Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marzenna Ernest (spr.)

Sędziowie: SO Mariola Wojtkiewicz

SO Wiesława Buczek-Markowska

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2014 r. w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi dłużnika B. D.

na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) T. S.- postanowienie o przyznaniu kosztów zastępstwa radcowskiego w postępowaniu egzekucyjnym KM 3143/13

przy udziale wierzyciela (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

oraz dłużnika M. M.

na skutek zażalenia wierzyciela na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 23 grudnia 2013 r., sygn. akt IX Co 7448/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 1273/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie zmienił postanowienie komornika T. S. z dnia 25 października 2013 r. w przedmiocie ustalenia kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym i ustalił kwotę 600 zł (pkt I); zasądził od wierzyciela (...) Sp. z o.o. w S. na rzecz dłużnika B. D. kwotę 100 zł tytułem kosztów postępowania skargowego (pkt II).

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, iż z akt egzekucyjnych KM 3143/13 wynika, iż komornik T. S. postanowieniem z dnia 13 listopada 2013 r. przyznał wierzycielowi kwotę 1 800 zł tytułem zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym. Sąd Rejonowy wskazał, iż zgodnie § 10 pkt 7 przy egzekucji z nieruchomości stawka minimalna wynosi 50 % stawki określonej w § 6 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w pozostałym zakresie 25 %. Wartość egzekwowanego roszczenia to kwota między 10 000 zł a 50 000 zł. Stawka minimalna w rozumieniu § 6 rozporządzenia to kwota 2 400 zł, a 25 % to kwota 600 zł. Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji. W przypadku wszczęcia prawidłowo egzekucji z nieruchomości komornik może podwyższyć koszt zastępstwa prawnego w egzekucji do wysokości 50 %.

Powyższe rozstrzygnięcie zażaleniem zaskarżył pełnomocnik wierzyciela. Zaskarżając postanowienie to w całości, zarzucił mu:

1) naruszenie przepisu § 6 pkt 5 w związku z § 10 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w związku z art. 770 k.p.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że w postępowaniu egzekucyjnym pod sygn. akt KM 3143/13 prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie T. S. nieprawidłowo wszczęto egzekucję z nieruchomości,

2) naruszenie przepisu § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia (...)r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez (...)kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w związku z art. 770 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie i brak oceny, czy nakład pracy pełnomocnika nie uzasadnia przyznania kosztów zastępstwa w egzekucji w stawce wyższej niż minimalna.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez jego uchylenie w całości, zasądzenie na rzecz wierzyciela kosztów postępowania egzekucyjnego wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego ewentualnie o uchylenie postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu podkreślił, iż egzekucja z nieruchomości została wszczęta prawidłowo przez organ egzekucyjny, zatem uzasadnione było przyznanie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym w kwocie co najmniej 1 200 zł. Wierzyciel nadto wskazał, iż Sąd orzekający nie wyjaśnił, niezależnie od kwestii dot. ustalenia wysokości kosztów zastępstwa przy egzekucji z nieruchomości, na jakiej podstawie faktycznej uznał, iż bezpodstawne było przyznanie tych kosztów przez organ egzekucyjny w kwocie wyższej niż stawka minimalna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się niezasadne.

W postępowaniu egzekucyjnym - w miejsce występującej w procesie reguły rozstrzygania o kosztach w zależności od wyniku sprawy (art. 98 i nast. k.p.c.) obowiązuje zasada zwrotu przez dłużnika wierzycielowi kosztów celowych tj. niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji (art. 770 k.p.c.). Zgodnie z art. 770 k.p.c., dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Koszty ściąga się wraz z egzekwowanym roszczeniem. Koszt egzekucji ustala postanowieniem komornik, jeżeli przeprowadzenie egzekucji należy do niego. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie stronom oraz komornikowi. Przepis art. 770 ¹ k.p.c. stanowi z kolei, że prawomocne postanowienie komornika w przedmiocie kosztów podlega wykonaniu po uprawomocnieniu się bez potrzeby zaopatrywania go w klauzulę wykonalności.

