Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SSO Beata Hass-Kloc

SSO Anna Harmata (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Magdalena Kamuda

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z wniosku: J. M.

z udziałem : K. S.

o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej

na skutek apelacji uczestnika na postanowienie Sądu Rejonowego w Rzeszowie Wydziału V Gospodarczego Sekcji ds. Upadłościowych i Naprawczych z dnia 14 stycznia 2014 r., sygn. akt V Gzd 11/13

postanawia:

I.  oddalić apelację,

II.  zasądzić od uczestnika K. S. na rzecz wnioskodawcy J. M. kwotę 900 zł ( dziewięćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 180/14

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 28 sierpnia 2014 r.

Wnioskiem złożonym w sprawie J. M. wniósł o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu wobec K. S. pełniącego funkcję prezesa zarządu (...) z siedzibą w R..

Uzasadniając powyższe wnioskodawca podał, że dłużnik (...) Sp. z o.o., reprezentowany przez K. S. pełniącego funkcję prezesa zarządu, zaprzestał spłaty swych długów na początku 2011 r., a następnie w dniach od 18 do 30 maja 2011 r. zaciągnął u wnioskodawcy zobowiązania na kwotę 45.868,39 zł. Z treści uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt V GU 17/12 wynika, że majątek masy upadłości wystarczy jedynie na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, a wnioskodawca nie odzyska środków pieniężnych należnych mu za sprzedany dłużniczce towar. Uczestnik zaciągając w imieniu dłużniczki zobowiązania miał świadomość, że przedsiębiorstwo wnioskodawcy jest małe i brak terminowej zapłaty spowoduje utratę jego płynności finansowej i zdolności kredytowej. Uczestnik świadomie działał na szkodę wierzycieli (...) Sp. z o.o., aby uzyskać środki pieniężne na prowadzenie działalności gospodarczej w (...) Sp. z o.o. w R., którą zarządzają członkowie jego rodziny, a w której to spółce jest on zatrudniony.

Odpis wniosku został doręczony uczestnikowi K. S. z jednoczesnym wezwaniem do ustosunkowania się do jego treści w terminie 14 dni. Termin wyznaczony ku powyższemu upłynął bezskutecznie z dniem 12 grudnia 2013r.

Na rozprawie odbywającej się w dniu 14 stycznia 2014r. uczestnik wniósł o oddalenie wniosku, w uzasadnieniu wskazując, iż dzwonił kilkakrotnie do wnioskodawcy, iż chciałby mu zwrócić towar i porozumieć się co do spłaty reszty zobowiązań, do porozumienia nie doszło.

Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy
w Rzeszowie Wydział V Gospodarczy – Sekcja ds. Upadłościowych
i Naprawczych, sygn. akt V Gzd 11/13, orzekł wobec K. S. pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 3 lat ( I), co do kosztów orzekł, że każdy Uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (II).

W uzasadnieniu dla powyższego Sąd Rejonowy dokonał następujących ustaleń: uczestnik K. S. był od dnia 31 lipca 2002 r. do chwili wydania zaskarżonego orzeczenia prezesem zarządu (...) Sp. z o.o.
w R. w upadłości likwidacyjnej, uprzednio, od 22 marca 2001 r.
do 31 lipca 2002 r. pełnił w zarządzie tej spółki funkcję zastępcy dyrektora.
W dniach 16, 23 i 28 sierpnia 2011 r. stały się wymagalne wierzytelności wnioskodawcy J. M. względem (...) Sp. z o.o.
w R. na łączą kwotę 38.304,42 zł, zaś w okresie od 11 sierpnia 2011 r. do 24 kwietnia 2012 r. stały się wymagalne wierzytelności C. (...)
Sp. z o.o. w P. względem (...) Sp. z o.o. na kwotę łącznie 6.377,57 zł. Opisane wyżej wierzytelności zostały zgłoszone na główną listę wierzytelności w postępowaniu w upadłościowym obejmującym likwidację majątku dłużniczki (...) Sp. z o.o. w R.. Pomimo nierealizowania powyższych zobowiązań, (...) Sp. z o.o.
w R. nadal powiększała swoje zadłużenie zaciągając m. in. następujące zobowiązania:

-

w dniach od 14 października 2011 r. do 11 kwietnia 2012 r. w łącznej kwocie 62.596,85 zł wobec (...) F. K. Sp. j,.

