Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku C. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania C. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 28 marca 2014 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy C. M. prawo do emerytury z dniem (...)

Sygn. akt VU 4557/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 marca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił C. M. prawa do emerytury, z uwagi na brak 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych oraz nie ukończenia 60 lat.

Od decyzji powyższej wnioskodawca C. M. złożył w dniu 28 kwietnia 2014 roku odwołanie wnosząc o jej zmianę i zaliczenie do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 27 maja 1980 roku do 30 listopada 1982 roku, od 1 sierpnia 1983 roku do 31 lipca 1987 roku i od 1 września 1988 roku do 31 grudnia 1988 roku. Wnioskodawca wskazał, że w okresie od 27 maja 1980 roku do kwietnia 1982 roku pracował jako kierowca ciągnika siodłowego samochodu ciężarowego marki K. i naczepy niskopodwoziowej do przewozu sprzętu budowlanego, a w okresie od kwietnia 1982 roku do 29 lutego 1992 roku pracowała jako kierowca autobusu w firmie (...).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.podniósł, iż nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od 27 maja 1980 roku do 30 listopada 1982 roku, od 1 sierpnia 1983 roku do 31 lipca 1987 roku i od 1 września 1988 roku do 31 grudnia 1988 roku, bowiem ze znajdujących się w aktach sprawy kart wynagrodzeń wynika, iż we wskazanych okresach wnioskodawca zajmował stanowisko kierowcy, kierowcy-mechanika, a praca na tych stanowiskach nie uprawnia do przejścia na wcześniejszą emeryturę.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

C. M., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 19 lutego 2014 roku wniosek o emeryturę. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 akt emerytalnych)

Na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca udowodnił okres ubezpieczenia w rozmiarze 25 lat, w tym 9 lat, 4 miesiące i 10 dni stażu pracy w warunkach szczególnych tj. okres zatrudnienia:

- od 1 grudnia 1982 roku do 31 lipca 1983 roku, od 1 sierpnia 1987 roku do 31 sierpnia 1988 roku, od 1 stycznia 1989 roku do 29 lutego 1992 roku na stanowisku kierowca autobusu w Przedsiębiorstwie (...) w B.,

- od 1 czerwca 1994 roku do 31 grudnia 1998 roku (z wyłączeniem okresów zasiłków chorobowych w ilości 1 miesiąca i 27 dni) na stanowisku kierowca autobusu w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) w B..

(dowód: decyzja z 28 marca 2014 roku k. 16 akt emerytalnych, odpowiedź na odwołanie – k. 3-4, pismo ZUS k. 9)

W okresie od 27 maja 1980 roku do 29 lutego 1992 roku C. M. był zatrudniony w B.- (...) Kombinacie (...) w B. w Zakładzie (...) w B. następnie przekształconym w latach 90-tych w Przedsiębiorstwo (...) w B., na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Przedsiębiorstwo to było przedsiębiorstwem transportowym, które wykonywało usługi transportowe na potrzeby budowy Elektrowni (...). Wnioskodawcę obowiązywał ośmiogodzinny dzień pracy.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 28.02.1992 r. k. 10 akt rentowych, umowa o prace k. 34 akt , karta obiegowa przyjęcia do pracy k. 35)

Wnioskodawca w początkowym okresie zatrudnienia tj. od dnia 27 maja 1980r. do dnia maja 1982r. pracował jako kierowca samochodu ciężarowego marki (...) z naczepą niskopodwoziową o ciężarze około 40 ton, którym to samochodem przewoził sprzęt budowlany (koparki, spychacze, ładowarki) na potrzeby budowy Elektrowni na ternie całej Polski.

W maju 1982 roku wnioskodawcy zostały powierzone obowiązki kierowcy autobusu – Autosan o liczbie miejsc 43. Autosanem wnioskodawca przewoził pracowników do pracy na teren budowy elektrowni (...) i z pracy, na trzy zmiany (ranną o godzinie 6, popołudniową o godzinie 14, i nocną o godzinie 22). Wnioskodawca woził pracowników z okolic P., Ł. oraz P. tj. w obrębie ok. 80 km. Każdego dnia wnioskodawca wykonywał autobusem trzy stałe kursy związane z przywiezieniem do pracy i rozwiezieniem pracowników z pracy. Każdy z tych kursów zabierał mu średnio trzy godziny. W przerwach pomiędzy stałymi kursami wnioskodawca pozostał w dyspozycji zakładu pracy. Pracodawca zlecał wnioskodawcy wykonywanie w godzinach od 9.00 do 14.00 cogodzinnych kursów autobusem z B. do Elektrowni (...), z których korzystali pracownicy Elektrowni (...) i ich rodziny. Jako kierowca autobusu wnioskodawca pracował do końca zatrudnienia tj. do 29 lutego 1992 roku.

