Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 sierpnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Wasiluk

Sędziowie SSO Wiesław Oksiuta – spr.

SSO Dariusz Gąsowski

Protokolant Aneta Chardziejko

przy udziale Prokuratora Małgorzaty Zińczuk

po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2014 roku

sprawy J. C.

oskarżonego o czyn z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego i prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim

z dnia 18 lutego 2014 roku sygn. akt VIII K 484 /13

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając obie apelacje za oczywiście bezzasadne.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. S. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) w tym kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy) jako 23 % stawkę podatku od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III.  Zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaś w zakresie apelacji prokuratora kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

J. C. został oskarżony o to, że w dniu 10 sierpnia 2013 roku około godziny 19.00 w miejscowości (...) gmina D. groził pozbawieniem życia A. Ż. (1) i osobie jej najbliższej M. Ż. (1) przy czym groźby te wzbudziły w zagrożonych uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dokonał w ciągu 5 lat od odbycia co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za przestępstwo podobne, tj. o czyn z art. 190§1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim wyrokiem z dnia 18 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 484/13 oskarżonego J. C. uznał za winnego tego, że w dniu 10 sierpnia 2013 roku około godziny 19.20 w miejscowości N. gmina D. groził M. Ż. (1) pozbawieniem życia, w ten sposób, że na poczcie głosowej telefonu stacjonarnego należącego do pokrzywdzonego nagrał komunikat skierowany do A. Ż. (1) z groźbami pozbawienia życia M. Ż. (1) z sugestią przekazania wypowiedzianych treści pokrzywdzonemu, przy czym groźba ta wzbudziły w zagrożonym uzasadnioną obawę, że zostanie spełnione, a czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za przestępstwo podobne, tj. czynu z art. 190§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. i za to na podstawie art. 190§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 190§1 k.k. w zw. z art. 34§1 k.k. w zw. z art. 35§1 k.k. wymierzył mu karę 10 (dziesięć) miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 30 (trzydzieści) godzin miesięcznie;

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata Ł. S. kwotę 723,24 (siedemset dwadzieścia trzy 24/100) zł, w tym kwotę 135,24 (sto trzydzieści pięć 24/100) zł podatku od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej z urzędu;

Zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) zł tytułem opłaty oraz obciążył go pozostałymi kosztami procesu w kwocie 813,24 (osiemset trzynaście 24/100) zł.

Powyższy wyrok zaskarżyli w całości prokurator oraz obrońca oskarżonego.

Prokurator skarżąc wyrok na podstawie art. 425§1 i 2 k.p.k., art. 444 k.p.k. w całości na niekorzyść oskarżonego J. C., na podstawie art. 427§1 i 2 k.p.k., art. 437§1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. zarzucił mu:

I. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść poprzez pominięcie w opisie czynu w pkt I wyroku użycia wobec pokrzywdzonej A. Ż. (1) groźby karalnej poprzez grożenie jej zabójstwem osoby dla niej najbliższej tj. ojca M. Ż. (1), a w konsekwencji pozbawienia przez to A. Ż. (1) uprawnień pokrzywdzonej w tej sprawie podczas, gdy wnikliwa analiza całokształtu materiału dowodowego w połączeniu ze wskazaniami wiedzy i doświadczeniem życiowym prowadzi do wniosku, iż oskarżony dopuścił się czynu spenalizowanego w treści przepisu art. 190§1 k.k. także na szkodę A. Ż. (1).

II. rażącą niewspółmierność kary 10 miesięcy ograniczenia wolności orzeczonej wobec oskarżonego J. C. polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze po 30 godzin miesięcznie, bowiem kara w takim wymiarze nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności popełnienia przestępstwa, rodzaju naruszonego dobra prawnego, stopnia winy oskarżonego, stopnia społecznej szkodliwości przestępstwa, nie realizuje w wystarczającej mierze celów zapobiegawczych i wychowawczych w stosunku do oskarżonego, a także nie realizuje swoich celów w zakresie społecznego oddziaływania, co w konsekwencji spowodowało, że kara jest rażąco łagodna, a tym samym niesprawiedliwa w odczuciu społecznym.

