Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 684/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSR del. Elżbieta Wojtczuk

Protokolant

st. sekr. sądowy Marta Żuk

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2014r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 23 kwietnia 2013 r. (Nr (...))

w sprawie J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 684/13

UZASADNIENIE

Decyzją z (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił J. P. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy do pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył okresu zatrudnienia od (...)r. w (...) S.A., ponieważ ubezpieczony nie przedłożył świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. P. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że w spornym okresie był zatrudniony w Zakładzie (...) w D. należącym do grupy (...) jako elektromonter. Jego praca polegała na uruchamianiu, remontach i naprawach linii technologicznych do produkcji polichlorku winylu, metacrylanu metylu, poliamidu oraz maszyn do przetwórstwa. W przedsiębiorstwie były piece do depolimeralizacji, reaktory, walce, wtryskarki, wytłaczarki, młyny. Pracę wykonywał bezpośrednio na halach produkcyjnych, będąc narażonym na takie same czynniki szkodliwe jak operatorzy. Ponadto do jego obowiązków należało utrzymanie w ruchu i przeglądy zaplecza technicznego: kotłowni, oczyszczalni ścieków, stacji transformatorowej, hydroforni (odwołanie k.2).

Do odwołania ubezpieczony załączył oświadczenie skierowane do organu rentowego, że wnosi o przekazanie środków z OFE na dochody budżetu państwa (oświadczenie k.3), które zostało potraktowane przez organ rentowy jako nowy wniosek i decyzją z dnia 20 maja 2013 r. organ rentowy ponownie oddalił wniosek ubezpieczonego o prawo do emerytury (decyzja z 20.05.2013 r. k.35 akt organu rentowego).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.7).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. P. w dniu 1 lutego 2013 r. ukończył 60-ty rok życia. W dniu 8 kwietnia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat, 4 miesięcy i 29 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 25 lat, 4 miesiące, 29 dni. Ponadto organ rentowy stwierdził, że ubezpieczony nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach i nie będąc członkiem OFE nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie zaliczył okresu zatrudnienia od 16.07.1973 r. do 30.06.1998 r. w Zakładzie (...) S.A., z uwagi na brak świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach. Pracodawca odmówił wystawienia ubezpieczonemu świadectwa pracy w warunkach szczególnych, ze względu na fakt, że zajmowane przez ubezpieczonego stanowisko nie występuje w obowiązujących ich przepisach tj. wykazie A stanowiącym załącznik do uchwały Prezydium Zarządu Stowarzyszenia (...) z dnia 28 grudnia 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych b. (...) Sp. z o.o. (obecna nazwa GRUPA (...) S.A.) – (pismo z dnia 22.03.2013 r. k.4 akt organu rentowego). Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych oraz brak wniosku o przekazanie środków z OFE na dochody budżetu państwa - decyzją z 23 kwietnia 2013 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 23.04.2013 r. k. 25 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Do odwołania ubezpieczony załączył oświadczenie skierowane do organu rentowego, że wnosi o przekazanie środków z OFE na dochody budżetu państwa (oświadczenie k.3), które zostało potraktowane przez organ rentowy jako nowy wniosek i decyzją z dnia 20 maja 2013 r. organ rentowy ponownie oddalił wniosek ubezpieczonego o prawo do emerytury (decyzja z 20.05.2013 r. k.35 akt organu rentowego), od której ubezpieczony nie składał odwołania.

Ubezpieczony dnia 10 lipca 1973 r. otrzymał skierowanie do pracy w Zakładzie (...) w D. jako absolwent Technikum Mechanicznego w M.. Dnia 11 lipca 1973 r. zakład pracy skierował J. P. na badania przez lekarza zakładowego, czy może pracować na stanowisku elektrotechnika i na tym stanowisku ubezpieczony został zatrudniony od 16.07.1973 r. Od dnia 23 października 1973 r. ubezpieczony został powołany do obycia zasadniczej służby wojskowej, którą odbywał do 16.10.1975 r. i po jej odbyciu z dniem 3 listopada 1975 r. złożył wniosek o przyjęcie go do pracy na stanowisko elektromontera. Dnia 04 listopada 1975 r. ubezpieczony został ponownie przyjęty do pracy i zatrudniony na stanowisku elektryka. J. P. zatrudniony był w Wydziale Głównego energetyka i należał do grupy elektryków, którzy zajmowali się w maju 1984 r. wykonaniem instalacji elektryczno-sterującej umożliwiającej przekręcanie form przy maszynach 29,30,32 – wtryskarkach, które pracowały na dziele wtryskarek.

