Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 263/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Płocku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Hanna Parzybut- Dan

Protokolant: sekret. sąd. J. Z.

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2014 roku w Płocku

sprawy M. M. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.

o podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania M. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O.

z dnia 4 grudnia 2013 r., nr103

oddala odwołanie.

SSO Hanna Parzybut- Dan

Sygn. akt VI U 263/14

UZASADNIENIE

M. M. (1) wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego w Płocku- Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O. z dnia 4 grudnia 2013 r., nr 103, mocą której organ rentowy stwierdził, że M. M. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia ,nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, wypadkowemu i rentowemu od 6 listopada 2012 r. oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 6 listopada 2012 r.

Odwołujący w obszernym odwołaniu zarzucił nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego przez błędne przyjęcie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, że nie podlega ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzonej, działalności gospodarczej. W rzeczywistości rozpoczął wykonywanie działalności gospodarczej od 6 listopada 2012 r., bowiem po kilkumiesięcznych staraniach otrzymał dotację celową na wykonywanie działalności.

Ponadto nie zgodził się z ustaleniami i oceną organu rentowego dotyczącej wysokości podstawy wymiaru składek, bowiem były one zgodne z obowiązującymi przepisami, tj. z art. 20 ust.3 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W listopadzie 2012 r. zadeklarował podstawę wymiaru w kwocie 8.742,09 zł, w grudniu przychód w wysokości 5010 zł netto, tj. 6162,30 zł brutto, a w styczniu 2013 r. przychód w kwocie 17073,17 zł netto, tj. 21000,00 zł brutto. Podniósł, że były to rzeczywiście osiągane przychody. Natomiast zgodnie z uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 kwietnia 2010 r., sygn. akt II UZP 1/10 (OSNP nr 21-22/2010, poz. 267) - ZUS nie ma prawa kwestionować wysokości kwoty zadeklarowanej przez ubezpieczonego przedsiębiorcę, jeśli tylko mieści się ona w granicach określonych ustawą systemową. Przedsiębiorca - zależnie od tego, jak pojmuje swój interes - może więc zadeklarować jako podstawę wymiaru składek zarówno przychód znacząco przewyższający jego przychody faktyczne (co wprawdzie gwarantuje wysokie świadczenia, ale zarazem wiąże się z koniecznością uiszczania stosownie wysokich składek na wszystkie ubezpieczenia), jak i - mimo wysokich przychodów faktycznych -może zadeklarować minimalną podstawę wymiaru składek. Powyższe wskazuje, że miał prawo zadeklarować dowolną podstawę wymiaru składek, byleby ta podstawa mieściła się w ustawowo określonych „widełkach".Natomiast z powodu ciężkiej pracy, nadwyrężył organizm, czego wynikiem były problemy zdrowotne oraz skierowanie go przez lekarza na zwolnienie lekarskie. Od dnia 01.03.2013 r. wystąpił do ZUS z roszczeniem o wypłatę zasiłku, gdyż o czasowej niezdolności do pracy zdecydował lekarz.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania, argumentując, że zarzuty wniesione w odwołaniu stanowią polemikę ze stanowiskiem organu rentowego opisanym szczegółowo w decyzji. Wątpliwości organu rentowego zrodziły się w czasie postępowania wyjaśniającego, bowiem odwołujący nie przebywał w mieszkaniu w miejscu kontroli. Ponadto od 1.03.2013r. przebywał na zasiłkach chorobowych a zwolnienia lekarskie były wypisywane na okres obejmujący 7 dni przez różnych lekarzy. Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Pan M. dokonał zgłoszenia siebie do ubezpieczeń społecznych na podstawie fikcyjnie rozpoczętej i prowadzonej działalności gospodarczej, a jedynie celem powyższego było uzyskanie dużych rozmiarów zasiłku z ubezpieczenia społecznego. M. M. (1) mimo braku jakichkolwiek przychodów za cały miesiąc np. listopad 2012r. lub styczeń 2013r. zadeklarował podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 8.742,09zł i 8.775,55 zł. Tymczasem każdy przedsiębiorca na początku działalności minimalizuje koszty. Ustawodawca dla osób rozpoczynających działalność przewidział preferencyjną stawkę podstawy wymiaru składek przez pierwsze 24 miesiące w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 października 2012 r. pomiędzy Powiatowym Urzędem Pracy w D. a M. M. (1) została zwarta umowa o przyznaniu jednorazowo środków z Funduszu Pracy na rozpoczęcie działalności gospodarczej w zakresie specjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych, w wysokości 19.000 zł brutto( umowa k. 33-37).