-

w dniach od 21 listopada do 30 grudnia 2011 r. w łącznej kwocie 61.737,84 zł wobec (...) Sp. z o.o.,

-

w dniach od 6 stycznia do 18 kwietnia 2012 r. w łącznej kwocie 32.434,19 zł wobec (...) S.A.

W dniu 10 maja 2012 roku (...) Sp. z o.o. w R. zgłosiła do Sądu Rejonowego w Rzeszowie wniosek o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego. Umocowania do złożenia tego wniosku udzielił profesjonalnemu pełnomocnikowi w dniu 9 maja 2012 r. uczestnik K. S. działając jako prezes zarządu tej spółki. Postanowieniem z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt V GU 17/12 Sąd Rejonowy w Rzeszowie ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego (...) Sp. z o.o. w R..

Postanowieniem z dnia 29 listopada 2013 r., sygn. akt V GUp 6/12, Sędzia Komisarz zatwierdził główną listę wierzytelności zgłoszonych w postępowaniu upadłościowym, która opiewała na kwotę 25.656.666,73 zł. Uzupełniająca lista zgłoszonych w tym postępowaniu wierzytelności opiewa zaś na kwotę 61.614,02 zł.

Na dzień 17 maja 2012 r. majątek (...) stanowiły ruchomości, zapasy towarów, należności i środki pieniężne w kasie o łącznej wartości 707.061,50 zł. Nadto Syndyk masy upadłości w wyniku powództwa o uznanie czynności upadłego za bezskuteczne względem masy upadłości uzyskał tytuł egzekucyjny na kwotę 1.250.930,83 zł.

Sąd Rejonowy przedstawiając motywy swojego rozstrzygnięcia przywołał treść art. 373 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 PUN, art. 21 ust. 1 i 2 PUN oraz art. 11 ust. 1 i 2 PUN. Nadto wskazał, że przez niewypłacalność rozumie się niewykonywanie przez dłużnika ciążących na nim wymagalnych zobowiązań, co stwarza podstawę ogłoszenia w stosunku do niego upadłości; nieistotne jest, czy nie wykonuje on wszystkich zobowiązań, czy też tylko niektórych z nich; nieistotny jest rozmiar nie wykonywanych przez dłużnika zobowiązań, bowiem nawet niewykonywanie zobowiązań o niewielkiej wartości oznacza jego niewypłacalność (wyrok WSA w Lublinie z dnia 29 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Lu 717/07, LEX nr 462713). Zdaniem Sądu I instancji w realiach niniejszej sprawy należało uznać, że stan niewypłacalności (...) Sp. z o.o. w R. powstał w dniu 16 sierpnia 2011 r., albowiem tym dniu wymagalne były wierzytelności wnioskodawcy J. M. oraz (...) Sp. z o.o. w P., które zostały następnie zgłoszone na listę wierzytelności. Niewątpliwie na uczestniku K. S., z racji bycia członkiem zarządu (...) Sp. z o.o. w R., ciążył obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Pomimo tego, uczestnik K. S. zgłosił ten wniosek dopiero w dniu 10 maja 2012 r. Sąd wskazał, że na członkach zarządu korporacyjnej osoby prawnej spoczywa obowiązek pieczy nad sytuacją finansową zarządzanych przez nich jednostek organizacyjnych. Z tego powodu należy uznać, że uczestnik zobowiązany był na bieżąco kontrolować stan zadłużenia (...) Sp. z o.o. w R., a w wypadku powstania stanu niewypłacalności - złożyć w terminie 2 tygodni od jego zaistnienia wniosek o ogłoszenie upadłości. Obowiązku tego dopełnił po upływie prawie dziewięciu miesięcy. W konkluzji powyższego Sąd Rejonowy uznał, że zaistniały przesłanki do przyjęcia winy nieumyślnej uczestnika.

