Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia, Wydział VIII Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Paweł Wiśniewski

Protokolant: Anna Hrydziuszko

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2014 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa Funduszu Kapitałowego (...) S.A we W.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A.
w W. na rzecz strony powodowej Funduszu Kapitałowego (...) S.A we W. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 107 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Strona powodowa Fundusz Kapitałowy (...) S.A. we W. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od strony pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 147,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty.

Uzasadniając swoje żądanie, strona powodowa podała, że strona pozwana była zobowiązana do zapłaty odszkodowania w związku z uszkodzeniem pojazdu poszkodowanego A. Z., do którego doszło w wyniku zdarzenia drogowego spowodowanego przez kierowcę ubezpieczonego u strony pozwanej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Dochodzona pozwem suma stanowi zaś dalsze odszkodowanie obejmujące koszty wynajmu pojazdu zastępczego na czas konieczny i niezbędny do przeprowadzenia likwidacyjnego, albowiem strona pozwana wypłaciła dotychczas jedynie kwotę 1.033,20 zł. Strona powodowa wyjaśniła, że jej legitymacji czynna w procesie wynika z faktu, że poszkodowany przelał przysługującą mu wierzytelność na rzecz wynajmującego pojazd, który następnie dokonał cesji na rzecz strony powodowej.

W dniu 19 lutego 2014 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając powództwo w całości.

Strona pozwana złożyła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa.

Zarzuciła, że wypłaciła już należne odszkodowanie, ustalając jego wysokość według średniej stawki wynajmu pojazdu w kwocie 140 zł netto za dobę, gdyż działające na rynku firmy wypożyczające samochody dawały możliwość wynajęcia za taką stawkę pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego.

Między stronami procesu bezsporne było, że:

- w dniu 19 marca 2012 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki R. (...) (nr rej. (...)), należący do A. Z.,

- sprawca wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej (...) S.A. w W.,

- poszkodowany A. Z. zawarł z L. K. umowę najmu samochodu zastępczego marki F. (...), na podstawie której był zobowiązany do zapłaty czynszu w wysokości 160 zł netto za dobę, tj. łącznej kwoty 1.180,80 zł za 6 dni wynajmu,

- po zgłoszeniu szkody, decyzją z dnia 26 kwietnia 2012 r., strona pozwana wypłaciła kwotę 1.033,20 zł tytułem zwrotu wydatków za cały okres wynajmu pojazdu zastępczego, kwestionując wysokość dobowej stawki czynszu,

- poszkodowany A. Z. zawarł z L. K. umowę przelewu wierzytelności przysługującej mu względem strony pozwanej z tytułu zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, a następnie L. K. dokonał przelewu przedmiotowej wierzytelności na rzecz strony powodowej.

Oddaleniu podlegał wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej. Na stronie powodowej nie spoczywał bowiem ciężar wykazania średniej stawki czynszu za wynajem samochodu osobowego marki F. (...) na terenie W., gdyż nie wywodziła ona z tego faktu korzystnych dla siebie skutków prawnych. To strona pozwana, kwestionując swoją dalszą odpowiedzialność odszkodowawczą, twierdziła, że średnia stawka czynszu najmu jest niższa niż stawka czynszu, do zapłaty którego zobowiązany był poszkodowany, a zatem – zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. – to na niej spoczywałby ciężar wykazania tego faktu w niniejszym procesie. Uwzględniając twierdzenia strony pozwanej, okoliczność ta nie była jednak istotna dla rozstrzygnięcia, co zostanie poniżej wyjaśnione.

Z tych samych przyczyn oddaleniu podlegał wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodów z wydruków z internetowych ofert wynajmu samochodów. Tego rodzaju dowody nie byłyby poza tym przydatne w niniejszej sprawie, gdyż nie pozwalają na wyciągnięcie wniosków co do średniej wartości czynszu, albowiem podane w nich stawki czynszu mają jedynie charakter ofertowy, które nie muszą swoją wysokością odpowiadać stawkom czynszu obowiązującym w faktycznie zawieranych umowach najmu. Przede wszystkim jednak, nie sposób zweryfikować na ile sumy czynszu z przedstawionych ofert odpowiadają średnim miesięcznym wartościom czynszu, a nie zostały wybrane spośród ofert zawierających najwyższe stawki najmu.

Pozostałe wnioski dowodowe stron podlegały oddaleniu, gdyż dotyczyły okoliczności bezspornych (art. 229 k.p.c.). Jedyną sporną okolicznością faktyczną między stronami procesu była bowiem wysokość średniej wolnorynkowej stawki czynszu najmu pojazdu zastępczego. Zauważyć jednak przy tym należy, że przedłożone przez stronę powodową nieuwierzytelnione kserokopie nie mogły być dowodami, nie stanowiąc dokumentów w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2009 r., II CSK 459/08, LEX nr 607254 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2007 r., IV CSK 401/06, LEX nr 453727, wraz z powołanym w uzasadnieniach orzecznictwem).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje w całości na uwzględnienie.

Nie budzi wątpliwości, że sprawca wypadku polegającego na zderzeniu się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za wyrządzoną poszkodowanemu szkodę (art. 415 w zw. z art. 436 § 2 k.c.).

