Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2014 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: K. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 25 kwietnia 2013 r., znak: (...)

w sprawie: K. T.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu K. T. prawo do emerytury od dnia (...)

2)  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

3)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu K. T. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powód nie spełnił warunku posiadania 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od tej decyzji powód wniósł o jej zmianę i przyznanie
prawa do emerytury z uwagi na to, że w spornych okresach pracował stale i
w pełnym wymiarze czasu w warunkach szczególnych w okresie od
20.11.1974 r. do 30.06.1989 r. w(...) (...)
(...)w B. jako spawacz, w (...) Sp. z o.o.
w W. jako zbrojarz, w Przedsiębiorstwie (...) w
okresie od 14.03.1992r. do 31.07.1992r. oraz w (...)
Przedsiębiorstwie (...)należącym do M. S. od
1.03.1994r. do 11.01.1998r. W toku procesu ubezpieczony wskazał, ze
pracował także w warunkach szczególnych w Przedsiębiorstwie

(...) w Polsce P. od 1.07.1989 r. do 14.06.1991 r. jako monter konstrukcji stalowych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji powołując się na fakt, że ubezpieczony nie przedstawił zaświadczenia o pracy w szczególnych warunkach dotyczących spornych okresów zatrudnienia.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony K. T., urodzony (...), zatrudnił się w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. 20.11.1974r. w charakterze spawacza. Uprawnienia do spawania zdobył przed zatrudnieniem w tym zakładzie. Ubezpieczony zajmował się głównie spawaniem i cięciem gazowym. Spawanie odbywało się w trakcie

montażu konstrukcji stalowych na wysokości jako element tego montażu. Ubezpieczony pracował na budowie jako brygadzista pracujący, na terenie EC1, kotłowni, Opery (...) w B.. Była to jego stała praca w pełnym wymiarze czasu pracy w tym okresie zatrudnienia biegnącym do 30.06.1989r. W okresie pracy w tym zakładzie ubezpieczony został oddelegowany w okresie od 28.07.1986 r. do 31.12.1986 r. do (...)Przedsiębiorstwa (...). Ubezpieczony pracował w tym okresie na kontrakcie w NRD jako spawacz i monter konstrukcji stalowych rusztowań w elektrowniach. Przez pół roku pracował w ramach kontraktu jako spawacz a przez pozostały okres jako monter konstrukcji stalowych, które służyły do pracy spawacza przy montażu piecy przemysłowych. Piece przy których montażu pracował ubezpieczony miały różną wysokość od 15-60 metrów. Taka prace wykonywał ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w trakcie całego kontraktu. Po powrocie z kontraktu ubezpieczony wrócił na dotychczasowe stanowisko i wykonywał nadal prace spawalnicze i montażowe konstrukcji stalowych na wysokości. W umowie o pracę zawartej z (...) (...) (...) w B. ubezpieczonemu wpisano stanowisko mechanika-spawacza bo taki etat był wolny w firmie. Ubezpieczony nie wykonywał jednak pracy mechanika a jedynie prace spawacza i montażysty konstrukcji stalowych na wysokości.

W (...) Przedsiębiorstwie (...)ubezpieczony zatrudnił się 1.03.1994 r. i pracował tam do 11.01.1989 r. jako zbrojarz -spawacz. Ubezpieczony wykonywał zbrojenie w budynkach i spawanie w trakcie przygotowywania konstrukcji stalowych przeznaczonych do wymian stropów. To była stała praca ubezpieczonego w pełnym wymiarze czasu pracy w tym okresie.

W Przedsiębiorstwie (...) w Polsce P. w B. ubezpieczony zatrudnił się 1.07.1989 r. jako monter konstrukcji stalowych. Wykonywał pracę, jako brygadzista pracujący, przy montażu konstrukcji stalowych na wysokości. To była jego stała praca w pełnym wymiarze czasu pracy do 14.06.1992 r. Ubezpieczony pracował także w razie potrzeby jako zbrojarz -betoniarz. Ubezpieczony pracował przy budowie ZUS-u w B. i w (...) Fabryce (...).

