Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2012 r. w Poznaniu

sprawy z odwołania A. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o podleganie ubezpieczeniu społecznemu

na skutek apelacji odwołującej A. Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze z dnia 1 lutego 2012 r. sygn. akt IV U 4211/11

oddala apelację

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. decyzją z dnia 31sierpnia 2011r. Nr (...) odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ZUS z dnia 13 października 2008r. Nr (...), w przedmiocie wyłączenia A. Z. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako wykonawcę umowy o pracę nakładczą u płatnika składek (...) , J. S., z powodu niedopuszczalności stwierdzenia nieważności.

Decyzją z dnia 31 sierpnia 2011r. Nr (...) organ rentowy stwierdził, że A. Z. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalności gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 maja 2006r. do 28 lutego 2009r.

Od powyższych decyzji A. Z. złożyła odwołania.

Sąd połączył obie sprawy celem łącznego prowadzenia i rozpoznania pod numerem IVU 4211/11.

Wyrokiem z dnia 1 lutego 2012r. Sąd Okręgowy- Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze oddalił odwołania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd powołał się na następujące ustalenia i rozważania:

A. Z. w okresie od 1 maja 2006r. do 28 lutego 2009r. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą dokonała zgłoszenia do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Nie dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, ponieważ równocześnie została zgłoszona do tych ubezpieczeń przez płatnika składek (...), J. S. –jako wykonawca umowy o pracę nakładczą.

Decyzją z dnia 13 października 2008r. organ rentowy stwierdził, że A. Z. od dnia 1 maja 2006r. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą u płatnika składek (...).

Od tej decyzji strony wniosły odwołanie do Sądu Okręgowego w Zielonej Górze, który wyrokiem z dnia 01.11.2009r. oddalił odwołanie (IV911/09), a Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 15.03.2011r. oddalił apelację (III AUa 225/10).

W dniu 19.08.2011r. A. Z. złożyła wniosek o „ponowne ustalenie prawa zawartego w decyzji Oddziału ZUS z dnia 13.10.2008r. nr (...) i uznanie, że prawo to nie istnieje”.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. decyzją z dnia 31.08.2011r. (Nr (...)) odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Nr(...) z dnia 13.10.2008r. w przedmiocie wyłączenia A. Z. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako wykonawcę umowy o pracę nakładczą u płatnika składek (...), J. S..

Zaskarżoną decyzją z dnia 31sierpnia 2011r. (Nr (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że A. Z. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 maja 2006r. do 28 lutego 2009r., a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Odnosząc się do pierwszej z zaskarżonych decyzji Sąd Okręgowy stwierdził, że z uwagi, iż w przedmiocie decyzji z dnia 13.10.2008r. Nr (...) zapadły wyroki Sadu Okręgowego – z dnia 5.11.2009r. oraz Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 15.03.2011r., które negatywnie rozpatrzyły odwołanie A. Z., decyzja ta stała się ostateczna.

Skoro zatem postępowanie odwoławcze w przedmiocie wyłączenia A. Z. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę nakładczą u płatnika składek (...), J. S. zostało zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 15 marca 2011r. w związku z czym uchylenie, zmiana lub unieważnienie decyzji jest niedopuszczalne.

Nadto Sąd podkreślił , że w przedmiotowej sprawie nie zachodzą nowe okoliczności, które zgodnie z art.83a ust. 1 ustawy systemowej pozwalają organowi rentowemu na wydanie nowej decyzji dotyczącej ustalenia istnienia obowiązku ubezpieczenia.

Odnosząc się do drugiej decyzji, Sąd uznał, że zasadnie organ rentowy przyjął, iż odwołująca w okresie od 1 maja 2006r. do 28 lutego 2009r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie posiadała innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu wynikającym z art.6 ust.1 pkt 5, art.12 ust.1, art.13 pkt 4 ustawy systemowej.

Apelację od wyroku złożyła odwołująca, zarzucając:

a)  błędną ocenę podstawy prawnej i interpretacji decyzji ZUS (...),

b)  błędną interpretację Sądu Okręgowego treści odwołań i wnoszonych żądań,

c)  błędną interpretację ustawy systemowej,

d)  błąd w ustaleniach faktycznych, poprzez przytoczenie kłamstwa powtarzanego przez ZUS (że nie wykonywała pracy nakładczej),

e)  stronniczość Sądu w dokonywanym przewodzie i zapisach uzasadnienia

Apelująca wniosła o:

a)  zobowiązanie organu rentowego do rozpatrzenia wniosku z dnia 19.08.2011r. w myśl art.83a ust.1 i 3 ustawy systemowej,

b)  zobowiązanie organu rentowego do rzetelnej oceny zarzutów podnoszonych we wniosku z 19.08.2011r.

c)  zobowiązanie organu rentowego do opracowania wyczerpującego uzasadnienia decyzji podjętej po rozpatrzeniu wniosku z 19.08.2011r. art.83a ust.1 i 3 ustawy systemowej.

