Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Remigiusz Chmielewski,

Sędziowie: SO Małgorzata Tomkiewicz,

SO Dariusz Firkowski (spr.),

Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Borowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Marii Kuleszy-Chaleckiej

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2014r.

sprawy G. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 226§1 kk w zb. z art. 224§2 kk w zb. z art. 222§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk, art. 222§1 kk w zb. z art. 226§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk, art. 193 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego i prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 9 kwietnia 2014r., sygn. akt II K 6/14

I zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że:

- uchyla rozstrzygnięcie z pkt. II sentencji o karze łącznej pozbawienia wolności,

- z opisu czynu zarzucanego G. S. w pkt. I aktu oskarżenia eliminuje sformułowanie od słów „a nadto” do słów „względem wymienionych” oraz z kwalifikacji prawnej tego czynu eliminuje art.224§2 kk,

- ustala, że czyny z pkt. I i II aktu oskarżenia stanowią ciąg przestępstw z art.226§1 kk w zb. z art.222§1 kk w zw. z art.11§2 kk i art.64§1 kk i art.91§1 kk i skazując oskarżonego na podstawie powołanych przepisów na podstawie art.222§1 kk i art.11§3 kk wymierza mu karę 5 ( pięciu ) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 ( trzydziestu ) godzin w stosunku miesięcznym,

- za czyn z pkt. III aktu oskarżenia wymierza oskarżonemu karę 2 ( dwóch ) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 ( trzydziestu ) godzin w stosunku miesięcznym,

- na podstawie art. art.861 kk i art.91§2 kk orzeka wobec oskarżonego karę łączną 6 ( sześciu ) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 ( trzydziestu ) godzin w stosunku miesięcznym,

- na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej ograniczenia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pobawienia wolności w dniach 1-3 września 2013 r. przy czym 1 ( jeden ) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się 2 ( dwóm ) dniom kary ograniczenia wolności

II w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat A. B. kwotę 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem opłaty za obronę z urzędu oskarżonego G. S. wykonywanej w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku VAT od tej opłaty,

IV zwalnia oskarżonego od kosztów sadowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt 591/14

UZASADNIENIE

R. S.został oskarżony o to, że:

I w dniu 1 września 2013 roku w S., woj. (...), przy ul. (...) (...)na wysokości budynku (...), jak również w trackie drogi do komendy Powiatowej Policji w S.znieważył funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w S.- mł. asp. K. C.oraz st. sierż. P. S.słowami wulgarnymi oraz powszechnie uznawanymi za obelżywe, podczas i w związku z wykonywaniem prawnych czynności służbowych oraz naruszył nietykalność cielesną mł. asp. K. C.w ten sposób, że uderzył ja głową w szczękę a nadto w celu zmuszenia wymienionych funkcjonariuszy do zaniechania prawnej czynności służbowej stosował groźbę bezprawną dokonania samouszkodzenia a następnie spowodowania postępowania karnego względem wymienionych, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc uprzednio skazany za umyślne przestępstwo podobne

tj. o czyn z art. 226 § 1 k.k. w zb. z art. 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

II w dniu 1 września 2013 roku w S., woj. (...), w gabinecie lekarskim przychodni (...)w S., przy ul. (...)naruszył nietykalność cielesną st. sierż. P. S.w ten sposób, że dwukrotnie kopnął go w nogę w okolice piszczeli oraz znieważył słowami wulgarnymi podczas i w związku z pełnieniem przez wymienionego obowiązków służbowych, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc uprzednio skazany za umyślne przestępstwo podobne

tj. o czyn z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

III w dniu 1 września 2013 roku w S., woj. (...), przy ulicy (...) (...) (...)po uprzednim wejściu na teren ogrodzonej posesji należącej do I. M.wbrew żądaniu pokrzywdzonej miejsca tego nie opuszczał

tj. o czyn z art. 193 k.k.

Sąd Rejonowy w Szczytnie wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2014 r. w sprawie II K 6/14

I oskarżonego G. S. uznał za winnego popełnienia zarzuconych mu czynów i za to skazał:

- za czyn z pkt 1 określony w art. 226 § 1 k.k., art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 64 § 1 k.k., z mocy art. 224 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyn z pkt 11 określony w art. 222 § 1 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 64 § 1 k.k.. z mocy art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyn z pkt III z mocy art. 193 k.k. na karę 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności,

na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 5 (pięciu) miesięcy,

II na podstawie art. 46 § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego P. S.nawiązkę w kwocie 200.00 zł,

III na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w dniach 1-3 września 2013 r.

