Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 276/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 26 września 2013 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo G. C. przeciwko T. K. o zapłatę kwoty 23900 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 kwietnia 2010 roku do dnia zapłaty.

Wyrok powyższy wynikał z uznania przez Sąd I instancji za niezasadne żądanie powódki zasądzenia na jej rzecz kwoty 23.900 złotych odpowiadającej równowartości kwoty przekazanej pozwanemu w związku z zawartą między stronami umową, na podstawie której pozwany zobowiązał się udzielić powódce pomocy przy wyborze i zakupie samochodu. Sąd Rejonowy nie uwzględniając powództwa stanął na stanowisku, że w sprawie nie zostało wykazane by pozwany przyjął na siebie zobowiązanie wyboru, zakupu i sprowadzenia samochodu we własnym imieniu, a jedynie przyjął zlecenie odbioru od sprzedawcy samochodu, którego uprzedniego wyboru i negocjacji warunków zakupu dokonała powódka. Tym samy pozwany nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody jakie poniosła powódka w związku z zakupem pojazdu będącego przedmiotem zlecenia.

Powyższy wyrok zaskarżyła apelacją powódka, wnosząc o jego zmianę i zasądzenie na jej rzecz kwoty 23900 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 20 kwietnia 2010 roku, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za obie instancje.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła:

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego polegającą na daniu wiary zeznaniom pozwanego, iż samochód marki M. nr (...) nie miał być sprowadzony ze Szwecji; przyjęciu za wiarygodną wersję przedstawioną przez pozwanego dotyczącą sposobu wyboru samochodu marki M. nr (...) przez powódkę; przebiegu rozmów ze sprzedawcą dotyczących negocjacji ceny i miejsca odbioru samochodu; przyjęciu, iż doszło do zawarcia umowy sprzedaży pomiędzy G. C. a M. K., podczas gdy zebrany materiał dowodowy w postaci zeznań powódki jaki i załączonej kopii umowy podpisanej przez M. K. wyklucza możliwość dojścia do zawarcia takiej umowy;

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności art. 233 § 1 i art. 227 k.p.c. poprzez dokonanie przez Sąd Oceny dowodów w sposób dowolny bez wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i błędne uznanie, iż pozwany wykonał należycie przyjęte zlecenie polegające na sprowadzeniu powódce samochodu marki M. nr (...) zgodnie z jej wytycznymi;

- dokonanie ustalenia stanu faktycznego przyjętego za podstawę rozstrzygnięcia z pominięciem rzeczywistej i merytorycznej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów;

- naruszenie art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku o przesłuchanie świadków M. K. ze względu na nie przydatność tego dowodu do rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy przesłuchanie tegoż świadka miało znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, gdyż był on jedyną osobą poza stronami mającą wiedzę na temat przebiegu negocjacji i finalizacji zakupu samochodu przez pozwanego;

- naruszenie art. 174 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że powódka nabyła pojazd przez zasiedzenie, w sytuacji gdy powódka nigdy nie była jego posiadaczem w dobrej wierze;

- naruszenie art. 66 k.c. przez przyjęcie przez Sąd I instancji, że doszło do zawarcia umowy pomiędzy powódką a M. K., w sytuacji gdy oferta nie została przyjęta niezwłocznie ( art. 66 § 2 k.c.) i powódka w sposób wyraźny poprzez wysłanie listu do M. K. zademonstrowała, iż nie zamierza zawrzeć z nim umowy;

- naruszenie art. 734 w związku z art. 750 k.c.. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji gdy świadczący usługę ( pozwany ) działa w imieniu własnym i odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Na wstępie rozważań należy wskazać, że Sąd II instancji rozpoznając apelację, ocenił stan faktyczny ustalony przez Sąd I instancji jako prawidłowy i zgodny z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a w konsekwencji na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął jego ustalenia za własne. Sąd Rejonowy zgodnie z przepisami k.p.c. przeprowadził postępowanie dowodowe, ustalając stan faktyczny w sposób szczegółowy.