Sąd Apelujący zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy dokonał trafnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału

dowodowego. Bezsporne w sprawie jest, że wyrokiem z dnia 5 listopada 2009r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze oddalił odwołanie ubezpieczonej A. Z. od decyzji organu rentowego Nr (...) z dnia 13 października 2008r., a Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 15 marca 2011r. oddalił apelację odwołującej (sygn. akt AUa225/10). Tym samym decyzja stwierdzająca, że A. Z. nie podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od 1 maja 2006r. do 31stycznia 2008r. i nadal, jako osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą u płatnika składek: (...), J. S. stała się prawomocna.

Odwołująca składając wniosek o „ponowne ustalenie prawa zawartego w decyzji z 13.10.2008r. Nr (...) i uznanie, że prawo to nie istnieje” domagała się wzruszenia prawomocnej decyzji w oparciu o art. 83a ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2009.205.1585).

Zgodnie z treścią art. 83a ustawy systemowej „prawo lub zobowiązanie stwierdzone decyzją ostateczną Zakładu ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na to prawo lub zobowiązanie” (ust.1).

Natomiast w myśl ust.3 „w sprawach rozstrzygniętych orzeczeniem właściwego sądu Zakład, na podstawie dowodów lub okoliczności, o których mowa w ust.1:

1)  wydaje we własnym zakresie decyzję przyznającą prawo lub określającą zobowiązanie, jeśli jest to korzystne dla zainteresowanego,

2)  występuje do właściwego sądu z wnioskiem o wznowienie postępowania przed tym organem, gdy z przedłożonych dowodów lub ujawnionych okoliczności wynika, że prawo nie istnieje lub zobowiązanie jest wyższe niż określone w decyzji.

Organ rentowy nie znalazł podstaw do ponownego rozpatrzenia sprawy w oparciu o wyżej wskazane regulacje prawne, jak i wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji Zakładu z dnia 13.10.2008r. wskazując, że w sprawach , w których zostało wniesione odwołanie do sądu powszechnego, jest to niedopuszczalne.

Trafnie stanowisko organu rentowego podzielił Sąd I instancji, albowiem nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania administracyjnego (nadzorczego) w stosunku do decyzji organów rentowych, jeżeli były one przedmiotem postępowania odwoławczego przed sądem ubezpieczeń społecznych, a tym samym uzyskały status decyzji prawomocnych w rozumieniu art.269 k.p.a. (por. uchwała SN z 7.04.2010r. II UZP 3/10).

Zatem należy podkreślić, że na tym etapie postępowania ( po wydaniu orzeczenia przez sąd ubezpieczeń społecznych w stosunku do decyzji, jaka miałaby być przedmiotem takiego postępowania tj. decyzji z 13.10.2008r.) nie jest możliwe wszczęcie postępowania administracyjnego w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji organu rentowego.

Należy także podzielić pogląd, że w sprawie brak podstaw do wydania decyzji w trybie art. 83a ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, albowiem wniosek z dnia 19 sierpnia 2011r. stanowi de facto polemikę z ustaleniami Sądów rozpoznających odwołanie od decyzji z dnia 13.10.2008r., nie zawiera natomiast żadnych nowych dowodów ani okoliczności, które uzasadniałyby wydanie decyzji w trybie art.83a ust.3 pkt 1 ustawy systemowej.

Także treść uzasadnienia apelacji, poza emocjonalnym i subiektywnym wyrażeniem opinii co do prowadzonych z udziałem ubezpieczonej postępowań, nie zawiera żadnych merytorycznych argumentów, które stałyby w sprzeczności z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji.

W tej sytuacji trafnie zaskarżonym wyrokiem Sąd orzekający oddalił odwołanie od powołanej wyżej decyzji (Nr (...)).

Mając na uwadze, że decyzja z dnia 13 października 2008r. stwierdzająca, że ubezpieczona nie podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od 1 maja 2005r. do 28 lutego 2009r. jako wykonawca umowy o pracę nakładczą jest prawomocna i podlega wykonaniu, prawidłowe okazało się wydanie decyzji z dnia 31 sierpnia 2011r. (nr (...)) stwierdzające , że A. Z. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowemu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust.1 pkt 5, art.12 ust.1, art.13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zakończenia jej wykonywania.

Jak wynika z treści pism ubezpieczona swoje roszczenia wywodzi z treści art. 9 ust.2 s.u.s., który pozwala osobie spełniającej warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z kilku tytułów, o których mowa w art.6 ust.1 pkt 2, 4-6 i 10, podlegać ubezpieczeniu z wybranego przez siebie tytułu.

Ubezpieczona niezasadnie pomija jednak fakt, że ostateczna decyzja z dnia 13 października 2008r. spowodowała, że w spornym okresie odwołująca posiadała jedynie tytuł do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom z uwagi na prowadzenie pozarolniczej działalności.

Fakt, że w spornym okresie odwołująca prowadziła pozarolniczą działalność nie był przez nią kwestionowany, a tym samym zachodziły przesłanki do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem z tego tytułu.

Wskazując na powyższe Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji, uznając, że apelacja jest bezzasadna.

Z tych powodów Sąd Apelacyjny na podstawie art.385 k.p.c. oddalił apelację.

/SSA Hanna Hańczewska-Pawłowska/ /SSA Maria Michalska-Goźdź/ /SSA Iwona Niewiadowska-Patzer/