Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2014 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Łapińska (spr.)

Sędziowie: SSO Magdalena Marczyńska

SSR del. Marcin Wojciechowski

Protokolant: st.sekr.sądowy Marcelina Machera

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa J. P. (1)

przeciwko Fabryce (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Spółce (...) w R.

o odszkodowanie

na skutek apelacji powoda J. P. (1) od wyroku Sądu Rejonowego

w Radomsku IV Wydziału Pracy z dnia 4 marca 2014r. sygn. IV P 19/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu Sądowi Pracy w Radomsku do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sygn. akt V Pa 92/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 stycznia 2013 roku skierowanym przeciwko Fabryce (...) spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna w R. powód J. P. (1) domagał się uznania za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego pismem z dnia 15 stycznia 2013 roku oraz przywrócenia powoda na poprzednio zajmowane stanowisko, zasądzenia na jego rzecz odszkodowania i wynagrodzenia za dwa miesiące okresu wypowiedzenia.

W odpowiedzi na pozew z dnia 29 stycznia 2013 roku pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa i zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego

Na rozprawie w dniu 18 lutego 2014 roku pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu i domagał się zasądzenie na jego rzecz od pozwanego odszkodowania wobec niezgodnego z prawem rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem wraz z kosztami procesu według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 4 marca 2014 r. Sąd Rejonowy Sąd Pracy w R. oddalił powództwo i zasądził od powoda J. P. (2) na rzecz Fabryki (...) Spółki z o.o., Spółki (...) w R. kwotę 900 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

Powód J. P. (1) został zatrudniony w Fabryce (...) spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna w R. na stanowisku pracownika fizycznego – obróbka skrawaniem, w wyniku przejęcia przez (...) spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna w R. części zakładu pracy Fabryki (...) S.A. w R. obejmującej część produkcyjną (...) S.A. w R..

Zarządzeniem Prezesa zarządu pozwanej spółki z dnia 14 grudnia 2012 roku z dniem 1 stycznia 2013 roku uległ likwidacji dział produkcji (...) spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna w R.. Większość pracowników produkcyjnych przeszło do pracy dwóch firm zewnętrznych J. K. i P. K., które przejęły produkcję na zlecenie pozwanej spółki. W kilku przypadkach pozwana spółka dokonała wypowiedzeń zmieniających warunki pracy i płacy proponując pracownikom produkcyjnym podjęcie pracy w serwisie (...) w P.. Wszyscy ci pracownicy odmówili przyjęcia nowych warunków pracy i stosunki pracy zostały rozwiązane.

Wśród pracowników, którzy przeszli do (...) byli członkowie (...). Pracownicy, którzy podjęli zatrudnienie w firmach zewnętrznych wcześniej zrezygnowali z członkowstwa w związku.

Powód w dniu 15 stycznia 2013 roku po powrocie do pracy po zwolnieniu lekarskim trwającym od początku listopada 2012 roku otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę z zastosowaniem art. 36 ¹ § 1 k.p. skróconego okresu trzymiesięcznego wypowiedzenia do jednego miesiąca, który upłynął w dniu 28 lutego 2013 roku. W uzasadnieniu wypowiedzenia wskazano, że przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę jest likwidacja zatrudnienia i stanowisk pracy w dziale produkcji, w tym stanowiska tokarz – wiertacz, operator OSN tj. przyczyny ekonomiczno – finansowe wynikające z ogólnej sytuacji ekonomicznej zakładu, konieczność realizowania planów oszczędnościowych, zmiana struktury organizacyjnej zakładu pracy po stronie pracodawcy związaną z potrzebą racjonalizacji zatrudnienia i jego ograniczenia. Powodowi została wypłacona trzymiesięczna odpraw w kwocie 8.793,14 złotych oraz dwumiesięczne odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia w kwocie 5.862, 21 złotych.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Rejonowy wskazał, że w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę rzeczą Sądu jest kontrola tego wypowiedzenia stosownie do treści przepisu art. 45 § 1 k.p.) Sąd przede wszystkim jest zobowiązany do zbadania dokonanego wypowiedzenia w kontekście jego zgodności z wymogami formalnymi oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu umowy oraz ocena czy wypowiedzenie to jest uzasadnione a wskazane przyczyny są prawdziwe i konkretne.

