Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2014r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2014r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w C.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 1 sierpnia 2013r., sygn. akt XIII GC 259/11

oddala apelację i zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt V ACa 830/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 1 sierpnia 2013 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. skierowane przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w C. o zapłatę kwoty 468.080,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 marca 2010 roku tytułem zwrotu uiszczonej przez powódkę ceny, wobec odstąpienia przez nią od zawartych z pozwaną umów oraz zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 97.182,87 wraz z należnymi ustawowymi odsetkami od dnia 12 marca 2010 roku z tytułu zwrotu uiszczonych przez powódkę zaliczek na poczet ceny i orzekł o kosztach procesu ustalając, co następuje.

W dniu 11 lutego 2008 roku powódka zawarła z (...) S.A. umowę techniczną nr (...), na mocy której powódka przyjęła do wykonania roboty budowlane związane ze zmianą obudowy ścian zewnętrznych budynku płuczki i flotacji Zakładu (...). Zakres rzeczowy robót został określony w umowie handlowej.

Sporządzony przez inwestora projekt techniczny określał, iż zastosowanym materiałem miały być płyty warstwowe firmy (...), bez wskazania konkretnych parametrów tych płyt. Po wygraniu przetargu powódka sporządziła projekt budowlany. Przy doborze rodzaju materiału powódka współpracowała z firmą (...) Sp. z o.o.

Pierwsza partia płyt w ilości około 500 m ^{( 2)} została zamówiona przez powódkę w firmie (...) Sp. z o.o., która zamówiła je u pozwanej. Pismem z dnia 7 kwietnia 2008 roku pozwana podała (...) Sp. z o.o. zalecenia dotyczące montażu płyt warstwowych i materiałów użytych do montażu na terenie KWK (...), a następnie przedstawiła tej firmie analizę porównawczą zastosowania różnych powłok lakierniczych, wskazując na możliwość zastosowania blachy z powłoką (...), jako odpowiedniej dla środowiska (...). Powódka wystosowała do pozwanej zapytanie ofertowe z dnia 28 kwietnia 2008 roku, które dotyczyło dostarczenia płyt warstwowych z wełny mineralnej, zabezpieczonych przed zarysowaniem obustronną folią, pokrytych powłoką wewnętrzną (...) oraz zewnętrzną poliestrową (...) w ilości około 7.000 m ^{( 2)}.

Następnie pozwana złożyła bezpośrednio powódce ofertę nr (...) (z dnia 1 lutego 2009r.) dostarczenia płyt warstwowych z wełny mineralnej, zabezpieczonych przed zarysowaniem obustronną folią, pokrytych zewnętrzną powłoką „fala” z poliestru (...) o odporności(...)oraz wewnętrzną „schodkową” (...) o odporności (...), (...), które miały zostać zamontowane w budynkach płuczki i flotacji KWK (...). Oferta obejmowała dostawę około 3.500 m ^{( 2)} płyt, na które udzieliła 7 lat gwarancji. Oferta została przyjęta przez powódkę i strony przystąpiły do jej realizacji.

Między stronami bezspornym był fakt zawarcia umowy, której przedmiotem było wyprodukowanie przez pozwaną płyt zgodnie ze złożonym przez powódkę zamówieniem oraz fakt dostarczenia części płyt, które zostały zamontowane w KWK (...). Dostarczone płyty zostały wyprodukowane z blach powlekanych wyprodukowanych przez firmę (...). Blachy posiadały certyfikaty i świadectwa jakości. Płyty warstwowe były mocowane do konstrukcji stalowej po pomalowaniu konstrukcji farbą epoksydową i naklejeniu taśmy polimerowej, wobec czego nie było styku konstrukcji stalowej z płytą. Po zamontowaniu płyty nie były czyszczone przez powódkę. Przed rozpoczęciem montażu pracownik pozwanej przeszkolił pracowników powódki co do sposobu montażu płyt. Za wykonanie przedmiotowych płyt pozwana wystawiła na rzecz powódki szereg faktur, które zostały przez powódkę zapłacone.