Powyższy wyrok zaskarżyli prokurator i obrońca oskarżonego.

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść G. S. i zarzucił mu rażącą niewspółmierność kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec G. S. poprzez wymierzenie za czyn z pkt 1 aktu oskarżenia kary 3 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z pkt II kary 3 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z punktu III kary 1 miesiąca pozbawienia wolności oraz wymierzenie kary łącznej 5 miesięcy pozbawienia wolności, wynikającą z niedostatecznego uwzględnienia przez Sąd I instancji właściwości i warunków osobistych oskarżonego G. S., zwłaszcza jego uprzedniej karalności, a nadto stopnia jego winy i wysokiego stopnia społecznej szkodliwości zarzucanych oskarżonemu czynów, a w szczególności sposobu jego postępowania, niskich pobudek jakimi się kierował, a także celów stawianych przed karą - tak w zakresie jej szczególno prewencyjnego oddziaływania, jak i w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Podnosząc powyższe zarzuty, w oparciu art.427 § 1 k.p.k. i art.437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez orzeczenie wobec oskarżonego G. S. kar:

- za czyn opisany w p-cie I aktu oskarżenia kary 6 miesięcy pozbawienia wolności

- za czyn opisany w p-cie II aktu oskarżenia kary 4 miesięcy pozbawienia wolności

- za czyn opisany w p-cie III aktu oskarżenia kary 1 miesiąca pozbawienia wolności

- wymierzenie kary łącznej w wymiarze 10 miesięcy pozbawienia wolności

Obrońca oskarżonego zaskarżyła wyrok w pkt. I, II i III i zarzuciła mu:

1. obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 170 § 1 pkt. 3 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu mającego na celu ustalenie, czy wobec pokrzywdzonych funkcjonariuszy — st. sierż. P. S.oraz ml. asp. K. C., przed dniem 01 września 2013 r. było prowadzone postępowanie dotyczące przekroczenia przez w/w osoby uprawnień w związku z pełnioną funkcją, w sytuacji gdy wskazane przez oskarżonego okoliczności związane ze sposobem przeprowadzenia interwencji i w konsekwencji doznane obrażenia nie uzasadniały takiego zachowania funkcjonariuszy, przez co zgłoszony wniosek zasługiwał na uwzględnienie;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść tego orzeczenia, poprzez przyjęcie, że oskarżony swym zachowaniem wypełnił znamiona czynów określonych w pkt. I i II, poczynione głównie w oparciu o treść zeznań pokrzywdzonych, które nie są spójne przez co nie można obdarzyć ich walorem wiarygodności.

3. rażącą niewspółmierność kary poprzez orzeczenie za czyn z pkt. III kary jednego miesiąca pozbawienia wolności, podczas gdy wnioskowana przez obrońcę i oskarżonego kara dwóch miesięcy ograniczenia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania byłaby adekwatna do zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz spełniłaby założone cele, jak również funkcję w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej.

W związku z powyższym wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji lub ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynów z pkt. I i II oraz orzeczenie za czyn z pkt. III kary dwóch miesięcy ograniczenia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie jest zasadna w zakresie postulatu uniewinnienia oskarżonego oraz uchylenia wyroku do ponownego rozpoznania. Nie zasługuje także na podzielenie zarzut prokuratora co do zaostrzenia kar.

Wobec tego, że apelacja obrońcy oskarżonego jest dalej idąca należy odnieść się do niej w pierwszej kolejności.

Na wstępie należy zauważyć, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ( z pewną korektą, o której będzie mowa w dalszej części uzasadnienia ) ustaleń co do sprawstwa oskarżonego odnośnie zarzucanych mu czynów. W tym zakresie ustalenia faktyczne w ocenie Sądu Okręgowego oraz dokonana przez Sąd Rejonowy analiza materiału dowodowego odpowiadają dyrektywom określonym w art. 4 kpk, a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 kpk i szeroko oraz przekonująco uzasadnione. W istocie większość zarzutów wskazanych w apelacji uznać należy za polemikę z prawidłowymi argumentami Sądu I instancji, która w konsekwencji nie może spowodować uniewinnienia oskarżonego. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania większości trafnej argumentacji zaprezentowanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i podzielając słuszność przedstawionego tam stanowiska należy jedynie zaakcentować jedynie te okoliczności które wskazują za zawinienie oskarżonego.