(dowód: zeznania świadka A. J. protokół rozprawy z dnia 4 września 2014 roku nagranie od minuty 6.34 do minuty 15..38, zeznania świadka Z. D. protokół rozprawy z dnia 4 września 2014 roku nagranie od minuty 15.41 do minuty 22.01, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 4 września 2014 roku nagranie od minuty 22.56 do minuty 36.54, karty obiegowe zmiany – k. 18,angaże – k. 20, 21,22,23,24,26,27,28,29,30, 31,32,33,34 akt, karta obiegowa zmiany – k. 35 akt)

Wnioskodawca przez okres jednego roku na przełomie 1989/1990 r. przebywał na budowie eksportowej w S., gdzie pracował jako kierowca autobusu. Do pracy w Przedsiębiorstwie (...) w B. wrócił w dniu 10 września 1990r.

(dowód: zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 4 września 2014 roku nagranie od minuty 22.56 do minuty 36.54, karta obiegowa zmiany nr (...) – k. 21 akt))

Wnioskodawca w spornym okresie nigdy nie pracował jako mechanik. Wpisy w kartach wynagrodzeń o wykonywaniu pracy mechanika, miały na celu podwyższenie stawek wynagrodzenia z pracę.

(dowód: zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 4 września 2014 roku nagranie od minuty 22.56 do minuty 36.54)

Wnioskodawcy nie zostało wystawione świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione, co skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-

osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

-

ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną między stronami było to, czy wnioskodawca posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, w dniu 14 maja 2014 roku ukończył 60 lat i nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. zakwestionował szczególne warunki pracy wnioskodawcy w okresach zatrudnienia: od 27 maja 1980 roku do 30 listopada 1982 roku, od 1 sierpnia 1983 roku do 31 lipca 1987 roku i od 1 września 1988 roku do 31 grudnia 1988 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B. (poprzednio B.- (...) Kombinacie (...) w B. w Zakładzie (...) w B.), bowiem z angaży płacowych oraz kart wynagrodzeń wynikało, iż w tych okresach pracował on na stanowisku kierowcy lub kierowcy -mechanika. Pozostałe okresy zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B. na stanowisku kierowcy autobusu, a mianowicie od 1 grudnia 1982 roku do 31 lipca 1983 roku, od 1 sierpnia 1987 roku do 31 sierpnia 1988 roku, od 1 stycznia 1989 roku do 29 lutego 1992 roku, organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych.

Należy przypomnieć, że o pracy w warunkach szczególnych decyduje nie nazwa stanowiska pracy, ale faktycznie wykonywane obowiązki. Tymczasem te jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego co najmniej od maja 1982r., a nie li tylko od grudnia 1982r. – jak przyjął organ rentowy - do końca zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...), były takie same i polegały na prowadzeniu autobusu – Autosanu o liczbie miejsc 43. Potwierdzili to przesłuchani w sprawie świadkowie: A. J. i Z. D., którzy w spornym okresie pracowali w tej samej firmie co wnioskodawca na analogicznych stanowiskach. A mianowicie A. J. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3, 5 tony i autobusu, a Z. D. na stanowisku kierowcy– operatora samochodów ciężarowych marki T. i K.. Dysponowali zatem bezpośrednią i co za tym idzie szczegółową wiedzą co do codziennych obowiązków wnioskodawcy.

Wnioskodawca jako kierowca autobusu pracował stale i w pełnym wymiarze obowiązującego go czasu pracy tj. co najmniej osiem godzin dziennie. Jako kierowca autobusu przewoził bowiem pracowników, którzy pracowali przy budowie Elektrowni (...), do pracy i z pracy. Pracownicy, których przewoził zamieszkiwali w odległości do 80 km od miejsca pracy. Wnioskodawca przewoził pracowników pracujących na wszystkich trzech zmianach, co wiązało się z tym, że każdego dnia wykonywał trzy stałe kursy. Każdy z nich zajmował mu ok. 3 godzin czasu, a zatem wszystkie trzy kursy zajmowały wnioskodawcy ok. 9 godzin dziennie. Powyższe ustalenia wystarcza do przyjęcia, że wnioskodawca jako kierowca autobusu pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Dodatkowo należy podnieść, że wnioskodawca kilka razy w tygodniu wykonywał na zlecenie pracodawcy co godzinne kursy autobusem na trasie B. – Elektrownia (...), przewożąc pracowników oraz ich rodziny.

