Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

R. C., został oskarżony o to, że :

w bliżej nieustalonym dniu grudnia 2004 r. nie później jednak niż w dniu 15 grudnia 2004 r. w W., działając w zamiarze, aby A. M.dokonał przestępstwa oszustwa przy posłużeniu się poświadczającym nieprawdę dokumentem, ułatwił popełnienie wskazanego przestępstwa poprzez podpisanie i przekazanie zaświadczenia pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach na druku bankowym, datowanego na dzień 8 grudnia 2004r., poświadczającego nieprawdę co do okoliczności zatrudnienia i osiąganych zarobków przez A. M., które jako istotny do uzyskania pożyczki w wysokości 8.000 zł dokument, zostało przedłożone w (...) S.A.w W.Oddział przy ul. (...),

to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 29 listopada 2013 roku Sąd Rejonowy (...) orzekł:

1. oskarżonego R. C.w ramach zarzucanego mu czynu uznał za winnego tego, że w bliżej nieustalonym dniu grudnia 2004 roku, nie później jednak niż 15 grudnia 2004 roku w W.ułatwił innej ustalonej osobie uzyskanie pożyczki w wysokości 8 000 zł w ten sposób, że podpisał i przekazał tej osobie zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach na druku bankowym, datowane na dzień 8 grudnia 2004 roku, poświadczając nieprawdę co do okoliczności zatrudnienia i wysokości osiąganych przez nią zarobków, przy czym osoba ta posłużyła się w/w dokumentem jako istotnym dla uzyskania pożyczki, przedkładając je w banku (...) S.A.w W., czym wypełnił dyspozycję art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

2. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat próby;

3. na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach, szczegółowo opisanego w wykazie dowodów rzeczowych na k. 104 akt sprawy, pod poz. 3, przechowywanego na k. 14 akt sprawy;

4. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego R. C.adwokat K. B.kwotę 840 zł (osiemset czterdzieści złotych) plus VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

5. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego R. C.w całości od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Apelację od wyroku wniosła obrońca oskarżonego zaskarżając wyrok w całości na korzyść oskarżonego zarzucając wyrokowi :

1. obrazę przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na treść wyroku tj. art. 5§2 kpk, art. 7 kpk i 410 kpk poprzez przyjęcie, że A. M.nie był faktycznie pracownikiem (...)w W.i tym samym okoliczności wskazane w treści zaświadczenia pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach wystawionego na druku bankowym datowanym na dzień 8.12.2004 roku nie były zgodne ze stanem faktycznym - przy wskazaniu wątpliwości Sądu I instancji dotyczącej braku dokumentacji firmy (...)w W., niemożność ustalenia nazwisk osób zatrudnionych w tejże firmie w dacie zdarzenia, brak przesłuchania A. M.i niemożność jego odnalezienia oraz niepamięć oskarżonego dotyczącą tychże okoliczności - i oparciu się przy wyrokowaniu na informacjach uzyskanych jedynie z ZUS-u, z których wynika, że w okresie od stycznia 2004 roku do grudnia 2006 roku A. M.nie podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w niniejszym postępowaniu jest niewystarczający do przypisania winy oskarżonemu w szczególności w sytuacji gdy Sąd I instancji wskazuje wątpliwości w uzasadnieniu i rozstrzyga je na niekorzyść oskarżonego mimo, że w świetle obowiązujących przepisów prawa wina oskarżonego powinna być rozpatrywana w przy uwzględnieniu zasady wyrażonej w art. 5 § 2 kpk;

2. obrazę przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na treść wyroku tj. art. 7 kpk i art. 410 kpk poprzez dowolna ocenę dowodów polegająca na naruszeniu zasad poprawnego myślenia poprzez przyjęcie, że niemożność ustalenia nazwisk osób zatrudnionych w firmie (...)w W.oraz informacji z ZUS, iż A. M.nie podlegał ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z żadnego z tytułów w okresie od stycznia 2004 roku do grudnia 2006 roku jest wystarczające do tego aby twierdzić, że oskarżony nie zatrudniał A. M.a okoliczności wskazane w treści zaświadczenia pracodawcy z dnia 8.12.2004 roku nie były zgodne ze stanem faktycznym podczas gdy materiał zgromadzony w niniejszym postępowaniu jest niewystarczający (przy braku dokumentacji firmy (...)w W., niemożności ustalenia nazwisk osób zatrudnionych w tejże firmie w dacie zdarzenia, braku przesłuchania A. M.i niemożności jego odnalezienia oraz niepamięć oskarżonego dotyczącą tychże okoliczności) aby dojść do takiego przekonania co w konsekwencji świadczy o tym, że brak jest przesłanek do tego, że oskarżony dopuścił się przestępstwa z art.l8§3 kk w zw. z art. 297 §1 kk;