Pozwana wystawiła na rzecz powódki także dwie faktury zaliczkowe na kwotę 60.000

zł i 37,182,87 zł, które to kwoty zostały przez powódką zapłacone.

W październiku 2009 roku w zamontowanych płytach dostrzeżono pojawiające się bąble i pęcherze, co zgłoszono pozwanej. Pismem z dnia 20 października 2009 roku pozwana poinformowała powódkę, iż w toku przeprowadzonych oględzin zamontowanych płyt stwierdziła, iż zastosowany w płytach typ materiału został źle dobrany, chyba że nastąpiła jakaś inna przyczyna uszkodzeń powłoki lakierniczej zamontowanych płyt. Producent blach firma (...) uznała, iż zgłoszenie reklamacyjne kwalifikuje się do oddalenia jako niezawinione przez ten podmiot.

Pismem z dnia 6 listopada 2009 roku powódka wezwała pozwaną do usunięcia wad dostarczonych płyt poprzez dostarczenie w miejsce wadliwych płyt, płyt wolnych od wad oraz do przedstawienia stanowiska co do wykonania umowy w zakresie pozostałych jeszcze nie dostarczonych płyt. Ponowne wezwanie w tym przedmiocie zostało wystosowane do pozwanej dnia 30 listopada 2009 roku, z wyznaczeniem 7 - dniowego ostatecznego terminu na usunięcie wad z zastrzeżeniem, iż po jego bezskutecznym upływie powódka będzie miała prawo do odstąpienia od umowy.

Dnia 12 stycznia 2010 roku miały miejsce oględziny na obiekcie kopalni KWK (...) dokonane przez przedstawicieli stron, w trakcie których stwierdzono, iż obiekt składa się z 8 poziomów, a uszkodzone płyty znajdują się tylko na dwóch poziomach.

Strony prowadziły dalszą korespondencję w której przedstawiały swoje stanowiska odnośnie powstałych wad. W szczególności pozwana uznała zgłoszoną przez powódkę reklamację jakości płyt warstwowych za niezasadną ponieważ pojawienie się ognisk korozji na powierzchni niektórych płyt warstwowych nie było spowodowane wadliwym wykonaniem przez nią przedmiotowych płyt.

Pismem z dnia 3 marca 2010 roku, odebranym przez pozwaną dnia 4 marca 2010 roku, powódka złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy w oparciu o art. 491 § 1 k.c., na mocy której pozwana dostarczyła jej płyty warstwowe objęte fakturami nr F (...), (...), (...), (...). (...), (...). Jednocześnie na podstawie art. 560 § 1 k.c. odstąpiła od umowy na mocy której pozwana dostarczyła jej płyty warstwowe objęte fakturami nr F (...), (...), (...), a także na podstawie art. 491 § 1 k.c. odstąpiła od umowy obejmującej dostarczenie około 1.500 płyt, za które powódka uiściła już zaliczkę, a które miały być dostarczone do końca 2009 roku. Ponadto powódka wezwała pozwaną do zwrotu kwoty 468.080,29 zł uiszczonej za dostarczone płyty oraz uiszczonej zaliczki.

Pozwana poinformowała powódkę, iż złożone przez nią oświadczenie o odstąpieniu od umowy traktuje jako niewywołujące skutków prawnych. W odpowiedzi powódka podtrzymała swoje oświadczenie o odstąpieniu od umowy.

Pozwana nie zakwestionowała faktu pojawienia się wad, a jedynie ich zakres, to jest fakt że wystąpiły na wszystkich płytach. Natomiast spór dotyczył przede wszystkim przyczyn powstania wad; czy tkwiły w dostarczonym materiale czy też powstały na skutek oddziaływania czynników zewnętrznych lub też nieprawidłowego montażu samych płyt.

