Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 448/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski (spr.),

Sędziowie: SO Remigiusz Chmielewski,

SO Małgorzata Tomkiewicz,

Protokolant st. sekr. sądowy Katarzyna Filipiak

przy udziale Prokuratora del. do Prokuratury Okręgowej Małgorzaty Abucewicz-Pena

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2014r.

sprawy B. G. i M. P.

oskarżonych o przestępstwa z art. 231§1kk, art. 271§1kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora, oskarżoną B. G. i obrońcę oskarżonego M. P.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 4 marca 2014r., sygn. akt II K 517/12

I wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że postępowanie wobec oskarżonej B. G. co do czynu przypisanego jej w pkt. I sentencji na podstawie art.1§2 kk i art.17§1pkt.3 kpk umarza i w pozostałym zakresie utrzymuje go w mocy,

II koszty procesu w sprawie w zakresie wskazanych oskarżonych ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt. VII Ka 448/14

UZASADNIENIE

1. B. G. została oskarżona o to, że:

I w okresie od dnia 17 września 2008 r. do dnia 15 grudnia 2008 r. w K., jako funkcjonariusz publiczny - starszy inspektor Zespołu (...) nad (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K., pełniąc funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego przy realizacji robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.” nie dopełniła obowiązków w ten sposób, że nie reprezentowała inwestora na budowie poprzez sprawowanie niewłaściwej kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej oraz poprzez sprawowanie niewłaściwego nadzoru nad przebiegiem robót budowlanych, a ponadto w sposób niewłaściwy dokonywała sprawdzania jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych oraz w sposób nierzetelny i niezgodny ze stanem faktycznym dokonała odbioru i potwierdzenia wykonanych robót, czym działała na szkodę interesu publicznego oraz (...) Oddziału Straży Granicznej w K., w wyniku czego powstała szkoda w wysokości 41.821,05 zł w mieniu (...) Oddziału Straży Granicznej w K.,

tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 k.k.

II w dniu 15 grudnia 2008 r. w K., jako funkcjonariusz publiczny - starszy inspektor Zespołu (...) (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K., będąc uprawnioną jako inspektor nadzoru inwestorskiego przy realizacji robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.”, do wystawiania dokumentu w postaci dziennika budowy, poświadczyła nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne w dzienniku budowy nr (...) w ten sposób, że potwierdziła wykonanie robót budowlanych w pełnym zakresie i zgodnie z dokumentacją pomimo iż te prace nie zostały w takim zakresie wykonane, albowiem nie zamontowano 15 grzejników P. typ (...), nie zamontowano 2 drzwi przeciwpożarowych (...) z klatki schodowej do piwnicy, nie zamontowano okna wewnętrznego w punkcie rejestracji pacjentów, nie zamontowano 24 sztuk nawiewników higrosterowalnych (...), zamiast montażu 4 drzwi do kabin WC o szerokości 90 cm, zamontowano drzwi o szerokości 80 cm oraz nie zamontowano świetlika (...) nad drzwiami przedzielającymi korytarz\

, tj. o przestępstwo z art. 271 §1 kk,

3.M. P. został oskarżony o to, że:

I w dniu 15 grudnia 2008 r. w K., jako funkcjonariusz publiczny - Zastępca Naczelnika Wydziału (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K., pełniąc funkcję przewodniczącego komisji dokonującej końcowego odbioru robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.” nie dopełnił obowiązków w ten sposób, że nie zapewnił i nie koordynował w sposób właściwy merytorycznego nadzoru inwestorskiego nad realizowanymi robotami budowlanymi, niewłaściwie zorganizował odbiór tych robót budowlanych, w sposób niewłaściwy dokonał sprawdzania jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych oraz w sposób nierzetelny i niezgodny ze stanem faktycznym dokonał odbioru i potwierdzenia wykonanych robót, czym działał na szkodę interesu publicznego oraz (...) Oddziału Straży Granicznej w K., w wyniku czego powstała szkoda w wysokości 41.821,05 zł w mieniu (...) Oddziału Straży Granicznej w K.,

tj. popełnienia przestępstwa z art. 231 §1 k.k.

