Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 269/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2014 r.

Sąd Rejonowy w Bolesławcu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie :

Przewodniczący : SSR Grażyna Słotwińska

Protokolant : Ewelina Wołoszyn

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 września 2014 r. w B.

sprawy z powództwa małoletniej M. T. (1) reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową małoletniej A. K. (1)

przeciwko D. T. (1)

o alimenty

I-  zasądza od pozwanego D. T. (1) na rzecz małoletniej powódki M. T. (2) alimenty w kwocie po 420 zł (czterysta dwadzieścia złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki dziecka A. K. (1) , poczynając od dnia 01 lipca 2014 r., z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat;

II-  dalej idące powództwo oddala;

III-  nie obciąża pozwanego D. T. (1) na rzecz Skarbu Państwa w postaci opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka była zwolniona;

IV-  koszty postępowania między stronami stosunkowo rozdziela i zasądza od pozwanego D. T. (2) na rzecz A. K. (1) kwotę 350 zł ( trzysta pięćdziesiąt złotych), tytułem zwrotu części poniesionych przez nią kosztów zastępstwa procesowego.

V-  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

III RC 269/14

UZASADNIENIE

A. K. (1) działając jako ustawowa przedstawicielka małoletniej M. T. (1), w dniu 01 sierpnia 2014r., wystąpiła z żądaniem zasądzenia od pozwanego D. T. (1) alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie, poczynając od lipca 2014r. oraz obciążenie pozwanego obowiązkiem zwrotu poniesionych przez nią kosztów procesu, w postaci kosztów zastępstwa procesowego.

W ocenie powódki wysokość dochodzonych alimentów uzasadniały usprawiedliwione potrzeby małoletniej, na zaspokojenie których - według jej wyliczeń - niezbędna jest kwota 1.000 zł miesięcznie. Ponieważ od czasu rozstania rodziców małoletniej w czerwcu bieżącego roku pozwany nie przyczyniał się do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka uzasadnionym było – w ocenie A. K. (1) - przyznanie świadczeń od miesiąca lipca 2014r.

Pozwany D. T. (1) uznawał powództwo do kwoty po 300 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie wnosił o jego oddalenie.

W uzasadnieniu podnosił, że zaoferowana kwota koresponduje z aktualnymi kosztami utrzymania dziecka, które w skali miesiąca wynoszą maksymalnie 600-700 zł, bowiem matka dziecka nie ponosi żadnych kosztów z tytułu zapewnienia dziecka opieki na czas swojej pracy (z uwagi na pomoc rodziny). Pozwany wskazywał również na korzystną sytuację majątkową matki powódki (dodatkowy dochód z tytułu najmu lokalu w kwocie 500 zł). W ocenie pozwanego na bieżąco spełniał swój obowiązek alimentacyjny wobec córki, a zatem nie dał powodu do wytoczenia powództwa i orzekania o zaległych świadczeniach. Jednocześnie wnosił o zasadzenie od matki dziecka na jego rzecz zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego.

Po przeprowadzeniu w sprawie postępowania dowodowego Sąd ustalił w sprawie co następuje:

Matka małoletniej powódki A. K. (1) i pozwany D. T. (1) pozostawali w związku konkubenckim. Z tego związku pochodzi małoletnia M. T. (1) ur. (...)

Dowód: akt urodzenia M. T. k. 4.

Rodzice małoletniej rozstali się pod koniec czerwca 2014r. Od tego czasu A. K. (1) wraz z córką zamieszkuje u swojej matki, z którą prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Miesięcznie dokłada do opłat 200 zł oraz robi zakupy spożywcze. Jest to sytuacja przejściowa. A. K. (1) jest właścicielką kawalerki w B., która do marca przyszłego roku jest wynajęta. Dopiero po zakończeniu najmu przedstawicielka ustawowa małoletniej wraz z dzieckiem przeprowadzi się do własnego mieszkania. Aktualnie z tytułu najmu A. K. (1) otrzymuje czynsz w wysokości 550 zł miesięcznie, z czego 200 zł przeznacza na opłaty związane z zarządem nieruchomością, fundusz remontowy, wywóz śmieci i dostawę wody. Pozostała kwota stanowi jej dochód.

Wyżej opisany lokal został nabyty w drodze dziedziczenia. Na rozliczenie kosztów związanych z jego nabyciem (zapłatę podatku od spadku i wypłatę zachowku spadkobiercom ustawowym) A. K. (1) zaciągnęła kredyt. Aktualnie jest zadłużona z tego tytułu na kwotę 18.000 zł, którą spłaca w miesięcznych ratach po 690 zł.

Matka małoletniej jest zatrudniona w (...) w B. jako pośrednik pracy – stażysta, za średnim wynagrodzeniem 2.206,77 zł brutto, netto 1.695 zł miesięcznie. Z tego potrącana jest rata pożyczki z funduszu mieszkaniowego i składka ubezpieczeniowa – łącznie ok. 300 zł.

W rozliczeniu na poszczególne miesiące zarobki A. K. (1) przedstawiają się następująco:

Wynagrodzenie brutto

netto

Styczeń 2014r.