W sprawozdaniu sporządzonym na zlecenie powódki przez Laboratorium (...) Sp. z o.o. stwierdzono, iż wadami na powierzchni blachy są punktowe wypukłości w miejscach grubszej warstwy cynku lub miejsca nie pokryte warstwą cynku, w których produkty korozji podnoszą powłokę niemetaliczną. Natomiast w prywatnej opinii Instytutu (...) wskazano, iż średnia grubość powłoki cynkowej jest zgodna z założeniami.

W świetle opinii sądowej sporządzonej przez Instytut (...) w G. przyczyną występowania ognisk korozji w przedmiotowych płytach warstwowych była wada materiałowa płyt, albowiem na powierzchni taśmy stalowej, zamiast warstwy czystego cynku występowała warstwa zawierająca cynk, chlor i tlen, co wynikało z niewłaściwej technologii wykonania samych płyt warstwowych. Na powierzchni pęcherza nie występowało żadne zjawisko, które wskazywałoby na oddziaływanie czynników zewnętrznych, które mogłyby być przyczyną wad, a z przeprowadzonych badań wynikało, iż korozja zaczynała się od wewnątrz. Ponadto, pęcherze były przypadkowo rozmieszczone na całej konstrukcji powierzchniowej płyty, a nie tylko w obszarach przylegających do konstrukcji stalowej. Warunki panujące w budynkach płuczki i flotacji nie miały wpływu na powstanie korozji, a wyprodukowane płyty powinny zapewnić odporność wystarczającą dla warunków tam panujących. Ilość pęcherzy systematycznie wzrasta.

Podzielając w całości tę opinię Sąd wskazał, że skoro przedmiotem zawartej przez strony umowy było dostarczenie przez pozwaną płyt warstwowych z rdzeniem z wełny mineralnej, zabezpieczonych przed zarysowaniem obustronną folią, pokrytych odpowiednimi powłokami to - w jego ocenie - strony łączyła umowa o dzieło w rozumieniu art. 627 k.c., zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Pozwana miała bowiem obowiązek wykonać płyty, które były przedmiotem umowy stron, na indywidualne zamówienie powódki, która w zapytaniu ofertowym wskazała konkretne cechy - parametry, które winny one posiadać, a to grubość, kolorystykę oraz rodzaje zewnętrznej i wewnętrznej powłoki. W wykonaniu zamówienia pozwana pobierała z magazynu blachy z odpowiednią powłoką i kolorem, a później przy użyciu posiadanych maszyn, następowało klejenie w procesie ciągłym blachy i rdzenia, czyli wełny mineralnej, w czasie którego nadawany był odpowiedni kształt zewnętrznego profilowania. Następnie były one cięte na odpowiednią długość.

Zgodnie zaś z art. 637 § 1 i § 2 k.c. jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Gdy natomiast wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.

Pozwana nie była związana wskazanym przez powódkę sposobem usunięcia wady, to jest dostarczeniem nowych rzeczy wolnych od wad, gdyż wystarczające było naprawienie powłoki i jej pomalowanie, co sugerował przedstawiciel instytutu w ustnych wyjaśnieniach, ale nie przystąpiła do ich usuwania, stojąc na stanowisku, iż nie jest do tego zobowiązana.