Wniósł o zmianę wyroku poprzez uwzględnienie w pkt I sentencji w opisie czynu także kierowania gróźb wobec A. Ż. (1) poprzez grożenie osobie jej najbliższej to jest działania także na szkodę pokrzywdzonej A. Ż. (1) i wymierzenie za zarzucany oskarżonemu czyn kary 1 roku pozbawienia wolności, zasądzenie opłaty i kosztów postępowania.

Z kolei obrońca skarżąc wyrok na podstawie art. 425 k.p.k., art. 444 k.p.k. i art. 427§1 k.p.k., na podstawie art. 427§2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zarzucił mu:

I. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na nieprawidłowym uznaniu, iż oskarżony groził pozbawieniem życia M. Ż. (1), a groźby te wzbudziły w zagrożonym uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione;

II. obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, art. 7 k.p.k. polegającą na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów i oparcia wyroku na całokształcie okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, poprzez przyznanie waloru wiarygodności depozycjom A. Ż. (1) i M. Ż. (1) i odmówieniu waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, podczas gdy treść nagrania pokazanego przez pokrzywdzonych nie potwierdza w sposób jednoznaczny oraz nie budzący wątpliwości, że słowa wypowiadane przez oskarżonego były kierowane wobec ojca A. Ż. (1).

Mając na uwadze powyższe wniósł :

- zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu, ewentualnie o:

- uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Bielsku Podlaskim.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje nie zasługiwały na uwzględnienie jako oczywiście bezzasadne.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z art. 457§2 k.p.k., jeżeli sąd utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną, uzasadnienie sporządza się na wniosek strony. W przedmiotowej sprawie za oczywiście bezzasadne uznane zostały oba środki odwoławcze tj. prokuratora i obrońcy oskarżonego. W związku z tym, że prokurator nie złożył wniosku o sporządzenie uzasadnienia, niniejsze uzasadnienie, zgodnie z art. 423§1a k.p.k. w zw. z art. 457§2 zd. 2 k.p.k., ogranicza się wyłącznie do tej części wyroku, która wiąże się z zarzutami apelacyjnymi zawartymi w apelacji obrońcy oskarżonego.

I tak odnosząc się do tego właśnie środka odwoławczego wskazać należy, iż zarzuty w nim sformułowane, a dotyczące błędów w ustaleniach faktycznych i obrazy przepisu postępowania sformułowanego w art. 7 k.p.k. okazały się chybione. U podstaw każdego z tych zarzutów legła bowiem jedynie odmienna ocena tych samych okoliczności, które złożyły się na ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i dokonaną przez tenże Sąd prawno – karną ocenę zachowania oskarżonego.

Tymczasem przypomnieć należy, że jak wynika z utrwalonego orzecznictwa sądowego (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z 24 marca 1975 r., II KR 355/74, OSNPG 9/1995, poz. 84) możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez tenże sąd błędnych ustaleń faktycznych. Taka konkluzja nie może mieć miejsca zwłaszcza wówczas, gdy tak jak w przedmiotowej sprawie, sądowa ocena dowodów nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędów rozumowania i wnioskowania) oraz nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy.

Jako, że Sąd I instancji w pisemnych motywach wyroku uzasadnił swoje stanowisko, wskazując przy tym fakty, jakie uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych – okoliczność ta zwalnia ( zgodnie ze poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lipca 2003 r., sygn. akt III KK 108/02, Lex nr 81194) Sąd Okręgowy od odnoszenia się w szerszym zakresie do wskazanych w apelacji zarzutów, gdyż byłoby to jedynie zbędnym powtórzeniem poglądów przedstawionych przez Sąd I instancji. W tej sytuacji należy odnieść się do kwestii najistotniejszych, w tym tych, które skupiły uwagę apelującego.