II w dniu 15 grudnia 2008 r. w K., jako funkcjonariusz publiczny - Zastępca Naczelnika Wydziału (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K., pełniąc funkcję przewodniczącego komisji dokonującej końcowego odbioru robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.”, będąc uprawnionym do wystawienia dokumentu w postaci protokołu końcowego odbioru robót budowlanych, poświadczył nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne w protokole końcowego odbioru robót budowlanych w ten sposób, że potwierdził wykonanie robót w terminie zgodnie z umową pomimo, iż te prace nie zostały w takim zakresie wykonane, albowiem nie zamontowano 15 grzejników P. typ (...), nie zamontowano 2 drzwi przeciwpożarowych (...) z klatki schodowej do piwnicy, nie zamontowano okna wewnętrznego w punkcie rejestracji pacjentów, nie zamontowano 24 sztuk nawiewników higrosterowalnych (...), zamiast montażu 4 drzwi do kabin WC o szerokości 90 cm, zamontowano drzwi o szerokości 80 cm oraz nie zamontowano świetlika (...) nad drzwiami przedzielającymi korytarz,

tj. o przestępstwo z art. 271 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie wyrokiem z dnia 4 marca 2014 r. w sprawie II K 517/12

I oskarżoną B. G. w ramach zarzucanych jej czynów z pkt I i II uznał za winną tego, że w okresie od dnia 17 września 2008 r. do dnia 15 grudnia 2008 r. w K., jako funkcjonariusz publiczny - starszy inspektor Zespołu (...) nad Inwestycjami Sekcji Budownictwa i (...) Oddziału Straży Granicznej K., pełniąc funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego realizacji robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.” nie dopełniła obowiązków w ten sposób, że nie reprezentowała inwestora na budowie poprzez sprawowanie niewłaściwej kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, poprzez sprawowanie niewłaściwego nadzoru nad przebiegiem robót budowlanych, a ponadto w sposób niewłaściwy dokonywała sprawdzania jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych oraz w sposób nierzetelny i niezgodny ze stanem faktycznym dokonała odbioru i potwierdzenia wykonanych robót, a w dniu 15.12.2008r. będąc uprawnioną do wystawiania dokumentu w postaci dziennika budowy, poświadczyła nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne w dzienniku budowy nr (...) w ten sposób, że potwierdziła wykonanie robót budowlanych w pełnym zakresie i zgodnie z dokumentacją pomimo że prace nie zostały w takim zakresie wykonane, czym działała na szkodę interesu publicznego oraz (...) Oddziału Straży Granicznej w K., w wyniku czego powstała szkoda w wysokości 41.821,05 zł w mieniu (...) Oddziału Straży Granicznej w K., tj. o popełnienie czynu z art. 231 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to, z mocy art. 231 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał, zaś na podstawie art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej B. G. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 (dwóch) lat;

III na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej B. G. karę grzywny w wysokości 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych ustalając wysokość każdej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

VII na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. postępowanie wobec M. P. o to, że w dniu 15 grudnia 2008 r. w K., jako funkcjonariusz publiczny - Zastępca Naczelnika Wydziału (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K., pełniąc funkcję przewodniczącego komisji dokonującej końcowego odbioru robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.” nie dopełnił obowiązków w ten sposób, że niewłaściwie zorganizował odbiór robót budowlanych, w sposób nierzetelny i niezgodny ze stanem faktycznym dokonał odbioru i potwierdzenia wykonanych robót oraz będąc uprawnionym do wystawienia dokumentu w postaci protokołu końcowego odbioru robót budowlanych, poświadczył nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne w protokole końcowego odbioru robót budowlanych w ten sposób, że potwierdził wykonanie robót w terminie zgodnie z umową pomimo, iż te prace nie zostały w takim zakresie wykonane, czym działał na szkodę interesu publicznego oraz (...) Oddziału Straży Granicznej w K., w wyniku czego powstała szkoda w wysokości 41.821,05 zł w mieniu (...) Oddziału Straży Granicznej w K., tj. o czyn z art. 231 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. umorzył;

VIII na podstawie art. 44 § 5 k.k. orzekł zwrot (...) Oddziałowi Straży Granicznej w K. dowodów rzeczowych zapisanych pod numerem 35/12 księgi przechowywanych przedmiotów tut. Sądu;

Powyższy wyrok zaskarżyła oskarżona, obrońca oskarżonego i prokurator.

