechania mogą zdecydować o niekorzystnym dla niej rozstrzygnięciu.

Analizując przedmiotowy stan prawny Sąd Apelacyjny nie ma wątpliwości iż taka sytuacja zaistniała w niniejszym postępowaniu po stronie powoda. Domagając się zapłaty na apelującym – stosownie do art. 6 k.c., ciążył obowiązek wykazania, iż do sfałszowania wskazanych przez niego dokumentów faktycznie doszło, a czynności egzekucyjne mają charakter szykany, godzący w jego cześć. Tymczasem powód, na poparcie swego powództwa zaoferował jedynie własne twierdzenia oraz dokumenty z akt spraw cywilnych oraz postepowania egzekucyjnego toczących się z jego udziałem, co jednakże nie wystarcza do wykazania, że dokumenty te są fałszywe, a prowadzona na ich podstawie egzekucja nieuprawniona. Przeciwnie, treść oraz redakcja tych dokumentów jest zbieżna z ich oryginałami w aktach dotyczących tych spraw, o jakie zwracał się Sąd I Instancji, co dowodzi, że dokumenty te nie noszą śladów przeróbek o jakich wspominał apelujący. Ponadto, sekwencja zdarzeń, którą ustalił Sąd I instancji wskazuje, że oddalenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności dotyczyło zupełnie innego tytułu aniżeli ten o jaki toczy się postępowanie egzekucyjne. Kwota egzekwowana przez komornika odpowiada zaś wartości zasądzonej od powoda z tytułu nieregulowanego czynszu za najem lokalu. Powód w żadnej mierze zatem nie udowodnił, a nawet wymowa całokształtu materiału dowodowego dowodzi przeciwnie, że dokumenty uległy sfałszowaniu, a czynności sądowe i egzekucyjne były wadliwe.

Reasumując zatem tę część rozważań powód nie tylko nie wykazał aby tytuły wykonawcze wraz z postępowaniem egzekucyjnym nie były prawdziwe, bo z akt postępowania płynie wniosek do jego twierdzeń zgoła przeciwny. W tym kontekście apelacja powoda stanowi jedynie powtórzenie gołosłownych i nieopartych w materiale dowodowym sprawy informacji co do prawdziwości i rzetelności dokumentów z akt postępowania sądowego jak i egzekucyjnego. Apelujący nie donosi się w sposób rzeczowy do wywodów zawartych w uzasadnieniu wyroku, który kwestionuje. Nie podejmuje polemiki z zawartymi tam ustaleniami choćby co do prawnej klasyfikacji roszczenia czy oceny dowodów. Tymczasem, abstrahując, że wywody Sądu Okręgowego są prawidłowe i Sąd Apelacyjny w całości je podziela, zarzuty natury formalnej Sąd Apelacyjny bierze pod uwagę wyłącznie z urzędu. Ponieważ skarżący takich zarzutów w apelacji nie zawarł to tym samym nie tylko wykluczył kontrolę instancyjną w tym zakresie, ale dał także asumpt do twierdzeń, że takich uchybień sam nie dostrzega. Samo zaś niezadowolenie powoda z treści orzeczenia nie stanowi wystarczającej podstawy do wzruszenia wyroku Sądu I Instancji.

W tym kontekście niewykazanie podstawowego twierdzenia powoda o fałszywych dokumentach prowadzi do wniosku, że apelujący nie udowodnił prawnie doniosłego faktu przesądzającego o bezprawności i zawinieniu w działaniu pozwanej, co otworzyłoby pole do rozważań o istnieniu i wysokości szkody. Istotą roszczenia o zasądzenie zadośćuczynienia jest bowiem bezprawność działania, która choć rozumiana jest bardzo szeroko musi pierwszorzędnie opierać się na udowodnieniu tezy jaka, zdaniem powoda stanowi podstawę tej bezprawności. W przypadku powoda była to fałszywość dokumentów, której udowodnieniu jednak apelujący nie podołał. W kontekście roszczenia z art. 448 k.c. zasadnicze znaczenie ma także wina. Tej jednak nie sposób doszukać się w postępowaniu pozwanej, która – jak słusznie ocenił Sąd Okręgowy realizowała obowiązki wynikające z udzielonego jej pełnomocnictwa procesowego.

