Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 640/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Grażyna Giżewska - Rozmus

Ławnicy:

Krystyna Karusewicz

Helena Stefanów

Protokolant:

stażysta Tomasz Miłosz

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2014 r. w Olsztynie

na rozprawie sprawy z powództwa T. W. (1)

przeciwko R. K. prowadzącemu E. P. P.H.U (...) w M.

o odszkodowanie i wynagrodzenie za pracę

orzeka:

I zasądza od pozwanego R. K. na rzecz powoda T. W. (1) kwotę:

- 1600 ( jeden tysiąc sześćset) złotych z tytułu wynagrodzenia za pracę za lipiec 2013r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2013r. do dnia zapłaty,

- 1600 ( jeden tysiąc sześćset) złotych z tytułu wynagrodzenia za pracę za sierpień 2013r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2013r. do dnia zapłaty,

- 685,71 ( sześćset osiemdziesiąt pięć 71/100) złotych z tytułu wynagrodzenia za pracę za wrzesień 2013r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2013r. do dnia zapłaty,

II zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4800 ( cztery tysiące osiemset) złotych tytułem odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 października 2013r. do dnia zapłaty,

III w pozostałym zakresie oddala powództwo,

IV nie obciąża powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego,

V wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 1600 ( jeden tysiąc sześćset) złotych.

IV P 640/13

UZASADNIENIE

Powód T. W. (1) w pozwie skierowanym przeciwko R. K. prowadzącemuE. P. P.H.U. (...) w M. wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 14.940 zł netto wraz z należnymi odsetkami tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę z dnia 03.06.2013r. oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 3.360 zł netto wraz z należnymi odsetkami tytułem zaległego wynagrodzenia za miesiąc lipiec, sierpień i 24 dni września.

W uzasadnieniu wskazano, że powód był zatrudniony u pozwanego od dnia 03.06.2013r. Pracodawca wypowiedział w dniu 24.09.2012r. umowę o pracę z dnia 03.06.2013r. Jako przyczynę wypowiedzenia pozwany wskazał posiadanie przez powoda maksymalnej ilości punktów co wiązałoby się z odebraniem prawa jazdy. Powód nie zgodził się z podaną przyczyną wypowiedzenia. Stwierdził, że na dzień 9 i 24 września 2013r. posiadał prawo jazdy. W pozwie podał także, że pobory miały być wysyłane przelewem na konto powoda, diety zaś miały być wypłacane w gotówce powodowi za każdy kurs. Powód oświadczył, iż otrzymał wyłącznie pensję za czerwiec 2013r.

W odpowiedzi na pozew - pozwany R. K. prowadzący E. P. P.H.U (...) w M. wniósł o uwzględnienie powództwa w zakresie zapłaty wynagrodzenia za okres od 1 września do 24 września 2013r. i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

W odpowiedzi na pozew pozwany przyznał, że nie wypłacił powodowi wynagrodzenia za wrzesień 2013 r. gdyż nie posiadał z nim osobistego kontaktu i powód nie złożył pisemnego oświadczenia o zgodzie na wypłatę wynagrodzenia przelewem na konto. Podniósł, że pozostałe wynagrodzenie wypłacił powodowi. Za lipiec wynagrodzenie zostało, na jednorazowy wniosek powoda, przelane na rachunek bankowy, za sierpień - powód odebrał wypłatę w gotówce. Pozwany wskazał, że rozwiązał umowę o pracę z powodem z uwagi na: otrzymywane zawiadomienia o zarejestrowanych wykroczeniach drogowych popełnionych przez jego jedynego kierowcę - powoda, nie dostarczenie przez niego zaświadczenia o posiadanych punktach karnych i opuszczenie przez niego bez zezwolenia miejsca pracy. Zaznaczył także, iż powód znał dokładnie faktyczną przyczynę wypowiedzenia mu stosunku pracy, jakim było: ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych poprzez nieprzestrzeganie przepisów ruchu drogowego, uzbieranie około 20 punktów karnych, zlekceważenie uzasadnionych poleceń pracodawcy dążącego do utrzymania miejsca pracy powoda oraz samowolne opuszczenie miejsca pracy. Ustosunkowując się do żądanej przez powoda kwoty jednorazowego odszkodowania pozwany stwierdził, że nie sposób określić sposobu w jaki została określona żądana kwota, ani z jakiej podstawy i z jakiego tytuły ona wynika.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód T. W. (1) był zatrudniony u pozwanego na podstawie umowy o pracę z dnia 03.06.2013r. na czas określony do 31.12.2013r. na stanowisku kierowcy.

