Sygn. akt IX Ka 1019/14
Dnia 7 października 2014 roku
Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Krzysztof Sójka
Protokolant: sekr.sądowy Katarzyna Komosa
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Augustyna Pindziaka
po rozpoznaniu w dniu 7 października 2014 roku
sprawy W. P.
oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim
z dnia 30 maja 2014 roku sygn. akt II K 317/14
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że orzeczone w punkcie III tytułem środka karnego świadczenie pieniężne podwyższa do kwoty 5000 (pięciu tysięcy) złotych;
II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
III. zasądza od oskarżonego W. P. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem wydatków należnych za postępowanie odwoławcze.
IX Ka 1019/14
W. P. oskarżony został o to, że:
w dniu 05 kwietnia 2014 roku w J. w gminie B., w powiecie (...) w woj. (...), prowadził samochód osobowy marki T. nr rej. (...) w ruchu lądowym, znajdując się w stanie nietrzeźwości wyrażającym się stężeniem alkoholu w wydychanym powietrzu o wartości 0,82 mg/1, to jest o przestępstwo z art. 178a § l kk.
Sąd Rejonowy w Ostrowcu Świętokrzyskim wyrokiem z dnia 30 maja 2014 r w sprawie sygn. akt IIK 317/14 orzekł:
I. po przyjęciu, iż oskarżony W. P. w dniu 5 kwietnia 2014 roku w J., w woj. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny w postaci samochodu osobowy marki T. nr rej. (...), co stanowi występek z art. 178a § l kk, na podstawie art. 66 § l i 2kk i art. 67 § 1 kk postępowanie karne wobec niego warunkowo umorzył na okres próby 2 lat;
II. na podstawie art. 67 § 3 kk orzekł wobec oskarżonego W. P. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat;
III. na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 49 § l kk orzekł od oskarżonego W. P. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 1000 złotych;
IV. na podstawie art. 63 § 2 kk na poczet orzeczonego wobec oskarżonego W. P. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 5 kwietnia 2014 roku;
V. zasądził od oskarżonego W. P. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 190 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.
Apelację od wyroku tego w całości na niekorzyść oskarżonego wywiódł prokurator i na podstawie art. 438 pkt 1 kpk zarzucił:
obrazę przepisu prawa materialnego, to jest art. 66 § l kk, polegającą na błędnym przyjęciu, że zachodzą przesłanki opisane w tym artykule, przemawiające za warunkowym umorzeniem postępowania wobec oskarżonego, w postaci nieznacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy, podczas gdy stopień społecznej szkodliwości czynu jest znaczny - z uwagi na rodzaj i charakter naruszonego dobra jakimi jest bezpieczeństwo w komunikacji, rozmiary grożącej szkody w postaci zagrożenia wynikającego z uczestniczenia w ruchu drogowym nietrzeźwych kierowców, sposób i okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru i motywację sprawcy wyrażające się przystąpieniem do kierowania pojazdem tylko w tym celu, aby zakupić alkohol, zamiar przejechania znacznego odcinka drogi - dwóch kilometrów, poruszanie się po drodze publicznej, w godzinach popołudniowych, a zatem w warunkach natężenia ruchu, w stanie znacznej nietrzeźwości 0,82 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu oraz stopień winy oskarżonego jest wysoki - z uwagi na to, że jako osoba dojrzała posiadał pełną zdolność do rozpoznania bezprawności swojego postępowania, nie znajdował się w szczególnej sytuacji motywacyjnej uniemożliwiającej danie posłuchu normie prawnej - co łącznie sprawia, że warunkowe umorzenie postępowania w tej sprawie jest niedopuszczalne.
wnosząc o:
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostrowcu Świętokrzyskim Wydział II Karny.
Sąd Okręgowy rozważył co następuje.
Apelacja prokuratora okazała się słuszna jedynie co do zasady, jej wniesienie umożliwiło bowiem Sądowi apelacyjnemu zmianę wyroku na niekorzyść oskarżonego w zakresie surowości środka karnego świadczenia pieniężnego orzeczonego w pkt III tegoż wyroku.