W konsekwencji powyższego Sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej przez uczestnika K. S. na okres 3 lat.
Jako podstawę prawną w/w orzeczenia Sąd wskazał przepisy art. 21 ust. 1 i 2 oraz art. 373 ust. 1 pkt 1 PUN. W przedmiocie kosztów postępowania sąd orzekł po myśli art. 520 § 1 k.p.c. w zw. z art. 376 PUN.

Od powyższego postanowienia uczestnik K. S. wniósł apelację, zaskarżając go w całości, domagając się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie jego zmiany i oddalenia wniosku w całości. Nadto wniósł o zasądzenie od wnioskodawcy kosztów postępowania za obie instancje według norm przepisanych.

Zaskarżonemu postanowieniu uczestnik zarzucił naruszenie:

1.  przepisów prawa materialnego, tj. art. 373 ust. 1 p.u.n. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na orzeczeniu przewidzianego
w nim zakazu na skutek wzięcia pod uwagę tylko stopnia winy Uczestnika, a więc jednej spośród przesłanek wymienionych
w art. 373 ust. 2 p.u.n., z pominięciem dokonania przez Sąd oceny skutków podejmowanych działań, w tym obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiaru pokrzywdzenia wierzycieli.

2.  przepisów prawa procesowego, tj.:

-

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych przekraczających zasadę swobodnej oceny dowodów,
a polegających na przyjęciu, że zaistniały przesłanki do przyjęcia winy nieumyślnej Uczestnika, w sytuacji, gdy zgodnie z ogólnymi zasadami rozkładu ciężaru dowodu to na Wnioskodawcy (a nie na orzekającym Sądzie) należało udowodnienie winy Uczestnika w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie, szczególnie, jeżeli ze zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego nie wynika, aby został przeprowadzony jakikolwiek dowód zmierzający do wykazania przedmiotowej przesłanki wynikającej wprost z art. 373 ust. 2 p.u.n.,

-

art. 235 k.p.c. w zw. z art. 224 § 4 k.p.c. poprzez dopuszczenie na rozprawie w dniu 14 stycznia 2014 r. dowodu z akt spraw o sygnaturach V GU 17/12 oraz V Gup 6/12 w sytuacji gdy z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że stan faktyczny sprawy ustalony został na podstawie konkretnych dokumentów, przez co uniemożliwiono Uczestnikowi odniesienie się do nich, w tym ewentualnego zgłoszenia stosownych wniosków dowodowych,

-

art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu podstawy faktycznej zaskarżonego postanowienia na podstawie jakich dowodów Sąd ustalił, że stan niewypłacalności (...)
Sp. z o. o. w R. powstał w dniu 16 sierpnia 2011 r., szczególnie, gdy sprawozdanie Tymczasowego Nadzorcy Sądowego z dnia 22 maja 2012 r. w przedmiocie określenia daty powstania stanu niewypłacalności (...) sp. z o. o. zawiera w swojej treści ogólne oraz wzajemnie sprzeczne ze sobą twierdzenia.

W uzasadnieniu apelacji skarżący wywodził, że Sąd orzekając zakaz o którym mowa w art. 373 ust. 1 u.p.n,. powinien wziąć kumulatywnie pod uwagę obie przesłanki z art. 373 ust. 2 u.p.n. tj. stopnień winy oraz skutki podejmowanych działań, wśród których ustawodawca wyartykułował dwa konkretne skutki. Skutkami tymi są obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli. Samo tylko stwierdzenie winy w działaniu osoby zobowiązanej do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie ma przesądzającego znaczenia dla orzeczenia wnioskowanego zakazu. Poza tym zasadnicze znaczenie ma związek przyczynowy pomiędzy uchybieniami wymienionym w art. 373 ust. 1 pkt. 1 - 4 u.p.n.. a obniżeniem wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiarem pokrzywdzenia wierzycieli, a nie sam fakt doprowadzenia do upadłości. Skarżący zarzucił również, że wnioskodawca powinien w pierwszej kolejności wykazać winę uczestnika w złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości po terminie przewidzianym w tym przepisie, a wniosków w tym zakresie nie sformułował. Sąd przyjął, że stan niewypłacalności (...) sp. z o. o. w R. powstał w dniu 16 sierpnia 2011 r. argumentując to wymagalnością w tym dniu wierzytelności wnioskodawcy J. M. oraz C. (...) sp. o. o. w P. a analiza uzasadnienia postanowienia nie pozwala na jednoznaczne ustalenie na podstawie jakich dowodów Sąd ustalił wskazaną powyżej datę.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawca ustosunkował się do zarzutów apelacji uczestnika wywodząc, że są one bezzasadne, podzielając jednocześnie argumentację Sądu Rejonowego co do podstaw orzeczenia wobec uczestnika przedmiotowego zakazu. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego na jego rzecz.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja uczestnika nie zasługuje na uwzględnienie.