Odpowiedzialność strony pozwanej za skutki kolizji drogowej wynikała zaś z art. 822 § 1 i 2 k.c. oraz art. 9 i 9a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2013, poz. 392 z późn. zm.), albowiem - jako ubezpieczyciel - zobowiązana jest do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi sprawca wypadku. Strona powodowa - jako osoba uprawniona do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej - mogła zatem dochodzić roszczenia bezpośrednio od pozwanego zakładu ubezpieczeń (art. 822 § 4 k.c.). Bezsporne było bowiem, że wierzytelność dochodzona wytoczonym powództwem została przeniesienia na jej rzecz w drodze przelewu (art. 509 § 1 i 2 k.c.).

Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.) i powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Odpowiedzialność ubezpieczyciela ogranicza się przy tym do zapłaty odszkodowania (art. 822 § 1 k.c.).

W orzecznictwie zostało wyjaśnione, że odpowiedzialność odszkodowawcza za skutki uszkodzenia pojazdu mechanicznego obejmować może także celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej (zob. uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Istotne jest przy tym, że w omawianej sytuacji – inaczej niż w wypadku szkody polegającej na uszkodzeniu samochodu - strata majątkowa powstaje dopiero z chwilą poniesienia kosztów najmu pojazdu zstępczego, a nie już w momencie wypadku komunikacyjnego, a zatem zwrotowi powinny podlegać wydatki rzeczywiście poniesione na taki najem (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powołanej uchwały z dnia 17 listopada 2011 r.). W konsekwencji odpowiedzialność sprawcy wypadku drogowego, bądź jego ubezpieczyciela, nie jest ograniczona wartością średniej stawki najmu pojazdu zastępczego. Nie oznacza to oczywiście, że na dłużniku ciąży obowiązek zwrotu wszystkich wydatków, które pozostają w związku przyczynowym z wypadkiem. Wierzyciel ma bowiem obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2 i art. 362 k.c.). Zwrotowi podlegać powinno zatem tylko wydatki poniesione z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika (tak Sąd Najwyższy również w uzasadnieniu powołanej uchwały z dnia 17 listopada 2011 r.).

Zgodnie z art. 362 k.c., fakt, że wierzyciel (poszkodowany) przyczynił się do zwiększenia szkody może wywoływać korzystne skutki prawne dla dłużnika (odpowiednie zmniejszenie obowiązku naprawienia szkody), a zatem to na nim - a nie na wierzycielu (poszkodowanym) - spoczywa procesowy ciężar dowodu w tym zakresie (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). W wypadku szkody obejmującej koszty wynajmu pojazdu zastępczego przyczynienie się wierzyciela (poszkodowanego) do zwiększenia szkody polegać może przykładowo na: wynajęciu pojazdu o wyraźnie lepszym standardzie niż pojazd uszkodzony, wynajmowaniu pojazdu przez okres dłuższy niż uzasadniony realną potrzebą, lub wynajęciu pojazdu za stawkę czynszu o rażąco wysokiej wartości. Przenosząc powyższe stwierdzenia na grunt niniejszej sprawy, uznać należy, że podnoszony przez stronę pozwaną zarzut dotyczący zawyżonej stawki czynszu najmu jest oczywiście chybiony. Same twierdzenia strony pozwaną nie pozwalają bowiem na przyjęcie, że swoim zachowaniem poszkodowany przyczynił się do zwiększenia szkody. Różnica między rzeczywiście obciążającą poszkodowanego stawką czynszu najmu (160 zł netto za dobę), a wskazywaną przez stronę pozwaną średnią wartością stawek czynszu najmu (140 zł netto za dobę) jest bowiem na tyle niewielka (obciążająca poszkodowanego stawka czynszu jest o 14,29 % wyższa niż średnia stawka czynszu), że nie można postawić poszkodowanemu zarzutu, iż działał niedbale. Od poszkodowanego należy bowiem wymagać jedynie, aby przy wyborze oferty najmu pojazdu zastępczego kierował się rozsądkiem i wybrał ofertę, która nie jest wyraźnie droższa od innych.

Orzeczenie w kwestii odsetek od zasądzonej kwoty wynika z art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd miał przy tym na względzie, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku (art. 817 § 1 k.c.), a strona pozwana kwestionowała obowiązek zapłaty odsetek, wskazując jedynie na bezzasadność roszczenia, nie negując przy tym, że w dniu wydania decyzji w przedmiocie wypłaty odszkodowania (tj. w dniu 26 kwietnia 2012 r.) była zobowiązana do spełnienia świadczenia. Dlatego też, Sąd uwzględnił żądanie zasądzenia odsetek od wskazanego w pozwie dnia następnego po dacie wydania przez stronę pozwaną decyzji o wypłacie odszkodowania.

Mając na względzie powyższe, na podstawie powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., uznając, że strona pozwana, która przegrała w całości powinna zwrócić stronie przeciwnej wszystkie poniesione koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw (koszty procesu). Poniesione przez stronę powodową koszty procesu obejmowały kwotę 60 zł wynagrodzenia radcy prawnego (§ 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r., poz. 490 z późn. zm.), kwotę 30 zł opłaty od pozwu oraz kwotę 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.