B. G. G., wyrok zaskarżyła co do punktów I, II, III i IX rozstrzygnięcia, na jej korzyść, w całości. i nie zgadzając się z treścią rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w Kętrzynie wniosła o jego zmianę lub uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kętrzynie do ponownego rozpoznania.

Obrońcy B. G., sprecyzował jej apelację w ten sposób, że wyrokowi zarzucił:

I błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miały wpływ na treść rozstrzygnięcia, polegający na mylnym przyjęciu, że oskarżona B. G.:

- niewłaściwie nadzorowała roboty budowlane w sytuacji, gdy odebrane roboty budowlane wykonane zostały zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i potrzebami inwestora (żadne zmiany w wykonawstwie nie były konieczne do naprawienia szkody), natomiast ujawnione niezgodności wykonanych robót z dokumentacją projektową wynikają przede wszystkim z niewykonywania obowiązków przez inspektora nadzoru autorskiego Pana K. B.;

- była wyłącznie odpowiedzialna za rozliczanie robót budowlanych, podczas gdy z pragmatyki opartej o instrukcję obiegu dokumentów finansowo - księgowych i innych spływających do wydziału finansów (...) Oddziału Straży Granicznej w K. wynika, że rozliczanie dokumentacji finansowej spływającej do (...) Straży Granicznej należy do obowiązków Kierownika sekcji budownictwa Wydziału (...) i (...);

- a nadto, w zakresie przypisanego B. G. (1) czynu polegającego na poświadczeniu nieprawdy w dzienniku budowy, zarzucam:

II błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że społeczna szkodliwość przypisanego jej czynu jest znaczna w sytuacji, gdy całościowa ocena okoliczności wymienionych w art. 115 §2 k.k., w szczególności takich jak brak działania w celu osiągnięcia własnej korzyści, a kierowanie się interesem inwestora polegającym na ukończeniu inwestycji w terminie umożliwiającym zachowanie dyscypliny budżetowej; realizowanie obowiązków w warunkach utrudnionych niewykonywaniem nadzoru autorskiego nad projektem, a mimo to powstanie niewielkiej- w świetle wartości całej inwestycji - szkody; dokonywanie wpisów w zaufaniu do zapewnień branżowych inspektorów nadzoru inwestorskiego; a także pozytywna opinia oskarżonej w miejscu pracy i dotychczasowa niekaralność; wskazują, że czyn przypisany oskarżonej nie przekracza znikomego stopnia społecznej szkodliwości.

W oparciu o postawione zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie dotyczącym oskarżonej B. G. i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kętrzynie do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego M. P.. zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 231 §1 k.k. poprzez jego zastosowanie w sytuacji, gdy M. P., będąc w dniu 15 grudnia 2008 r. członkiem Komisji odbioru końcowego robót budowlanych (przewodniczącym), zajmował się sprawami majątkowymi Skarbu Państwa jako podmiotu gospodarczego.

ewentualnie:

2. naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 4 i 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie zasad rozliczania przedmiotu zamówienia, wynikających z umowy o roboty budowlane nr (...) oraz instrukcji obiegu dokumentów finansowo - księgowych i innych spływających do (...) (...) Oddziału Straży Granicznej w K., i wskutek tego błędne przyjęcie, że akceptacja Komisji wykonanych robót budowlanych była podstawą rozliczenia umowy i wypłaty nienależnego wykonawcy wynagrodzenia.

3. błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegający na przyjęciu, że M. P., będąc członkiem Komisji odbioru końcowego robót budowlanych (przewodniczącym):

- posiadał kompetencję i obowiązek zorganizowania prac Komisji, które umyślnie naruszył, a także, że był odpowiedzialny za całość prac Komisji, podczas gdy nie ma podstaw normatywnych nakładających kompetencje i obowiązki Przewodniczącego, ani nie zostały one sprecyzowane i przedstawione oskarżonemu, a ustalenie w tym zakresie oparte zostało na ogólnikowych i abstrakcyjnych stwierdzeniach świadków i biegłego;

- był upoważniony do wystawienia dokumentu w postaci protokołu odbioru końcowego robót budowlanych, wbrew treści umowy nr (...)/ (...)/(...) (§6 ust. 2), wytycznych Komendanta Głównego Straży Granicznej nr 208 z dnia 5 września 2008 r. (§9 pkt 7), specyfikacji technicznej (pkt 8.3) z których wynika, że kompetencja ta została nadana Komisji powołanej przez Komendanta Oddziału;