Wobec treści zarzutów apelacji zauważyć trzeba na wstępie, że prawidłowość zastosowania lub wykładni prawa materialnego może być właściwie oceniona jedynie na kanwie niewadliwie ustalonej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Skuteczne zatem zgłoszenie zarzutu dotyczącego naruszenia prawa materialnego wchodzi zasadniczo w rachubę tylko wtedy, gdy ustalony przez sąd pierwszej instancji stan faktyczny, będący podstawą zaskarżonego wyroku, nie budzi zastrzeżeń ( wyrok SN z dnia 26.03.1997r., II CKN 60/97, OSNC 1997/9/128 ).

Powyższe rodziło konieczność rozpoznania w pierwszym rzędzie zarzutów zmierzających do zakwestionowania stanu faktycznego, tj. zarzutów naruszenia prawa procesowego (por. wyrok SN z dnia 7.03.1997r., II CKN 18/97, OSNC 1997/8/112 ).

W pierwszej kolejności należało zatem ocenić zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, iż zarzut ten może być skuteczny tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie posiada wszystkich koniecznych elementów, bądź zawiera braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2014 r., I PK 295/13, LEX nr 1483572; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 grudnia 2013 r.,I ACa 715/13, LEX nr 1416118). W omawianym uzasadnieniu Sąd Rejonowy, wbrew zarzutom apelacji, precyzyjnie określił daty wymagalności niezapłaconych należności a to 16.08., 23.08 i 28.08 - w stosunku do J. M. oraz 11.08.2011 – 24.04.2012r. - w stosunku do C. (...) sp z o.o. ( ujęte na liście wierzytelności) wyprowadzając z niniejszego wniosek co do powstania stanu niewypłacalności na datę 16.08.2008r. tj. datę zbieżną dla wymagalności obu w/w wierzytelności, szczegółowo uzasadniając swe stanowisko w tym zakresie. Sąd Rejonowy wskazał dowody na jakich oparł te ustalenia określając dokument i kartę akt upadłościowych na której ten się znajduje ( spis i lista wierzytelności) nie powołując w tym zakresie sprawozdania Tymczasowego Nadzorcy, a dokonując własnej analizy i własnych ustaleń na dokumentach źródłowych, ku czemu był uprawniony. Brak podstaw dla przyjęcia wiążącego charakteru sprawozdania (...) dla ustaleń Sądu Rejonowego, tym bardziej, iż Sąd Rejonowy w sposób wystarczający i jasny wyjaśnił motywy swego rozstrzygnięcia, wskazał jakie poczynił ustalenia faktyczne oraz podał normy prawa materialnego jakie zastosował, dokonując subsumpcji prawnej faktów w sprawie. Sporządzone przez Sąd I instancji uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia pozwala na dokonanie właściwej kontroli merytorycznej rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

W dalszej kolejności, odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., należy wskazać, że przepis ten daje sądowi możliwość oceny i mocy dowodów według własnego przekonania. Ocena dowodów może być zaś skutecznie podważona tylko wtedy gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej, albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych (wyrok SN z 27.09.2002, II CKN 817/00, LEX nr 56906; wyrok SN z dnia 14.12.2001 r., V CKN 561/00). Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i wyciągnął z niego wnioski logicznie uzasadnione również w zakresie podnoszonym w apelacji , a to co do przyjęcia winy nieumyślnej uczestnika.