(dowód: umowa k. 5v)

Powód od 03.06.2013r. otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 1600 zł brutto. Strony zgodnie ustaliły, ze wynagrodzenie ma być płatne do 10 dnia każdego miesiąca przelewem na rachunek bankowy. Ponadto powód otrzymywał diety w wysokości 350 zł za każdy wyjazd. Kursów było około 8-10 w miesiącu. Po zakończeniu każdej trasy powód otrzymywał od pracodawcy w gotówce należną mu dietę.

(dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 49, zeznanie powoda k.116v-117)

Dnia 24 lipca 2013r. powód otrzymał wynagrodzenie za czerwiec przelewem na rachunek bankowy. Nie wypłacono powodowi wynagrodzenia za lipiec, sierpień i wrzesień.2013r.

(dowód: potwierdzenie wykonania przelewu k. 7, zeznania powoda k. 116v-117)

Przy zawieraniu umowy o pracę powód oświadczył pozwanemu, że był karany punktami karnymi za popełnione wykroczenia drogowe. Nie był on w stanie dokładnie określić liczby posiadanych punktów karnych. Wobec powyższego pracodawca zobowiązał powoda do dostarczenia zaświadczenia z policji o faktycznej ilości posiadanych przez niego punktów karnych. Powód do czasu ustania stosunku pracy nie przedstawił żądanego zaświadczenia.

(bezsporne)

W czasie trwania stosunku pracy pracodawca otrzymywał korespondencję –zawiadomienia o zarejestrowanych wykroczeniach drogowych, skutkujących nałożeniem mandatu karnego i ewentualnym przypisaniem punktów karnych kierowcy, który w tamtym czasie prowadził uwidoczniony na fotografii samochód. Odpowiedzialnym za popełnienie wykroczeń był zdaniem pozwanego jego pracownik T. W. (1). Pracodawca upominał pracownika i prosił o ostrożniejszą jazdę.

(bezsporne: oświadczenia k. 17-17v,19,21-21v,23-23v,26-28v,46; pismo k.42, wezwanie Straży Miejskiej w D. k.32, pismo Straży Miejskiej w G. k. 35, zeznania pozwanego k. 117v-118)

Dnia 9 września 2013r. pracodawca poinformował powoda o przychodzących zawiadomieniach. Pozwany nie wiedział ile powód miał dotychczas przyznanych punków karnych, chciał wyjaśnić z nim tę kwestię. Pracodawca oświadczył, że według jego obliczeń, przeprowadzonych na podstawie otrzymanych zawiadomień, powód uzyskał 20 punktów karnych. Wobec powyższego do czasu przedstawienia przez powoda zaświadczenia z policji dotyczącego posiadanych punktów karnych pozwany odsunął pracownika od wyjeżdżania w trasy. Wskazał mu nowy zakres obowiązków polegający na przygotowywaniu pojazdów pracodawcy do tras poprzez ich sprzątanie. Powód oświadczył, że nie będzie wykonywał innej pracy przy sprzątaniu samochodów ponieważ nie ma tylu punktów karnych żeby nie mógł pracować jako kierowca. Oświadczył, iż może przynieść zaświadczenie o ilości punktów karnych jednakże po otrzymaniu od pracodawcy na ten cel zaliczki. Stwierdził także, iż w dniu 10.09.2013r. ma zaplanowany kolejny kurs. Można wówczas wezwać policję w celu ustalenia ilości posiadanych przez niego punktów karnych. T. W. stwierdzając, że nie będzie sprzątał busów opuścił miejsce pracy. W tym czasie, pozwany odnosząc się do tego twierdzenia oświadczył, że rozwiązuje bez wypowiedzenia umowę o pracę zawartą z powodem ponieważ opuścił miejsce pracy i nie dostarczył zaświadczenia o ilości posiadanych punktów karnych.

(dowód: zeznania powoda k. 117-117v, zeznania pozwanego k.117v-118)

Pisemne wypowiedzenie umowy o pracę zostało sporządzone dnia 9 września 2013r. Dostarczone zostało powodowi dnia 24 września 2013r. Jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wskazano „otrzymanie 20 pkt karnych za przekroczenie przepisów ruchu drogowego w związku z czym powód utracił prawo do kierowania pojazdami”.

(dowód: rozwiązanie umowy o pracę z dnia 09.09.2013r. k. 6)

Na dzień 9 września 2013r. powód miał przyznane i aktywne 14 punktów karnych za naruszenie przepisów i zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego.

(dowód: informacja o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego k.52)

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powoda co do zasady należało uznać za uzasadnione.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż Sąd co do zasady dał wiarę stanowisku reprezentowanemu przez powoda oraz zaoferowanym przez niego dowodom. W ocenie Sądu przedstawione przez powoda dokumenty oraz dowód z informacji o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, a w szczególności dowód z przesłuchania pozwala na dokonanie istotnych w sprawie ustaleń. Sąd w znacznej części tj poza okolicznościami, które pokrywają się z twierdzeniami powoda, nie dał wiary zeznaniom pozwanego. W dalszej części uzasadnienia zostaną wskazane kwestie, które wzbudziły wątpliwości Sądu.