Odmienne obowiązki wnioskodawca miał jedynie w początkowym ok. 2-letnim okresie pracy w Przedsiębiorstwie (...). Jak wynika z zeznań w/w świadków, umowy o pracę, a także karty obiegowej zmiany z 26 maja 1980r. oraz angaży z dnia 18 września 1980r., , 9 października 1990r., 29 stycznia 1981r. wnioskodawca pracował wówczas jako kierowca samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony marki K., którym przewoził po terenie kraju ciężki sprzęt budowlany. Również tą pracę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Świadkowie potwierdzili zeznania wnioskodawcy, że skarżący nigdy poza obowiązkami kierowcy samochodu ciężarowego oraz kierowcy autobusu, nie miał innych obowiązków. W szczególności nie wykonywał pracy mechanika, jak to wpisano w jego kartach wynagrodzenia. W tym miejscu należy zauważyć, że w kartach wynagrodzeń zaznaczono, że wnioskodawca pracował jako kierowca mechanik od 1 grudnia 1985r. do 31 lipca 1986r. , a nie od 1 sierpnia 1983r. jak to ustalił organ rentowy, wcześniejsze wpisy a mianowicie z 1 sierpnia 1983r., 1 października 1984r. ,1 sierpnia 1985r. , 1 wrzesień 1988r. wskazują na prace wnioskodawcy jako kierowcy ( k. 75, 7, 77, 78 akt emerytalnych). Nieprecyzyjne określenie stanowiska pracy polegające na niewskazaniu kierowcą jakich pojazdów był skarżący, nie uniemożliwia ustalenia tej okoliczności na podstawie zeznań świadków. A ci zeznali, że wnioskodawca był kierowcą autobusu o liczbie miejsc powyżej 15 co najmniej od połowy 1982r. do końca swojego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...). Wnioskodawca wyjaśnił, że stanowisko kierowcy –mechanika, które pojawia się w kartach wynagrodzeń, było wpisywane po to by uzasadnić podwyżkę pensji, z uwagi na dodatkowe kwalifikacje pracownika. Pracy mechanika nigdy natomiast nie wykonywał. Co znamienne w takiej samej sytuacji był świadek A. J.. Jemu też pracodawca w pewnych okresach zatrudnienia wpisał w kartach wynagrodzeń, że wykonywał prace kierowcy-mechanika, co legło u podstaw odmowy zaliczenia mu przez organ rentowy podobnie jak wnioskodawcy tego okresu do pracy w szczególnych warunkach. A. J. przed Sądem wykazywał charakter swojej pracy w zakwestionowanych przez organ rentowy okresach zatrudnienia na stanowisku kierowcy mechanika, co doprowadziło do zmiany decyzji organu rentowego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 6 grudnia 2013 roku i przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. W wykonaniu prawomocnego wyroku sądowego organ rentowy przyznał ostatecznie A. J. prawo do emerytury przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach decyzją z dnia 21 stycznia 2014 roku (notatka na posiedzenie kolegialne – k. 35 akt emerytalnych świadka, decyzja - k. 40 akt emerytalnych świadka).

Zarówno praca kierowców autobusów o liczbie miejsc powyżej 15 jak i kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony jest pracą w szczególnych warunkach wymienioną w wykazie A Dziale VIII (prace w transporcie i łączności) pkt 2 będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Przedsiębiorstwo, w którym był zatrudniony skarżący należy zaliczyć do gałęzi transportowej, gdyż firma ta świadczyła usługi transportowe na rzecz innych firm.

Wnioskodawca udowodnił, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach (kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz kierowcy autobusu o liczbie miejsc powyżej 15) w całym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...), a zatem także w spornych okresach od 27 maja 1980 roku do 30 listopada 1982 roku, od 1 sierpnia 1983 roku do 31 lipca 1987 roku i od 1 września 1988 roku do 31 grudnia 1988 roku.

Po doliczeniu spornych okresów do szczególnego stażu pracy zaliczonego już skarżącemu przez organ rentowy (tj. 9 lat, 4 miesiące, 10 dni), C. M. posiada łącznie ponad 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Wnioskodawca spełnił jednocześnie pozostałe wymagane przepisami rozporządzenia warunki to jest ukończył 60 lat, jego łączny okres zatrudnienia składkowy i nieskładkowy wyniósł 25 lat, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. A zatem należy uznać, że wydana przez organ rentowy decyzja jest błędna, a żądanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z dniem osiągnięcia wieku emerytalnego tj. z dniem(...) Wówczas bowiem skarżący spełnił ostatnią przesłankę, od której zależało jego prawo do emerytury.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.