Sąd Rejonowy wprawdzie przeprowadził postępowanie dowodowe w zakresie szerszym niż wnioskował wnioskodawca, przeprowadzając dowód z dokumentów znajdujących się w aktach upadłościowych , jednak należy mieć na względzie, iż w sprawach o orzekanie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej stosuje się przepisy o postępowaniu nieprocesowym. Stąd w postępowaniu tym nie jest wykluczone podejmowanie przez Sąd czynności z urzędu, w tym w zakresie postępowania dowodowego. Tym samym Sąd I instancji nie naruszył przepisów, dopuszczając z urzędu dowody, które uznał za właściwe i konieczne do poczynienia w sprawie ustaleń faktycznych odzwierciedlających rzeczywisty stan rzeczy pod kątem oceny przesłanek co do orzeczenia przedmiotowego zakazu. Sąd Rejonowy dopuścił dowód w postaci akt sprawy w przedmiocie ogłoszenia upadłości i postępowania upadłościowego obejmujący dokumentację znajdującą się w tych aktach, w uzasadnieniu precyzyjnie dokumentację tą powołując w zakresie poszczególnych ustaleń. Dla przeprowadzenia dowodu z tejże dokumentacji, uczestnik obecny na rozprawie nie zgłaszał zastrzeżeń, zresztą jako reprezentantowi upadłego dokumentacja ta winna być znana, co umożliwiało odniesienie się do niej i zgłoszenie ewentualnych wniosków. Istotnie Sąd Rejonowy dopiero w uzasadnieniu dla danych okoliczności powołał dowody w postaci poszczególnych dokumentów, niniejsze jednak było logiczne, Sąd powołał bowiem dokumenty odzwierciedlające okoliczności stanowiące podstawę dla danych, konkretnych już ustaleń. Należy zresztą wskazać, iż wierzytelności , które zostały wymienione przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu ( stanowiące podstawę dla przyjęcia stanu niewypłacalności) , ani co do wysokości ani daty wymagalności nie były kwestionowane przez uczestnika. Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe ustalenia zostały dokonane w sposób prawidłowy. Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Niniejsze stanowi samodzielną przesłankę uznania go za niewypłacalnego, dla określenia stanu niewypłacalności nieistotne jest czy nie wykonuje wszystkich zobowiązań pieniężnych czy też tylko niektórych z nich, nieistotny jest rozmiar niewykonywanych przez dłużnika zobowiązań. Nawet niewykonywanie zobowiązań o niewielkiej wartości oznacza jego niewypłacalność w rozumieniu art. 11 w/w ustawy. Dla określenia stanu niewypłacalności bez znaczenia jest też przyczyna niewykonywania zobowiązań bez znaczenia jest tu okoliczność, czy dłużnik przez cały czas miał środki na spłacenie zobowiązań, czy deklarował ich spłacenie w każdym momencie, a także jakie okoliczności mogły zapłatę uniemożliwić (por. F. Zedler, Komentarz do art. 11 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, program prawniczy LEX, MA Kamińska - artykuł Rzeczypospolita PCD 2004/2/5; piśmiennictwo program prawniczy LEX; wyrok WSA w Łodzi z dnia 8 kwietnia 2011r., sygn. I SA/Ld 161/11, LEX 992066; wyrok WSA w Lublinie z dnia 29.01.2008r., sygn. I SA/Lu 717/07, LEX 462713).

