Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Katowicach

X Wydział Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Barbara Reszczyńska - Łoboda
Sędziowie/Ławnicy:
Protokolant:	Anna Borkowska

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2014 roku w Katowicach

odwołania W. S. (W. S. )

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 2 sierpnia 2013 roku

Nr: (...)

w sprawie W. S. (W. S. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie

Sygn. akt X U 3129/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2013r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w C. odmówił wnioskodawcy W. S. przyznania prawa do wcześniejszej emerytury powołując się na art.184 ustawy z dnia 17.XII.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zmianami) i podając, że ubezpieczony zamiast wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych udokumentował na dzień 1 stycznia 1999r. jedynie 9 lat, 10 miesięcy i 21 dni takiej pracy.

Ubezpieczony W. S. działając przez swojego pełnomocnika zaskarżył powyższą decyzję podnosząc, że w okresach:

1.  od 1.XII.1987r. do 31.XII.1988r. pracował w Zakładach Produkcyjno – Usługowych (...) Spółka z o.o jako spawacz,

2.  od 1.III.1989r. do 31.III.1992r. pracował w P. P.-Z. K. w W. jako spawacz,

3.  od 1.III.1992r. do 31.XII.1992r. pracoał w Z. Montażu K. i (...) w M. jako spawacz,

4.  od 1.I.1993r. do 8.IV.1994r. pracował w Zakładzie (...), K., Rurociągów i (...) w M. jako spawacz,

5.  od 1.IX.1994r. do 13.V.1995r. pracował w Zakładzie (...), Rurociągów i (...) w M. jako spawacz,

czyli świadczył pracę w warunkach szczególnych określona w załączniku do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.II.1983r. wymienioną w wykazie A dział XIV pkt. 12 „prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowo – wodorowym”. Wniósł o przesłuchanie świadków R. O. i S. J..

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie podniósł, iż ubezpieczony nie zdołał udowodnić wymaganych 15 lat do pracy w szczególnych warunkach, uprawniających do wcześniejszej emerytury przyznawanej na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z FUS, powołujacsie na § 2 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.II.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczegól;nhych charakterze ( Dz.U. nr 8 poz.43 ze zm.), zgodnie z którym okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku i że stosownych stwierdzeń może dokonać tylko pracodawca, gdyż żaden inny organ nie został upoważniony do wystawiony świadectw do pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Ubezpieczony W. S. ur. (...) w dniu 29.VII.2013r. złożył do ZUS oddział w C. wniosek o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury.

Organ rentowy uznał w oparciu o przedłożoną dokumentację, że ubezpieczony na dzień 1.I.1999r. wykazał posiadanie 27 lat, 1 miesiąca i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz 9 lat, 10 miesięcy i 21 dni okresów pracy w warunkach szczególnych.

Okresami spornymi w sprawie wskazanymi przez pełnomocnika wnioskodawcy w odwołaniu są następujące okresy, przy czym ubezpieczony nie przedłożył na żaden ze spornych okresów świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych, a jedynie zwykłe świadectwa pracy, z których wynika, co następuje:

1.  od 1.XII.1987r. do 31.XII.1988r. pracował w Zakładach Produkcyjno – Usługowych (...) Spółka z o.o Oddział K. ulica (...) na stanowisku spawacz- monter (k………………………………….),

2.  od 1.III.1989r. do 1.III.1992r. pracował w K. Przedsiębiorstwie (...) i Elektronika M. K. i E. W. ulica (...) na stanowisku montera- spawacza ( k……………………..,

3.  od 1.III.1992r. do 31.XII.1992r. pracował w Zakładzie (...) w M. ulica (...) na stanowisku spawacza, przy czym świadectwo pracy z dnia 31.XII.1992r. podpisał S. B. ( k……………………………..,

4.  od 1.I.1993r. do 8.IV.1994r. pracował w Zakładzie (...), K., Rurociągów i (...) w M. ul. (...) na stanowisku spawacza, przy czym świadectwo pracy z dnia 8.IV.1994r. podpisał M. C.………………… (k…………….

5.  od 1.IX.1994r. do 13.V.1995r. pracował w Zakładzie (...), Rurociągów i (...) w M. ulica (...) na stanowisku spawacza, przy czym świadectwo pracy z dnia 11.V.1995r. podpisał M. C. (k…………….

Książeczkę spawacza potwierdzającą ukończenie kursu spawania elektrodami otulonymi ubezpieczony uzyskał w dniu 3.IV.1984r., ukończenie kursu spawania elektrycznego w dniu 20.XII.1985r., ukończenie kursu podstawowego spawania gazowego w dniu 26.III.1987r. (dowód: k - 72 a.s.).