Zgodnie z art. 637 § 2 k.c., w razie nieusunięcia wad, zamawiający może od umowy odstąpić jedynie wtedy, kiedy wady są istotne i nie ulega wątpliwości, iż zgodnie z art. 6 k.c., to na powódce spoczywa ciężar wykazania istotności zaistniałych wad. Powódka powołała się na istotność wad dopiero przed zamknięciem rozprawy podnosząc, iż powstałe wady oddziaływają na walory estetyczne obiektu, na którym zamontowano płyty, co przy uwzględnieniu udzielonej przez pozwaną wieloletniej gwarancji czyni wady istotnymi. W doktrynie przyjmuje się, iż wady dzieła są istotne, jeżeli wskutek ich wystąpienia dzieło jest niezdatne do określonego w umowie użytku, ze względu na to, że nie posiada cech umożliwiających jego eksploatację. Natomiast niewłaściwa forma zewnętrzna dzieła może stanowić wadę w razie niespełniania elementarnych wymagań estetycznych lub przestrzennych. Na gruncie niniejszej sprawy powódka nie wykazała jednakże, iż w związku z powstałymi wadami dzieło nie jest zdatne do umówionego użytku. Koniecznym byłoby bowiem ustalenie wpływu powstałych wad na przydatność płyt do umówionego użytku, a w tym zakresie brak jest jakichkolwiek wniosków dowodowych stron. Co więcej, przedstawiciel instytutu w ustnych wyjaśnieniach podał, iż powstałe pęcherze nie są zbyt duże i niezbyt widoczne, wobec czego na obecnym etapie nie jest celowym zrywanie całości elewacji.

Płyty zamontowane zostały na budynku płuczki i flotacji kopalnianego zakładu przeróbczego. Nie sposób zatem przyjąć, iż obudowa ścian tego obiektu miała spełniać jakieś szczególne wymogi estetyczne. Blachy były zabrudzone pyłem węglowym, zniszczone substancjami chemicznymi, poddane oddziaływaniu iskier ze spawarki oraz widniały na nich ślady farby spływającej po konstrukcji, która znajdowała się dwa piętra wyżej. Wynika to ze Sgtan płyt obrazują załączone do akt sprawy fotografie ścian tego obiektu, na których ogniska korozji są mało widoczne w porównaniu do pozostałych występujących zabrudzeń i uszkodzeń. Tak więc, w ocenie Sądu Okręgowego, brak jest podstaw do przyjęcia, iż powstałe wady znacząco pogarszają wygląd obiektu bądź też wpływają na możliwość eksploatacji budynku, na którym zostały zamontowane przedmiotowe płyty.

W konsekwencji Sąd Okręgowy stwierdził, iż powódka nie wykazała, iż wady dostarczonych przez pozwaną płyt są istotne, a tylko w takich okolicznościach przysługiwałoby jej prawo do odstąpienia od umowy i uznał, iż nie zaistniały określone w art. 637 §1 i § 2 przesłanki odstąpienia od umowy przez zamawiającego.

Brak było także podstaw prawnych do odstąpienia przez powódkę od zawartych z pozwaną umów w oparciu o wskazany przez powódkę art. 491 § 1 k.c., albowiem dotyczy on sytuacji, w której jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, przy czym jako zobowiązanie z umowy należy rozumieć świadczenie, do którego dana strona się zobowiązała, i którego niewykonanie oznacza niewykonanie umowy. Tymczasem w niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż wady wystąpiły w już dostarczonych do powódki płytach, a zatem pozwana wykonała uprzednio umowę w tej części. W konsekwencji, art. 491 § 1 k.c. nie może stanowić podstawy prawnej do odstąpienia od wykonanej już umowy wobec stwierdzenia wad w oddanym dziele.

Nie ulega także wątpliwości, iż również fakt udzielenia przez pozwaną gwarancji na dostarczone płyty, nie rodzi po stronie powódki uprawnienia do odstąpienia od umowy w razie nieusunięcia przez gwaranta wad, albowiem przepisy kodeksu cywilnego dotyczące gwarancji jakości nie przewidują takiej możliwości.

Mając powyższe na uwadze Sąd pierwszej instancji uznał, iż złożone przez powódkę oświadczenie o odstąpieniu od zawartych z pozwaną umów z uwagi na wady dostarczonych towarów, jako nieznajdujące oparcia w obowiązujących przepisach prawnych, były bezskuteczne.