Ponadto w tym miejscu w nawiązaniu do zarzutu z pkt.1 apelacji podkreślić należy, że przedmiotem rozpoznania nie były kwestie związane z ewentualnymi negatywnymi aspektami zachowania funkcjonariuszy podczas wykonywania czynności służbowych. Te okoliczności były bowiem przedmiotem oceny w postępowaniu (...)prowadzonym przez Prokuraturę Rejonową w P. –k.277-283.

Wbrew zarzutowi apelującej podnieść należy, że Sąd Rejonowy w pełni zasadnie nie podzielił tych wyjaśnień oskarżonego, w których wymieniony zaprzeczył aby dopuścił się popełnienia zarzucanych mu czynów. Twierdzenia G. R. S. stanowiły dowód w sprawie i podlegały wraz z innymi dowodami ocenie. Jego relacja została przez Sąd I instancji trafnie zweryfikowana tak poprzez jej konfrontację z zeznaniami funkcjonariuszy policji jak i zeznaniami małżonków M., których posesji nie chciał on opuścić.

Odnośnie zeznań K. C. i P. S., to podkreślić należy, że są one jasne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą logiczną całość. Tym samym w pełni zasadnie Sąd Rejonowy na ich podstawie ustalił stan faktyczny w sprawie. Policjanci, jak to trafnie wskazał Sąd I instancji, podali powód podjętej wobec oskarżonego interwencji a następnie zbieżnie i konsekwentnie przedstawili zachowanie oskarżonego, który znajdował się pod wpływem alkoholu. Przyczyną interwencji było niepoprawne zachowanie oskarżonego, który pomimo uprzedniej interwencji nadal nachodził posesję, na której nie miał prawa przebywać. G. R. S. nie chciał dobrowolnie wykonywać poleceń funkcjonariuszy i stał się nerwowy oraz agresywny. Oskarżony nie reagował na polecenia policjantów, w radiowozie szarpał się z K. C. i uderzył ją w brodę a po przywiezieniu do ambulatorium dwa razy kopnął w piszczel P. S.. Jednoczenie podczas całej interwencji oskarżony wyzywał policjantów wulgarnymi słowami.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do zakwestionowania tej relacji funkcjonariuszy, którzy opisali na czym polegało niewłaściwe zachowanie oskarżonego, które doprowadziło do jego zatrzymania i użycia wobec niego siły fizycznej. Podkreślić także należy, że policjanci od samego początku podawali o konieczności użycia wobec oskarżonego siły fizycznej z uwagi na jego agresywne zachowanie.

Sąd I instancji prawidłowo również ocenił zeznania małżonków I. I K. M., którzy opisywali zachowanie oskarżonego na terenie ich posesji oraz wskazali na zachowanie G. R. S. wobec funkcjonariuszy.

Natomiast wobec zarzutów podnoszonych w apelacji i mając na uwadze analizę zeznań funkcjonariuszy uznano za konieczne dokonanie korekty wyroku w zakresie ustaleń odnośnie zachowania G. R. S. opisanego w pkt. I aktu oskarżenia. Powyższe wskazuje na to, że w tym zakresie konieczne było oparcie się przede wszystkim na bezpośredniej relacji K. C., która przebywała wraz z oskarżonym w tylnej części radiowozu. Tym samym w oparciu o jej zeznania uznać należy, ze brak jest podstaw do tego aby oskarżony w celu zmuszenia wymienionych funkcjonariuszy do zaniechania prawnej czynności służbowej stosował groźbę bezprawną dokonania samouszkodzenia a następnie spowodowania postępowania karnego względem wymienionych. Na uwadze bowiem należy mieć stan oskarżonego, który był wyraźnie nietrzeźwy. Tym samym brak jest wystarczających podstaw do uznania aby jego zachowanie wyczerpało dyspozycję art.224§2 kk. Wskazują na to przede wszystkim zeznania K. C. z rozprawy jak na k.288. Wprawdzie wymieniona podała wówczas, że oskarżony zapowiedział, że „rozwali sobie łeb”, to jednakże nie sposób przyjąć aby takie zachowanie można uznać za zapowiedź groźby z art.224§2 kk. Podobnie należy ocenić sformułowanie oskarżonego, że miał on „załatwić” policjantów-k.91 odw. albowiem jest ono na tyle ogólne i nieprecyzyjne, że i w tym wypadku nie może ono stanowić podstawy do przyjęcia groźby z powołanego przepisu.

