Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III U 277/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 22 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Elżbieta Majewska

Protokolant: sekretarka Monika Lewandowska

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2014 r. w Koninie

sprawy B. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę

na skutek odwołania B. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 12.03.2014r. znak: (...)

1. O d d a l a odwołanie.

2. Zasądza od odwołującego na rzecz organu rentowego kwotę 60 zł tytułem

zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III U 277 / 14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 marca 2014 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił B. S. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził, iż wnioskodawca nie spełnił przesłanek do nabycia prawa do emerytury bowiem do dnia 1.01.1999 r. nie osiągnął 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz nie udowodnił wymaganego 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z powyższą decyzją nie zgodził się B. S. wnosząc odwołanie. Odwołujący domagał się doliczenia do lat pracy także nauki w Zasadniczej Szkole Zawodowej we W. oraz uznania, że w okresie zatrudnienia w (...) wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Zaświadczenie dotyczącej wykonywania przez niego takiej zakład wystawił, a następnie, z nieznanych dla niego przyczyn, je anulował, co zdaniem ubezpieczonego jest niedopuszczalne. Do dnia ukończenia 60 roku życia posiada staż pracy wynoszący 25 lat, 9 miesięcy i 21 dni oraz co najmniej 15lat pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społeczny II Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania wywodząc, iż odwołujący nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koninie ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawca B. S. , urodzony (...)., złożył w dniu 15.01.2014 r. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. wniosek o przyznanie emerytury. We wniosku wskazał, iż przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie wnosił o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa. W informacji dotyczącej okresów składkowych i nieskładkowych wnioskodawca wskazał, że :

- w okresie od 1.09.1968 r. do 13.10.1974 r. odbywał naukę w Zasadniczej Szkole (...)(do 21.06.1971 r.), a od 1.09.1971 r. do 7.06.1974 r. w Technikum (...) w K.,

- w okresie od 14.10.1974 r. do 31.08.1977 r. był zatrudniony w Wojewódzkiej Spółdzielni (...)w K. jako asystent służby surowcowej,

- w okresie od 1.10.1977 r. do 31.12.1996 r. pracował w Polskim Koncernie (...). P. jako asystent stacji benzynowej , z tym, że od 1.05.1981 r. do 26.07.1981 r. nie wykonywał pracy.

- w okresie od 1.01.1997 r. do 29.02.2000 r. prowadził działalność gospodarczą

– Handel (...),

- w okresie od 10.03.2000 r. do 31.10.2000 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych – w okresie od 22.06.2012 r. do 30.11.2012 r. odbył staż osoby bezrobotnej

- od 1.12.2012 r. do 31.12.2012 r. zatrudniony po odbyciu stażu pracy.

Wnioskodawca dołączył także dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i prowadzenia działalności gospodarczej oraz pobierania zasiłku dla bezrobotnych, które znajdują się obecnie w aktach rentowych bowiem odwołujący ubiega się równocześnie o przyznanie prawa do renty.

Na podstawie dokumentów dołączonych przez ubezpieczonego organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy do dnia 1.01.1999 r. następujące okresy składkowe i nieskładkowe :

- od 14.10.1974 r. do 31.08.1974 r. w Zakładzie (...) (2

lata, 10 miesięcy i 18 dni),

- od 1.09.1977 r. do 30.04.1981 r. w (...) K. (3 lata i 8 miesięcy),

- od 27.07.1981 r. do 31.12.1996 r. w (...) SA Oddział w P. (15 lat, 5

miesięcy i 5 dni),

- od 2.01.1997 r. do 31.12.1998 r. okres prowadzenia działalności gospodarczej

(2 lata).

Organ rentowy ustalił, że wnioskodawca udokumentował okres składkowy w wymiarze 23 lat, 8 miesięcy i 20 dni oraz 3 miesiące i 3 dni okresów nieskładkowych, łącznie 23 lata , 11 miesięcy i 23 dni.

Pozwany nie uwzględnił natomiast żadnych okresów pracy w szczególnych warunkach z uwagi na to, że w okresach 1.09.1977 r. do 30.04.1981 r. oraz od 27.07.1981 r. do 31.12.1996 r. w (...) wnioskodawca był zatrudniony na umowę agencyjną i pismem z dnia 19.06.2012 r. (...) (...) poinformował, że okres wykonywania czynności na podstawie cywilnoprawnej umowy agencyjnej nie jest zaliczany do okresu pracy w szczególnych warunkach w związku z czym anulował świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 19.12.2001 r.

Odwołujący przyznał, że poza wskazanymi okresami nie był nigdzie zatrudniony, domagał się natomiast doliczenia do stażu pracy okresu nauki w szkole zawodowej, kiedy to odbywał zajęcia praktyczne. Dyrektor Zespołu Szkół (...) we W. w zaświadczeniu z dnia 6.05.2014 r. potwierdził, że B. S. w czasie nauki w szkole w latach 1968 – 1970 odbywał zajęcia praktyczne dwa dni w tygodniu. Jak przyznał odwołujący zajęcia praktyczne odbywał w warsztatach szkolnych, nie zawierał umowy o praktyczną naukę zawodu z zakładem pracy.

