Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 7 stycznia 2014 roku powód J. S. (1) reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i nakazanie pozwanej M. G. zapłaty na rzecz powoda kwoty 156.268,37 zł. wraz z odsetkami umownymi liczonymi od dnia 19 listopada 2013 roku do dnia zapłaty i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W przypadku wniesienia sprzeciwu, powód wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty wskazanej w pozwie wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że strony pozostawały ze sobą w konkubinacie i w czasie jego trwania prowadziły wspólne gospodarstwo domowe. W wyniku nieporozumienia wywołanego zachowaniem pozwanej, doszło do rozstania stron.

Powód wskazał, że podczas konkubinatu wielokrotnie pomagał pozwanej finansowo, czyniąc nakłady ze swego majątku osobistego na majątek osobisty pozwanej. Powód zakupił ze swoich środków samochód osobowy marki K. za kwotę 35.000 złotych, który głównie był użytkowany przez pozwaną, a następnie został przez nią sprzedany.

Pozwana wzbogaciła się w związku z tym o 35.000 złotych.

Środki finansowe na zakup samochodu pochodziły od powoda. Powód wskazał również, ze pozwana przyznała się do ciążącego na niej obowiązku zwrotu powodowi należności w związku z użytkowaniem i sprzedażą samochodu, jednak zwróciła powodowi jedynie kwotę 9.100 złotych, a zatem zadłużenie pozwanej wobec powoda wynosi z tego tytułu 25.900 złotych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał także, że w trakcie trwania konkubinatu poczynił nakłady ze swojego majątku na majątek osobisty pozwanej na kwotę 130.368,57 złotych.

Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia powód wskazał przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.

W odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 17 lutego 2014 roku pozwana reprezentowana przez pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana wskazała, że odnośnie kwoty 35.000 złotych, to została ona podarowana przez powoda pozwanej, z przeznaczeniem na zakup samochodu K. (...). Pozwana podała, że w związku z tym do rozliczenia z tego tytułu winny mieć zastosowanie przepisy dotyczące darowizny, przy czym nie doszło do odwołania darowizny. Zdaniem pozwanej powód był uprawniony do odwołania darowizny w terminie roku od maja 2012 roku, kiedy to dowiedział się od pozwanej, że zamierza wyprowadzić się ze wspólnego miejsca zamieszkania, a najpóźniej od dnia 16 lipca 2012 roku, kiedy to pozwana wyprowadziła się z mieszkania powoda i zamieszkała w mieszkaniu stanowiącym jej własność.

W dniu 15 czerwca 2011 roku pomiędzy stronami została zawarta umowa najmu przedmiotowego samochodu, zgodnie z którą powód zobowiązany był do zapłaty tytułem czynszu kwoty 1.000 zł. miesięcznie, a nadto zobowiązany był do ponoszenia kosztów eksploatacyjnych.

Pozwana zaprzeczyła, aby kiedykolwiek uznała roszczenie powoda dotyczące zwrotu kwoty 35.000 złotych, natomiast dokonała zapłaty na jego rzecz kwoty 9.100 złotych, jednakże okoliczność ta nie miała żadnego związku z uznaniem roszczenia przez pozwaną. Powód nigdy, aż do sprzedaży samochodu przez pozwaną nie domagał się zwrotu kwoty 35.000 złotych, czy też zwrotu pojazdu, natomiast uczynił to dopiero po sprzedaży samochodu przez pozwaną, co miało miejsce w dniu 20 listopada 2012 roku. Pozwana zgodziła się wówczas zwrócić powodowi kwotę stanowiącą połowę ceny uzyskanej z tytułu sprzedaży, na co powód wyraził zgodę. Ostatecznie pozwana zapłaciła powodowi kwotę 9.100 złotych, a zatem ewentualne roszczenie powoda może dotyczyć kwoty 650 złotych. Pozwana wskazała, że samochód został sprzedany za kwotę 19.500 złotych.

W toku postępowania strony zawarły ugodę dotyczącą kwoty dochodzonej pozwem, tj. w zakresie kwoty 130.368,57 złotych. Zgodnie z ugodą pozwana uznała roszczenie do kwoty 75.000 złotych i zobowiązała się spłacić zadłużenie w ratach (ugoda zawarta na rozprawie w dniu 13 maja 2014 roku – k. 167, 168, protokół skrócony – k. 170, 171).

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 13 maja 2014 roku Sąd umorzył postępowanie co do kwoty 130.368,57 zł.

Ostatecznie powód popierał powództwo co do kwoty 25.900 złotych. Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa.