Odnośnie zaś zarzutu apelującej dotyczącego tego, że rzekomo brak jest podstaw do przyjęcia, iż oskarżony będąc na badaniu w ambulatorium kopnął P. S., to jest on całkowicie chybiony. Takie zachowanie G. R. S. przez całe postępowanie zgodnie i konsekwentnie opisywali wskazani funkcjonariusze. Ponadto analiza zeznań A. P. w żaden sposób nie pozwala na zakwestionowanie ustaleń Sądu I instancji ( k. 327 ) co do wyczerpania i tym wypadku przez G. R. S. dyspozycji art.. 222§1 kk

Odnosząc się natomiast do wniesionych środków odwoławczych w zakresie rozstrzygnięcia o karze podnieść należy, że na tle okoliczności przedmiotowej sprawy zachodziła zgodnie z postulatem obrońcy oskarżonego konieczność zmiany wyroku poprzez złagodzenia kar jednostkowych i łącznej oraz zmiany ich rodzaju. Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw do zaostrzenia orzeczenia o karze jak to postulował prokurator lecz możliwe było uznanie, że wystarczającymi karami: jednostkowymi i łączną wobec oskarżonego będą kary ograniczenia wolności. Oczywistym jest, że oskarżony jest osoba niepoprawną . Był on uprzednio karany a przypisanych mu czynów dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa. Jednakże same te okoliczności nie mogą się sprzeciwiać możliwości orzeczenia wobec G.R. S. kary innego rodzaju niż tylko kara pozbawienia wolności i to o charakterze bezwzględnym. Na uwadze bowiem należy mieć przede wszystkim tło zajścia związanego z zapewnieniem opuszczenia przez niego posesji małżonków M.. Także i w ocenie Sądu Okręgowego zachowanie oskarżonego wobec policjantów nie może być uznane za usprawiedliwione. Jednakże ocena całokształtu zdarzenia wskazuje także i na to, że nie jest niezbędne aby stosować wobec G. R. S. karę najsurowszego rodzaju. Tym samym tak ukształtowany rodzaj i wymiar kar winien odzwierciedlać społeczną szkodliwość czynów i stopień zawinienia oskarżonego oraz spełnić cele określone w art.53 kk, w szczególności wychowawcze jak również właściwie kształtować świadomość prawną społeczeństwa.

Mając powyższe na uwadze I zaskarżony wyrok zmieniono w ten sposób, że:

- uchylono rozstrzygnięcie z pkt. II sentencji o karze łącznej pozbawienia wolności,

- z opisu czynu zarzucanego G. S. w pkt. I aktu oskarżenia wyeliminowano sformułowanie od słów „a nadto” do słów „względem wymienionych” oraz z kwalifikacji prawnej tego czynu art.224§2 kk,

- ustalono, że czyny z pkt. I i II aktu oskarżenia stanowią ciąg przestępstw z art.226§1 kk w zb. z art.222§1 kk w zw. z art.11§2 kk i art.64§1 kk i art.91§1 kk i skazując oskarżonego na podstawie powołanych przepisów na podstawie art.222§1 kk i art.11§3 kk wymierzono mu karę 5 ( pięciu ) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 ( trzydziestu ) godzin w stosunku miesięcznym,

- za czyn z pkt. III aktu oskarżenia wymierzono oskarżonemu karę 2 ( dwóch ) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 ( trzydziestu ) godzin w stosunku miesięcznym,

- na podstawie art. art.861 kk i art.91§2 kk orzeczono wobec oskarżonego karę łączną 6 ( sześciu ) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 ( trzydziestu ) godzin w stosunku miesięcznym,

- na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej ograniczenia wolności zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pobawienia wolności w dniach 1-3 września 2013 r. przy czym 1 ( jeden ) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się 2 ( dwóm ) dniom kary ograniczenia wolności i w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy- art.437§2 kpk, art.438 pkt.1-4 kpk.

Na podstawie art. 29 ustawy prawo o adwokaturze zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokat A. B. kwotę 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem opłaty za obronę z urzędu oskarżonego G. S. wykonywanej w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku VAT od tej opłaty,

W myśl art.624§1 kpk zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze albowiem przemawia za tym jego sytuacja osobista i majątkowa.