Należy wskazać, że niniejsza sprawa w zakresie dochodzonego wynagrodzenia za prace, jest niejednoznaczna w zakresie okoliczności faktycznych. Sąd dysponuje w zasadzie dowodem z przesłuchania stron oraz dokumentacją pracowniczą. Nie mniej jednak przedłożona przez pozwanego dokumentacja pracownicza w części objętej pozwem tj. w zakresie wypłaty powodowi wynagrodzenia za lipiec, sierpień i wrzesień 2013 r. jest niedokładna a przez to nieprzekonywująca. Z uwagi na charakter i zakres przedmiotowy przedstawionych dowodów Sąd musiał dokonać oceny tych faktów, które można wyprowadzić i ustalić w oparciu o zaoferowane dowody. W sprawie wyraźnie rysują się bardzo jednoznaczne stanowiska stron, które wzajemnie się wykluczają. Dlatego też Sąd dokonał bardzo dokładnej analizy prezentowanych przez strony stanowisk wynikających z dowodu z ich przesłuchania w powiązaniu ze zgromadzonymi dowodami z dokumentów.

Powód dochodzi swoich roszczeń w związku z niezapłaceniem mu wynagrodzenia za lipiec, sierpień i wrzesień 2013r. Według jego twierdzeń pracodawca wypłacił mu wszystkie należne diety, nie wywiązał się jednak z obowiązku zapłaty wynagrodzenia za okres od lipca 2013r. Wynagrodzenie miało być wypłacane zgodnie z zawartym porozumieniem z pracodawcą do dnia 10 każdego miesiąca przelewem na wskazany rachunek bankowy. Bezspornym jest, że dnia 24 lipca 2013r. powód otrzymał przelewem bankowym wynagrodzenie w wysokości 1200 zł. Pozwany podaje jednak, że pensję pracownik miał odbierać osobiście w gotówce, zaś kwota wpłacona powodowi (na jego wniosek) na konto stanowiła wynagrodzenie za lipiec, nie jak twierdzi powód za czerwiec. Wskazał, iż powód osobiście odebrał wynagrodzenie za czerwiec, o czym świadczy podpisana przez niego lista płac. Oświadczył ponadto pozwany, że zapłacił powodowi także wynagrodzenie za sierpień, nie posiada jednak pisemnego potwierdzenia. Pozwany uznał zasadność dochodzonego roszczenia przez powoda za wrzesień.

W ocenie Sądu pozwany nie wykazał, iż spełnił ciążący na nim obowiązek zapłacenia wynagrodzenia powodowi za okres od lipca 2013r. do ustania stosunku pracy. Pracodawca nie posiada dokumentacji potwierdzającej dokonanie wypłat wynagrodzenia pracowników za lipiec i sierpień. W tytule płatności przelewu z 24.07.2013r. ( k.7) nie wskazał za jaki miesiąc wynagrodzenie jest wypłacane. Twierdzenie pozwanego, iż przelew wykonany był na podstawie jednorazowego wniosku powoda, nie znajduje żadnego potwierdzenia w załączonych dokumentach bądź w aktach osobowych pracownika. Natomiast podpisanie listy płac za czerwiec przez powoda nie świadczy automatycznie o odebraniu wynagrodzenia w gotówce za ten miesiąc. Jest ono wyłącznie dowodem otrzymania należnego świadczenia.

Dlatego Sąd uznał, iż w kontekście okoliczności wynikających z przesłuchania stron oraz przedłożonych dokumentów, wiarygodne są twierdzenia powoda w zakresie dochodzonego wynagrodzenia za pracę. Zeznania powoda charakteryzują się konsekwencją i logiką i znajdują potwierdzenie w ciągu czynności podejmowanych przez pracownika w związku z dokonanym rozwiązaniem umowy.

Reasumując Sąd stanął na stanowisku, iż powód nie otrzymał wynagrodzenia za lipiec, sierpień i wrzesień 2013r. W związku z powyższym Sąd w punkcie I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1600 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za lipiec 2013 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty, kwotę 1600 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za sierpień 2013 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 685,71 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za wrzesień 2013 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2013 r. do dnia zapłaty. Sąd przyznał powodowi za wrzesień wynagrodzenie w stosunku proporcjonalnym do przepracowanych dni, przyjmując iż rozwiązanie stosunku pracy miało miejsce 9 września. Sąd oddalił powództwo w zakresie zasądzenia wynagrodzenia za okres od 10 do 24 września 2013 r. Odsetki ustawowe Sąd przyznał od dnia następującego po terminie płatności, przyjmując zgodnie z twierdzeniem powoda, iż wynagrodzenie miało być wypłacane do 10 dnia każdego miesiąca.