3. błąd w ustaleniach faktycznych, które mogły mieć wpływ na treść wyroku, poprzez ustalenie, iż oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim aby inna osoba dokonała przestępstwa podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w niniejszym postępowaniu nie daje żadnej podstawy do tego aby przypisać zamiar oskarżonemu zwłaszcza, że brak jest dowodów na to, że A. M.nie był faktycznie pracownikiem (...)' w W.i tym samym brak jest dowodów na to, że okoliczności wskazane w treści zaświadczenia pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach wystawionego na druku bankowym datowanym na dzień 8.12.2004 roku nie były zgodne ze stanem faktycznym z uwagi na brak dokumentacji firmy (...)w W., brak świadków którzy potwierdzili by fakt niewykonywania pracy i otrzymywania zarobków przez A. M.oraz brak wyjaśnień A. M.co stanowi bezwzględnie, że nie można ustalić zamiaru oskarżonego.

Na podstawie art. 427 §1 kpk obrońca wniosła o zmianę wyroku poprzez orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy i uniewinnienie oskarżonego, a także o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, które nie ostały zapłacone w całości ani w części za postępowanie odwoławcze.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest niezasadna w stopniu oczywistym.

Sąd odwoławczy po przeprowadzeniu merytorycznej kontroli zaskarżonego orzeczenia nie podzielił żadnego z podnoszonych w środku odwoławczym zarzutów.

W pierwszej kolejności zauważyć trzeba niekonsekwencję skarżącej podnoszącej łącznie

zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk i 7 kpk w sytuacji, gdy przecież wątpliwości, o których mowa mogą powstać dopiero po wyczerpaniu wszystkich możliwości dowodowych i przeprowadzeniu prawidłowej, a więc zgodnej z normą art. 7 kpk oceny materiału dowodowego. Zdaniem sądu ad quem nie może być mowy, w świetle rozważań przedstawionych w uzasadnieniu sądu I instancji o wadliwości dokonanej w sprawie oceny materiału dowodowego oraz powziętych w jej wyniku ustaleń faktycznych. Myli się także obrońca zgłaszając zarzut rozstrzygnięcia na niekorzyść oskarżonego istotnych wątpliwości, jeśli zważyć ,iż sugestia ta poparta jest subiektywnym wyłącznie przekonaniem skarżącego. Wielokrotnie już podkreślał sąd odwoławczy, iż adresatem normy płynącej z art. 5 § 2 kpk jest sąd orzekający w sprawie nie zaś strony postępowania. Tymczasem sąd rejonowy przy ustalaniu stanu faktycznego nie dostrzegł wątpliwości, o których mowa w powyższym przepisie, wszystkie zaś fakty ustalił zgodnie z zasadami logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Wadliwości tego toku rozumowania skarżący nie potrafił zaś wykazać przez odwołanie się do konkretnych argumentów.