Odnosząc się do pierwszego zarzutu apelacji wyrazić trzeba przekonanie, że Sąd Rejonowy nie postąpił wbrew przepisom art. 233 k.p.c. i nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów, właściwie dokonując ustaleń faktycznych i prezentując w tym zakresie logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym rozumowanie.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie budzi zastrzeżeń konkluzja Sądu Rejonowego, że pozwany zawarł z powódką umowę zlecenia, na podstawie której zobowiązał się jedynie do odbioru samochodu z rąk sprzedającego i negocjacji ceny zakupu. Pozwany nie został umocowany przez powódkę do działania w jej imieniu. Wybór konkretnego pojazdu, który powódka zamierzała nabyć był jej autonomiczną decyzją. Co prawda pozwany uczestniczył aktywnie w przeglądaniu ofert sprzedaży różnych samochodów zamieszczonych w internecie kierując się wytycznymi powódki co do marki samochodu, koloru i rodzaju silnika, ale to powódka ostatecznie dokonała wyboru pojazdu marki M. o numerze rejestracyjnym (...). Co więcej, to ona skontaktowała się ze sprzedającym i ustalała szczegóły transakcji. Udział pozwanego w niektórych czynnościach podjętych przez skarżącą w celu wyboru oferty sprzedaży najbardziej odpowiadającej jej oczekiwaniom nie przesądza o odpowiedzialności pozwanego za skutki z nich wynikające. Powódka nie wykazała bowiem, że pozwany przyjął zobowiązanie do osiągnięcia rezultatu w postaci wyboru i zakupu pojazdu odpowiadającego określonym właściwościom. W szczególności, nie ma jakichkolwiek podstaw poza gołosłownym twierdzeniem powódki, że pozwany zobowiązał się do sprowadzenia samochodu ze Szwecji.

Podkreślić w tym miejscu trzeba, iż ustalenie stanu faktycznego w niniejszej sprawie możliwe były w przeważającej części jedynie w oparciu o zeznania stron, nieweryfikowalnych za pomocą innych środków dowodowych. S. obu stron co do treści i zakresu zobowiązania jakie przyjął na siebie pozwany w związku z zakupem samochodu dla powódki były w zasadzie całkowicie rozbieżne. Strony zgodnie podały jedynie, że wspólnie oglądali ogłoszenia w internecie. Z kolei pozwany przyznał tylko, że miał pojechać na miejsce i odebrać samochód po zapłacie ceny. Pozwany zaprzeczył, aby przyjął na siebie zobowiązanie w szerszym zakresie. W tej sytuacji Sąd prawidłowo dał wiarę wersji podanej przez pozwanego, który w sposób szczegółowy opisał przebieg omawianych zdarzeń i treść uzgodnień stron co do ich obowiązków w zawiązku z zakupem samochodu przez powódkę. Należy wyjaśnić, że to właśnie na powódce stosownie do reguły wypowiedzianej w art. 6 k.c. spoczywał ciężar procesowy związany z wykazaniem twierdzeń o faktach, na których opiera żądanie pozwu. W sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie, powódka niewątpliwie nie sprostała temu obowiązkowi. Skarżącej nie udało się przede wszystkim wykazać, że pozwany przyjął na siebie zobowiązanie wyboru pojazdu dla powódki i ponosi odpowiedzialność za jego stan techniczny. W materiale dowodowym sprawy nie znajduje również potwierdzenia okoliczność, iż pozwany miał przedmiotowy pojazd sprowadzić ze Szwecji. Zaznaczyć należy, iż samo twierdzenie powódki, że łączyła ją z pozwanym umowa o takiej treści, nie poparte dodatkowymi wiarygodnymi dowodami jest niewystarczające. Tym bardziej, że pozwany zaprzeczył twierdzeniom powódki, a jego zeznania w tym zakresie były spójne i wiarygodne. Ocena ta jest zasadna zwłaszcza wobec faktu, że pozwany nie zajmuje się profesjonalnie obrotem pojazdami, co zresztą wyraźnie podkreślił, a pomoc udzielona powódce przy wyborze odpowiedniego samochodu miała charakter grzecznościowy.