2.011,60 zł

1.502,11 zł

Luty 2014r.

2.357,79 zł

1.734,65 zł

Marzec 2014r.

2.011,60 zł

1.499,62 zł

Kwiecień 2014r.

2.079,88 zł

1.515,20 zł

Maj 2014r.

2.699,88 zł

2.403,20 zł

Czerwiec 2014r.

2.079,88 zł

1.515,20 zł

Małoletnią - w czasie pracy matki - zajmuje się nieodpłatnie ciocia A. K. (1). W perspektywie dziecko ma pójść do przedszkola. A. K. (1) ponosi typowe dla dziecka w tym wieku koszty utrzymania, na które składają się przede wszystkim koszty artykułów higienicznych (pampersy, chusteczki, kosmetyki do pielęgnacji) - 200 zł miesięcznie, koszty wyżywienia 200 zł, zakup odzieży i obuwia 150 zł oraz drobne zabawki, książeczki itp. 50 zł. Małoletnia jest dzieckiem zdrowym, tylko okresowo z powodu infekcji wymaga opieki lekarskiej.

Dowód: historia rachunku prowadzonego przez (...) Bank (...) w B. dokumentująca spłatę kredytu k.5, zaświadczenie o zarobkach A. K. k. 6, zeznania A. K. (1) k. 28-28verte.

Pozwany D. T. (1) pracuje w (...) SA w B. jako u.. Jego zarobki kształtują się następująco:

Wynagrodzenie brutto

netto

Luty 2014r.

2.487 zł

1.799 zł

Marzec 2014r.

2.506 zł

1.813 zł

Kwiecień 2014r.

4.780 zł

w tym roczna premia 2.348 zł

3.397 zł

Maj 2014r.

2.875 zł

2.069 zł

Czerwiec 2014r.

2.579 zł

2.579 zł

Lipiec 2014r

2.528 zł

1.828 zł

D. T. (1) mieszka sam w mieszkaniu stanowiącym jego własność. Obciążająca pozwanego należność z tytułu zarządu nieruchomością wraz z opłatą za wodę i garaż wynosi ok. 423 zł miesięcznie (w tym 64 zł za garaż). Pozostałe stałe miesięczne opłaty to należność za gaz ok. 55 zł, za energię elektryczną ok. 50-60 zł, Internet 39 zł i 30-50 zł za telefon. Kwartalnie pozwany płaci 15 zł z tytułu raty podatku od nieruchomości. Posiadany garaż pozwany wynajmuje za kwotę 150 zł miesięcznie. Na pozwanym nie ciążą żadne zobowiązania kredytowe.

Poza małoletnią D. T. (1) nie ma nikogo na utrzymaniu. Z córką utrzymuje regularny kontakt.

Pozwany - w okresie trwania związku - pożyczył matce małoletniej 1.600 zł na remont odziedziczonego mieszkania. Początkowo D. T. (1) chciał odliczać należne córce świadczenia alimentacyjne od tej wierzytelności. Ostatecznie tytułem alimentów zapłacił przelewem po 300 zł za miesiące lipiec, sierpień i wrzesień (należność za lipiec i sierpień została uregulowana w dniu 07 sierpnia 2014r.).

Dowód: dowody zapłaty alimentów (potwierdzenie transakcji wystawione przez (...) Bank (...) SA w K.) k. 17-19, decyzja w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości k 20, informacja o miesięcznym wymiarze opłaty eksploatacyjnej z uwzględnieniem opłaty za wodę wystawiona przez SM (...) w B. k. 21, informacja o rozliczeniu wodomierzy wystawiona przez SM (...) w B. k. 22, wyliczenie należności za energię elektryczną k. 23, faktura proforma za gaz k. 24, dowody uiszczenia opłaty za telewizję kablową k. 25 zaświadczenia o zarobkach pozwanego k. 27, zeznania pozwanego D. T. k. 28verte-29.

Mając powyższe na uwadze Sąd zważył co następuje:

Powództwo zostało oparte na treści art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie jeszcze utrzymać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych reguluje art. 135 kro, który stanowi, że wyznaczają go z jednej strony potrzeby uprawnionego, a drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby rozumie się potrzeby polegające na stworzeniu uprawnionemu normalnych warunków bytowania odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia itp. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby powinny być zaspokojone w taki sposób, w jaki pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Ustalone koszty utrzymania dziecka winny być podzielone między obydwoje rodziców, którzy są zobowiązani do alimentacji dziecka. Matka małoletniej powódki jest osobą czynną zawodowo i ma możliwości partycypowania w jej kosztach utrzymania. Nie sposób jednak pominąć faktu, że to ona wychowuje dziecko i na poczet jej obowiązku alimentacyjnego winny być zaliczane jej osobiste starania o utrzymanie i wychowanie córki.