Za uzasadnione uznał natomiast Sąd Okręgowy roszczenie o zapłatę kwoty 97.182,87 zł z tytułu zwrotu uiszczonych przez powódkę zaliczek na poczet dostarczenia dalszych 1.500 m ² płyt. Pismem z dnia 9 lutego 2010 roku pełnomocnik powódki wezwał bowiem pozwaną do dostarczenia w terminie 3 dni od dania otrzymania wezwania pozostałej części zamówionych płyt wolnych od wszelkich wad, które miały być dostarczone do końca 2009 roku z zagrożeniem, iż w razie ich niedostarczenia powódka będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Wobec niedostarczenia przedmiotowych płyt, powódka odstąpiła od umowy powołując się na art. 491 § 1 k.c. i jej żądanie zwrotu uiszczonej zaliczki znajduje uzasadnienie w świetle art. 494 k.c.

Powyższy wyrok zaskarżyła powódka w części oddalającej powództwo i podnosząc zarzuty:

1. naruszenia prawa procesowego (art. 233§ 1 , 227 i 231 k.p.c.) poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że ujawnione wady dostarczonych płyt nie są wadami istotnymi i w związku z tym oświadczenie skarżącej o odstąpieniu od umowy nie było skuteczne,

2. naruszenia prawa materialnego:

- art.637 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie oraz

- art. 605k.c. i art. 560 k.c. w zw. z art. 612 k.c. przez ich niezastosowanie

wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej dalszej kwoty 468.080,29 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 12 marca 2010 r.

Wniosła także o dopuszczenie dowodu z pisma KWK (...) z dnia 26.08.2013 r. na okoliczność, że wady dostarczonych płyt są wadami istotnymi skoro zagrażają bezpieczeństwu. W toku postępowania apelacyjnego domagała się dodatkowo dopuszczenia uzupełniającej opinii Instytutu (...) na okoliczność aktualnego stanu dostarczonych płyt.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie może być uwzględniona. Rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego odnośnie do zasadności żądania zapłaty zwrotu uiszczonej ceny odpowiada prawu.

Zarzuty apelacji odnoszące się do kwestii proceduralnych dotyczą w istocie dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny prawnej sprawy, zdaniem skarżącej błędnej, przez uznanie, że strona powodowa nie odstąpiła skutecznie od zrealizowanej części umowy, zaś podnoszona w apelacji okoliczność błędnego przyjęcia, że wady dostarczonych w wykonaniu zawartej umowy płyt nie mają charakteru wad istotnych, nie ma w istocie wpływu na rozstrzygnięcie.

Należy się zgodzić ze skarżącą, że Sąd Okręgowy dokonując oceny jurydycznej dokonanych ustaleń błędnie przyjął, że strony zawarły umowę o dzieło w rozumieniu art. 637 k.c., choć treść umowy dawała podstawę do przyjęcia, że zamówione przez powódkę płyty stanowiły przedmiot dostawy w rozumieniu art. 605 k.c.

Przedmiotem dostawy - w myśl art. 605 k.c. - są bowiem rzeczy oznaczone co do gatunku, wytworzone przez dostawcę, a zatem rzeczy przyszłe, które zostaną wytworzone przez dostawcę w procesie produkcji. Cechą charakterystyczną dostawy jest także i to, że świadczenie dostawcy nie może być spełnione jednorazowo, jako że jest spełniane częściami lub – jak w rozpoznawanej sprawie - okresowo, w ustalonych odstępach czasu.