W zakresie roszczenia powoda o odszkodowanie w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, na podstawie twierdzeń, przedstawionych przez strony podczas przesłuchania na rozprawie z dnia 12 sierpnia 2014 r., Sąd ustalił, że dnia 9 września 2013r. pozwany ustnie rozwiązał bez wypowiedzenia zawartą z powodem umowę o pracę z dnia 3 czerwca 2013r. Z przesłuchania stron jednoznacznie wynika, iż pozwany oświadczył powodowi, że rozwiązuje z nim umowę o prace ponieważ T. W. opuścił miejsce pracy i nie dostarczył zaświadczenia o ilości punktów karnych. Pisemne rozwiązanie umowy o pracę stanowiło, zdaniem pozwanego, potwierdzenie złożonego wcześniej oświadczenia. Zgodnie z art. 30 par. 3 k.p. oświadczenie woli dotyczące rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wymaga zachowania formy pisemnej. Nie mniej jednak niezachowanie tej formy nie wpływa na ważność złożonego ustnie oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Oświadczenie takie wywołuje skutek w postaci natychmiastowego rozwiązania umowy. Jednakże brak formy pisemnej stanowi podstawę do dochodzenia roszczeń m.in. odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę. Dlatego też z uwagi, iż pozwany nie złożył oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę w wymaganej - pisemnej formie (art. 30 par. 3 k.p.), a tym samym naruszył warunki formalne dokonywania wypowiedzenia stosunku pracy, należało roszczenie powoda w zakresie przyznania odszkodowania uwzględnić. Zgodnie bowiem z art. 59 k.p. jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie ,jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać . Odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas do upływu, którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące ( art. 59 k.p. w zw. z art. 58 k.p.).

Na marginesie, należy zauważyć, że Sąd zobowiązany jest, zgodnie z utrwalonym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa, do badania wyłącznie podanej przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia wskazanej w rozwiązaniu umowy o pracę. Należy zauważyć, iż niezależnie od poczynionych w sprawie ustaleń w zakresie rozwiązania umowy o pracę z powodem, przyczyna wskazana przez pozwanego w pisemnym rozwiązaniu umowy o pracę była nieprawdziwa. Na dzień 9 września 2013r. powód posiadał ważne prawo jazdy i miał przyznane tylko 14 punktów karnych. Nie miał natomiast 20 punktów karnych za przekroczenia przepisów ruchu drogowego w związku z czym utracił prawo kierowania pojazdami. Powód zarówno w dniu 09.09.2013r. jak i w dniu 24.09.2013r. , kiedy to otrzymał pismo rozwiązujące umowę o prace, nie posiadała wskazanej ilości punktów i posiadał ważne prawo jazdy.

W związku z powyższym, Sąd w punkcie II wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4800 zł tytułem odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o prace bez wypowiedzenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 października 2013 r. do dnia zapłaty. Wysokość zasądzonego odszkodowania równa jest w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia brutto powoda gdyż umowa łącząca strony miała trwać do 31.12.2013r. Powyżej tej kwoty żądanie powoda, Sąd uznał za niezasadne i oddalił powództwo w tym zakresie.

Sposób obliczania odszkodowania przyznanego na podstawie art. 56 § 1 k.p. w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia za pracę określony został w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy w zw. z rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Zauważyć należy, że diety otrzymywane z tytułu podróży służbowych stanowią "należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową" i nie posiadają żadnego elementu charakteryzującego wynagrodzenie za pracę. Powyższe potwierdza orzecznictwo sądowe, w tym wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2012 r. (sygn. akt III UK 54/11) wyjaśniający jednoznacznie, że diety i inne świadczenia przysługujące z tytułu podróży nie stanowią wynagrodzenia za pracę, lecz inne świadczenia związane z pracą. Diety i inne należności przyznane na pokrycie zwiększonych wydatków na wyżywienie czy noclegi nie mają charakteru wynagrodzenia za pracę (por. wyrok SN z dnia 24 listopada 2011 r., sygn. akt I UK 180/11). Zgodnie z powyższym, diet otrzymywanych przez pracownika nie bierze się pod uwagę obliczając należne odszkodowanie.

Sąd nie obciążył powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego zgodnie z regułą odpowiedzialności za wynik procesu albowiem co do zasady roszczenia powoda zostały uwzględnione .

Na podstawie art. 477(2) par. 1 k.p.c. wyrokowi nadano rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda ( pkt V).

SSR Grażyna Giżewska- Rozmus