Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 października 2013 r. w sprawie z powództwa M. S. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia 40000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28 września 2009 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 9540 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami w zakresie kwoty 7050 zł od dnia 28 września 2009 r. do dnia zapłaty i w zakresie kwoty 2490 zł od dnia 16 maja 2013 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3716,30 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, nakazał zwrócić ze Skarbu Państwa na rzecz powoda kwotę 61,58 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki, nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2138,40 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa oraz nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 501,60 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od oddalonej części powództwa.

[wyrok k.180-181]

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy podzielił i przyjął za własne, z tym uzupełnieniem, że ustalił, iż w zgłoszeniu szkody z dnia 28 sierpnia 2009 r. powód nie sprecyzował kwotowo swoich roszczeń. O wysokości żądanych kwot strona pozwana została poinformowana przez powoda dopiero pozwem w rozpoznawanej sprawie, którego odpis został jej doręczony w dniu 8 marca 2011 r., przy czym początkowo powód dochodził z tytułu zadośćuczynienia kwoty 20000 zł i z tytułu zwrotu kosztów pomocy osób trzecich kwoty 5000 zł. Następnie pismem z dnia 25 stycznia 2013 r. pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo o kwotę 20000 zł tytułem zadośćuczynienia. Pełnomocnik strony pozwanej otrzymał odpis niniejszego pisma najpóźniej w dniu 1 lutego 2013 r., kiedy to zostało sporządzone pismo procesowe (k.146).

Ustalając wysokość należnego odszkodowania z tytułu kosztów pomocy osób trzecich, Sąd Rejonowy przyjął - wskazywaną przez powoda - stawkę 9,50 zł za jedną godzinę świadczonej opieki.

O odsetkach ustawowych Sąd I instancji orzekł, mając na uwadze termin spełnienia świadczenia w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, oznaczony w przepisie art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych. W uzasadnieniu skarżonego wyroku Sąd Rejonowy wskazał, że skoro zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 28 sierpnia 2009 r., to żądanie odsetek od dnia 28 września 2009 r. było w pełni zasadne. Natomiast od rozszerzonej części powództwa powód żądał odsetek od dnia rozszerzenia, tj. od 16 maja 2013 r.

[uzasadnienie k.186-192]

Strona pozwana zaskarżyła powyższy wyrok w części, tj. w zakresie:

- pkt 1 a) w części zasądzającej odsetki od niezaskarżonej niniejszą apelacją kwoty 40000 zł od dnia 28 września 2009 r. do dnia poprzedzającego datę wydania wyroku, tj. do dnia 30 września 2013 r.,

- pkt 1 b) w części zasądzającej kwotę 2200 zł (tj. ponad kwotę 7340 zł) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 2200 zł od dnia 28 września 2009 r. do dnia zapłaty

- oraz orzeczenie zawarte w pkt 3 i 5.

Strona apelująca zarzuciła naruszenie przepisów:

a)  prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz nie wyciągnięcie logicznych wniosków z zebranego materiału, poprzez przyjęcie, że powodowi należny był zwrot kosztów opieki osób trzecich w wysokości przewidzianej dla profesjonalnych podmiotów świadczących opiekę zawodowo, podczas gdy powód zeznał, że opiekę nad nim sprawowała żona, nie dowodząc przy tym, że posiadała kwalifikacje pielęgniarskie;

b)  prawa materialnego, tj. art. 444 § 1 k.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów opieki osób trzecich, przyjmując przy wyliczeniu należnej kwoty stawkę godzinową stosowaną przez (...) za pracę profesjonalnych opiekunów w wysokości 9,50 zł, podczas gdy powód nie udowodnił, aby korzystał z odpłatnej, profesjonalnej pomocy, a wręcz dowodził, że opiekę nad nim sprawowała jego żona;

c)  prawa materialnego, tj. art. 481 § 1 k.c., poprzez niewłaściwe zastosowanie, skutkujące bezpodstawnym zasądzeniem odsetek ustawowych od żądanej przez powoda kwoty zadośćuczynienia nie od daty wyrokowania, lecz od dnia 28 września 2009 r. (30 dni od daty zgłoszenia szkody), kiedy rozmiar szkody i krzywdy ocenionej następnie według uznania Sądu nie był dłużnikowi jeszcze znany.