Wnioskodawca zgłosił w dniu 6 listopada 2012 r. w Centralnej Ewidencji i (...) Działalności Gospodarczej podjęcie działalności w zakresie specjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych( k.38).

W dniu 20 grudnia 2012 r. odwołujący kupił w Firmie handlowo-Usługowej (...): płyny do mycia silników, 8 l aktywnej piany, środek do czyszczenia tapicerki, pastę polerską, bezsilnikowy kokpit, odmrażacz do szyb, wosk do karoserii, czarnidło do zderzaków, preparat do nabłyszczania opon, płyn do czyszczenia skóry, zapach do samochodu, koncentrat płynu do spryskiwaczy, szampon nabłyszczający, silikon do uszczelek( faktura k. 51-42).Ponadto w dniu 8 listopada 2012 r. kupił telefon N., w dniu 24 grudnia 2012 r. telefon komórkowy A., w dniu 8 listopada 2012 r. automat gumkę do pieczątek, usługę wklejania gumki, w dniu 23 grudnia 2012 r. ekspres ciśnieniowy, mysz bezprzewodową, baterię , ( k.54, 55,56, 57).

Odwołujący zadeklarował składki na ubezpieczenie społeczne: za listopad 2012 r.- w kwocie 8.742,09 zł, za okres od grudnia 2012 r. do lutego 2013 r.- 8.775,55 zł( deklaracje k. 16-18 akt ZUS).Według ewidencji przychodów M. M. (1) osiągnął przychód: w listopadzie 2012 r. „0” zł, w grudniu 2012 r. – 5010 zł, w styczniu „0” zł( k. 18-22 ZUS).

Odwołujący od dnia 1 marca 2013 r. przebywa na zwolnieniach lekarskich i od tej daty wystąpił o wypłatę zasiłku chorobowego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sądowych i aktach ZUS.

Spór dotyczył podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 6 listopada 2012 r.

Odwołujący zeznał, że starał się o dofinansowanie z Fundacji (...) w O.. Otrzymał dofinansowanie do działalności w zakresie specjalistycznego sprzątania. Nie zatrudniał żadnego pracownika, wykonywał działalność osobiście. Kupił też specjalistyczne maszyny: 2 szorowarki przemysłowe, odkurzacz piorący, myjkę ciśnieniową K.( k. 19-21). Odnośnie faktury z dnia 20 grudnia 2012 r. zeznał, że wszystkie, środki myjące i piorące kupił w celu wykonywania usług czyszczenia tapicerek samochodowych. Natomiast nie mył karoserii samochodów. Odwołujący twierdził również, że wykonywał usługi sprzątania, także dla osób prowadzących działalność gospodarczą, ale nie zgodziły się zeznawać w sprawie( nagranie adnotacja 00:21:40). Ponadto wykonywał usługi codziennie, może była jednodniowa lub dwudniowa przerwa( adnotacje od 00:19:27 do 00:20:05 k.112).

M. M. (1) na okoliczność wykonywania usług związanych z działalnością gospodarczą zaoferował dowody z zeznań świadków J. U. i M. T. oraz dokumenty nabycia środków do czyszczenia tapicerek i samochodów

Świadek J. U. zeznał, że w 2012 r. w pobliskim supermarkecie było ogłoszenie, że odwołujący pierze auta. Świadek skorzystał z oferty i zlecił odwołującemu czyszczenie wnętrza pojazdu. Rodzice świadka mają warsztat samochodowy, w którym stał jego samochód prywatny. Odwołujący zajmował się myciem i praniem tapicerki wewnątrz pojazdu. Świadczył ponadto, że wnioskodawca wykonywał usługę prania kilkakrotnie, za co płacił mu jednorazowo ok. 100 zł, raz więcej raz mniej, to było na przełomie 2012-2013 jesienią i wiosną. Środki i narzędzia zapewniał M. M. (1)( adnotacje od 00:04:44 do 00:09:45 k. 112).