Odnosząc się do dalszych zarzutów apelacji dotyczących niewykazania wszystkich przesłanek z art. 373 ust.1 należy wskazać, że prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek, jak również pełnienie funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu nie jest tylko sprawą prywatną osób podejmujących tę działalność. Każda działalność gospodarcza bowiem wywiera szersze skutki społeczne i ekonomiczne. W związku z tym osoby podejmujące taką działalność muszą posiadać określone kwalifikacje zawodowe, a także przestrzegać określonych wzorców zachowań, a przede wszystkim stosować się do nałożonych na nie przez ustawodawcę obowiązków i przestrzegać prawnych reguł postępowania. W okolicznościach niniejszej sprawy wnioskodawca podstawę prawną wniosku wywiódł z treści przepisu art. 373 ust. 1 pkt. 1 pr. upadł. i napr., zgodnie z którym Sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osoby, która ze swej winy będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości. Spełnienie powyższej przesłanki wymagało ustalenia po pierwsze powstania podstawy do ogłoszenia upadłości, po drugie winy osoby zobowiązanej, co też Sąd I instancji uczynił. Sąd I instancji, jak wyżej wskazano, w sposób prawidłowy poczynił ustalenia co do wystąpienia stanu niewypłacalności (...) Sp. z o.o. i daty powyższego.

Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu, że ten poczynił błędne ustalenia co do winy nieumyślnej uczestnika w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie. W kontekście powyższego zarzutu należy wskazać, że z redakcji przepisu art. 373 ust. 1 pr. upadł. i napr. wynika, iż podstawa do pozbawienia praw upadłego i innych osób wymienionych w tym przepisie, która oparta jest na winie, występuje nie tylko wtedy, gdy osoba, mająca zostać pozbawiona praw wymienionych w tym przepisie, umyślnie dokonała czynności, o których mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1-3 pr. upadł. i napr., lecz także, gdy działania te są następstwem jej niedbalstwa. Przepis ten bowiem nie uzależnia możliwości pozbawienia praw od rodzaju czy stopnia winy upadłego, czy innej osoby dokonującej czynności, o których mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1-4 pr. upadł. i napr.; wymienia ogólnie winę jako podstawę tej odpowiedzialności
(por. komentarz do art. 373 pr. upadł. i napr. pod red. F. Zedler, Lex 2010 ). Należy także podkreślić, że wina, o której mowa powyżej nie dotyczy zawinienia w pogorszeniu sytuacji majątkowej niewypłacalnego dłużnika.
Ta bowiem dla samej odpowiedzialności z art. 373 pr. upadł. i napr. jest irrelewantna. Istotne znaczenie ma natomiast fakt, czy i w jakim zakresie upadły (reprezentant upadłego) jest winien niezłożenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości. Przesłankę zastosowania sankcji określonej art. 373 ust. 1 pr. upadł. i napr. stanowi wina osoby, która, będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, opóźniła się ze złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, nie składając go w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości. Podstawę pozbawienia prawa prowadzenia działalności itd. stanowi zarówno wina umyślna ( dolus), jak i niedbalstwo polegające na niedołożeniu należytej staranności wymaganej przez prawo (por. postanowienie SN z 14.2.2006 r., II CSK 14/05, niepubl.; kom. do art. 373 pr. upadł. i napr. [w:] dr Dorota Zienkiewicz, Jędrzej Minkus, Arkadiusz Świderek. Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Legalis 2006 ).