W oparciu o wyjaśnienia ubezpieczonego złożone na rozprawie w dniu 16.XI.2005r. ( k- 23-25 a.s.) Sąd ustalił, że pod koniec 1970r. wnioskodawca rozpoczął pracę w Kierownictwie (...), w dziale w którym wykonywało się wszystkie prace w celu utrzymania ruchu zakładu. W tym czasie ubezpieczony wykonywał prace spawalnicze, do tego prace remontowe, przy naprawie elewatora, wyciągów na stolarni, przy wykonywaniu form dla prefabrykacji betonów, czasami był wysyłany na montaż np. do wymiany okien na rozdzielni. Takie czynności wykonywał do 1973r. Następnie został oddelegowany do wybudowania narzędziowni dla Kierownictwa (...) Montażowych. Roboty były prowadzone na terenie magazynów, tam ubezpieczony stawiał regały, ścianki działowe, elementy do tych prac nalazło najpierw wykonać, a później zamontować. Dokonywał spawania zawiści do dźwigów, pomostów kontrolnych, trawersów.

W toku postępowania Sąd przesłuchał zawnioskowanych przez ubezpieczonego świadków A. J. i J. R. na okoliczność ustalenia charakteru pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w latach 1970 – 1974.

Świadek A. J. ( k- 31-33 a.s.) potwierdził, że pracował razem z ubezpieczonym od 1969 roku w Przedsiębiorstwie (...) w M., przy czym świadek cały czas opracował w stolarni. Świadek przyznał, ze ubezpieczony pracował z nim na jednej wielkiej hali, gdzie znajdowała się spawalnia, stolarnia i ślusarnia, a wydział spawalniczy był razem ze ślusarskim. Świadek podał, że do obowiązków ubezpieczonego należało wykonywanie prac spawalniczych w razie potrzeby, a poza tym ustawianie konstrukcji, betonowanie, zakotwiczanie maszyn, przy czym nadmienił, że on ze stolarni rzadko wychodził.

Świadek J. R. zeznał na rozprawie, że poznał ubezpieczonego w zakładzie pracy i wie, że ubezpieczony wykonywał tam pracę polegającą na spawaniu oraz pamięta, że ubezpieczony nie wykonywał żadnych innych prac poza spawaniem, przy czym czasami pomagał w innych pracach. ( k. 43 verte akt).

Sąd zważył co następuje:

Wedle art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17.XII.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1.I.1949r., będącym pracownikami, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( czyli w wieku niższym w przypadku mężczyzn niż w wieku 65 lat ), przy czym przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14.XI.1991r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie których przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych czyli chodzi tu o rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.II.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Stosownie do § 4 tego rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach , wymienione w wykazie A nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki :

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ponadto w § 2 rozporządzenia postawiony jest jeszcze dodatkowy wymóg zgodnie z którym okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Okresy pracy szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony przedłożył do akt świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione przez jego macierzysty zakład pracy przedsiębiorstwo (...) stwierdzające, że pracę na stanowisku spawacza określoną załączniku nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu z dnia 7.IV.1989r. w sprawie wykazu stanowiska w budownictwie, na którym są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniające do emerytury wymienioną w wykazie A, w dziale XIV, poz. 12 pkt 10 wykonywał :

- w okresie od 1.X.1974r. – 26.III.1987r. w pełnym wymiarze czasu pracy i

- w okresie od 2.I.1989r. do 31.VIII.1990r. w wymiarze3/4 etatu.

Treści zawartej w tych świadectwach pracy ubezpieczony początkowo nie kwestionował. Po decyzji organu rentowego z dnia 22.II.2005r. do akt emerytalnych dołączył świadectwa pracy wystawione przez Zespoły Szkół Nr (...) i Nr 2. Tą samą kwestię podnosił w odwołaniu i na pierwszej rozprawie w dniu 7.IX.2005r. Dopiero w piśmie procesowym z dnia 7.XI.2005r. po raz pierwszy podniósł okoliczność, że prace w warunkach szczególnych pracując jako spawacz wykonywał już od 1970r..