W niniejszej sprawie, Sąd Rejonowy uznał, wbrew twierdzeniom strony powodowej, że dokonane powodowi wypowiedzenie było uzasadnione i nie zawierało uchybień formalnych naruszających przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. Ustalony stan faktyczny, w ocenie Sądu Rejonowego jednoznacznie wskazywał, że w pozwanej spółce od 1 stycznia 2013 roku zlikwidowany został cały dział produkcji i zlecono wszystkie czynności produkcyjne dwóm zewnętrznym podmiotom, które zatrudniły większą część pracowników produkcyjnych.

Przesłuchani świadkowie potwierdzili, że przeszli do firm zewnętrznych i wykonują takie same obowiązki na tych samych maszynach. Żaden z przesłuchanych świadków nie wskazał, iż w pozwanej Fabryce (...) spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna w R. po 1 stycznia 2013 roku prowadzona jest jakakolwiek działalność produkcyjna.

Powód J. P. w dniu likwidacji produkcji był nieobecny w pracy z powodu choroby. W tej sytuacji po jego powrocie w dniu 15 stycznia 2013 roku jego stanowisko zostało zlikwidowane i nie było też innego, na którym mógłby wykonywać obowiązki pracownicze.

W ocenie Sądu Rejonowego nie były trafne zarzuty strony powodowej kierowane pod adresem zarządzających pozwaną polegające na twierdzeniu, iż likwidacja działu produkcji była chybiona z punktu widzenia ekonomicznego. Jak wskazał Sąd Rejonowy prowadzący działalność gospodarczą podejmują decyzje na własne ryzyko i ocena tych decyzji przez Sąd w płaszczyźnie przepisów prawa pracy byłaby nieuprawnioną ingerencję w zasady wolności gospodarczej i wolnego rynku jakie obecnie obowiązują. Z tego też względu nie miały dla Sądu Rejonowego istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy zasady rozliczania się pozwanej Fabryki (...) spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna w R. z firmami zewnętrznymi w zakresie świadczonych przez nie usług.

Zdaniem Sądu Rejonowego strona powodowa nie wykazała istnienia uchybień formalnych przy dokonywaniu powodowi wypowiedzenia umowy o pracę.

Mając powyższe ustalenia faktyczne i wskazane przepisy prawa pracy Sąd Rejonowy nie uwzględnił powództwa i oddalił sprecyzowane żądanie o odszkodowanie.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Rejonowy orzekł stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik procesu wynikającej z art. 98 k.p.c. i zasadził na rzecz powoda zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości określonej w § 12 w związku z § 6 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 tekst jednolity z dnia 23 lutego 2013 roku – Dz. U. Nr 2013, poz. 461 ).

Powyższy wyrok w całości zaskarżył powód, zarzucając mu:

1.  dopuszczenie się rażących uchybień procesowych, które miały istotny wpływ na treść wyroku tj.

- sporządzenie uzasadnienia wyroku niepełnego i nie zawierającego oceny prawnomaterialnej i rzetelnej i pominięcie wszystkich dowodów zgłoszonych przez stronę powodową, wskazują że:

⚫

uzasadnienie jest lapidarne i nie poddaje się kontroli instancyjnej,

⚫

uzasadnienie zawiera elementy nielogiczne i nie korespondujące ze sobą,

- pominięcie w ustaleniach faktów oczywiście ze sprawy wynikających a mianowicie faktu, że likwidacja działu produkcji była fikcją bowiem nowe podmioty przejęły nieodpłatnie do zarządzania teren hali, wszystkie maszyny i powiązał się podmiotowo z pozwanym oraz pominiecie art. 23 ¹ k.p. jeśli była to likwidacja działu a przejęcie przez innego pracodawcę zakładu lub części zakładu.

2. niewyjaśnienie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy a mianowicie:

- porozumienia z lipca 2011 pomiędzy (...) S.A. a (...) o gwarancji niezwalniania pracowników do czasu nabycia praw emerytalnych

- faktu pobrania za zatrudnionych pracowników (...) S.A. pomocy publicznej w kwocie około miliona złotych, co gwarantowało podtrzymanie zatrudnienia przejętych pracowników w tym powoda,

3. dokonanie nietrafnych ustaleń na tle zebranego materiału dowodowego poprzez pomiecie faktu rozpędzenia związku zawodowego i pomięcie faktu istoty sprawy jakim była likwidacja związku zawodowego co było nadrzędnym i zasadniczym celem pozwanego przy zwolnieniu powoda i innych pracowników związkowców. Sąd pominął fakt, że zatrudnienie w innych zależnych podmiotach znaleźli tylko ci pracownicy którzy nie należeli do związku lub z niego zrezygnowali składając deklaracje o wystąpieniu;

4. naruszenie prawa konstytucyjnego z mianowicie art. 45 ust. 1 Konstytucji czyli prawa do wymiaru sprawiedliwości z racji dopuszczenia się rażących uchybień w zakresie orzeczenia oraz sposobu oceny faktów w sprawie.