- umyślnie poświadczył nieprawdę w protokole odbioru końcowego, podczas gdy jego akceptacja przyjęcia wykonanych robót determinowana była oświadczeniem inspektora nadzoru inwestorskiego, jak również inspektorów nadzoru sanitarnego, elektrycznego, autorskiego i jednoczesnej niemożliwości samodzielnej weryfikacji prawdziwości tych oświadczeń, spowodowanej z jednej strony brakiem wykształcenia w tym zakresie, z drugiej zaś brakiem czasu oddanego Komisji do wykonania zadania.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie odnoszącym się do oskarżonego M. P. i uniewinnienie oskarżonego od stawianych mu zarzutów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kętrzynie do ponownego rozpoznania

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok w całości odnośnie oskarżonego M. P. na jego niekorzyść i wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że społeczna szkodliwość czynu zarzucanego oskarżonemu jest znikoma podczas gdy prawidłowa analiza i ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że społeczna szkodliwość tego czynu nie jest znikoma, o czym świadczą między innymi rozmiary powstałej w mieniu (...) Oddziału Straży Granicznej w K., na skutek niedopełnienia obowiązków i poświadczenia nieprawdy w protokole końcowego odbioru robót budowalnych przez oskarżonego, szkody która wyniosła 41 821,05 zł, charakter naruszonego dobra, gdzie oskarżony godził w takie wartości jak prawidłowe funkcjonowanie instytucji państwowych, jak również wiarygodność dokumentów, sposób i okoliczności popełnienia czynu, gdzie oskarżony nie dopełnił podstawowych, spoczywających na nim jako na Zastępcy Naczelnika Wydziału (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K. i Przewodniczącym komisji dokonującej końcowego odbioru robót budowlanych, obowiązków takich jak prawidłowe zorganizowanie odbioru robót, podejmowanie działań mających na celu zapobieganie szkód w mieniu oraz zapewnienie przestrzegania realizacji zawartych umów na roboty budowlane.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje prokuratora oraz obrońcy oskarżonego nie zasługują na uwzględnienie. Natomiast należało uwzględnić apelację oskarżonej w zakresie okoliczności wskazujących na możliwość umorzenia co do niej postępowania z uwagi na znikomy stopień społecznej szkodliwości.

Wobec tego, że dalej idące są apelacje oskarżonej i obrońcy oskarżonego należy ustosunkować się do nich w pierwszej kolejności.

Na wstępie zauważyć należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti poddał wszechstronnej analizie i ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia winy i kwalifikacji prawnej zarzucanych oskarżonym czynów. Odnosząc się do zatem do podnoszonych przez skarżących zarzutów należy stwierdzić, że są one chybione. Zauważyć trzeba, że podnosząc tego rodzaju zarzuty skarżący jedynie polemizują z ustaleniami Sądu I instancji. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody rozstrzygnięcia o sprawstwie oskarżonych co do przypisanych im czynów, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację . Apelacja w istocie nie wskazuje na takie okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu Rejonowego i nie zawiera też takiej argumentacji, która wnioski tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości bardzo szerokiej i wnikliwej argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy podziela i należy jedynie zaakcentować niektóre elementy, które przemawiają za odmową podzielania stanowiska skarżących w zakresie domaganie się uniewinnienia oskarżonych czy też uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Odnośnie zarzutu oskarżonej i jej obrońcy dotyczącego rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych, to przede wszystkim stwierdzić należy, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że pełniła ona funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego. To stanowiska znajduje bowiem potwierdzenie w zapisach dziennika budowy z 17 września 2008 r. oraz w treści umowy o nr (...)- § 4. Trafnie zatem przyjęto, że oskarżona spełniała wymagania określone w art. 12 ust. 2 i ust. 7 Prawa budowlanego, które pozwalały jej pełnić samodzielną funkcję w budownictwie, w tym i funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego.

