Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Kosińska – Szota

Protokolant Lucyna Kazimierczuk

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2014 r. w Kłodzku na rozprawie

sprawy z powództwa M. R. (1) i J. R.

przeciwko (...) sp. z o.o. w R.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  oddala powództwo w całości;

II.  zasądza od powodów J. R. i M. R. (1) na rzecz strony pozwanej (...) sp. z o.o. w R. kwotę 197 (sto dziewięćdziesiąt siedem) zł tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1726/13

UZASADNIENIE

Powodowie M. R. (1) i J. R. wnieśli o pozbawienie w całości wykonalności nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w dniu 18 września 2002 r. i zasądzenie od strony pozwanej (...) Spółka z o.o. w R. kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podali, że postanowieniem z dnia 6 września 2013 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty wydanemu w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w dniu 18 września 2002 roku, sygn. akt (...) nakazując M.i J. R.zapłatę solidarnie kwoty 691,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lipca 2000 r. do dnia zapłaty. Podnieśli, że roszczenie wynikające z powyższego nakazu zapłaty uległo przedawnieniu, gdyż nakaz zapłaty stał się prawomocny w dniu 31 października 2002 roku, natomiast pozwany wystąpił o klauzulę wykonalności w dniu 11 czerwca 2013 r. i na tej podstawie wszczął, mimo upływu dziesięcioletniego okresu przedawnienia postępowanie egzekucyjne, mające na celu wyegzekwowanie przedawnionych wierzytelności. Ponadto podnieśli, że Sąd nie mógł nadać klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 18 września 2002 r., gdyż pozwany nie wykazał przejścia uprawnienia stosownym dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podała, że nabyła przedmiotową wierzytelność od M. R. (2), który z kolei nabył wierzytelność od pierwotnego wierzyciela, tj. Przedsiębiorstwa Produkcyjno - Usługowego (...) Sp. z o.o. w Ł.. Wszelkie czynności podejmowane przed sądem przez poprzedników prawnych strony pozwanej odnoszą skutek także wobec niej jako następcy prawnego. Ponadto strona pozwana wskazała, że M. R. (2) w dniu 14 maja 2012 r. w Sądzie Rejonowym dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty na jego rzecz, a czynność ta przerwała bieg terminu przedawnienia. Ponadto wniosek M. R. (2) został uwzględniony i Sąd nadał na jego rzecz klauzulę wykonalności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nakazem zapłaty z dnia 18 września 2002 r., sygn. akt (...) Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi nakazał solidarnie J. R.i M. R. (1), by zapłacili Przedsiębiorstwu Produkcyjno – Usługowemu (...) Spółce z o.o.w Ł.kwotę 691,31 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lipca 2000 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 200 zł tytułem kosztów postepowania.

Dowód:

- nakaz zapłaty SR dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z 18.09.2002 r., sygn.(...) - k. 16

W dniu 14 maja 2012 r. M. R. (2)wniósł do Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z 18 września 2002 r., sygn. akt (...)na jego rzecz, wobec zbycia przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowe (...) Spółkę z o.o.z siedzibą w Ł.wierzytelności wynikającej z powyższego nakazu zapłaty wobec dłużników J. R.i M. R. (1). Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi postanowieniem z dnia 28 czerwca 2012 r., sygn. akt (...)nadał klauzulę wykonalności powyższemu nakazowi zapłaty z dnia 18 września 2002 roku, sygn. akt (...) na rzecz M. R. (2)prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Kancelaria (...)z siedzibą w B., na którego przeszło uprawnienie Przedsiębiorstwa-Produkcyjno-Usługowego (...) Spółka z o.o.w Ł..

Dowód:

- wniosek o nadanie klauzuli wykonalności z 09.05.2012 r. – k. 65

- postanowienie SR dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z 28.06.2012 r., sygn. (...) – k. 66 - 67

Postanowieniem z dnia 6 września 2013 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, sygn. akt (...)nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty wydanemu przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w dniu 18 września 2002 roku, sygn. akt (...) na rzecz (...) Spółki z o.o.w R., na którą przeszło uprawnienie wierzyciela M. R. (2).

Dowód: - postanowienie SR dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z 06.09.2013 r., sygn. akt (...) – k. 12 – 13

W dniu 7 listopada 2013 r. dłużnicy wnieśli zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 6 września 2013 r., sygn. akt (...)w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności powyższemu nakazowi zapłaty z dnia 18 września 2002 r. Sąd Okręgowy w Łodzi postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2014 r. oddalił zażalenie dłużników na postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 6 września 2013 r. w sprawie o sygn. (...).

Dowód:

- zażalenie dłużników z 07.11.2013 r. wraz z dowodem nadania – k. 25 – 29

- postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20.04.2014 r. – k. 68 - 70

Na wniosek wierzyciela (...) Spółki z o.o.w R.– na podstawie powyższego tytułu wykonawczego - w dniu 29 października 2013 r. Komornik (...) E. K.dokonał zajęcia wynagrodzenia za pracę oraz wierzytelności zasiłku chorobowego dłużników J. R.i M. R. (1), celem zaspokojenia należności głównej w kwicie 691,31 zł oraz odsetek i kosztów procesu (sygn. akt (...)).

Dowód:

- zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z 20.09.2013 r. – k. 21 – 22, 23 - 24

- zajecie wynagrodzenia za pracę z 29.10.2013 r., sygn. akt Km (...) – k. 19 – 20

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty z dnia wykonalności w całości z uwagi na przedawnienie roszczenia określonego tym tytułem jest bezzasadne.