Świadek M. T. zeznał, że dowiedział się o usługach wnioskodawcy z ogłoszenia na słupie ogłoszeniowym. Postanowił skorzystać jednorazowo z usługi czyszczenia mieszkania przed świętami w 2012 r. Odwołujący prał kanapę, dywan, mył okna. Świadek nie pamiętał, ile zapłacił za tą usługę. Nie żądał od odwołującego faktury ( adnotacje od 00:11:51do 00:15:27 k. 112).

Sąd nie dał wiary odwołującemu, że wykonywał usługi na rzecz świadków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. M. M. (1) zaewidencjonował działalność gospodarczą w zakresie specjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych. W zakres działalności nie wchodzi mycie i czyszczenie samochodów. Jak wynika z zeznań odwołującego, czyszczenie tapicerek wykonywał także na rzecz innych zleceniodawców. Ponadto przedłożył fakturę na zakup środków czyszczących do samochodów, zaś nie złożył dowodów na zakup innych środków do sprzątania budynków i obiektów przemysłowych. Niewiarygodne jest także, że kupił urządzenia do sprzątania w postaci: 2 szorowarek przemysłowych, odkurzacza piorącego, myjki ciśnieniową K., bowiem nie przedstawił dowodów zakupu tego sprzętu. Jeśli miałby sprzątacz mieszkanie świadkowi T., to niewątpliwie powinien używać do tego urządzeń specjalistycznych. Ponadto czyszczenie wnętrza pojazdu świadkowi J. U. nie obejmuje przedmiotu działalności.

Zeznania świadków J. U. i M. T. są ogólnikowe i niewiarygodne. Świadek T. nie pamiętał nawet, ile zapłacił za usługę, co czyni jego zeznania mało konkretnymi. Natomiast nierealne i nielogiczne jest, że J. U. miał zlecać pranie tapicerki w samochodzie prywatnym przy użyciu środków ogólnie dostępnych dla każdego i to klika razy. Odwołujący nie wykazał, bowiem, że czyścił pojazd specjalistycznymi urządzeniami oraz by takimi samymi narzędziami sprzątał mieszkania. W kontekście zeznań wnioskodawcy oraz dokumentu na zakup specyfików do samochodów nielogiczne jawią się jego zeznania, że wykonywał tak dużo usług sprzątania. Zaznaczyć przy tym trzeba, że dla kwalifikacji prowadzonej działalności koniecznej jest jej prowadzenie w takim zakresie, jaki wynika z wpisu do ewidencji a nie wykonywanie usług wykraczających poza ten przedmiot.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 5 ustawy z 13 10 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych( tekst jedn.Dz.U. z 2013 r., poz.1442) obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym emerytalnemu i rentowym podlega osoba prowadząca działalność gospodarczą. Z kolei z art. 13 pkt. 4 powołanej ustawy wynika, że osoby prowadzące działalność gospodarczą podlegają tym ubezpieczeniom od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Dla realizacji przepisów dotyczących podlegania ubezpieczeniu nie wystarczy zarejestrowanie tej działalności aktualnie w Centralnej Ewidencji i (...) Działalności Gospodarczej, ale konieczne jest też jej podjęcie i faktyczne prowadzenie. Charakter wpisu do ewidencji ma tylko charakter deklaratoryjny, co podkreślił Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 25 marca 2014 r., III AUa 759/13, LEX nr 1469388 konkludując, że : „wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji, ale nie można go utożsamiać z podjęciem takiej działalności. Jeżeli więc, mimo formalnego figurowania w ewidencji działalności gospodarczej, ubezpieczony nie wykonywał żadnych usług lub sprzedaży, czy innych czynności, które wchodzą w zakres przedmiotowy działalności ujawnionej w ewidencji, ani nawet nie podejmował takich czynności jak zamawianie towarów, rekrutacja pracowników, poszukiwanie kontrahentów itp., to w konsekwencji należy uznać, że nie do utrzymania jest domniemanie wynikające z wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, iż działalność tę ubezpieczony wykonuje (rozpoczął jej prowadzenie), a zatem nie może też dojść do objęcia go ubezpieczeniem społecznym w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 13 pkt 4 u.s.u.s. Stanowisko tego Sądu stanowi powszechną, jednolitą linię orzeczniczą , którą oddaje także wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 29.10.2013 r., III AUa 232/13, LEX nr 1409150, zgodnie z którym: samo formalne zarejestrowanie działalności gospodarczej ma znaczenie w sferze dowodowej, lecz samo w sobie nie przesądza podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, gdyż decydujące znaczenie dla istnienia tego obowiązku ma faktyczne prowadzenie działalności, a nie posiadanie uprawnień do jej prowadzenia.