W konsekwencji w ślad za argumentacją zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazać należy, że na oskarżonej w związku z prowadzoną robotą budowlaną spoczywały obowiązki wynikające z art. 25 Prawa budowlanego w tym sprawowanie kontroli zgodności realizacji budowy z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania oraz potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad. a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy. Ponadto w ramach zajmowanego stanowiska odpowiadała ona za terminowe wykonawstwo zadań i poleceń stawianych przez przełożonych, wykonywanie obowiązków inspektora nadzoru lub kierownika budowy, wykonywanie obowiązków koordynatora przy prowadzonych przez (...) Oddział Straży Granicznej inwestycjach. Tym samym słusznie wskazano, że „udział oskarżonej w procesie budowlanym był swoistym zastępstwem inwestora na budowie, wykonywanym przez fachowca…”, który miał prawo między innymi do wydawania kierownikowi budowy lub kierownikowi robót określonych poleceń w celu właściwego przebiegu budowy.

Zgodzić się zatem należy z argumentacją Sądu I instancji, że zebrane dowody, w tym właściwie oceniona opinia biegłego- k.1303-1303 odw.- wskazują, że B. G. przy realizacji przedmiotowej roboty nie dopełniła swoich obowiązków przy czym w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy tym niedopełnieniem a spowodowaniem szkody. Faktycznie bowiem (...) Oddział Straży Granicznej poniósł szkodę w mieniu w wysokości 41 821,05 zł i została ona potwierdzona przeprowadzonymi kontrolami. Wobec tego, że Sąd Rejonowy bardzo szczegółowo odniósł się do tej kwestii należy jedynie odwołać się do rozważań jak na k.1301odw. -1303.

Natomiast w nawiązaniu do rozwinięcia zarzutu apelacji obrońcy oskarżonej podnieść należy, że w kontroli wprawdzie między innymi wskazano także na niewłaściwe odebranie dokumentacji projektowej przez B. G., to jednocześnie podkreślono fakt przyczynienia się projektanta i wykonawca do niewłaściwego wykonania robót. To projektant bowiem dostarczył niespójną dokumentację projektową i nie reagował na wykonywanie przedmiotu umowy niezgodnie z poprawioną dokumentacją projektową, nie uzupełnił jej w odpowiednim zakresie, zaś wykonawca wykonywał przedmiot umowy na podstawie dostarczonego mu projektu nie sprawdzając jej zgodności z dokumentacją przyjętą w postępowaniu przetargowym. Wreszcie zauważono także współodpowiedzialność obok oskarżonej i innej osoby – porównaj k.1302.

Ponadto podzielić należało ustalenie Sądu Rejonowego co do tego, że B. G. będąc funkcjonariuszem publicznym i jednocześnie inspektorem nadzoru inwestorskiego również nie dopełniła swoich obowiązków poprzez nierzetelny i niezgodny ze stanem faktycznym odbiór i potwierdzenie wykonanych robót czego efektem był dokonany w dniu wpisu w dzienniku budowy o treści „Potwierdzam wykonanie robót budowlanych. Prace zostały wykonane w pełnym zakresie, zgodnie z dokumentacją”- k. 18, co stanowiło poświadczenie nieprawdy odnośnie okoliczności mających znaczenie prawne.

Chybione są także zarzuty obrońcy oskarżonego albowiem nie mogą one skutecznie podważyć ustaleń faktycznych Sądu I instancji opisujących zachowanie M. P., który w 2008 r. w (...) Oddziale Straży Granicznej pełnił funkcję zastępcy naczelnika Wydziału (...) i (...). Do jego obowiązków należało między innymi podejmowanie działań mających na celu zapobieganiu powstaniu szkód w mieniu, a także zapewnienie rzetelnego wyjaśnienia przyczyn i okoliczności ich powstania i zapewnienie przestrzegania realizacji zawartych umów na usługi i roboty budowlane.

Zauważyć przy tym należy, że dniu 15 grudnia 2008 r. Komendant (...) w K. wydał rozkaz dzienny(...) powołujący na podstawie § 6 umowy nr (...) komisję z oskarżonym jako jej Przewodniczącym w celu odbioru końcowego robót. W jej skład weszło 8 osób a odbiór miał być dokonany przy udziale B. G. (1), przy czym z prac komisji sporządzony miał być protokół przedstawiony do zatwierdzenia do dnia 23 grudnia 2008 r.