W przedmiotowej sprawie, Sąd nie podzielił w pełni stanowiska, co do skali miesięcznych wydatków na utrzymanie dziecka (ok. 1.000 zł miesięcznie), prezentowanego przez przedstawicielkę ustawową małoletniej w uzasadnieniu pozwu. W ocenie Sądu, zbieżnej ze stanowiskiem stron prezentowanym na rozprawie, miesięczny koszt utrzymania dziecka wacha się w granicach 600 - 700 zł. Na kwotę tą składa się: ok. 250 zł za wyżywienie (przyjmując stawkę 8 zł dziennie), ok. 200 zł na środki higieniczne (pampersy, chusteczki, kosmetyki dla dziecka itp.), 150 zł zakup odzieży i obuwia, 50 zł zakup książeczek, zabawek itp.

Opłaty za przedszkole, do którego dziecko będzie uczęszczało w przyszłości nie mogły być liczone jako jego koszt utrzymania, albowiem Sąd orzekając bierze pod uwagę sytuację istniejącą w chwili orzekania. Na tym etapie trudno zakładać kiedy dziecko pójdzie do przedszkola oraz z jakimi kosztami będzie się to wiązało.

W ustalonych powyżej kosztach utrzymania dziecka założono udział finansowy matki na poziomie ok. 200-250 zł miesięcznie. Pozostałe koszty utrzymania dziecka winien ponieść ojciec D. T. (1). Nie można tracić z pola widzenia okoliczności, że A. K. (1), na razie, w ograniczonym zakresie ponosi koszty zaspokajania bieżących potrzeb mieszkaniowych swoich i dziecka (przekazuje na ten cel matce, z którą mieszka 200 zł miesięcznie, przy dochodzie z umowy najmu „na czysto” ok. 300-350 zł). W perspektywie 4 miesięcy matka powódki straci dochód z umowy najmu, będzie zobowiązana ponosić koszty utrzymania mieszkania, spłacając jednocześnie zadłużenie związane z nabyciem mieszkania. Choć trudno wprost liczyć jako koszt utrzymania małoletniej, kosztów utrzymania mieszkania czy opłat za media, niewątpliwie zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych dziecka będzie obciążało przedstawicielkę ustawową małoletniej.

Obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego dziecka jest tak ustawowo skonstruowany, że w celu zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb dziecka, rodzic ma obowiązek podzielić się z dzieckiem swoim dochodem. Przenosząc to na realia niniejszej sprawy, uwzględniając dokonane ustalenia, Sąd określił zobowiązanie obciążające pozwanego na kwotę po 420 zł miesięcznie i takiej wysokości alimenty zasądził poczynając od 1 lipca 2014r. W ocenie Sądu możliwości majątkowe pozwanego (miesięczny dochód średnio 1.800 zł, brak zobowiązań poza bieżącymi należnościami związanymi z utrzymaniem mieszkania i bieżącymi potrzebami) pozwalały na ustalenie świadczeń alimentacyjnych obciążających pozwanego w wyżej podanej kwocie. Żądanie alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie, w ocenie Sądu, stanowiło próbę przerzucenia na pozwanego całości aktualnych kosztów utrzymania córki i w tej części roszczenie A. K. (1) nie zasługiwało na objęcie ochroną prawną, co skutkowało jego oddaleniem.

W orzeczeniu kończącym postępowanie Sąd rozliczył koszty zastępstwa procesowego poniesione przez strony. W dacie wniesienia powództwa pozwany był w zwłoce z zapłatą alimentów (zgodnie z art. 505 pkt 2 k.c. nie mogą być umarzane przez potrącenie wierzytelności o dostarczanie środków utrzymania). Z tego powodu ponad miesięczna zwłoka w zapłacie alimentów za miesiąc lipiec nie mogła być usprawiedliwiona przekonaniem pozwanego o możliwości rozliczenia w ten sposób przysługującej mu wobec matki dziecka wierzytelności. Sąd, z uwagi na powyższe uznał, że rozliczenia kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez strony nie można dokonać w oparciu o przepis art.101 k.p.c. Za podstawę rozliczenia kosztów między stronami przyjęto natomiast art. 100 k.p.c. przewidujący możliwość stosunkowego rozliczenia kosztów. Sąd przyjął do rozliczenia kosztów pełnomocnika powódki stawkę określoną w § 6 pkt. 3 rozporządzenia MS dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz.U.2013.490 j.t.) tj. 600 zł uznając, że wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie minimalnie przekracza wartość graniczną oznaczoną w tym przepisie. Ponieważ powództwo zostało uwzględnione w części, uwzględniając różny sposób liczenia kosztów zastępstwa procesowego dla strony uprawnionej i zobowiązanej do alimentów rozliczenie kosztów wykładające na pozwanego obowiązek zapłaty powódce kwoty 350 zł odpowiada, zdaniem Sądu, wynikowi procesu.

Z uwagi na obciążenie pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym, potrzebę rozliczenia zaległości, Sąd odstąpił od obciążania D. T. (1) obowiązkiem zapłaty na rzecz Skarbu Państwa opłaty od pozwu, od uiszczenia której małoletnia powódka była zwolniona.

Wyrokowi w punkcie zasądzającym alimenty, w oparciu o przepis art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. nadano rygor natychmiastowej wykonalności.