Na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014 roku strony reprezentowane przez pełnomocników wskazywały różne wartości samochodu marki K.. Mianowicie powód wskazywał wartość samochodu na kwotę 35.000 złotych, natomiast pozwana na kwotę 19.000 złotych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Powód J. S. (1) pozostawał w nieformalnym związku z pozwaną M. G. w okresie od 2006 roku do lipca 2012 roku, kiedy to pozwana wyprowadziła się z mieszkania powoda. Mieszkając razem strony prowadziły wspólne gospodarstwo domowe, przy czym nie posiadali wspólnego konta. Powód opłacał rachunki związane z mieszkaniem, natomiast pozwana kupowała artykuły spożywcze i chemiczne.

Strony, w dacie zakupu samochodu marki K. (...) posiadały własne samochody. Powód posiadał M. (...), natomiast pozwana korzystała wówczas z samochodu służbowego.

Przed podjęciem decyzji o zakupie samochodu, strony śledziły ceny samochodów na aukcji internetowej i kiedy cena zeszła do kwoty 37.000 złotych zdecydowały się na zakup auta. Przy transakcji zakupu, oprócz stron byli obecni ojciec i brat pozwanej, którzy mieli pomóc przy ocenie samochodu. Przy wcześniejszych zakupach samochodów również byli obecni członkowie rodziny pozwanej.

Do kupna samochodu doszło w kwietniu 2011 roku. Pieniądze na zakup auta powód wypłacił częściowo ze swojego konta bankowego, tj. kwotę 20.000 złotych, a część środków, tj. kwotę 14.000 złotych przelał na konto pozwanej, która wypłaciła przelane środki ze swojego konta. Powód dokonał częściowego przelewu środków na konto pozwanej, ponieważ nie mógł jednego dnia wypłacić całej kwoty ze swojego konta. Całość pieniędzy pozwana wiozła w swojej torebce.

(dowód: zeznania powoda J. S. (1) – nagranie min. od 00:17:53 – 00:21:06 – płyta k. 175, protokół skrócony – k. 172, nagranie min. od 00:29:25 – 00:35:35 - płyta k. 204, protokół skrócony – k. 201)

W dacie zakupu samochodu, umowę spisywała pozwana, a cenę negocjowały ze sprzedawcą obie strony oraz ojciec pozwanej. Samochód został kupiony za kwotę 35.000 złotych. W umowie jako kupujący została wpisana pozwana. Po przeliczeniu pieniędzy, powód oznajmił w obecności ojca i brata pozwanej, że zakupiony samochód jest prezentem imieninowym dla pozwanej. Pozwana obchodzi imieniny 26 kwietnia. Powód przekazał pozwanej dowód rejestracyjny samochodu i kluczyki. Po zakupie strony wspólnie korzystały z samochodu marki K..

(dowód: zeznania świadków T. K. – nagranie min. od 00:07:27 -00:15:23 – płyta k. 188, protokół skrócony – k. 186v, 187, J. K. – nagranie min. od 00:05:45 – 00:09;36 – płyta k. 204, protokół skrócony – k. 198, 199)

Powód nie wyklucza, że w trakcie kupna samochodu mógł wypowiedzieć słowa, że samochód jest prezentem dla pozwanej. Po kupnie samochodu został on ubezpieczony przez pozwaną.

W dniu 15 czerwca 2014 roku strony zawarły umowę najmu samochodu i zgodnie z treścią zawartej umowy pozwana wynajęła powodowi samochód marki K. (...) za czynsz w kwocie 1.100 złotych. miesięcznie. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Powód przelewał na konto pozwanej różne środki finansowe, w tym także za najem samochodu. W dacie zakupu spornego pojazdu powód nie miał problemów finansowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

(dowód: umowa najmu samochodu – k. 80 – 82, polisy – k. 83, 84 zeznania powoda – nagranie min. od 00:36:04 – 00:37:45 – płyta k. 204, protokół skrócony – k. 202, zeznania powoda – nagranie min. od 00: 25:25 – 00:28:35 – płyta k. 175, protokół skrócony – k. 172, 173 w związku z zeznaniami powoda – nagranie min. od 00;29:27 – 00:29:40 – płyta k. 204, protokół skrócony – k. 201)

Po kupnie samochodu strony odwiedziły koleżankę pozwanej i powód pokazywał samochód koleżance pozwanej, mówiąc że to prezent na imieniny pozwanej.

( dowód: zeznania świadka W. K. – nagranie min. od 00:14:07 – 00:15:40 – płyta k. 204, protokół skrócony – k. 199)

Znajomy stron J. S. (2) nie słyszał od stron, aby zakupiony samochód miał być prezentem dla pozwanej.