Przepis art.840 § 1 pkt 2 k.p.c. stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

W odniesieniu do przeprowadzonych dowodów nie sposób podzielić poglądu powodów, że roszczenie pozwanego wygasło wskutek przedawnienia, wszak nie było dochodzone w terminie 10 lat i wskutek tego wygasło.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że powodowie nie wykazali terminu początkowego biegu przedawnienia, bowiem zawnioskowany jako dowód nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nie zawiera stwierdzenia prawomocności. Z tego względu twierdzenie zawarte w uzasadnieniu pozwu, iż nakaz zapłaty stał się prawomocny 31 października 2012 r. nie zostało udowodnione. Strona pozwana natomiast zupełnie bezpodstawnie liczy ten termin od dnia wydania tego orzeczenia.

Niezależnie jednak od powyższego, nawet gdyby przyjąć, że nakaz zapłaty z dnia 18 września 2002 r. uprawomocnił się 31 października 2002 r., to złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności w dniu 14 maja 2012 r. było czynnością, która przerwała termin przedawnienia określony w art.125 § 1 k.c. Zgodnie bowiem z przepisem art.123 § 1 pkt 1 bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę, złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przez M. R. (2), który nabył wierzytelność wynikającą z nakazu zapłaty z dnia 18 września 2002 r., było niewątpliwie czynnością przedsięwziętą w celu zaspokojenia roszczenia, ponieważ nakaz zapłaty został wydany w wyniku dochodzenia roszczenia przez pierwotnego wierzyciela. M. R. (2) nie miał możliwości wszczęcia egzekucji bez nadania klauzuli wykonalności przedmiotowemu nakazowi zapłaty na jego rzecz. Wskazać należy, że tytułem wykonawczym uprawniającym do wszczęcia egzekucji jest tytuł egzekucyjny (którym był nakaz zapłaty) zaopatrzony w klauzulę wykonalności, o którą M. R. (2) wystąpił. Zatem nie sposób również zaprzeczyć, że była to czynność przedsięwzięta bezpośrednio w celu zaspokojenia roszczenia.

Powodowie powołali się na orzecznictwo Sądu Najwyższego z lat 70-tych XX w. dołączając je do akt, jednak nie odnieśli się do istotnej zmiany linii orzecznictwa w tym przedmiocie przez Sąd Najwyższy.

Wskazać w pierwszej kolejności należy na treść uchwały SN z dnia 16 stycznia 2004 r. w sprawie III CZP 101/03, zgodnie z którą wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg przedawnienia. Z uzasadnienia tej uchwały wynika, że za wykładnią art. 123 § 1 pkt 1 k.c., według której hipotezą normy tego przepisu objęte są wszelkie czynności konieczne, czyli takie, których nie można ominąć w toku dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, a więc także czynność polegająca na złożeniu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, przemawia wzgląd na funkcję, jaką spełnia możliwość przerwania biegu przedawnienia przez czynności podjęte przez uprawnionego przed sądem lub innym organem albo sądem polubownym, w świetle założeń instytucji przedawnienia. Po podjęciu czynności koniecznej we wskazanym wyżej znaczeniu, do czasu ukończenia wywołanego nią postępowania, uprawniony nie ma możliwości inicjowania dalszych stadiów postępowania, nie może więc podjąć innej czynności koniecznej, mogącej też przerwać bieg przedawnienia. Dlatego omawiane czynności nie tylko powodują przerwanie biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.), ale też jego zawieszenie aż do ukończenia postępowania wywołanego daną czynnością (art. 124 § 2 k.c.). Uregulowanie to odpowiada fundamentalnemu założeniu instytucji przedawnienia, zgodnie z którym, termin przedawnienia nie może biec, jeżeli uprawniony nie ma możliwości realizowania roszczenia (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2003 r., V CK 13/03, OSP 2004, nr 4, poz. 53 i z dnia 9 maja 2003 r., V CK 24/03, nie publ. oraz uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2002 r., III CZP 72/01, OSNC 2002, nr 9, poz. 107).

(…) Dopuszczenie przerwania biegu przedawnienia przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności sądowemu tytułowi egzekucyjnemu nie stanowi więc odstępstwa od założeń regulacji przedawnienia w kodeksie cywilnym, lecz przeciwnie, w pełni z nią harmonizuje. Dotyczy to także możliwości ponownego nadania klauzuli wykonalności w przypadku objętym art. 788 k.p.c. Jeżeli możliwe jest kilkakrotne przerywanie biegu przedawnienia na zasadach określonych w art. 124 k.c. przez złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, to nie powinna budzić zastrzeżeń możliwość wielokrotnego przerwania biegu przedawnienia przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Warto przy tym zaznaczyć, że w praktyce przypadki ponownego nadawania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu są bez wątpienia rzadsze niż przypadki ponownego wszczynania postępowania egzekucyjnego.”

Taki sam pogląd został wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 r. II CSK 201/11.

Z tych względów, skoro nakaz zapłaty z dnia 18 września 2002 r. uprawomocnił się 31 października 2002 r., to termin 10 – letni upływał 31 października 2012 r., zatem złożenie wniosku przez M. R. (2) 14 maja 2012 r. bez wątpienia przerwało bieg przedawnienia.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z przepisem art.98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając je od powodów, a na koszty te składają się koszty zastępstwa procesowego 180 zł, ustalone w odniesieniu do wartości przedmiotu sporu w oparciu o § 6 pkt 2 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.