Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 147/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak

Protokolant:

sekretarz sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2014 r. w O.

sprawy z odwołania T. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania T. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W.

z dnia 14.01.2014r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje T. C. prawo do emerytury począwszy od dnia 01.12.2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.01.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił T. C. prawa do emerytury.

T. C. wniósł odwołanie od tej decyzji. Stwierdził, że w okresie od dnia 08.11.1976r. do dnia 31.12.1994r. pracował w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że T. C. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art.184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy, nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 15.10.2013r. T. C. złożył w Oddziale ZUS wniosek o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Decyzją z dnia 24.10.2013r. ZUS odmówił mu prawa do emerytury.

W dniu 06.12.2013r. T. C. ponownie złożył w Oddziale ZUS wniosek o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS stwierdził, że legitymuje się on łącznym stażem pracy w wymiarze 25 lat, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, lecz nie przepracował 15 lat w szczególnych warunkach.

T. C. urodził się dnia (...)Zatem podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz.1440 ze zm.) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy odwołujący zgromadził 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Sąd w niniejszym postępowaniu analizował, czy zachodzą podstawy do zaliczenia do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od dnia 08.11.1976r. do dnia 31.12.1994r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w L..

ZUS nie uznał tego okresu jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, gdyż T. C. nie złożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Na okoliczność tej pracy odwołujący złożył do ZUS świadectwo pracy z dnia 13.03.1995r., z którego wynika, że przez cały okres był tam zatrudniony na stanowisku blacharza (k.6 akta kapitałowe) Nadto złożył dokumentację płacową, gdzie także określano go jako blacharza (k.9-20 akt kapitałowych). Także z zapisów w legitymacji ubezpieczeniowej wynika, że był u tego pracodawcy zatrudniony jako blacharz (k.29 akt kapitałowych).

Z zeznań odwołującego złożonych w charakterze strony wynika, że pracował w spornym okresie przez cały czas jako blacharz-dekarz. Zakład specjalizował się w prowadzeniu budów, zatem odwołujący pracował na budowach, gdzie wykonywał prace blacharsko-dekarskie na wysokości (k.25).

Sąd dał wiarę zeznaniom odwołującego, gdyż znajdują one pokrycie w treści dokumentów znajdujących się w aktach osobowych odwołującego z tego okresu zatrudnienia. We wszelkich dokumentach jest on bowiem określany jako blacharz lub blacharz-dekarz. Przy czym jednocześnie z dokumentów wynika, że prace blacharskie wykonywane są przy konstruowaniu dachów na wysokości. Z zaświadczeń lekarskich wynika, że był zdolny do pracy na stanowisku blacharz-dekarz na wysokości. Miał skierowanie do pracy w ZSRR także na stanowisko blacharz-dekarz.

Mając na uwadze powyższe dowody, Sąd uznał, że odwołujący wykazał, iż w spornym okresie pracował jako blacharz-dekarz. W ocenie Sądu z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych odwołującego wynika, że prace blacharskie – jakie wykonywał odwołujący – były pracami związanymi z dekarstwem, a więc były to prace wykonywane przy konstrukcjach dachowych, na wysokości. Świadczy o tym fakt, że pracodawca wymagał, aby odwołujący legitymował się zaświadczeniem lekarskim, z którego wynikało, że jest zdolny do pracy na wysokości. Z opinii sporządzonej w 1987r. wynika, że od dnia 08.11.1976r. pracował jako blacharz w Kierownictwie Robót Dachowych i Usterkowych – a zatem także z tego dokumentu wynika, że prace blacharskie związane były ściśle z pracami dekarskimi.

W konsekwencji Sąd uznał, że skoro odwołujący pracował jako blacharz-dekarz przy konstrukcjach dachowych, to są to prace wyszczególnione w wykazie A, dziale V poz.9 w/w rozporządzenia – czyli prace dekarskie. Natomiast w zarządzeniu Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983r. są to prace wyszczególnione w wykazie A, dziale V, poz.9 pkt 1 jako prace blacharza-dekarza. Jak zatem wynika z zarządzenia resortowego – stanowisko blacharz-dekarz jest pracą w szczególnych warunkach wykonywaną w ramach prac dekarskich.

Wobec powyższego zdaniem Sądu zachodzą podstawy do zaliczenia okresu od dnia 08.11.1976r. do dnia 31.12.1994r. do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Jest to okres wynoszący 18 lat, 1 miesiąc i 23 dni.

Sąd zaliczył okresy pobierania zasiłku chorobowego i okresy niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991r. wynagrodzenie. Sąd uznał bowiem, że brak jest podstaw do wyłączenia ze wskazanych powyżej okresów – tych okresów, za które T. C. po dniu 14.11.1991r. pobierał wynagrodzenie z tytułu niezdolności do pracy lub pobierał zasiłki chorobowe, a które przypadały w okresie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W przekonaniu Sądu należy zaliczyć je do okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Sąd kierował się w tym zakresie wykładnią art.184 w/w ustawy dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23.04.2010r., zgodnie z którą wykazanie w dniu 1 stycznia 1999r. określonego w art. 184 w/w ustawy okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego, według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 obowiązujących po dniu 1 lipca 2004r. (II UK 313/09). Taka interpretacja wynika z faktu, że ustawodawca w art.184 w/w ustawy utrwalił sytuację osób, które w dniu wejścia w życie ustawy wypełniły warunki stażu szczególnego i ogólnego i zadeklarował ich przyszłe prawo do emerytury w wieku wcześniejszym. Przez wydanie tego przepisu nastąpił stan związania, tj. zobowiązania się przez Państwo do powstrzymania się od jakiejkolwiek ingerencji w istniejące prawo tymczasowe. Wobec tego przewidziana w ustawie ekspektatywa prawa do emerytury nie mogła wygasnąć na skutek nowej regulacji ustalania stażu zatrudnienia. Gwarancji przyszłego prawa do emerytury złożonej wobec osób, o których mowa w art.184 ustawy, ustawodawca nie mógł już naruszyć przez ustalenie innego sposobu wyliczenia ich stażu ubezpieczenia. Stąd ocena, że wykazanie w dniu 1 stycznia 1999r. określonego w art.184 ustawy okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego, według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 obowiązujących po dniu 1 lipca 2004r.

Tym samym T. C.spełnił wszystkie przesłanki do uzyskania prawa do emerytury w oparciu o art.184 powoływanej na wstępie ustawy. Dnia (...) ukończył 60 lat, na dzień 01.01.1999r. zgromadził ponad 25 lat ogólnego stażu pracy, nie jest członkiem OFE i wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Sąd przyznał odwołującemu stosownie do treści art.129 ust.1 w/w ustawy - prawo do emerytury począwszy od dnia 01.12.2013r. tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym został złożony wniosek o emeryturę (k.37 a.e.).

Z tych względów Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję na mocy art.477 14§2 k.p.c.

Stosownie do treści art.118 ust.1 a w/w ustawy – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Ocena, czy sporne okresy należy zaliczyć odwołującemu do pracy w szczególnych warunkach wymagała przeprowadzenia szerszego postępowania dowodowego przed Sądem.

Wobec powyższego w tym zakresie Sąd orzekł na mocy art.118 ust.1 a w/w ustawy.