Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący-Sędzia SO Danuta Pacześniowska (spr.)

Sędziowie SO Krystyna Hadryś

SR (del.) Marcin Rak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 lipca 2014 roku

sprawy z wniosku (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko dłużnikowi E. H. i J. H.

o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego

na skutek zażalenia wierzyciela

na postanowienie Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 13 maja 2014 roku, sygn. akt I Co 663/14

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Marcin Rak SSO Danuta Pacześniowska SSO Krystyna Hadryś

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy oddalił wniosek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o nadanie na jej rzecz klauzuli wykonalności tytułowi wykonawczemu, który stanowi nakaz zapłaty wydany postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy Lublinie w dniu 17 sierpnia 2011r. w sprawie sygn. VI Nc-e 507361/11. Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że wierzyciel przedłożył umowę cesji wierzytelności zawartą między (...) a (...) S.à.r.l w Luksemburgu w dniu 26 marca 2012r. oraz umowę dotyczącą obsługi wierzytelności 7 B zawartą tego samego dnia pomiędzy (...) S.à.r.l w Luksemburgu a (...) Sp. z o.o. w S.. Nadto do wniosku dołączył aneksy – do każdej z tych umów opatrzone datą 9 sierpnia 2012r. W ocenie Sądu Rejonowego wierzyciel nie wykazał za pomocą dokumentów z podpisem urzędowo poświadczonym przejścia uprawnień stwierdzonych tytułem wykonawczym zgodnie z art. 788 § 1 kpc bowiem nie przedstawił wszystkich załączników, a pod tymi które przedłożył brak jakichkolwiek podpisów. Zostały one poświadczone za zgodność z oryginałem przez notariusza. Nie jest to jednak poświadczenie podpisów w rozumieniu art. 788 § 1 kpc.

Zażalenie na postanowienie złożył wnioskodawca, domagając się jego zmiany przez uwzględnienie wniosku o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności z przejściem uprawnień oraz zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego. Zarzucił naruszenie przepisów postępowania, a to art. 788 § 1 kpc przez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji odmowę nadania klauzuli wykonalności z przejściem uprawnień mimo spełnienia przesłanek określonych tym przepisem. W uzasadnieniu wskazał, że przedstawione przez wnioskodawcę wyciągi z umów oraz wyciągi z aneksów do tych umów stanowią w ocenie wierzyciela dokumenty prywatne z podpisem urzędowo (notarialnie) poświadczonym. Z ich treści wynika, że doszło do przejścia wierzytelności. Załączniki stanowiły integralną część umów przelewu wierzytelności, co w ocenie skarżącego oznacza, że dokumenty takie spełniają wymogi z art. 788 § 1 kpc, a zatem przejście uprawnień w zakresie wierzytelności zostało udokumentowane i powinno skutkować uwzględnieniem wniosku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 788 k.p.c., jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego przeszło na inną osobę, Sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz tej osoby, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Oznacza to, że dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym muszą być wykazane wszystkie elementy, od których w świetle okoliczności wynikających z treści wniosku i dołączonych doń dokumentów – prawo materialne uzależnia dojście następstwa prawnego do skutku, a w niniejszym postępowaniu klauzulowym Sąd ocenia tylko te dokumenty pod względem formalnym.

Abstrahując od zarzutów zażalenia wskazać w pierwszej kolejności należy, że treść załączonych do wniosku umów przelewu wierzytelności oraz aneksów nie wskazuje konkretnych praw i wierzytelności podlegających przeniesieniu. Informacja, że E. H. i J. H. są dłużnikami wierzyciela wynika z wyciągu z aneksu do umowy przelewu i załącznika do tego aneksu. Załącznik został sporządzony jako zestawienie wierzytelności, na którym brak jakichkolwiek podpisów osób uprawnionych. A zatem nie stanowi on dokumentu urzędowego, nie został również opatrzony wymaganymi podpisami urzędowo poświadczonymi.

Treść załącznika nie może być integralną częścią aktu notarialnego, ponieważ ta treść nie ma formy aktu notarialnego. W literaturze podkreśla się , że nie jest dopuszczalne, aby treść aktu notarialnego objęta była załącznikami (zob. S. Kalusiński: Prawo o notariacie –uwagi wizytatora, NPN 1999/1/27).

Przedłożone wykazy wierzytelności nie noszą cech dokumentu, ponieważ nie zawierają podpisu ich wystawcy. Brak jest adnotacji notariusza o osobach podpisanych na oryginałach wykazów wierzytelności. Podpis pod dokumentem jest natomiast jego cechą konstytuującą. W przypadku dokumentów urzędowych podpis pod dokumentem przynależy do „przepisanej formy” tych dokumentów. W polskim systemie prawnym nie istnieje taki dokument urzędowy, co do którego przepisy o jego formie nie wymagałyby złożenia pod nim podpisu przez upoważnioną osobę.

Z art. 245 k.p.c. i 253 k.p.c. wynika, że również dokument prywatny musi zawierać podpis wystawcy. Wyjątki, w których wystawca dokumentu jest zwolniony od obowiązku podpisania lub od obowiązku złożenia podpisu własnoręcznego (i zastąpienia go podpisem mechanicznym) i jedynie w tych przypadkach można mówić o istnieniu dokumentu, pomimo braku podpisu w ogóle bądź braku podpisu własnoręcznego - są ściśle określone przepisami. Istnienie przepisów szczególnych potwierdza a contrario, że w każdym innym wypadku dokument, aby mógł zostać uznany dokumentem musi być podpisany własnoręcznie - przez wystawcę (wyrok Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 2009r., sygn. II CSK 557/08).

Dlatego Sąd Okręgowy oddalił zażalenie, a to na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oraz art. 13 § 2 k.p.c.

SSR (del.) Marcin Rak SSO Danuta Pacześniowska SSO Krystyna Hadryś