Dokonując oceny zachowania oskarżonego Sąd I instancji trafnie odwołał się do postanowień Umowy nr (...) (...) z dnia 12 września 2008 r. dotyczącej wykonania robót budowlanych polegających na „ Adaptacji pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.", w szczególności do jej §6ust.2, w którym wskazano, że„ komisyjny odbiór końcowy robót zorganizowany będzie przez zamawiającego w terminie 7 dni od daty zgłoszenia i potwierdzenia przez inspektora nadzoru gotowości do odbioru wykonanych robót” a odbiór ten miał polegać na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Oceny pracy Komisji, której przewodniczył oskarżony, dokonała doraźna kontrola wskazując, że dokonany przez komisję odbiór był niezgodny ze specyfikacją odbioru robót i miał polegać na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Tym samym nie sposób było podzielić stanowiska członków Komisji, w tym i oskarżonego, że Komisja dokonała tych czynności pod względem estetyki i jakości wykonania robót, nie dokonując szczegółowej analizy zgodności z projektem, ponieważ odbioru robót dokonał inspektor nadzoru inwestorskiego B. G..

Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny tych okoliczności, w tym twierdzeń oskarżonego co do braku uregulowania w aktach prawnych zadań i obowiązków spoczywających na przewodniczącym komisji końcowego odbioru robót budowlanych i trafnie ustalił, że „dniu 15 grudnia 2008 r. jako funkcjonariusz publiczny - Zastępca Naczelnika Wydziału (...) i (...) Oddziału Straży Granicznej w K., pełniąc funkcję przewodniczącego komisji dokonującej końcowego odbioru robót budowlanych wykonywanych na rzecz (...) Oddziału Straży Granicznej w K. pod nazwą „Adaptacja pomieszczeń budynku nr (...) na potrzeby (...) w K.” nie dopełnił obowiązków w ten sposób, że niewłaściwie zorganizował odbiór robót budowlanych, w sposób nierzetelny i niezgodny ze stanem faktycznym dokonał odbioru i potwierdzenia wykonanych robót oraz będąc uprawnionym do wystawienia dokumentu w postaci protokołu końcowego odbioru robót budowlanych, poświadczył nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne w protokole końcowego odbioru robót budowlanych w ten sposób, że potwierdził wykonanie robót w terminie zgodnie z umową pomimo, iż te prace nie zostały w takim zakresie wykonane, czym działał na szkodę interesu publicznego oraz (...) Oddziału Straży Granicznej w K., w wyniku czego powstała szkoda w wysokości 41.821,05 zł w mieniu (...) Oddziału Straży Granicznej w K.”.-k.1309-1309odw. Podzielić zatem należało i stwierdzenie co do tego, że obowiązki Przewodniczącego Komisji wynikały pośrednio z prawa budowlanego i jego obowiązkiem było ustalenie miejsca odbioru, ustalenie terminu spotkań komisji i rozdzielenie pracy między jego członków. Przewodniczący za zadanie miał zorganizowanie i nadzorowanie prac komisji. Tymczasem członkowie komisji nie mieli ściśle postawionych zadań, nikt z nich nie zapoznawał się z dokumentacją projektową.

W pełni zasadnie również Sąd nie podzielił wyjaśnień M. P. co do tego, że komisja miała jedynie sprawdzić jakość wykonanych robót pod względem wizualnym. Przeczy temu bowiem sam zapis w protokole końcowego odbioru robót, z którego wynika że komisja po zapoznaniu się z dokumentacją techniczną oraz ze stanem faktycznym robót postanowiła przyjąć wykonanie roboty od wykonawcy. Tym samym na komisji a zatem i na oskarżonym spoczywał obowiązek porównania dokumentacji z rzeczywistym stanem rzeczy. Wreszcie M. P. będąc uprawnionym do wystawienia protokołu poświadczył w nim nieprawdę, co do okoliczności mających znaczenie prawne. To oskarżony odpowiadał za całość prac komisji, również za wystawienie dokumentu jakim jest protokół końcowego odbioru robót.