Ubezpieczony miał zaświadczenie kwalifikacyjne w zakresie eksploatacji urządzeń i instalacji elektroenergetycznych na podstawie których mógł prowadzić eksploatację na stanowisku: eksploatacji następujących urządzeń i instalacji elektroenergetycznych: sieci elektroenergetyczne – linie napowietrzna, linie kablowe, stacje, transformatory, instalacje; kondensatory energetyczne, elektryczne urządzenia napędowe, elektryczne spawarki i zgrzewarki, urządzenia oświetlenia elektrycznego, aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji, sterowania i zabezpieczeń dla: urządzeń i instalacji wymienionych powyżej, procesów produkcyjnych. Ubezpieczony pracował w wymienionym zakładzie pracy do 30.06.1998 r. (świadectwo pracy i pozostałe dokumenty pracownicze – akta osobowe). Zakład (...) S.A. zajmował się produkcją tworzyw sztucznych. W wymienionym zakładzie były wydziały: wtrysku, dział 1, gdzie wytwarzana była pleksa i wydział produkcji poliamidu. Na dziele wtrysku pracowały wtryskarki, które do przetwórstwa tworzyw w celu uzyskania kształtek zgodnie z formą zamontowaną na wtryskarce, przedmiotowe urządzenia nie były nowe, i często były awarie. Na dziele pleksy były piece do wytapiania pleksy, które sterowane były elektrycznie oraz prasy. Na dziale poliamid była wieża z kotłem, gdzie topione były szmaty, awaria mogła polegać na problemach z grzaniem kotła i wówczas elektrycy wymieniali grzałki. Oprócz wymienionych działów służących do produkcji tworzyw sztucznych, była jeszcze narzędziownia, gdzie były tokarki, frezarki, piece hartownicze, dział montażu, zautomatyzowana kotłownia, oczyszczalnia ścieków. Praca ubezpieczonego polegała na usuwaniu awarii tj. na wymianie silników, grzałek w piecach, styczników, przeglądzie stacji transformatorowej, naprawie układu sterowania. Ponadto ubezpieczony wykonywał również prace pomocnicze w latach dziewięćdziesiątych XX wieku na dziale nakrętek przy ważeniu gotowego produktu. Wykonywał tą pracę jak nie miał do usunięcia awarii, co zdarzało się 10 razy w miesiącu i zajmowała ta praca godzinę – dwie godziny w ciągu 12 godzinnej zmiany. Ubezpieczony zakładał instalacje elektryczne w większości na produkcji, ale wykonywał też naprawy w biurowcu, portierni, tam gdzie na terenie zakładu pracy zdarzały się awarie. Usuwanie awarii na produkcji stanowiło ok. 90 % wszystkich awarii, które usuwane były przez ubezpieczonego (zeznania świadków: A. J. k.18v, Z. D. k.18v-19, zeznania ubezpieczonego k.19-19v).

Ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i dnia 14 maja 2013 r. złożył do organu rentowego wniosek o przekazanie zgromadzonych środków z otwartego funduszu Emerytalnego, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (oświadczenie k.3).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. P. nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę „ogólnego” stażu pracy, ponadto ubezpieczony składając do organu rentowego oświadczenie dnia 14 maja 2013 r. spełnił również warunek złożenia wniosku o przekazanie środków z OFE na dochody budżetu państwa za pośrednictwem Zakładu, co organ rentowy przyjął wydając dnia 20 maja 2013 r. ponowną decyzję odmowną, tym razem tylko z powodu nie wykazania przez ubezpieczonego stażu pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, gdyż stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę elektromontera w Zakładzie (...) S.A. w okresie od 16.07.1973 r. do 30.06.1998 r.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe nie dało podstaw do ustalenia, że ubezpieczony we wskazanym okresie wykonywał pracę w warunkach szczególnych warunkach. Mając na uwadze zakres obowiązków wykonywanych przez ubezpieczonego oraz profil produkcji zakładu pracy, Sąd uznał, że praca ubezpieczonego nie może być oceniana jako praca przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych (dział II wykazu A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze), bowiem profil działalności pracodawcy to wytwarzanie tworzyw sztucznych, a nie wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej. Sąd analizował również pracę wykonywaną przez ubezpieczonego pod kontem prac wymienionych w dziale XIV poz. 25 wykazu A załącznika do w/w rozporządzenia z 7 lutego 1983 r., a mianowicie czy praca ubezpieczonego może być zaliczona do prac polegających na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Zgodnie z działem IV poz. 17 wykazu A załącznika do w/w rozporządzenia do prac w warunkach szczególnych zaliczana jest praca przy produkcji i przetwórstwie żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcja surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa. Wobec tego, że zakład (...) produkował tworzywa sztuczne to praca na oddziałach przy jego produkcji jest zaliczana do pracy w warunkach szczególnych. W przypadku ubezpieczonego jednak, nie tylko musi to być praca wykonywana na oddziałach, w których wykonywane są prace w warunkach szczególnych, ale również oddziały te muszą być oddziałami w ruchu. Do takich w niniejszym zakładzie mogą być zaliczone dział wtryskarek, gdzie w ciągłym ruchu były wtryskarki, które służyły do przetwórstwa tworzyw i uzyskania kształtek, dział: narzędziownia, gdzie pracowały tokarki, frezarki, dział wytłaczarek, gdzie chodziły wytłaczarki napędzane silnikami, z których wytwarzany był surowiec do działu wtryskarek. Do takich działów jednak nie może być zaliczony dział pleksy, gdzie były zainstalowane piece do wytapiania pleksy, dział poliamidu, gdzie surowiec był wytapiany ze szmat w wieży z kotłem, który podgrzewany był elektrycznie grzałkami. Do takich działów nie może być również zaliczona elektrycznie sterowana kotłowania, oczyszczalnia ścieków, biurowiec, czy portiernia, gdzie również ubezpieczony wykonywał pracę usuwając usterki w urządzeniach elektrycznych, albo instalacjach elektrycznych. Z zeznań świadków wynika, że ubezpieczony usuwał awarie na wszystkich wydziałach zakładu, a z zeznań ubezpieczonego wynika, że awarie na terenie zakładu produkcyjnego stanowiły ok. 90 % wszystkich usuwanych przez niego awarii. Dodatkowo na dziale pleksy i poliamidu praca ubezpieczonego polegała tylko na wymianie grzałek w piecach. Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu praca wykonywana przez ubezpieczonego nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Wobec powyższego praca ubezpieczonego nie może być zaliczona do pracy w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art. 477 14 § 1 kpc oddalił odwołanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w wyroku.