Wskazując na powyższe powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z racji nie wyjaśnienia istoty sprawy względnie o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie powództw i zasądzenie odszkodowania za okres pozostawania bez pracy.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 23 września 2014 roku pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona , albowiem trafnym okazał się zawarty w niej zarzut naruszenia przepisu prawa procesowego, tj. art. 328 kpc .

Obraza art. 328 § 2 kpc może być skutecznym zarzutem apelacji tylko

wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie posiada wszystkich

koniecznych elementów, bądź zawiera tak kardynalne braki, które

uniemożliwiają kontrolę instancyjną. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w

wyroku z dnia 7.02.2001 r. naruszenie przepisu, określającego wymagania,

jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu (art. 328 § 2 kpc),

może być ocenione jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w

sytuacjach tylko wyjątkowych, do których zaliczyć można takie, w

których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej

są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona

bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie

instancyjnej (sygn. akt V CKN 606/00, Lex nr 53116).

Z sytuacją taką mamy właśnie do czynienia w przedmiotowej sprawie.

Treść uzasadnienia nie pozwala na odczytanie sfery motywacyjnej

orzeczenia i poddanie go kontroli instancyjnej. Uzasadnienie wyroku nie

zawiera wszystkich elementów konstrukcyjnych uzasadnienia wymaganych w

omawianym przepisie, w tym przede wszystkim oceny dowodów i przyczyny

odmowy wiarygodności poszczególnym dowodom.

Warto w tym miejscu podkreślić, iż Sąd w toku postępowania dowodowego

przesłuchał 27 świadków, na okoliczność przyczyny wypowiedzenia umowy

o pracę powodowi.

Zeznania świadków w tym zakresie były zróżnicowane. Jedni twierdzili, że zgodzili się na rozwiązanie umowy o pracę i zawarcie umowy o pracę z G. J. K. lub spółką (...) pod warunkiem wystąpienia ze związków zawodowych, a nadal pracowali na rzecz pozwanego na tych samych maszynach i w tej samej hali. Zwracał na tę okoliczność pełnomocnik powoda w piśmie z dnia 14 października 2013 r. (k. 118 akt sprawy). Inni z kolei przechodzili z pozwanej spółki do spółki (...) z działu produkcji na inne stanowiska pracy (np. planisty) po wystąpieniu ze związków zawodowych działających u pozwanego. Jeszcze inni otrzymali wypowiedzenia z powodu likwidacji działu produkcji bez propozycji pracy u innych podmiotów związanych z działalnością pozwanego. Byli wśród nich tacy, którzy nie zrezygnowali ze związków zawodowych jak i tacy, którzy nigdy członkami związków nie byli. Kwestia przynależności związkowej ma tu o tyle ważkie znaczenie, że powód w pozwie wywodzi, iż rzeczywistą przyczyna wypowiedzenia była chęć likwidacji związków zawodowych u pozwanego, a nie likwidacji działu produkcji , która w ocenie powoda była pozorna, gdyż pracownicy przejęci w ramach nowych umów z podmiotami zewnętrznymi nadal pracowali na tej samej hali, tych samych maszynach i na rzecz pozwanego.

Sąd nie wie, którym zeznaniom Sąd Rejonowy dał wiarę i dlaczego, a

które uznał za niewiarygodne. Trudno w ogóle ocenić Sądowi Okręgowemu

trafność rozstrzygnięcia gdyż brak jest w ogóle oceny dowodów , a

zakres postępowania dowodowego był przecież bardzo rozległy. Nie

sposób także w tej sytuacji odnieść się do dalszych zarzutów apelacyjnych,

naruszenia przepisu art. 233 kpc , gdyż dopiero kontrola prawidłowości

oceny dowodów otwiera drogę dla oceny prawidłowości zastosowania art.

233 kpc czy też oceny dalszych zarzutów , w tym naruszenia przepisu

prawa materialnego, tj. art. 23 kp poprzez jego niezastosowanie.

Z tych wszystkich względów zarzut naruszenia art. 328 § 2 kpc

należało uznać za całkowicie trafny , skutkujący w konsekwencji

uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego

rozpoznania.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy dokona oceny całokształtu

materiału dowodowego , a następnie oceni żądanie pozwu w aspekcie

obowiązujących przepisów, odniesie się także do podnoszonej w toku

postępowania kwestii związanej z art. 23 kp.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 kpc orzekł jak w sentencji.