W świetle wskazanych okoliczności nie sposób jest podzielić stanowiska zawartego w apelacji obrońcy M. P., że przedmiotem oceny winne być inne kwestii ( wystawianie i rozliczanie faktur ) oraz wskazanie na odpowiedzialność innych osób niż oskarżony –k.1332-1332odw. Podkreślić bowiem należy, że oskarżony został powołany w skład (...) i wiedząc jakie posiada kompetencje oraz przygotowanie zawodowe i merytoryczne podjął w jej prace. Wreszcie dokonał stosownego zapisu w protokole odbioru. Tym samym wziął na siebie odpowiedzialność za dokonywany także przez siebie odbiór prac. Jedynie w ślad za Sądem I instancji podkreślić należy trafną uwagę co do niekonsekwencji organów ścigania w postawieniu w stan oskarżenia jedynie M. P., albowiem wszyscy członkowie komisji, którzy podpisali się pod protokołem, poświadczyli w nim nieprawdę- k.1311.

Całkowicie jest wreszcie chybiony zarzut obrońcy oskarżonego co do rzekomej możliwości oceny zachowania M. P. przez pryzmat art.296 kk skoro przepisy z tego artykułu kodeksu karnego jako jedne ze znamion wskazują na co najmniej znaczną szkodę majątkową.

.

Odnosząc się do apelacji prokuratora wskazującej na rzekomo wyższy niż znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu M. P. oraz do zawierającego taki wniosek rozszerzenia apelacji obrońcy B. G. G. a także mając na uwadze okoliczności wynikające z akt sprawy, Sąd Okręgowy uznał, że ujemny ładunek przypisanych oskarżonym czynów nie przekracza progu wskazanego w art.1§2 kk i tym samym możliwe było umorzenie postępowania na podstawie wskazanego przepisu również wobec oskarżonej.

W ocenie Sadu Okręgowego argumentacja w tym zakresie przedstawiona co do M. P. odnosi się w odpowiednim zakresie także i w stosunku do B. G. G.. Nie powielając zatem trafnej argumentacji jak na (...)- (...) akt należy jedynie zaakcentować pewne okoliczności przemawiające za uznaniem zachowania oskarżonych za cechującym się jedynie znikomym stopniem społecznej szkodliwości

Podkreślenia bowiem wymaga to, że szkoda nie wynikła jedynie z postępowania oskarżonych ale przyczyniły się do niej swoim zachowaniem inne osoby, w tym wykonawca S. G. oraz projektant. Dokumentacja projektowa była niespójna i znajdowały się w niej różnice tak w zakresie poszczególnych egzemplarzy jak i w samej ich treści. Ponadto istniały w niej również wątpliwości co do poszczególnych technicznych rozwiązań jak i samej czytelności dokumentacji.

Podkreślić należy, że szkoda została naprawiona w całości przez wykonawcę przy czym na uwadze należy mieć faktyczną wartość tej szkody w porównaniu do zakresu i wartości całości robót.

Istotne znaczenie dla oceny zachowania oskarżonych co do rzetelności dokonywaniu odbioru prac miał także czynnik presji czasu, w tym terminy narzucone przez umowy. Co znamienne pieniądze na zapłatę za roboty były już przygotowane i należało je wydatkować przed zakończeniem roku albowiem pochodziły one ze środków Unii Europejskiej oraz z budżetu Skarbu Państwa, przy czym niewykorzystanie środków finansowych w danym roku kalendarzowym stanowiłoby naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Zauważyć także należy, że ostatecznie prace adaptacyjne zostały wykonane w taki sposób, że od wielu lat budynek jest wykorzystywany w prawidłowy sposób, co dodatkowo wskazuje, że uchybienia których dopuścili się oskarżeni faktycznie nie miały takiego ciężaru aby z jednej strony zakłócić terminowe i wstecznie prawidłowe wykonanie inwestycji a z drugiej strony aby konieczne było wyciąganie wobec nich konsekwencji prawno-karnych.

Tym samym w pełni zgodzić się należy z końcową uwagą Sądu Rejonowego co do tego, że możliwe było wykorzystanie wobec oskarżonych innych instrumentów niż prawo karne, które winno być wykorzystywane jako ostateczne narzędzie -1313k.

Mając powyższe na uwadze wyrok w zaskarżonej części zmieniono w ten sposób, że postępowanie wobec oskarżonej B. G. co do czynu przypisanego jej w pkt. I sentencji na podstawie art.1§2 kk i art.17§1pkt.3 kpk umorzono i w pozostałym zakresie utrzymano go w mocy – art.437§2 kpk, art.438pkt.1-4 kpk.

Na podstawie art.632pkt.2 kpk koszty procesu w sprawie w zakresie wskazanych oskarżonych ponosi Skarb Państwa.