(dowód: zeznania świadka J. S. (2) – nagranie min. od 00:19:10 – 00:21:35 – płyta k. 204, protokół skrócony – k. 199, 200)

Po rozstaniu stron, samochód marki K. był użytkowany przez pozwaną, a następnie sprzedany przez nią. Pozwana zwróciła powodowi kwotę 9.100 złotych w ratach, dokonując przelewów na jego konto w okresie od 31 stycznia 2013 roku do 11 lutego 2013 roku.

( dowód; zaświadczenie z banku – k. 17 – k.19, zeznania powoda – nagranie min. od 00:41:45 – 00:42:10 – płyta k. 204, protokół skrócony – k. 202)

W piśmie z dnia 13 listopada 2013 roku powód reprezentowany przez pełnomocnika wystąpił do pozwanej z żądaniem zapłaty kwoty 129.000 złotych tytułem należności wynikających z udzielonych pożyczek.

(dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty – k. 54)

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwana reprezentowana przez pełnomocnika zajęła stanowisko, że nie uznaje dochodzonych roszczeń, które nie zostały w żaden sposób skonkretyzowane.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 20.11.2013 r. – k. 55)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów.

Dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności mając na uwadze zeznania świadków T. K. i J. K. Sąd uznał, że przy kupnie samochodu marki K. (...) powód dokonał darowizny tegoż samochodu na rzecz pozwanej, a pozwana przedmiotową darowiznę przyjęła. Świadczy o tym zdaniem Sądu okoliczność, że powód w obecności wskazanych świadków oznajmił, że zakupiony samochód jest prezentem dla pozwanej z okazji jej imienin, poza tym umowa kupna została zawarta z pozwaną wskazaną jako osoba kupująca. Po zawartej transakcji pojazd został zarejestrowany na pozwaną i ubezpieczony przez nią.

Należy również zauważyć, że po zakupie samochodu strony zawarły umowę najmu dotyczącą tego samochodu, zgodnie z którą powód wynajmował od pozwanej przedmiotowy samochód za określony w umowie czynsz. Powód sam przyznał, że z jego konta były dokonywane przelewy na rzecz pozwanej z racji najmu samochodu, przy czym przelewy mogły dotyczyć również większych kwot.

Należy również wskazać, że powód w swoich zeznaniach procesowych przyznał, iż mógł powiedzieć przy kupnie samochodu, ze jest on prezentem dla pozwanej, czemu pierwotnie zaprzeczał. Powyższe twierdzenia, niezależnie od motywów, którymi kierował się powód wypowiadając słowa o prezencie świadczą zdaniem Sądu o tym, że powód dokonał darowizny samochodu marki K. na rzecz pozwanej.

Jednocześnie twierdzenia powoda, że samochód został zarejestrowany na pozwaną, z uwagi na jej prośbę i ewentualne niepowodzenia finansowe powoda związane z działalnością gospodarczą, nie zasługują zdaniem Sądu na wiarę, ponieważ jak powód sam stwierdził, w dacie zakupu samochodu, nie miał żadnych problemów związanych z prowadzeniem firmy.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd pominął dowód z zeznań świadka A. G., która nie posiadała żadnej wiedzy na temat samochodu marki K., ani też na temat rozliczeń finansowych miedzy stronami.

Sąd pominął także dowód w postaci nagrań na płycie CD, załączonej do pozwu, które zdaniem powoda miały świadczyć o przyznaniu przez pozwaną obowiązku zwrotu na rzecz powoda należności z tytułu użytkowania i sprzedaży samochodu. Wbrew twierdzeniom powoda na nagraniach tych nie ma wypowiedzi świadczących o przyznaniu przez pozwaną okoliczności wskazywanych przez powoda, natomiast bardzo ogólnikowe twierdzenia o bliżej nieokreślonych rozliczeniach między stronami nie mogą świadczyć o uznaniu długu ( bliżej niesprecyzowanego).

Sąd zważył co następuje

Sąd uznał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Polskie prawo nie zawiera regulacji „konkubinatu”. W orzecznictwie i literaturze przyjmuje się, że konkubinatem jest trwały związek ludzi płci odmiennej nie pozostających ze sobą w związku małżeńskim, noszący aspekty więzi emocjonalnej, oparty na bliskości partnerów, wspólnie mieszkających i prowadzących wspólne gospodarstwo domowe.