Jedną z okoliczności spornych w niniejszej sprawie było m.in. to czy ubezpieczony jako pracownik wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresach zatrudnienia w (...) w P.. Z załączonych przez (...) Centrum Usług (...) w P. dokumentów wynika, że w okresach od dnia 2.09.1977 r. do 30.04.1981 r. oraz od 27.07.1981 r. do 31.12.1996 r. odwołujący zawierał z Przedsiębiorstwem (...) w P. umowy agencyjne. W ramach tych umów odwołujący oraz inne osoby zobowiązywały się do prowadzenia sprzedaży towarów oraz do wykonywania innych obowiązków na rachunek i w imieniu Przedsiębiorstwa w stacji benzynowej w K. przy ulicy (...)na zasadzie wspólnej odpowiedzialności materialnej.

Już po zakończeniu trwania umowy agencyjnej odwołujący zwrócił się do Polskiego Koncernu (...) (następcy prawnego (...)) o wystawienie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W dniu 19.12.2001 r. (...) (...) wystawił ubezpieczonemu świadectwa, w których potwierdził, że B. S. był zatrudniony w tym zakładzie w okresach od 1.09.1977 r. do 30.04.1981 r. oraz od 27.07.1981 r. do 31.12.1996 r. i w tym czasie stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę sprzedawcy w stacji paliw, na podstawie umowy agencyjnej. Natomiast w piśmie z dnia 22.04.2014 r. (...) SA poinformowało wnioskodawcę, że okres wykonywania czynności na podstawie cywilnoprawnej umowy agencyjnej nie jest zatrudnieniem w ramach stosunku pracy stąd też okres takiej działalności , pomimo, że objęty ubezpieczeniem , nie jest wliczany do okresu pracy w szczególnych warunkach, od osiągnięcia którego uzależnione jest uprawnienie do wcześniejszej emerytury.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, dokumentów nadesłanych przez (...) (...) a w szczególności umów agencyjnych zawieranych przez odwołującego w spornym okresie.

Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440-j.t) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego m.in. w art. 32 , jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Powyższy przepis w ustępie 2 stwierdza jednak, że emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Okres składkowy i nieskładkowy , o którym mowa w powołanym art. 27 ustawy wynosi w przypadku mężczyzn 25 lat i jak wynika z treści powołanych przepisów ubezpieczony powinien legitymować się posiadaniem wymaganego okresu do dnia wejścia w życie ustawy tj. do dnia 1.01.1999 r.

Natomiast okresy pracy w szczególnych warunkach, wiek emerytalny, rodzaje prac w szczególnych warunkach lub stanowisk, na których praca ta jest wykonywana ustala się nadal w oparciu o przepisy dotychczasowe, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W ocenie Sądu odwołujący nie spełnił przesłanek , o których mowa w art. 184 ustawy.

Przede wszystkim zauważyć należy, że do dnia wejścia w życie ustawy tj. do 1.01.1999 r. nie posiada wymaganych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych bowiem udowodnił jedynie 23 lata 11 miesięcy i 23 dni takich okresów. Wbrew twierdzeniom odwołującego okres nauki w szkole zawodowej nie jest ani okresem składkowym ani też nieskładkowym wymienionym w art. 6 i 7 powołanej ustawy. Zgodnie bowiem z treścią art. 7 pkt 9 jedynie okres nauki w szkole wyższej na jednym kierunku jest uznawany za okres nieskładkowy a takiej nauki ubezpieczony nie odbywał. W okresie nauki w szkole zawodowej odwołujący nie odbywał także praktycznej nauki zawodu , a zajęcia praktyczne w warsztatach szkolnych. Jedynie okres zatrudnienia młodocianych na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1.01.1975 r. może być uznany za okres składkowy , a warunkiem zaliczenia tych okresów jako składkowych jest zawarcie umowy o naukę zawodu w celu przygotowania zawodowego lub wstępnego stażu pracy natomiast odwołujący przyznał , że takiej umowy nie zawierał. W tych okolicznościach brak było podstaw do uwzględnienia spornego okresu do stażu uprawniającego do nabycia prawa do emerytury.

Ponadto odwołujący jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na tym funduszu na dochody budżetu państwa.

Dodatkowo zauważyć należy, że ubezpieczony nie wykazał także posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W szczególności do takiego okresu nie można zaliczyć odwołującemu okresu świadczenia pracy na rzecz (...) na podstawie umowy agencyjnej. Powołane bowiem rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. dotyczy wyłącznie pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a więc osób pozostających w stosunku pracy przy czym zatrudnienie oznacza wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy, a nie umów cywilnoprawnych, a taką właśnie jest umowa agencyjna. Wykonywanie czynności na podstawie umowy cywilnoprawnej umowy agencyjnej nie jest zatrudnieniem w ramach stosunku pracy stąd też okres takiej działalności , mimo, że objęty ubezpieczeniem , nie jest wliczany do okresu pracy w szczególnych warunkach (tak wyrok SN z dnia 12.02.2004 r. sygn. II UK 246/03).

W związku z powyższym stwierdzić należy, iż B. S. nie spełnia wszystkich warunków koniecznych do przyznania mu emerytury na warunkach określonych w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych bowiem w dniu wejścia w życie przepisów ustawy nie osiągnął wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego ani też okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze , a ponadto przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie wnosił o przekazanie tych środków na dochody budżetu państwa.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd, na podstawie art. 477 14 § 1 kpc, oddalił odwołanie.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art., 98 i 108 kpc w związku z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2013. 490. –j.t.).

SSO E. Majewska