W konkluzji strona apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz rozliczenie kosztów procesu stosownie do wyniku sprawy zweryfikowanego w toku instancji, a ponadto o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie przed Sądem I i II instancji.

[apelacja k.195-200]

Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik powoda wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

[protokół rozprawy k.224]

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo zasadna.

W pierwszej kolejności należy ustosunkować się do zarzutu naruszenia przepisów art. 233 § 1 k.c. oraz art. 444 § 1 k.c. w zw. z art. 6 k.c., który to zarzut zmierzał do zakwestionowania przyjętej przez Sąd I instancji wysokości stawki za godzinę pomocy osób trzecich w wysokości 9,50 zł stosowanej przez (...) Komitet Pomocy (...). Strona pozwana nie kwestionowała przy tym ustalonego przez Sąd Rejonowy czasowego wymiaru świadczenia tej opieki. Podnosiła jedynie, że powód nie wykazał, aby korzystał z odpłatnej, profesjonalnej pomocy, a co więcej – zeznał, że opiekę nad nim sprawowała żona, która nie posiada kwalifikacji pielęgniarskich. Należy podkreślić, że przyjęta za godzinę stawka wynagrodzenia opieki na poziomie 9,50 zł pozostaje w realnych granicach opieki sprawowanej w ramach (...) Komitetu Pomocy (...), a zatem w praktyce możliwie najniższych dostępnych. Natomiast okoliczność, że w praktyce dotychczas opiekę nad powodem sprawowała jego żona nie świadczy o bezzasadności żądania powoda w tym zakresie. Dla oceny zasadności odszkodowania z tytułu zwiększonych potrzeb istotne jest bowiem jedynie powstanie nowej potrzeby – zwiększonej w stosunku do sytuacji sprzed wypadku i pozostającej z nim w adekwatnym związku przyczynowym, której zaspokojenie generuje nowe, zwiększone wydatki, nie zaś okoliczność, czy i w jaki sposób poszkodowany będzie faktycznie te potrzeby zaspokajał. Zatem możliwość uzyskania pomocy i opieki ze strony bliskich nie pozbawia powoda możliwości domagania się rekompensaty uzasadnionych kosztów tej opieki – nota bene – na minimalnym poziomie. Podkreślić również należy, że jako miarodajne do oceny kosztów opieki przyjęte zostały przez Sąd stawki stosowane przez (...) Komitet Pomocy (...). Stawki te stosowane są na rynku usług opiekuńczych i to przez stowarzyszenie charytatywne, nie ma więc podstaw do twierdzenia, że są one zawyżone. Nadto ceny te są cenami rynkowymi i jako takie pozostają miarodajne na potrzeby ustalenia odszkodowania.

Odnośnie początkowego terminu płatności odsetek, należy podkreślić, że w zgłoszeniu szkody powód nie sprecyzował kwotowo swoich roszczeń. Uczynił to dopiero w pozwie, przy czym początkowo dochodził od strony pozwanej kwoty 20000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 5000 zł tytułem odszkodowania w zakresie zwrotu kosztów opieki osób trzecich, a następnie – po rozszerzeniu powództwa – kolejnych 20000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia.

Zasadne jest zatem żądanie odsetek ustawowych odpowiednio od kwoty 20000 zł tytułem zadośćuczynienia od dnia następnego po doręczeniu odpisu pozwu, tj. od 9 marca 2011 r., od kwoty dalszych 20000 zł tytułem zadośćuczynienia od dnia następnego po doręczeniu odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa, tj. od 2 lutego 2013 r. oraz od zaskarżonej kwoty 2200 zł tytułem odszkodowania od dnia 9 marca 2011 r., tj. od dnia następnego od doręczenia odpisu pozwu, w którym żądanie to zostało sprecyzowane kwotowo. Z uwagi na brak zaskarżenia w pozostałym zakresie zasądzonych odsetek od kwoty zasądzonego odszkodowania, Sąd Okręgowy nie dokonał zmiany wyroku w tym zakresie.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sądu I instancji w pkt 1.

W pozostałej części Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną (art. 385 k.p.c.).

Orzekając o kosztach procesu w pkt III wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd Okręgowy zniósł wzajemnie koszty postępowania apelacyjnego między stronami, mając na uwadze, że strona pozwana wygrała postępowanie apelacyjne mniej więcej w połowie, a koszty postępowania apelacyjnego obu stron były zbliżone.