Jak się wskazuje w literaturze, takie określenie przedmiotu umowy umożliwia odbiorcy bliższe określenie cech rzeczy, mniej lub bardziej indywidualnych, dostosowanych do jego wymagań lub potrzeb, ustalenie surowców, z których rzecz ma być wytworzona (art. 608 § 1 k.c.), czy zagwarantowanie sobie wpływu na proces produkcji (art. 608 § 2 k.c.). Umowa dostawy w swej konstrukcji prawnej ma zatem cechy umowy sprzedaży z elementami umowy o dzieło lub umowy kontraktacji i została uregulowana jako odrębny typ umowy nazwanej, do której w kwestiach nieuregulowanych do praw i obowiązków dostawcy i odbiorcy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, a zatem art. 556 i nast. k.c. (art. 612 k.c.). Do odbiorcy należy więc wybór, czy z tytułu wadliwego wykonania przedmiotu dostawy będzie realizował roszczenia odszkodowawcze w ramach reżimu odpowiedzialności kontraktowej czy też roszczenia przysługujące mu na podstawie przepisów o rękojmi (wyrok SN z 3 października 2000 r., I CKN 301/00, OSNC 2001, nr 4, poz. 58).

Jak się nadto podkreśla w literaturze przedmiotu, jedynie uprawnienia z tytułu gwarancji idą za rzeczą, gdyż nie są związane z indywidualnie oznaczonym kupującym lecz przechodzą na kolejnych nabywców rzeczy. Przez realizację uprawnień z gwarancji wyrażają oni zgodę na przyjęcie gwarancji. Wystawca nie musi być bowiem sprzedawcą towaru, gdyż stronami umowy gwarancyjnej jest gwarant (wystawca dokumentu) i kupujący.

Odpowiedzialność z tytułu rękojmi, chociaż powstaje ex lege, jest natomiast – w odróżnieniu od gwarancji - odpowiedzialnością za nienależyte wykonanie zobowiązania, a więc ma charakter względny, ograniczony do stron konkretnej umowy. O ile przejście na inną osobę uprawnień przysługujących kupującemu z tytułu rękojmi, za wyjątkiem uprawnienia do odstąpienia od umowy, może nastąpić w drodze przelewu (tak SN w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 5 lutego 2004 r., III CZP 96/03, OSNC 2004/6/88), to w przypadku odsprzedaży rzeczy, jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 stycznia 1997 r., III CKN 29/96, OSP 1997/7-8/144, każdy kolejny kupujący może dochodzić uprawnień z tytułu rękojmi od „swojego" sprzedawcy, nie zaś od poprzednich sprzedawców, w związku z czym sprzedawca, przeciwko któremu kupujący dochodzi swych roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne lub prawne przedmiotu sprzedaży, może ze swej strony na tych samych zasadach realizować w drodze regresu swoje uprawnienie w stosunku do swojego sprzedawcy, a ten z kolei do swego dostawcy.

Z kolei, jak się jednolicie przyjmuje w piśmiennictwie i judykaturze, odstąpienie od umowy jest skuteczne jedynie wtedy, gdy nastąpił rzeczywisty zwrot wadliwej rzeczy (art. 494 k.c. oraz SN w wyrokach: z dnia 12 lutego 1997 r., II CKN 94/96 oraz z dnia 23 kwietnia 1998 r., I CKN 634/97) i tylko wówczas, jeżeli kupujący nie jest w stanie dokonać zwrotu wadliwej rzeczy wskutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, to jego zobowiązanie wygasa w oparciu o przepisy o następczej niemożliwości świadczenia, tj. art. 475 § 1 k.c. i art. 495 k.c.(stanowiący modyfikację art. 475 k.c. w odniesieniu do zobowiązań wynikających z umów wzajemnych). Podobnie, jeżeli kupujący utracił rzecz wskutek wady prawnej (np. nastąpiła jej windykacja na rzecz osoby trzeciej), to obowiązek zwrotu rzeczy nie będzie kupującego obciążał, a w konsekwencji będzie on mógł odstąpić od umowy sprzedaży, nie dokonując jednoczesnego zwrotu rzeczy (por. art. 575 k.c., uzasadnienie uchwały SN z dnia 28 września 1995 r., III CZP 125/95 (OSNC z 1996 r., nr 1, poz. 11 oraz wyroki: SN z dnia 4 lutego 2011 r., III CSK 144/10 oraz SA w Katowicach z dnia 14 listopada 2013 r., V ACa 454/13).