Analizując treść środka odwoławczego wniesionego przez obrońcę wskazać należy, że poza poczynionymi rozważaniami odnośnie ogólnych zasad i reguł procesowych, ograniczył się on jedynie do dwuzdaniowego zakwestionowania sądowej oceny wyjaśnień oskarżonego i zeznań A. Ż. (1) oraz M. Ż. (1) w kontekście nagrania słów oskarżonego na poczcie głosowej telefonu w domu A. Ż. (1) i jej rodziców. Jednocześnie apelujący nie zawarł w zasadzie żadnej argumentacji na poparcie swojego stanowiska.

Tymczasem – zdaniem Sądu Okręgowego – prawidłowość sądowej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie jest jednoznaczna. Weryfikując poszczególne relacje Sąd I instancji wziął pod uwagę nie tylko ich spójność i logiczność oraz zgodność, ale i skonfrontował je z treścią przywołanego przez apelującego nagrania.

Zarówno A. Ż. (1), jak i M. Ż. (1) relacjonując zdarzenie z dnia 10 sierpnia 2013 roku wskazali, że dzwoniącym w tym dniu, na ich domowy numer telefonu, był J. C. – były konkubent A. Ż. (2) (k. 7, k. 84, k. 11v). Oboje nie mieli także wątpliwości, że nagrywając się na pocztę głosową wypowiedział on groźby (m.in.., że go dopadnie i łopatą obetnie mu łeb) kierując je do M. Ż. (2). Jak zeznał M. Ż. (2) słowa te odebrał jako groźbę pozbawienia życia, której spełnienia się obawiał zważywszy na kryminalną przeszłość J. C. oraz to jak traktował jego córkę w Belgii (k. 84).

Powyższe zeznania znalazły odzwierciedlenie w treści nagrania wiadomości głosowej (k. 2, 15, 85v, ). Zestawienie tych dowodów – przeciwnie do twierdzeń apelującego – nie nasuwa jakichkolwiek wątpliwości co do adresata wypowiedzi oskarżonego ostatecznie nie kwestionującego, że głos na nagraniu należy do niego.

Należy zauważyć, że w/w wiadomość została nagrana w związku z rozładowaniem się telefonu w domu A. Ż. (1) i jej rodziców. Telefon rozładował się w trakcie połączenia z M. Ż. (1). Nadto – jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy – użyte zwroty, w tym odnoszące się do adresata wypowiedzi („dziad”) i miejsca jego zamieszkania („u was”) świadczą jednoznacznie o tym, że groźby skierowane były do M. Ż. (1).

W świetle powyższego na negatywną ocenę zasługuje wersja oskarżonego, że adresatem wypowiadanych przez niego słów była inna osoba. Tym bardziej, że taką wersję J. C. zaprezentował dopiero na rozprawie (k. 82 – 83). Nadto – na co zasadnie zwrócił uwagę Sąd i instancji – składane przez oskarżonego wyjaśnienia w tym zakresie były co najmniej niespójne (m.in. z jednej strony wskazał, że nie pamięta okoliczności nagrania, z drugiej, że groźby kierował do osoby, z którą spotykała się jego konkubina, choć nie wiedział wówczas o takiej osobie).

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego ustalenia faktyczne Sądu I instancji odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu z całą pewnością nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, stąd pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k.. Z kolei twierdzenia apelującego, w ocenie Sądu Okręgowego, stanowią dowolną i nieuprawnioną polemikę z rozważaniami Sądu I instancji sprowadzającą się wyłącznie do forsowania odmiennego poglądu opartego na odmiennej ocenie materiału dowodowego. Dlatego też nie mogły spotkać się z aprobatą Sądu Odwoławczego.

Nie stwierdzając innych uchybień, które mogły mieć wpływ na treść ocenianego wyroku, wskazując że orzeczona kara nie nosi cech niewspółmierności, zwłaszcza w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. orzeczono, jak sentencji niniejszego wyroku.

Na mocy art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., z powodu sytuacji majątkowej oskarżonego, zwolniono go od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

O kosztach obrony oskarżonego z urzędu za postępowanie odwoławcze orzeczono na mocy § 14 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 z zm.).