Uwzględnić należy, że odstąpienie od dowodów o istotnym znaczeniu wynikło z przeszkód niedających się usunąć; chodzi o fakt ukrywania się świadka A. M., na co przecież zwraca uwagę obrońca. Nie jest jednak tak, że stan ten przekreśla możliwość kategorycznego ustalenia sprawstwa oskarżonego w oparciu o pozostały materiał dowodowy. Przeprowadzając postępowanie dowodowe a następnie dokonując jego analizy, sąd rejonowy, nie miał żadnych wątpliwości w zakresie przyjętej wersji zdarzenia, czego poparciem są pisemne motywy wyroku. Oczywistym jest, co także przyznał sam oskarżony, że prowadził on działalność gospodarczą (...)w inkryminowanym czasie, nadto, że jest on autorem zapisków na wskazanym w zarzucie dokumencie bankowym. Ustaleń tych nie kwestionuje też skarżący. Istotnym zatem z punktu widzenia odpowiedzialności karnej R. C., w zakresie w jakim sprawstwo przypisał mu sąd rejonowy, jawi się więc ustalenie, czy zapisy te były zgodne z rzeczywistym stanem, a zatem, czy A. M.faktycznie był zatrudniony w firmie prowadzonej przez oskarżonego i otrzymywał z tego tytułu dochód wskazany w zaświadczeniu. To zaś wynika wprost z informacji, nadesłanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. (k. 22). Nie mogło ujść uwadze sądu odwoławczego także to, że w aktach sprawy znajduje się kopia raportu miesięcznego dla osoby ubezpieczonej - A. M.z dnia 1 listopada 2004r. a sygnowanego pieczęcią firmową R. C.. Z uwagi jednak na kierunek środka odwoławczego, oraz brak rozważań sądu rejonowego w tym zakresie sąd odwoławczy ograniczył swój wywód w tej części wyłącznie do zasygnalizowania zaliczonego przecież w poczet materiału dowodowego dokumentu. Trafny wniosek sądu I instancji o braku zatrudnienia A. M.w przedsiębiorstwie oskarżonego znajduje poparcie w niekwestionowanej okoliczności, iż postępowanie windykacyjne w zakresie wierzytelności wynikającej z czynu zabronionego wykazało, że nawiązanie kontaktu z A. M.w toku windykacji długu wynikłego z umowy z bankiem nie było możliwe pod żadnym z adresów, podanych bankowi przez biorącego pożyczkę – a więc także pod adresem rzekomego zatrudnienia (zeznania W. B.k. 10 - 11). Sąd okręgowy dostrzega też niezgodność z prawdą zarzutu z pkt 3 apelacji obrońcy, w zakresie w jakim ten podnosi działanie oskarżonego R. C.w zamiarze bezpośrednim. Uważna lektura uzasadnienia str. 6 czyni zadość tak formułowanemu zarzutowi błędu w ustaleniach faktycznych, bowiem sąd rejonowy jednoznacznie wskazał tamże, że oskarżony działał w zamiarze ewentualnym dokonania przez A. M.czynu zabronionego z art. 297 § 1 kk.

Co do zgłaszanego przez obrońcę zarzutu dowolnej oceny materiału dowodowego (pkt 2 apelacji) sąd okręgowy nie podziela argumentacji skarżącego, tym bardziej, że rzeczywistą intencją skarżącego nie jest dyskwalifikacja stanowiska sądu w przedmiocie wiarygodności czy też jej braku określonej grupy dowodów, a wyłącznie wykazanie niezupełności materiału dowodowego. Zdaniem skarżącego materiał dowody jest niekompletny, a jego uzupełnienie poprzez przesłuchanie świadka A. M. czy pozyskanie dokumentacji firmy (...) - niemożliwe, zatem sytuacja ta obliguje sąd do sięgnięcia po regulację płynącą z art. 5 § 2 kpk. W tym zakresie sąd okręgowy wypowiedział się we wstępnej części rozważań, akcentując brak po stronie sądu orzekającego w sprawie jakichkolwiek niejasności w dziedzinie ustaleń faktycznych niemożliwych do usunięcia przy pomocy wnikliwej analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.

Nie stwierdził sąd II instancji także uchybień rzutujących na ocenę rozstrzygnięcia o karze wymierzonej oskarżonemu. Ustalony przez sąd meirti wymiar kary pozbawienia wolności jest adekwatny do stopnia zawinienia sprawcy i stopnia społecznej szkodliwości czynu, wymierzona zaś kara grzywny nadto uwzględnia okoliczności dotyczące sytuacji życiowej oskarżonego.

Odwołując się do regulacji art. 624 §1 kpk sąd okręgowy zwolnił R. C.od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego.

Z uwagi na fakt, że oskarżony korzystał w instancji odwoławczej z pomocy obrońcy z urzędu, Sąd Okręgowy na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat K. B. kwotę 420 zł powiększoną o stawkę VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej oskarżonemu z urzędu. Wynagrodzenie obrońcy zostało przyznane zgodnie z minimalnymi stawkami za czynności adwokackie, określonymi w §2 i §14 ust.2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku (Dz.U. 2002, nr 163, poz 1348 z późn. zm.)w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.