Taka sytuacja nie zachodzi jednakże w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży były tylko rzeczy oznaczone co do gatunku (por. wyrok SN z dnia 26 lutego 1998 r., I CKN 510/97) oraz w przypadku zbycia rzeczy (art. 475 § 2 k.c.). Oznacza to, że jeżeli kupujący utraci taką rzecz lub przeniesie jej własność na rzecz innej osoby (dokona jej zbycia), to odstąpienie od umowy będzie skuteczne jedynie wtedy, gdy dojdzie to jednoczesnego zwrotu rzeczy tego samego gatunku lub wydania wszystkiego, co uzyskał w zamian za tę rzecz.

Pozostaje pomiędzy stronami niesporne, że w dacie składania przez powódkę oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy, dostarczone powódce płyty zostały przez nią zamontowane w budynkach płuczki i flotacji KWK (...) w ramach łączącej te osoby umowy nr (...) z dnia 11.01.2008 r. i weszły do jej majątku. Z akt sprawy wynika również, że wszystkie wykonane przez powódkę, na podstawie tej umowy prace remontowe, w tym obejmujące obudowanie ścian budynku płuczki płytami elewacyjnymi, zostały odebrane przez tę Kopalnię bez zastrzeżeń 30 czerwca 2011 r. (k.245-248).

Na wady płyt zwróciła uwagę dopiero w sierpniu 2011 r. (k. 413 i zeznania św. N. – k. 488) stwierdzając w notatce sporządzonej z udziałem przedstawiciela powódki powstawanie wad na płytach warstwowych. Po raz wtóry do usunięcia wad płyt warstwowych elewacyjnych – „zgodnie z udzieloną gwarancją umowną” - Kopalnia wezwała powódkę w dniu 26.08. 2013 r. (k. 275), a więc już po wydaniu zaskarżonego wyroku (po upływie 5 lat od ich zamontowania w budynku).

Niesporne jest również w sprawie, że Kopalnia nie wyrażała zgody na demontaż płyt z uwagi na ciągły ruch zakładu i domaga się wyłącznie naprawienia występujących wad. Powódka nie podnosiła również by Kopalnia dochodziła w stosunku do niej roszczeń z tytułu rękojmi za wady zamontowanych na obudowie ścian zewnętrznych budynku płuczki płyt elewacyjnych.

Nie ulega także wątpliwości, że wynagrodzenie za wykonane przez powódkę na jej terenie prace remontowe obejmowało wartość tych płyt, gdyż w § 9 umowy nr (...) zobowiązała się ona do dostarczenia niezbędnych materiałów (k. 29).

Odstąpienie od umowy dostawy płyt, które weszły do majątku osoby trzeciej za zapłatą na rzecz powódki ich równowartości, należało w tych okolicznościach uznać za bezskuteczne, co pozbawia powódkę możliwości żądania od pozwanej, jako ich pierwotnego sprzedawcy, zwrotu uiszczonej ceny. Uwzględnienie powództwa obligowałoby bowiem powódkę do równoczesnego zwrotu pozwanej równowartości dostarczonych przez nią płyt, co wyklucza odmienną, niż przyjęta przez Sąd Apelacyjny, interpretację wskazanych wyżej przepisów prawa materialnego.

Nie miało zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia w rozpatrywanej sprawie ustalenie, czy stwierdzone wady płyt należą do istotnych, jak i zbędne było prowadzenie na tę okoliczność wskazanych przez skarżącą w postępowaniu apelacyjnym dowodów i w tej sytuacji apelację należało oddalić na podstawie art. 385 k.p.c.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia, stosownie do wyniku sprawy, art. 98 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. Wynagrodzenie pełnomocnika procesowego strony pozwanej (przy wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącego 468.080,29 zł zł zasądzono w stawce minimalnej określonej w § 6 pkt 7 i § 12 ust. 1 pkt 2 Rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.