Obowiązek ubezpieczenia społecznego w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej należy ocenić na podstawie okoliczności konkretnej sprawy z uwzględnieniem faktów i dowodów na jej rzeczywiste rozpoczęcie i wykonywanie. Wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej to rzeczywista działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Rozpoczęcie działalności gospodarczej polega na podjęciu w celu zarobkowym działań określonych we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Zatem strona odwołująca się od decyzji ZUS powinna udowodnić ,że wpis do ewidencji działalności gospodarczej pociągał za sobą szereg działań i czynności zmierzających do zorganizowania przedsiębiorstwa, zakupu środków i maszyn ( urządzeń) potrzebnych do jej prowadzenia oraz dokonania ogłoszeń, reklam w celu pozyskania klientów a także że działalność była prowadzona zgodni z jej przedmiotem widniejącym w ewidencji.

W niniejszej sprawie odwołujący nie przedstawił przekonywujących wniosków dowodów na okoliczność podjęcia działalności gospodarczej w zakresie specjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych. Sąd nie dał wiary świadkom, J. U. i M. T., że M. M. (1) wykonywał na ich rzecz usługi sprzątania specjalistycznego, bowiem brak dowodów, że posiadał urządzenia specjalistyczne w postaci szorowarek, odkurzacza piorącego, myjki ciśnieniową K., które są niezbędne do wykonywania takiego rodzaju usług. Odwołujący dokonywał zakupów w sklepie z akcesoriami samochodowymi, a rodzaje zakupionych produktów nie służą do sprzątania budynków. Pozostałe zakupy zaewidencjonowane na firmę, jak telefony, ekspres ciśnieniowy nie służą do celowego wykonywania działalności. Poza tym odwołujący w żaden sposób nie dowiódł, że osiągał tak znaczne przychody, które zgłosił do opodatkowania do Urzędu Skarbowego. Zgodnie z deklaracją dla podatku od towarów i usług w styczniu 2013 r. zgłosił świadczenie usług na kwotę 17.073 zł ( k. 43), za grudzień 2012 r. 5.010 zł( k. 46).Nielogiczne są twierdzenia odwołującego, że takie przychody osiągał, bowiem w świetle prowadzonej ewidencji przychodów M. M. (1) osiągnął przychód w styczniu 2013 r. kwocie „0” zł( k. 18-22 ZUS). Odwołujący sporządzał jedynie dokumenty wewnętrzne sprzedaży( k. 58-81), nikomu nie wystawił żadnej faktury, choć , jak twierdził, obsługiwał też podmioty gospodarcze. Dziwne jest, że żaden przedsiębiorca nie był zainteresowany wystawieniem faktury w sytuacji, gdy mógłby ją wpisać w koszty prowadzonej działalności.

W ocenie Sądu odwołujący w ogóle nie rozpoczął faktycznie prowadzenia działalności gospodarczej zaewidencjonowanej w dniu 6 listopada 2012 r., zaś podejmowane czynności w postaci stworzenia dokumentacji przedsiębiorstwa; miały na celu stworzenia pozorów prowadzonej działalności.

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. Sąd odwołanie oddalił.

SSO Hanna Parzybut-Dan