W tym kontekście żądanie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie w całości z uwagi na niespełnienie się ustawowych przesłanek roszczenia. Jedynie dla wyczerpania argumentacji należy wspomnieć, że powód nie wykazał tezy aby w związku z postępowaniem egzekucyjnym doznał jakiejkolwiek krzywdy w postaci nerwicy. W aktach sprawy poza powielaną dokumentacją sądową nie ma żadnych danych co do stanu zdrowia apelującego. Nie można zatem zasadnie, jedynie w oparciu o jego twierdzenia, uznać, że on choruje i dopatrywać się związku pomiędzy taką chorobą a zachowaniem (abstrahując od tego, że nie jest ono bezprawne) pozwanej. Wobec powyższego na zasadzie art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny apelację powoda oddalił, o czym orzekł w punkcie I sentencji wyroku.

Marginalnie należałby jeszcze dodać, że powód ma trudności z prawidłowym zrozumieniem reguł postępowań sądowych i postępowania egzekucyjnego w tym sensie, że wszelkie incydentalne, a korzystne dla siebie rozstrzygnięcia (jak choćby oddalenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności) poczytuje za przesądzające o wyniku całego postępowania. Powyższa cecha przyczyniła się zdaniem Sądu do sformułowania niniejszego powództwa oraz irytacji powoda toczącym się postepowaniem egzekucyjnym. Zważywszy jednak na to, że Gmina Miasto S. pozyskała tytuł wykonawczy za zaległy niepłacony czynsz skarżący ma obowiązek zwrócić całą zasądzoną takim wyrokiem należność, bez względu na stan budynku za jaki czynsz naliczono oraz bieg terminu przedawnienia roszczenia, skoro takiego zarzutu w trakcie postępowania nie podnosił.

Opisane wyżej okoliczności nie pozostały obojętne dla rozdziału kosztów postępowania sądowego za pierwszą instancję. Sąd Apelacyjny podzielił bowiem, posiłkując się wyżej wskazaną argumentacją, pogląd Sądu Okręgowego, o zaistnieniu wyjątkowej sytuacji w rozumieniu art. 102 k.p.c., która skłoniła do odstąpienia od zasądzania od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania procesowego. W judykaturze utrwalone jest stanowisko, że nieobciążenie strony przegrywającej proces obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania przeciwnikowi w oparciu o art. 102 k.p.c. z uwagi na jej sytuację majątkową może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy znajduje się ona w wyjątkowo ciężkiej sytuacji majątkowej, a wytaczając powództwo była subiektywnie przeświadczona o słuszności dochodzonego roszczenia (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1972 r., sygn. akt I PR 423/72, OSNCP 1973, nr 7-8, poz. 138, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2011 r., sygn. akt II CZ 104/10). Ponadto, względy słuszności przemawiają za odstąpieniem od obciążania strony kosztami procesu w sytuacji, gdy sprawa miała wątpliwy i dyskusyjny charakter (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 1971 roku, sygn. akt I PZ 17/71, OSNCP 1971, nr 12, poz. 22). Sąd zważył zatem na trudną sytuację materialną powoda, który zmuszony jest znosić egzekucję oraz jego wewnętrzne, subiektywne przekonanie o słuszności dochodzonego roszczenia. Reasumując, z przedstawionych wyżej względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie pozwanej o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania sądowego za postępowanie apelacyjne Sąd orzekł częściowo na podstawie art. 102 k.p.c. oraz częściowo na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., ustalając wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej w tym postępowaniu w oparciu o § 6 pkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 cyt. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U Nr 163 z 2002 r. poz. 1349).

Mirosława Gołuńska Danuta Jezierska Agnieszka Sołtyka