Jak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2011 r. w sprawie o sygn. akt (...) egzekucja kosztów niezbędnych do celowego przeprowadzenia egzekucji jest dopuszczalna po wydaniu postanowienia o ich ustaleniu. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd ten wskazał, iż „zestawienie przepisów art. 770 k.p.c. i art. 770 ¹ k.p.c. jednoznacznie wskazuje, że egzekucja kosztów niezbędnych do celowego przeprowadzenia egzekucji jest dopuszczalna po wydaniu postanowienia o ich ustaleniu. Ustalenie kosztów postępowania egzekucyjnego może nastąpić w zasadzie dopiero po zakończeniu egzekucji, dopiero bowiem wówczas wiadomo, jakie koszty zostały poniesione. Na koszt egzekucji, oprócz opłaty egzekucyjnej, składają się także zaliczki na pokrycie wydatków (art. 39 i 40 u.k.s.e.) oraz należności pełnomocnika strony lub strony działającej bez pełnomocnika. Wypadki, w których komornik wydaje postanowienie w związku z pobraniem zaliczki określają art. 41 oraz 42 w związku z art. 49 ust. 3 u.k.s.e. W innych zatem wypadkach należności z tego tytułu podlegają ściągnięciu wraz z dochodzonym roszczeniem. Te same zasady dotyczą ściągnięcia opłat za czynności adwokatów i radców prawnych za czynności w postępowaniu egzekucyjnym, ostateczne zaś rozliczenie kosztu egzekucji następuje w postanowieniu określonym w art. 770 k.p.c.”.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż koszty postępowania egzekucyjnego, w tym podlegające niniejszej ocenie koszty zastępstwa wierzyciela winny zostać ustalone postanowieniem w przedmiocie kosztów egzekucji wydanym po zakończeniu postępowania i rozliczającym koszty egzekucji, w tym koszty zastępstwa na podstawie art. 770 k.p.c.

Z tego względu brak było podstaw w ogóle do wydania przez komornika postanowienia w tym zakresie. Skoro jednak strona przeciwna nie zaskarżyła postanowienia Sądu I instancji Sąd Okręgowy zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 384 k.p.c. znajdująca zastosowanie w niniejszej sprawie na podstawie art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. – nie mógł rozstrzygnięcia komornika w pozostałym zakresie tj. co do kwoty 600 zł uchylić.

Niemniej jednak konsekwencją wcześniejszych wywodów jest brak podstaw do pozytywnej oceny zarzutów o zaniżeniu przyznanego już wynagrodzenia, nawet jeżeli na późniejszym etapie prowadzone już było postępowanie egzekucyjne skierowane do nieruchomości dłużniczki.

Analiza akt sprawy KM 3143/13 wskazuje, iż w piśmie z dnia 10 marca 2014 r. wierzyciel wniósł o umorzenie postępowania egzekucyjnego w związku z zapłatą całej dochodzonej należności przez dłużniczkę. Postanowieniem z dnia 12 marca 2014 r. na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. umorzono postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikom i na podstawie art. 770 k.p.c. oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 r. ustalono koszty egzekucji, jednakże postanowienie to zostało podpisane przez Aplikanta Komorniczego J. I.z upoważnienia Komornika Sądowego. W tym miejscu zauważyć trzeba, iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia (...)., (...)stwierdził, że upoważnienie aplikanta komorniczego przez komornika sądowego na podstawie art. 30 ust. 2 w związku z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (jedn. tekst: (...)ze zm.) do samodzielnego wykonywania określonych czynności egzekucyjnych nie obejmuje wydania postanowienia o ustaleniu kosztów egzekucji i zakończeniu egzekucji. Takie postanowienie podpisane przez aplikanta komorniczego jest nieistniejące.

W związku z powyższym stwierdzić należy, iż postanowienie z dnia 12 marca 2014 r. nie istnieje, a zatem brak podstaw do przyjęcia, aby postępowanie w sprawie KM 3143/13 zostało ukończone. Dlatego też aktualnym jest pogląd, iż o kosztach zastępstwa wierzyciela w ww. postępowaniu komornik winien rozstrzygnąć rozpoznając wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego.

Argumentując jak powyżej Sąd Okręgowy orzekł jak sentencji, podstawą swojego rozstrzygnięcia czyniąc przepis art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

- (...)

(...)

- (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)