Unormowania zawarte w Konstytucji Rzeczpospolitej obejmują swoją ochroną małżeństwo i rodzinę, natomiast konkubinat nie pozostaje pod taką opieką.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że strony pozostawały w konkubinacie w okresie od 2006 roku do lipca 2012 roku, kiedy to pozwana wyprowadziła się od powoda i doszło do rozstania stron.

Przez kilka lat strony mieszkały razem, prowadząc wspólne gospodarstwo domowe, przy czym nie posiadali wspólnego konta, a bieżące rachunki związane z utrzymaniem domu i rodziny pokrywali z własnych dochodów.

Konkubinat jest związkiem faktycznym, a nie prawnym i nie może z samego faktu swego istnienia wywoływać żadnych skutków prawno- majątkowych, w szczególności co do powstania swoistego katalogu wspólności praw do rzeczy nabytych przez konkubentów lub przez jednego z nich w czasie jego trwania. Jeżeli powstają między konkubentami stosunki prawno - majątkowe, prawa i obowiązki stąd wynikające oceniać należy na podstawie przepisów właściwych dla tych stosunków. W takim przypadku ma zastosowanie art. 405 k.c.

Zgodnie z tym przepisem, kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe do zwrotu jej wartości.

W niniejszym postępowaniu z uwagi na to, iż strony doszły do porozumienia co do znacznej części pierwotnie zgłoszonego żądania i zawarły w tym zakresie ugodę, przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu pozostała kwota 25.900 złotych jako rozliczenie z tytułu samochodu marki K..

Bezspornym jest, że przedmiotowy samochód został zakupiony w kwietniu 2012 roku ze środków wypłaconych z konta powoda, przy czym samochód został zarejestrowany na pozwaną, a następnie strony zawarły umowę najmu dotyczącą tego samochodu.

Jak już Sąd zaznaczył wcześniej, zebrany materiał dowodowy wykazał, że samochód marki K. (...) stanowił prezent powoda dla pozwanej i dlatego też w zakresie rozliczeń z tego tytułu należy stosować przepisy dotyczące darowizny.

Przyjmując, że intencją powoda było odwołanie darowizny, zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie doszło do takiego odwołania. Mianowicie zgodnie z art. 900 k.c., odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie, poza tym przepis art. 899 k.c. reguluje termin, w którym darowizna może zostać odwołana z powodu niewdzięczności obdarowanego.

Mając na uwadze przytoczone okoliczności Sąd uznał, iż darowizna samochodu nie została odwołana, poza tym upłynął również roczny termin, w którym mogło nastąpić odwołanie darowizny z powodu niewdzięczności obdarowanego. Strony rozstały się w lipcu 2012 roku, a zatem licząc nawet od tej daty termin do odwołania darowizny upłynął w lipcu 2013 roku. Należy wskazać, że w wezwaniach przedsądowych powód nie dochodził od pozwanej należności z tytułu kupna samochodu marki K., natomiast pierwsze formalne zgłoszenie w tym zakresie pojawiło się w pozwie.

Wbrew stanowisku powoda Sąd nie znalazł podstaw do stwierdzenia, że pozwana uznała roszczenie powoda dotyczące kwoty 35.000 złotych. Faktem jest, że po dokonaniu sprzedaży samochodu pozwana zwróciła powodowi kwotę 9.100 złotych, z tytułu części ceny uzyskanej za sprzedany samochód, przy czym wskazała że samochód został sprzedany za kwotę 19.500 złotych. W ocenie Sądu zapłata dokonana przez pozwaną nie świadczy o uznaniu przez nią roszczenia, poza tym o uznaniu tym nie świadczy także nagranie na płycie CD złożone przez powoda, które ilustruje liczne rozmowy między stronami, w których nie padają ani konkretne kwoty, ani też nie są wskazywane roszczenia, których ewentualne rozliczenia mają dotyczyć.

Niezależnie od przytoczonych okoliczności, powód reprezentowany przez pełnomocnika nie wykazał, jaka jest faktyczna wartość samochodu marki K., zgłoszonego do rozliczenia, ponieważ wartości tej nie może stanowić kwota 35.000 złotych przeznaczona na kupno samochodu w 2012 roku, tym bardziej że pozwana zakwestionowała tę kwotę podając sumę jaką uzyskała z tytułu sprzedaży przedmiotowego samochodu.

Mając na uwadze przytoczone powyżej okoliczności Sąd uznał, iż powództwo nie zostało udowodnione ani co do zasady, ani co do wysokości i dlatego też oddalił je jako niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i zasądził od powoda na rzecz pozwanej koszty zastępstwa adwokackiego w kwocie 2.400 złotych wraz z opłatą sądową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.