Nie jest natomiast zasadny zarzut apelacji obrazy prawa materialnego, a to art. 66 § 1 kk i w związku z tym również wniosek końcowy apelacji o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Niewątpliwie ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego W. P., a także ocena stopnia jego winy dokonana przez sąd orzekający może budzić pewne kontrowersje. Nie mniej jednak zdaniem sądu apelacyjnego ocena ta mieści się w granicach pewnej tolerancji i nie ma potrzeby aby ją zdyskredytować.
Pamiętać należy, że celem każdego postępowania karnego jest przede wszystkim wdrożenie sprawcy przestępstwa do przestrzegania porządku prawnego oraz szeroko rozumiana prewencja szczególna i ogólna (kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa). Wydając sprawiedliwe orzeczenie sąd winien mieć na względzie wszystkie te cele łącznie i tak postąpił sąd rejonowy w rozpoznawanej sprawie.
Prokurator w treści apelacji podnosi, że oskarżony swoim zachowaniem naruszył dobro prawne chronione jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji. Jest to kwestia oczywista bowiem przestępstwo z art. 178 a § 1 kk właśnie godzi w takie dobro prawem chronione. O stopniu społecznej szkodliwości czynu w takim przypadku decyduje głównie stan zagrożenia tegoż dobra prawnie chronionego stworzony przez nietrzeźwego kierowcę. Oczywiście im większy stan nietrzeźwości kierowcy, tym większe zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Istotne jest również tutaj w jakich warunkach drogowych sprawca to zagrożenie spowodował.
Sąd rejonowy zwraca uwagę słusznie na okoliczność, że zachowanie oskarżonego „nie spowodowało żadnych negatywnych następstw w sferze bezpieczeństwa w ruchu lądowym”. Gołosłowne są twierdzenia apelacji prokuratora o jakimś „szczególnym natężeniu ruchu” na drodze publicznej, po której poruszał się oskarżony w dniu 5 kwietnia 2014 r. Sam fakt, iż oskarżony został zatrzymany w stanie nietrzeźwości w godzinach popołudniowych nie daje podstaw do takiego wniosku. Żaden dowód w sprawie, ani też inna okoliczność nie wskazuje, aby wówczas na drodze lokalnej w J. panowało „szczególne” natężenie ruchu pojazdów.
Oczywistym jest znaczny stan nietrzeźwości oskarżonego, ale nie może on sam w sobie decydować o takiej ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego jak to wynika z apelacji.
Podobnie należy odnieść się do oceny stopnia winy oskarżonego i nie podzielając argumentów prokuratora uznać, że sąd rejonowy trafnie przyjął tenże stopień winy za również nieznaczny.
Cel zapobiegawczy i wychowawczy wobec oskarżonego zostanie osiągnięty poprzez wymiar środków karnych. Słusznie sąd bowiem orzekł potrzebę eliminacji oskarżonego jako kierowcy wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat.
Skutki swojego postępowania oskarżony winien odczuć jeszcze dotkliwiej i dlatego sąd apelacyjny w ramach apelacji na niekorzyść oskarżonego znacznie podwyższył wymiar świadczenia pieniężnego orzeczonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Kwota 5000 zł jest adekwatna do możliwości zarobkowych i majątkowych oskarżonego, w sposób zdecydowany uzmysłowi nie tylko oskarżonemu, ale również innym osobom wchodzących w konflikt z prawem o ruchu drogowym nieopłacalność tego typu zachowań.
Podkreślić należy za sądem rejonowym incydentalność zachowania się oskarżonego w jego dotychczas nienagannym życiu, a tym samym konieczność dania mu szansy zmiany postępowania bez konieczności ponoszenia dodatkowych negatywnych skutków chociażby w sferze pracy zawodowej.
Reasumując powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 kpk i art. 635 kpk w zw. z art. 627 kpk orzekł jak w sentencji.
SSO Krzysztof Sójka