Mając na uwadze to żądanie Sąd w pierwszej kolejności poddał dokładnej analizie akta osobowe ubezpieczonego( nadesłane przez Zakład (...). Urzędu Wojewódzkiego – k- 28 a.s). Należy stwierdzić, że akta te są szczegółowe i prowadzone z dużą precyzją i dokładnością. Znajdują się w nich angaże z określonymi dokładnymi datami zmian w stanowiskach pracy. Angaże z 1967r., 1968r., 1973r. oraz zaświadczenie kwalifikacyjne z 1971r., podanie ubezpieczonego z dnia 5.I.1971r. z odręczną adnotacją przełożonego, opinia z dnia 31.III.1970r. świadczą, że ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku ślusarza. W aktach tych jest także angaż z dnia 1.X.1974r. z którego wynika, że ubezpieczony jest zatrudniony jako spawacz. Ponownie na stanowisku ślusarza ubezpieczony widnieje w angażu z dnia 11.X.1980r. zgodnie z którym z dniem 1.X.1980r. zostały powierzone wnioskodawcy obowiązki ślusarza. Od dnia 1.III.1981r. ubezpieczonemu ponownie powierzono obowiązki spawacza. Te dane wynikające z akt osobowych odpowiadają też treści zaświadczenia wydanego przez Archiwum Zlikwidowanych Przedsiębiorstw Państwowych, które zostało dołączone do akt sądowych przez ubezpieczonego w piśmie procesowym z dnia 7.XI.2005r. – 13 a.s..

Wobec takiej zawartości akt osobowych Sąd z dużą ostrożnością procesową podszedł do żądań ubezpieczonego i do zeznań świadków.

Z powyżej opisanych zeznań świadków nie wynika wniosek, iż ubezpieczony w okresie od 1970r. do 1974r. pracował wyłącznie i stale w charakterze spawacza. Z zeznań świadka A. J. wręcz wynika, że praca ubezpieczonego nie polegała wyłącznie na spawaniu ale na szeregu innych obowiązków, typowych dla pracy na stanowisku ślusarza.

Zeznania w tym zakresie pokrywają się z oświadczeniem samego ubezpieczonego składanymi na rozprawie.

Trzeba nadto mieć na uwadze, że przedmiotem ustaleń Sądu była praca wykonywana w okresie od 1970 do 1974 roku , czyli ponad trzydzieści lat temu. Jest niewątpliwe, że na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób ponad wszelką wątpliwość ustalić, że przez ten okres ubezpieczony stale wykonywał pracę w warunkach szczególnych. W tym zakresie zeznania świadka J. R., twierdzącego, że bardzo dobrze pamięta rodzaj pracy wykonywanej przez ubezpieczonego nie są dla Sądu wiarygodne zwłaszcza w kontekście ustaleń wynikających z akt osobowych.

Sąd uznał na podstawie zebranego materiału dowodowego, że ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnym charakterze przez 13 lat i 6 miesięcy i 17 dni. Na ten okres składają się okresy:

- 1.X.1974r. – 30.IX.1980r. czyli 6 lat,

- 1.III.1981r. – 17.IX.1988r. czyli 7 lat, 6 miesięcy i 17 dni.

Ustalenia dotyczące tego okresu Sąd oparł na danych wynikających z akt osobowych wnioskodawcy.

Zarzut dotyczący pracy w szkole jest bezzasadny z uwagi na pozostawanie ubezpieczonego w tym zatrudnieniu w niepełnym wymiarze czasu pracy. Pełny wymiar czasu pracy liczy się w odniesieniu do pracy na stanowisku spawacza ( 46 godzin tygodniowo ) a nie do pracy na stanowisku nauczyciela ( z pełnym pensum wynoszącym 22 godziny tygodniowo ).

Trzeba zauważyć, że ubezpieczonemu zakład pracy nie wydał świadectwa o pracy w warunkach szczególnych za sporny okres ani w 2003r. ( z tego czasu pochodzą świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych dołączone do wniosku o świadczenie emerytalne k- 3 i 4 a.e. ) ani też w 1988r. gdy ubezpieczony starał się o przyznanie świadczenia rentowego.

Należy bowiem wspomnieć, że uchylona ustawa z dnia 14.XII.1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin ( Dz. U. Nr 4o, poz.267 ze zm.) za wykazanie wykonywania prac w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat przewidywała 10 % wzrost podstawy wymiary świadczenia rentowego ( art. 54 ). Tego wzrostu ubezpieczony przy świadczeniu rentowym nie otrzymał i nie kwestionował wtedy tego faktu. Zresztą podkreślić należy, że brakujący okres pracy w warunkach szczególnych wynikający ze świadectw ubezpieczony chciał uzupełnić w pierwszej kolejności okresami pracy w szkole na stanowisku nauczyciela zawodu, dopiero na samym końcu zakwestionował okres 1970 -1974.

Wobec faktu, iż ubezpieczony nie wykazał piętnastoletniego okresu wymaganego do przyznania wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 ustawy z dnia 17.XII.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO. Barbara Reszczyńska.