Sąd Rejonowy ustalając dalszą przesłankę z art. 373 puin przyjął winę nieumyślną uczestnika w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Należy podkreślić, że Sąd I instancji w tym zakresie nie przyjął domniemania winy lecz wywiódł w tym zakresie logiczny wniosek z zestawienia okoliczności faktycznych sprawy w tym chronologii zdarzeń. Wskazał, kiedy uczestnik obowiązany był wniosek o ogłoszenie upadłości złożyć, kiedy faktycznie go złożył, ustalił okres opóźnienia na blisko 9 miesięcy i w kontekście spoczywającego na uczestniku obowiązku ustawowego co do złożenia tegoż wniosku, obowiązku działania z właściwą starannością i braku podstaw dla zwolnienia go z tego obowiązku wywiódł właściwy wniosek co do winy. Uczestnik w niniejszym postępowaniu nie kwestionował faktu, iż znał sytuację finansową spółki. Do niniejszego był zresztą zobowiązany z racji pełnionej przez siebie funkcji. W toku postępowania właściwie nie podał on żadnej motywacji dla uzasadnienia niezłożenia wniosku w terminie, nie ustosunkowując się do wniosku wierzyciela wskazującego jako datę stanu niewypłacalności już początek 2011r. Istotą pojęcia winy jest możliwość postawienia sprawcy zarzutu niewłaściwego zachowania, a od uczestnika obrotu gospodarczego wymagany jest profesjonalizm w działaniu. Chcąc dokonać oceny, kiedy Sąd ma do czynienia z winą w postaci niedbalstwa, decydujące znaczenie ma miernik staranności , jaki przyjmuje się za wzór prawidłowego postępowania. W stosunku do przedsiębiorcy miernik tejże staranności, w tym również znajomość obowiązków przedsiębiorcy i to w zakresie nie tylko zasad obrotu , ale również obowiązków publiczno-prawnych (zgłoszenie wniosku o upadłość w odpowiedni czasie) należy do podstaw starannego działania przedsiębiorcy, a brak wykonania tego obowiązku oznacza iż nie zachował on należytej staranności. Tym samym skoro uczestnik złożył wniosek o upadłość z blisko 9 miesięcznym opóźnieniem, pomimo zaistnienia przesłanek z art. 11 ust. 1 puin, a postępowanie dowodowe nie wykazało żadnych okoliczności uniemożliwiających zachowanie właściwego terminu badx usprawiedliwiających opóźnienie to niniejsze pozwoliło na przypisanie uczestnikowi winy nieumyślnej w postaci niedbalstwa. Zresztą uczestnik nawet nie naprowadzał, że nie ponosił winy. Winę tę należy upatrywać nie w zaciąganiu kolejnych zobowiązań, lecz w braku złożenia wniosku w wymaganym terminie. Uczestnik nie ustosunkował się do treści wniosku, ani też nie zawnioskował żadnych dowód na swoją obronę, a jedynie na rozprawie w dniu 14 stycznia 2014 r. wniósł o oddalenie wniosku powołując się na okoliczność kilkukrotnego dzwonienia do wnioskodawcy z informacją o zamiarze zwrotu towaru i porozumienia się co do spłaty reszty zobowiązań.

Sąd Rejonowy ustalił, iż pomimo niezrealizowania w/w wierzytelności wobec J. M. i C. (...) i ich wymagalności w sierpniu 2011r. (...) sp z o.o. powiększała swe zadłużenie zaciągając następne zobowiązania, także na dzień ogłoszenia upadłości wartość ich wyniosła 25 656.666, 73 zł i nawet jeżeli odliczyć wierzytelność F. L. (18 553 673, 42) to wartość pozostałych wierzytelności wynosiła kwotę 7 102.993, 14 zł. Lawinowy więc wzrost liczby wierzycieli i wartości wymagalnych wierzytelności spowodował ostatecznie brak możliwości zaspokojenia tych wierzycieli, a tym samym ujemne skutki w ich sytuacji majątkowej poprzez brak uzyskania ekwiwalentnego świadczenia, tym bardziej, iż okoliczność zgłoszenia wniosku w terminie wskazanym przez Sąd Rejonowy ( sierpień-wrzesień 2011) i wówczas ogłoszenie upadłości uniemożliwiłoby zaciąganie przez dłużnika dalszych, zobowiązań, z których w większości składa się lista wierzytelności sporządzona w toku postępowania upadłościowego.

Podsumowując powyższe rozważania należy stwierdzić, że poczynione w sprawie przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne i powołana argumentacja prawna są trafne, co z kolei przemawia za przyjęciem, że wobec uczestnika K. S. wystąpiły przesłanki określone w art. 373 ust.1 pkt 1 puin, uzasadniające orzeczenie wobec niego zakazu, o którym mowa w powyższym przepisie. Chęć zwrotu i spłaty części zobowiązań wobec wierzyciela dla powyższej oceny w okolicznościach niniejszej sprawy pozostaje bez znaczenia.

Z powołanych wyżej powodów Sąd Okręgowy - na mocy art. 385 k.p.c. apelację uczestnika oddalił, o czym orzekł w sentencji

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł w oparciu o art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 520 § 2 k.p.c. oraz § 11 ust.1 pkt 2 w zw. z § 13 ust.1 pkt 1 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, mając na uwadze wynik postępowania apelacyjnego.