Prawidłowości powyższego stwierdzenia w niczym nie podważa akcentowana w apelacji okoliczność, iż nie doszło w ogóle do zawarcia umowy sprzedaży pojazdu marki M. o numerze rejestracyjnym (...), gdyż powódka nie złożyła swojego podpisu pod umową. Nie podejmując się w tym miejscu oceny skutków prawnych takiego zachowania, uznać trzeba, iż kwestia ta pozostaje bez znaczenia dla odpowiedzialności pozwanego. Jak wynika bowiem z materiału dowodowego sprawy pozwany zobowiązał się jedynie do przekazania w imieniu powódki kwoty ceny sprzedaży pojazdu i jego odebrania od sprzedającego. Pozwany nie ponosi zatem ryzyka za stan techniczny i prawny przedmiotowego pojazdu, a w każdym razie powódce nie udało się wykazać, iż pozwany takie zobowiązanie na siebie przyjął. Podobnie należy ocenić kwestię dotyczącą naprawy opisanego pojazdu w związku z ujawnieniem usterek technicznych po jego zakupie. Okoliczność, iż pozwany przeprowadził tę naprawę w warsztacie i jego dane widnieją na fakturze, nie wskazuje, iż działał we własnym imieniu, a nie w imieniu powódki. Powódka nie kwestionuje zresztą prawidłowości tej naprawy, ani nie zaprzecza, że została ona w rzeczywiści przeprowadzona. Skarżąca bezpodstawnie jednakże wywodzi, iż zaangażowanie pozwanego do tych czynności jest dowodem na to, że pozwany zobowiązał się do wyszukania, sprowadzenia i zakupu samochodu odpowiadającego wymaganiom powódki. Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe twierdzenie nie znajduje dostatecznego uzasadnienia w materiale dowodowym rozpoznawanej sprawy, co czyni również zarzut naruszenia art. 66 k.c. całkowicie chybionym.

Z tych samych względów obojętne dla oceany zasadności roszczenia powódki są podnoszone przez nią zastrzeżenia co do rozbieżności pomiędzy danymi pojazdu zawartymi w umowie kupna sprzedaży dostarczonej przez pozwanego, a danymi rejestracyjnymi widniejącymi w dokumentach należących do zasoby Urzędu Miasta Stołecznego W..

Należy też wskazać, że w ramach zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c. powódka nie mogła kwestionować oddalenia przez Sąd I instancji wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków.

Oddalenie wniosku dowodowego należy do uchybień przepisom postępowania, co do których skuteczne postawienie zarzutu w apelacji wymaga spełnienia wymogów z art. 162 k.p.c., a mianowicie zwrócenia uwagi Sądu na uchybienia przepisom postępowania oraz zawnioskowania wpisania zastrzeżenia w tym przedmiocie do protokołu. Niezgłoszenie zaś zastrzeżenia w odpowiednim czasie i w odpowiedni sposób powoduje, że strona traci prawo powoływania się na takie uchybienie w dalszym toku postępowania, chyba że wchodzi w grę naruszenie przepisów postępowania, które Sąd powinien wziąć pod uwagę z urzędu, albo że strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła zastrzeżeń bez swojej winy. W tym przypadku Sąd Rejonowy oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków na rozprawie w dniu 12 września 2013 roku w obecności pełnomocnika powódki, który nie zgłosił w czasie i w sposób przewidziany w art. 162 k.p.c. zastrzeżenia co do odmowy przeprowadzenia dowodu, a powódka w apelacji nie podjęła nawet próby uprawdopodobnienia, że nie zgłosiła zastrzeżenia bez swojej winy. Odmowa przeprowadzenia dowodu nie jest zaś uchybieniem przepisom postępowania, których naruszenie Sąd powinien wziąć pod uwagę z urzędu. Skoro powódka utraciła prawo powoływania się w apelacji na uchybienia w zakresie wnioskowanego, a nie przeprowadzonego postępowania dowodowego, to próba wykazywania w apelacji bezzasadności oddalenia wniosku dowodowego nie może być uznana za skuteczną.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się również naruszenia art. 734 k.c. w związku z art. 750 k.c. Nawet bowiem gdyby przyjąć tak jak sugeruje to skarżąca, iż pozwany w ramach łączącej go z powódką umowy zlecenia był zobowiązany do sprowadzenia we własnym imieniu samochodu o cechach odpowiadających wymaganiom powódki, zauważyć należy, że ten typ stosunku prawnego ma charakter umowy starannego działania, a nie rezultatu. W związku z tym powódka dla udowodnienia swego roszczenia winna ów brak staranności w działaniu pozwanego wykazać, czego jednak z przyczyn opisanych przy okazji wcześniejszych rozważań nie zdołała uczynić.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł z mocy art. 98 k.p.c. w związku z związku z § 6 pkt 6 i § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm. ). Na koszty te złożyła się kwota 1800 złotych kosztów zastępstwa procesowego.