Sygn. akt IV Cz 154/13
Dnia 14 marca 2013 r.
Sąd Okręgowy w Słupsku IV Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Andrzej Jastrzębski
po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2013 roku w Słupsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa K. B.
przeciwko N. B. i S. B.
o obniżenie alimentów
na skutek zażalenia powoda
od postanowienia Sądu Rejonowego w Chojnicach
z dnia 19 lutego 2013 r., sygn. akt III RC 54/13
postanawia: zmienić zaskarżone postanowienie i zwolnić powoda od kosztów sądowych – opłaty od pozwu.
Sygn. akt IV Cz 154/13
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Chojnicach oddalił wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych, przywołując w motywach rozstrzygnięcia okoliczności wskazujące, że wbrew wywodom powoda nie ujawnił wszystkich źródeł dochodów, a swoje rozstrzygnięcie opał na treści art. 102 ust 1 i 2 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych.
W złożonym zażaleniu powód przywołując ponownie argumentację przywołaną we wniosku oraz przedstawiając dokumenty obrazujące jego sytuację majątkową domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia i uwzględnienia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie.
Rozpoznając złożone zażalenie Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne.
Zważyć należy, że instytucja zwolnienia od kosztów sądowych ma szczególny charakter i jest instrumentem gwarantującym dostęp do sądu osobom, które obiektywnie nie są w stanie ponieść tych kosztów z uwagi na ich sytuację materialną. Podstawą oceny przez Sąd tej sytuacji jest oświadczenie składane przez taką osobę obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Oświadczenie to podlega ocenie co do jego wiarygodności, przy czym zastosowanie znajdzie tu art. 233 k.p.c. (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7.01.2010r. w sprawie II PZ 31/2009, LexPolonica nr 3870309). Rzeczą zatem strony ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych jest wiarygodne i rzetelne, a przez to przekonujące wykazanie, iż kosztów owych nie jest ona w stanie ponieść bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Tymczasem żalący się powód na etapie postepowania zażaleniowego przedstawił pełniejszą wersję swojej sytuacji majątkowej, czego zaniechał na etapie postepowania przed sądem I instancji obrazując bezrobocie bez prawa do zasiłku, zaległości kredytowe oraz oświadczając, że obecnie pozostaje na utrzymaniu rodziny.
W ocenie sadu II instancji, mając na uwadze, że jest on również sądem meriti powód wskazał, iż nie jest w stanie poczynić żadnych oszczędności, pozwalających na uiszczenie kosztów sądowych opłaty od pozwu w kwocie 600 zł.
Wprawdzie powód winien czynić przygotowania do prowadzenia niniejszej sprawy i tym samym strona postępowania sądowego winna liczyć się i być przygotowana na ponoszenie opłat sądowych, to jednak charakter wytaczanego procesu pozostaje w sferze oceny sądu, bowiem w innej sytuacji pozostaje strona która winna niezwłocznie wytoczyć proces, gdy zwłoka w tym zakresie spowodować może nieodwracalne straty (np. powództwo o ochronę naruszonego posiadania lub gdy zwłoka w wytoczeniu procesu grozi przedawnieniem roszczenia), inna pozostaje sytuacja osoby która nie jest przymuszana okolicznościami faktycznymi lub prawnymi do niezwłocznego wystąpienia z pozwem. Niewątpliwie w niniejszej sprawie roszczenie z którym wystąpił powód zaliczone musi być do pierwszej z wyżej wskazanych kategorii choćby z powodu wszczętej egzekucji.
Z uwagi na powyższe, na mocy art. 386 § 1 kpc w związku z art. 397 kpc orzeczono jak w sentencji postanowienia.