Razem z powodem na tych samych budowach pracowali świadkowie: A. H. - w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. jako monter konstrukcji, W. K. jako spawacz i ślusarz - w (...) Przedsiębiorstwie (...)w B., w (...) Przedsiębiorstwie (...) i w Przedsiębiorstwie (...) w Polsce P. oraz M. S.( właściciel zakładu (...)-jako przełożony ubezpieczonego w tym ostatnim przedsiębiorstwie.

dowód: umowa o pracę i kolejne angaże na stanowisku spawacza w aktach osobowych powoda prowadzonych przez (...)Przedsiębiorstwo (...)w B., dokumenty w aktach rentowych ubezpieczonego dotyczące zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...) zeznania świadków A. H. i W. K., zeznania ubezpieczonego -zapis protokołu rozprawy płyta k.69 verte, umowa o pracę, świadectwo pracy z Przedsiębiorstwa (...) w Polsce P. w B. - koperta k. 90, zeznania świadków M. S. i J. D., ubezpieczonego zapis protokołu rozprawy płyta k.93 verte

Powód złożył wniosek o emeryturę 13.03.2013 r. dowód: wniosek w aktach rentowych powoda.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych powoda oraz w jego aktach rentowych , których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków, bowiem były one zgodnie spójne, wzajemnie się uzupełniały z zeznaniami powoda i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie A. H., W. K., M. S. i J. D., pracowali razem z powodem stąd ich zeznania stanowiły miarodajny dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie dowód. Zeznania powoda jako zgodne z zeznaniami świadków i znajdujące

potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów również zasługiwały na wiarę.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Sądu Okręgowego, w sposób niebudzący wątpliwości, że powód w spornych okresach od 20.11.1974 r. do 30.06.1989 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...)w B. pracował w szczególnych warunkach jako spawacz i monter konstrukcji stalowych, w (...) Przedsiębiorstwie (...) M. S. od 1.03.1994 r. do 11.01.1998 r. pracował jako zbrojarz-spawacz, a także w Przedsiębiorstwie (...) w Polsce P. od 1.07.1989 r. do 14.06.1991 r. jako monter konstrukcji stalowych i zbrojarz-betoniarz.

Ubezpieczony wykonywał więc u tych pracodawców pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale V pkt 4 i 5 i w dziale XIV pkt. 12 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 8.02.1983r. w sprawie w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Pozycja 4 działu V załącznika A jako prace w szczególnych warunkach wymienia prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości, pozycja 5 działu V - prace zbrojarskie i betoniarskie a pozycja 12 działu XIV cyt. załącznika A do prac w szczególnych warunkach zalicza prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art. 184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuj e emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. ( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i

ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest - jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nrl4635) - przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.l rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Skoro postępowanie dowodowe potwierdziło fakt pracy powoda w szczególnych warunkach o których mowa w dziale V pkt 4 i 5, dziale XIV pkt. 12 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r., w okresach od 20.11.1974 r. do 30.06.1989 r. w(...)Przedsiębiorstwie (...)w B., w (...) Przedsiębiorstwie (...)od 1.03.1994 r. do 11.01.1998 r. i w Przedsiębiorstwie (...) w Polsce P. od 1.07.1989 r. do 14.06.1991 r., to okresy te przekraczają okres ponad 15 letni wymagany do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez powoda pozostałych warunków uzyskania prawa do emerytury i dlatego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)}§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach zastępstwa prawnego orzeczono zgodnie z art.98 k.p.c. i przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie) pkt 2 wyroku).

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na brak świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, co powodowało, że stwierdzenie charakteru pracy ubezpieczonego w spornych okresach wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem (pkt 3 wyroku).

SSO Ewa Milczarek